Θα ωφελήσει στο τέλος της ημέρας την Ουκρανία η επίθεση στις ρωσικές βάσεις;
04/06/2025
Από τότε που οι ΗΠΑ ανέλαβαν ρόλο διαμεσολάβησης, η ουκρανική επίθεση την Κυριακή σε ρωσικές αεροπορικές βάσεις με στρατηγικά βομβαρδιστικά είναι μακράν το πιο σημαντικό γεγονός, που, για λόγους που θα εξηγήσουμε, αλλάζει ενδεχομένως τα δεδομένα της κατάστασης περισσότερο από κάθε προηγούμενο. Όχι τα δεδομένα του μετώπου στην Ουκρανία, που στρατιωτικά δεν επηρεάζονται, αλλά της σχέσης Κρεμλίνου και Λευκού Οίκου και κατ’ επέκταση Ρωσίας και Δύσης.
Η ουκρανική επίθεση παραβιάζει μια κόκκινη γραμμή της Μόσχας. H προηγούμενη κόκκινη γραμμή, που παραβιάστηκε, ήταν η άδεια χρήσης μεγάλου βεληνεκούς όπλων εντός της Ρωσίας από τη Δύση, που απαντήθηκε με τη “δοκιμή” του Ορέσνικ, χωρίς άλλη συνέχεια από τη Ρωσία.
Πιο πριν ήταν η προμήθεια νατοϊκών αεροσκαφών (F16) και παλιότερα άλλες κόκκινες γραμμές, που παραβιάστηκαν χωρίς συνέπειες, μειώνοντας τη αξιοπιστία των απειλών της Μόσχας και των κόκκινων γραμμών της, κάτι που έχει επανειλημμένα επισημάνει ο Ζελένσκι και δυτικοί αναλυτές, που επιθυμούν την κλιμάκωση.
Το νέο πυρηνικό δόγμα
Η κόκκινη γραμμή της Κυριακής έχει μια μεγάλη ιδιαιτερότητα. Μόλις πέρσι η Ρωσία επικαιροποίησε το πυρηνικό της δόγμα. Η κύρια προσθήκη ήταν η πρόβλεψη χρήσης πυρηνικών όπλων σε περίπτωση που επίθεση «από μη-πυρηνική δύναμη με τη συμμετοχή ή υποστήριξη πυρηνικής δύναμης θεωρηθεί συντονισμένη επίθεση» και επίσης η περίπτωση «ενεργειών του αντιπάλου που επηρεάζουν κρίσιμα στοιχεία στρατιωτικών υποδομών… η εξουδετέρωση των οποίων θα διατάρασσε απαντητικές ενέργειες με πυρηνικές δυνάμεις». Το νέο δόγμα ανακοινώθηκε μετά την επίθεση σε ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης, που επίσης δεν σχετιζόταν με το μέτωπο στην Ουκρανία, αλλά με την πυρηνική αποτρεπτική ικανότητα της Ρωσίας.
Η καταστροφή των στρατηγικών βομβαρδιστικών, ακόμη και αν δεν υπήρξε συνδρομή από δυτική πυρηνική δύναμη (πράγμα αδύνατο), παραβιάζει το ίδιο το πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας. Δεν θα το παραδεχτεί, ωστόσο η ζημιά αξιοπιστίας μιας ακόμη υποτιθέμενης κόκκινης γραμμής έχει γίνει και αυτή τη φορά είναι σοβαρότερη από κάθε προηγούμενη.
Ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες επί Μπάιντεν γνώριζαν για τις προετοιμασίες της επιχείρησης Spiderweb, είναι κάτι που η ρωσική πλευρά θεωρεί δεδομένο. Όπως δεδομένο είναι ότι ο αρχικός σχεδιασμός επί Μπάιντεν (πριν 18 μήνες αν ισχύουν όσα λένε οι Ουκρανοί) εξυπηρετούσε αμερικανικές και όχι ουκρανικές στοχεύσεις. Συνεπώς, επί Τραμπ είχαν τη δυνατότητα να το αποτρέψουν, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι δεν ενημερώνονταν πλέον.
Πιθανόν για τους Ρώσους υπάρχουν και άλλες διαστάσεις αναγκαίας δυτικής, αν όχι αμερικανικής συνδρομής. Για παράδειγμα, δεν είναι πολύ πιθανό η επιχείρηση να μην χρησιμοποίησε δορυφορικές φωτογραφίες των αεροδρομίων ή αυτές να είναι από την εποχή Μπάιντεν, η πληροφόρηση για την προφανή απουσία προστασίας από FPV (First Person View) στα αεροδρόμια, που χτυπήθηκαν, ίσως είναι δουλειά δυτικών υπηρεσιών κ.ο.κ.
Γνώριζε ή παγιδεύτηκε ο Τραμπ;
Το ειδησεογραφικό Axios ανέφερε ότι ο Τραμπ ήταν ενήμερος, για να το κατεβάσει στη συνέχεια, προφανώς μετά από παρέμβαση του Λευκού Οίκου. Το κατέβασμα, όπως και η μεταγενέστερη διαρροή ότι δεν γνώριζε, επιβεβαιώνουν ότι ο Τραμπ δεν επεδίωκε με το χτύπημα να δείξει κάτι στη Μόσχα, ακόμη και αν ήταν ενήμερος. Περισσότερο η διαρροή στο Axios μοιάζει με έργο ευρωπαϊκών υπηρεσιών ή της αντιπολίτευσης.
Μπορεί οι επιχειρησιακές πληροφορίες από τις ΗΠΑ προς τον ουκρανικό στρατό να συνεχίζονται επισήμως, αλλά αυτό που έγινε ήταν σε άλλο επίπεδο, όπως και προηγούμενα η επίθεση στα ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης. Γιατί δεν αφορά βοήθεια στην Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία, αλλά χρησιμοποίηση της Ουκρανίας, για να πληγεί ένα επίπεδο στρατιωτικής ικανότητας της Ρωσίας, που αφορά σχεδόν αποκλειστικά τον πυρηνικό συσχετισμό Ρωσίας-ΗΠΑ, όπως και η επίθεση στα ραντάρ επί Μπάιντεν, που προκάλεσε και την αλλαγή του πυρηνικού δόγματος.
Η προχθεσινή ομολογία Κέλογκ ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία επί Μπάιντεν ήταν πόλεμος δι’ αντιπροσώπων (proxy war) ΝΑΤΟ-Ρωσίας και η πρόσφατη παρόμοια παραδοχή Ρούμπιο για proxy war ΗΠΑ-Ρωσίας, θέτουν αντικειμενικά το ερώτημα αν ο Τραμπ συνεχίζει τον proxy war.
Ποιος δουλεύει ποιον στην ουκρανική υπόθεση;
Ενώ οι ευρωπαίοι σχολιαστές επιμένουν ότι ο Πούτιν “δουλεύει” τον Τραμπ, από τη ρωσική οπτική οι τελευταίες εξελίξεις θέτουν το αντίθετο ερώτημα: Aν ο Τραμπ “δουλεύει” τον Πούτιν. Η σιωπή Τραμπ για το χτύπημα στα αεροδρόμια δημιουργεί σοβαρό ερώτημα για τη Ρωσία. Αν δεν μιλήσει ή δεν διαβεβαιώσει τη Ρωσία ότι θα φροντίσει να σταματήσουν τέτοιου είδους ουκρανικά χτυπήματα, που παραπέμπουν στον proxy war του Μπάιντεν, αίρεται κάθε αξιοπιστία του ως διαμεσολαβητή απέναντι στη Ρωσία.
Το λογικό είναι ότι οι Ρώσοι δεν θα αρκεστούν σε κατ’ ιδίαν διαβεβαιώσεις, αλλά θα απαιτήσουν δηλώσεις ή κινήσεις. Αυτό θα ήταν για τη Ρωσία πιο σημαντικό από ένα δικό της εξίσου εντυπωσιακό αντι-χτύπημα στην Ουκρανία, που ίσως δεν τους ενδιαφέρει. Άλλωστε είναι επικείμενη η καλοκαιρινή νέα ρωσική επίθεση στο ουκρανικό μέτωπο.
Αν η Ουκρανία, που στηρίζεται ολοκληρωτικά στη δυτική στήριξη και τις αμερικανικές επιχειρησιακές πληροφορίες, επιχειρεί σε επίπεδα άσχετα με το μέτωπο, αλλά που στοχεύουν στο στρατιωτικό συσχετισμό ΗΠΑ-Ρωσίας, ο Τραμπ πρέπει να πείσει για τις προθέσεις του, αλλιώς όχι μόνο κινδυνεύει η προσέγγιση με το Κρεμλίνο, αλλά η Ρωσία πρέπει να αλλάξει στάση. Αυτός μπορεί να ήταν και ο στόχος Κιέβου και Ευρώπης, αλλά ποια είναι η στόχευση Τραμπ; Αν πράγματι με κάποιο τρόπο “παγιδεύτηκε”, έχει ένα λόγο παραπάνω να αντιδράσει.
Τα πράγματα βαίνουν “παραδόξως” αντίθετα από τις προβλέψεις των ΜΜΕ
Σχολιαστής σε ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι εκτίμησε την πιθανότητα από τις ΗΠΑ να «επιβληθούν κυρώσεις στο δευτερογενή τομέα, δασμοί έως 500% σε όσους αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο και απελευθέρωση μέρους των παγωμένων κεφαλαίων της Ρωσίας». Το πρόβλημα σε τέτοιου είδους εκτιμήσεις (πέραν του τι θα σήμαιναν δασμοί 500% για την ίδια την οικονομία των ΗΠΑ και της Ευρώπης) είναι η λάθος εκτίμηση όχι μόνον των στοχεύσεων Τραμπ στο Ουκρανικό, αλλά και άλλων διεθνών περιορισμών, που εν μέρει περιόριζαν και τον Μπάιντεν. Εν μέσω διαπραγματεύσεων με το Ιράν, με την πληγή στη Γάζα ανοιχτή, και τις ΗΠΑ να δηλώνουν παντοιοτρόπως ότι επικεντρώνονται στον Ινδοειρηνικό, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελαν, θα ήταν να αλλάξει η στάση της Ρωσίας απέναντι στον Τραμπ.
Για τη ρωσική πλευρά, η μη ανανέωση με νέα πακέτα από το Κογκρέσο της υλικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία επί Τραμπ είναι πολύ σημαντική, όπως και οι θολές προοπτικές μιας ευρύτερης συνεννόησης ΗΠΑ-Ρωσίας, αλλά φαίνεται ότι δεν αρκούν πλέον, έτσι όπως εξελίσσεται η “διαμεσολάβηση” των ΗΠΑ. Οι όροι που θέτει η Μόσχα, ακόμη και για κατάπαυσης του πυρός, στο μεμοράντουμ, που έδωσαν στη δημοσιότητα, είναι πολύ σκληρότεροι από τους όρους που έθετε ο Πούτιν προ διμήνου, μεταξύ άλλων πετώντας το μπαλάκι και στην αμερικανική πλευρά για διακοπή «παροχής υπηρεσιών δορυφορικών επικοινωνιών και της παροχής πληροφοριών». Για πρώτη φορά.
Εν κατακλείδι, η λογική των πραγμάτων λέει ότι πρέπει να αναμένουμε κίνηση Τραμπ, που θα τον “αποπαγιδεύει” από την κατάσταση, που δημιούργησε το χτύπημα στα αεροδρόμια, είτε γνώριζε είτε όχι. Και μάλλον δεν θα είναι καλά τα νέα για Ζελένσκι και Ευρώπη.
Υ.Γ. Μέσα σε όλα είχαμε και την απειλή Μακρόν προς την Κίνα από τη Σιγκαπούρη πως «αν η Κίνα δεν θέλει το ΝΑΤΟ να εμπλακεί στη Νοτιοανατολική Ασία θα πρέπει να αποτρέψει τη Βόρεια Κορέα να εμπλακεί σε ευρωπαϊκό έδαφος». Επειδή, το πιθανότερο, δεν προηγήθηκε συνεννόηση με ΗΠΑ, η απειλή έρχεται να προστεθεί σε ένα διαρκές σόου μικρομεγαλισμού Μακρόν, που αγγίζει τα όρια του γελοίου. Είναι γνωστό ότι το Πεκίνο δεν καλοβλέπει την εγγύτητα Β. Κορέας Ρωσίας, ούτε την εμπλοκή της πρώτης στην Ουκρανία.
Το πόσο μπορεί να πιέσει τη Βόρεια Κορέα έχει να κάνει με σύνθετες ισορροπίες στην ανατολική Ασία, που αναδιατάσσονται με το δασμολογικό πόλεμο Τραμπ και με τις σχέσεις Πεκίνου-Μόσχας. Από την άλλη, ο Μακρόν είναι ο τελευταίος που θα άκουγε η Ουάσιγκτον για το αν θα επεκταθεί το ΝΑΤΟ στην Ασία. Όταν ο Μακρόν, που αδυνατεί να συγκροτήσει ευρωπαϊκή νατοϊκή δύναμη για την Ουκρανία που είναι δίπλα του, απειλεί την Κίνα με εμπλοκή του ΝΑΤΟ στην άλλη άκρη της γης, μάλλον έχει χαθεί κάθε μέτρο στη γαλλική προεδρεία, στη προσπάθεια της να δείξει μπόι.