Θυμήθηκε την “σιδηρά καγκελάριο” η Μέρκελ – Βάζει φρένο στα κρατίδια

Τέλος στην εδώ και εβδομάδες σοβούσα κρίση ανάμεσα στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τα κρατίδια επιχείρησε η Μέρκελ, επιστρέφοντας σε μια πολιτική πυγμής, εξαιτίας της οποίας είχε χαρακτηριστεί στο παρελθόν “σιδηρά καγκελάριος”. Η κυβέρνηση του Βερολίνου ανακοίνωσε ότι η προγραμματισμένη για την Δευτέρα διάσκεψη με τους Πρωθυπουργούς των κρατιδίων για την αντιμετώπιση της πανδημίας δεν θα γίνει. Παραλλήλως διευκρίνισε ότι θα επιδιωχθεί το «φρένο έκτακτης ανάγκης» να ψηφιστεί άμεσα από την Μπούντεσταγκ και η εφαρμογή του να είναι υποχρεωτική από τις τοπικές κυβερνήσεις.

Το θέμα του «φρένου έκτακτης ανάγκης» υπήρξε πεδίο έντονης διαμάχης ανάμεσα στην ομοσπονδιακή και τις κρατιδιακές κυβερνήσεις, οι οποίες είδαν σε αυτό έναν περιορισμό των αρμοδιοτήτων τους. Η πολυσημία όμως των μέτρων που εφαρμόζονται στη χώρα, σε συνδυασμό με την έξαρση εξάπλωσης του κορωνοϊού, οδήγησαν την Μέρκελ σε αποφασιστικές κινήσεις.

Παρότι η καγκελάριος είναι ήδη σε τροχιά αποχώρησης, η κριτική που δέχεται η κυβέρνησή της, οι τριβές με τους Σοσιαλδημοκράτες κυβερνητικούς εταίρους και ιδιαίτερα οι χαμηλές δημοσκοπικές επιδόσεις των Χριστιανοδημοκρατών επέβαλαν μια περισσότερο δραστική κίνηση εκ μέρους της. Έτσι προέκυψε η συγκεκριμένη απόφαση για την αναβολή της διάσκεψης με τους τοπικούς πρωθυπουργούς, μέσω της οποίας η Μέρκελ στέλνει το μήνυμα ότι “για την πανδημία αποφασίζω εγώ”.

Η Μέρκελ και το παρασκήνιο

Η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος, η οποία ανακοίνωσε την αναβολή, διευκρίνισε πάντως ότι το σχέδιο νόμου για το «φρένο έκτακτης ανάγκης» θα προωθηθεί σε συνεργασία με τα κρατίδια. Επανέλαβε ωστόσο ότι πρόκειται για ένα άμεσα δεσμευτικό και συνολικό μέτρο για περιοχές με περισσότερα από 100 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους εντός επτά ημερών. Όπου τα κρούσματα δεν υπερβαίνουν αυτό το όριο, τα ομόσπονδα κρατίδια θα διατηρούν την αρμοδιότητά τους να αποφασίζουν τα ίδια και να εφαρμόζουν τοπικής εμβέλειας μέτρα προστασίας.

Η απόφαση της Μέρκελ να αναβάλει τη διάσκεψη είχε διαρρεύσει ήδη τις πρώτες πρωινές ώρες και το περιοδικό Business Insider την απέδωσε σε διαφωνίες ανάμεσα στην καγκελάριο και τις κρατιδιακές κυβερνήσεις. Αιχμή των διαφωνιών αυτών είναι βέβαια η πρόθεση της Μέρκελ να αλλάξει τη νομοθεσία σχετικά με την προστασία από λοιμώδη νοσήματα, προωθώντας τη συγκέντρωση περισσότερων εξουσιών στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Παρέμβαση στο θέμα έκανε και ο Σόιμπλε, τονίζοντας ως πρόεδρος της Μπούντεσταγκ  ότι αυτό απαιτεί την έγκριση του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου, δηλαδή της Άνω και της Κάτω Βουλής, και ότι μία επιλογή θα ήταν το ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο να ψηφίσει το ίδιο «συγκεκριμένους κανόνες για τα κρατίδια».

Οι προθέσεις της Μέρκελ είχαν διαφανεί ήδη τις προηγούμενες εβδομάδες και όπως φαίνεται η καγκελάριος είχε την στήριξη των Χριστιανοδημοκρατών και των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση προέτασσε βέβαια την ανάγκη για μια τυποποίηση των μέτρων κατά της πανδημίας, αν και υπήρχαν ενστάσεις σχετικά με το πόσο άμεση, άρα και αποτελεσματική, θα μπορούσε να είναι μια τέτοια εξέλιξη. Κάποιοι είδαν, ωστόσο,  και μια ενδεχόμενη απόπειρα της Μέρκελ να σταματήσει το αντάρτικο των κρατιδιακών κυβερνήσεων. Ένα αντάρτικο που σε συνδυασμό με την γενικότερη κριτική εναντίον της καγκελαρίου, οδηγεί, όπως είδαμε πρόσφατα, και σε εκλογικά ναυάγια τους Χριστιανοδημοκράτες σε κρατιδιακές εκλογές.

Πριν μερικά εικοσιτετράωρα, άλλωστε, κύκλοι της καγκελαρίας είχαν απορρίψει την πρόταση του πρωθυπουργού της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας και προέδρου, πλέον, του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, Άρμιν Λάσετ, για μια εσπευσμένη διαβούλευση μεταξύ των πρωθυπουργών των κρατιδίων και της καγκελαρίου. «Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι πάντα έτοιμη για διαβουλεύσεις, εάν κριθεί απαραίτητο» τόνιζαν οι κύκλοι της καγκελαρίας, προσθέτοντας ότι «μια τέτοια διάσκεψη πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένη» και ότι «μια εσπευσμένα καθορισμένη διάσκεψη δεν επιτρέπεται να ξαναγίνει».