Θα λειτουργήσουν οι Ρώσοι στην Ουκρανία με λογική Ναγκασάκι;

Η άρνηση του Κιέβου να παραλάβει τις σωρούς 6.000 Ουκρανών και Δυτικών στρατιωτών, στην περιοχή του Bryansk, προκαλεί ερωτηματικά. Τους είπαν οι Νατοϊκοί “μην τα πάρετε”, γιατί θα αποκαλυφθούμε εμείς, όπως υπονόησε η Ζαχάροβα; Οφείλεται στον φόβο του Ζελένσκι για την αγανάκτηση των συμπατριωτών του; Ή μήπως, χειρότερα, το Κίεβο δεν μπορεί να αποζημιώσει τις οικογένειες των σκοτωμένων στρατιωτικών; Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός είναι πρωτοφανές. Η ασέβεια προς τους πεσόντες είναι αδιανόητη, από την προϊστορική εποχή.

Τα νούμερα που δίνονται από διάφορες πλευρές κατά την διάρκεια κάθε πολέμου, εξυπηρετούν σκοπούς, ή το λιγότερο είναι απατηλά. Έτσι και στον ουκρανικό πόλεμο, ο αριθμός των νεκρών από κάθε πλευρά είτε βασίζεται σε εν πολλοίς αυθαίρετες εκτιμήσεις, είτε σε κάπως πιο σοβαρές στατιστικές μεθόδους. Η εκτίμηση του Τραμπ για 5.000 νεκρούς τη βδομάδα, που την είχε μετατρέψει σε μάντρα, επαναλαμβάνοντάς την σε κάθε δήλωσή του για την Ουκρανία, είναι ίσως ένας ρεαλιστικός μέσος όρος, που χρησιμοποιεί για να πείσει τα αντίπαλα μέρη.

Βέβαια, αν και το επιχείρημα είναι ισχυρό, ο άνδρας δεν έχει το ηθικό κύρος για να το στηρίξει, αφού παραμένει αδιάφορος για το συνεχές μακελειό στη Γάζα, στη Δυτική Όχθη, στον Λίβανο, στη Συρία… Σε κάθε περίπτωση ο αριθμός των νεκρών του πολέμου της Ουκρανίας κάποια στιγμή θα αποκαλυφθεί. Και προφανώς, στα θύματα πρέπει να συνυπολογιστούν και εκείνα του 11ετούς πολέμου, καθώς ο πόλεμος στην πραγματικότητα άρχισε το 2014 και όχι το 2022.

Ανεξάρτητα από τις αναλύσεις των γεωπολιτικών και των στρατιωτικών αναλυτών, αναμφίβολα οι Ουκρανοί αποτέλεσαν τη μεγάλη έκπληξη αυτού πολέμου, τόσο για τους Ρώσους, όσο και για τους Ευρωπαίους, που βλέπουν την Ουκρανία σαν ένα κάστρο, που θα εμποδίζει τη Ρωσία να προελάσει προς την ευρωπαϊκή πεδιάδα. Κυρίαρχη αντίληψη στην ΕΕ είναι ότι πρέπει να ενισχυθεί συστηματικά το Κίεβο για να παίζει αυτό το ρόλο και να συνεχίσει –ακόμη και μετά από ενδεχόμενη εκεχειρία– τον πόλεμο για την ανακατάληψη των χαμένων επαρχιών.

Στην ουσία πρόκειται για την προσδοκία των Βρυξελλών να μετατραπεί η Ουκρανία στο Βιετνάμ της Ρωσίας. Όμως, η Ρωσία έχει δεκαετή “εμπειρία Βιετνάμ” από το Αφγανιστάν, όπου την αποχώρηση των σοβιετικών στρατευμάτων αποφάσισε ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Αυτή άρχισε στα τέλη του Οκτωβρίου 1986 και ολοκληρώθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 1989 συντεταγμένα, όχι όπως δραματικά έκαναν οι Αμερικάνοι στην Σαϊγκόν και πρόσφατα στο Αφγανιστάν.

Το “επιχείρημα Ναγκασάκι”

Η απόφαση να ρίξουν οι Αμερικάνοι ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι ήταν συνεπακόλουθο μιας σειράς στρατηγικών και πολιτικών επιχειρημάτων, που είχαν συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το βασικότερο από αυτά ήταν η επίσπευση του τέλους του πολέμου και η αποφυγή μιας ανθρωποβόρας εισβολής στην Ιαπωνία, με τις εκτεταμένες απώλειες που θα συνεπαγόταν. Επίσης, η Ουάσιγκτον ήθελε να δείξει την αποφασιστικότητα προς την Ιαπωνία, ενώ ταυτόχρονα ήθελε να αποτρέψει την εμπλοκή της Σοβιετικής Ένωσης στην Ασία. Τέλος, οι πραγματιστές –εκ των υστέρων– θεωρούν πως η χρήση των βομβών ήταν επίσης ένα τεστ της νέας τεχνολογίας στρατιωτικής ισχύος.

Αυτά ήταν για την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα (“Little Boy”), που ρίχτηκε στις 6 Αυγούστου 1945 και σκότωσε άμεσα 70.000 ανθρώπους, ενώ δεκάδες χιλιάδες άλλοι πέθαναν από τα τραύματα και τη ραδιενέργεια. Παρά όμως τη φρίκη, η ιαπωνική κυβέρνηση δεν παραδόθηκε αμέσως. Πρώτον, γιατί δεν ήξεραν περί τίνος ακριβώς επρόκειτο. Δεύτερον, γιατί η κυβέρνηση ήταν διαιρεμένη σε αυτούς που ήθελαν πόλεμο μέχρι τέλους και σε εκείνους που ήθελαν ειρήνη. Τρίτον, υπήρχε και η ελπίδα πως η Σοβιετική Ένωση, που μέχρι τότε ήταν ουδέτερη απέναντι στην Ιαπωνία, θα μεσολαβούσε για μια πιο ευνοϊκή ειρήνη. Όμως, στις 9 Αυγούστου 1945, οι Σοβιετικοί κήρυξαν πόλεμο στην Ιαπωνία και εισέβαλαν στη Μαντζουρία.

Την ίδια μέρα, οι Αμερικανοί έριξαν τη δεύτερη ατομική βόμβα (“Fat Man”) στο Ναγκασάκι. Εκεί, στο Ναγκασάκι αρχίζει ο εξιμπισιονισμός ισχύος της Ουάσιγκτον, που έδειξε ότι διαθέτει κι άλλες ατομικές βόμβες, αλλά κυρίως ήθελε να καταλύσει το πνεύμα αντίστασης πριν την εισβολή, καθώς και να μην προλάβει ο αυτοκρατορικός στρατός να ανασυνταχθεί. Επιπλέον, το Ναγκασάκι ήταν μεν σημαντικός βιομηχανικός στόχος, αλλά εφεδρικός. Η αρχική επιλογή ήταν η πόλη Κοκούρα, αλλά λόγω καιρικών συνθηκών, το αεροπλάνο στράφηκε στο Ναγκασάκι. Μετά το δεύτερο χτύπημα και τη σοβιετική εισβολή, ο αυτοκράτορας Χιροχίτο παρενέβη προσωπικά και διέταξε την παράδοση. Στις 15 Αυγούστου 1945, η Ιαπωνία ανακοίνωσε επίσημα την παράδοσή της. Η δεύτερη βόμβα παραμένει πολιτικά, ηθικά και ιστορικά αμφιλεγόμενη απόφαση.

Αν πράγματι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν πρόκειται να τελειώσει και με δεδομένο ότι η Ρωσία θέλει μια κατάληξη, που να αίρει τις αιτίες του, τότε η Μόσχα έχει δύο επιλογές: είτε να νικήσει καταλαμβάνοντας την Οδησσό και το Κίεβο, είτε να τον τερματίσει, ακολουθώντας το παράδειγμα των Αμερικάνων. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η Μόσχα και ο Πούτιν δεν θέλουν κάποια από αυτές τις δύο επιλογές. Το να καταλάβουν ολόκληρη των Ουκρανία θα είναι χειρότερα και από το Βιετνάμ. Σε κάθε γωνία θα έχουν να αντιμετωπίσουν ένα αντάρτικο πόλης. Το να ρίξουν προειδοποιητικά μία πυρηνική βόμβα ψηλά στην ατμόσφαιρα, όχι σε κάποια πόλη, είναι η λογική Ναγκασάκι. Ούτε κι αυτό το θέλουν. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να το κάνουν, ειδικά αν πιεστούν από τους Δυτικούς…