Τί έδειξε η εισβολή της Χαμάς – Το Ισραήλ σε φαύλο κύκλο

Δύο μποξέρ, ασχέτως κιλών και κανόνων χτυπιούνται στο ρινγκ. Tο κοινό παρακολουθεί τους δύο αντιπάλους να χτυπιούνται, προξενώντας ασήμαντα πλήγματα ο ένας στον άλλο και εξαντλώντας τον χρόνο. Ο αγώνας παρατείνεται χωρίς ο ένας ή ο άλλος να πέσουν στο καναβάτσο. Κάτι τέτοιο θύμιζε μέχρι πρότινος σύρραξη Ισραήλ-Παλαιστινίων, ένας αγώνας μεταξύ δύο αντιπάλων που δεν έχουν σαφείς σκοπούς, αλλά συνεχίζουν να χτυπιούνται. Το μεν Ισραήλ πιστεύει ότι οι Παλαιστίνιοι τελικά θα υποκύψουν, ενώ για τον κορμό των Παλαιστινίων, ειδικά των υποστηρικτών της Χαμάς, η αντίσταση έχει καταστεί μονόδρομος.

Όλα αυτά βεβαίως μέχρι σήμερα, όπου ταυτόχρονα με τις χιλιάδες ρουκέτες που εκτόξευσε η Χαμάς από την Γάζα, ακολούθησε εισβολή ένοπλων μαχητών της, με το διαδίκτυο και διεθνή μέσα ενημέρωσης να κατακλύζονται από βίντεο με αρπαγές πολιτών και στρατιωτών, βεβηλώσεις πτωμάτων Ισραηλινών στρατιωτών, άρματα μάχης να έχουν τυλιχτεί στις φλόγες και επτά, σύμφωνα με δημοσιεύματα ισραηλινών ΜΜΕ, οικισμούς να βρέθηκαν στα χέρια της Χαμάς.

Δεκάδες Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί, ανέφεραν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, έως τις 14:00 ώρα Ελλάδας και περισσότεροι από 700 Ισραηλινοί έχουν τραυματιστεί, σύμφωνα με το Reuters επικαλούμενο το υπουργείο Υγείας της χώρας, ενώ πάνω από 200 Παλαιστίνιοι είναι νεκροί στην Γάζα από τα αντίποινα του Ισραήλ.

Η στρατιωτική υπεροχή του Ισραήλ, αν και είναι συντριπτική, δεν έχει καταφέρει να επικρατήσει σε αυτόν τον πολυετή-ασύμμετρο πόλεμο. Ταυτόχρονα, είναι εμφανές πως υποτίμησε την Χαμάς. Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με δημοσιεύματα των διεθνών ΜΜΕ, ο ισραηλινός στρατός εκτιμούσε πως η Χαμάς δεν θα προχωρούσε σε πόλεμο, ενώ κατά το BBC «την έπιασε ο ύπνος στο τιμόνι την Μοσάντ»! Η δε Χαμάς κατάφερε κάτι πολύ παραπάνω από μία ψυχολογική ικανοποίηση που μέχρι πρότινος πρόσφεραν οι εκτοξεύσεις των ρουκετών της: Κατάφερε για πρώτη φορά να καταλάβει ισραηλινό έδαφος!

Ρουκέτες και Iron Dome

Προηγουμένως η Xαμάς περιορίζονταν στην μαζική εκτόξευση ρουκετών, μια προσπάθεια κορεσμού των δυνατοτήτων του ισραηλινού συστήματος Iron Dome, το οποίο σχεδιάστηκε να καταρρίπτει πυραύλους και βλήματα πυροβολικού σε βαλλιστική τροχιά. Το ραντάρ του συστήματος ανιχνεύει την εισερχόμενη απειλή και το λογισμικό του συστήματος εκτιμά από την τροχιά το σημείο πρόσκρουσης. Αν το σημείο δεν εμπερικλείει οικισμούς ή ζωτικές υποδομές, η απειλή αγνοείται. Αν πρόκειται να πλήξει κατοικημένη περιοχή τότε το σύστημα εκτοξεύει πυραύλους Tamir που πλήττουν τις εισερχόμενες ρουκέτες ή πυραύλους σε αποστάσεις έως και 70 χλμ.

Μέχρι to 2019, το Iron Dome είχε καταρρίψει πάνω από 1200 πυραύλους, ρουκέτες και βλήματα πυροβολικού. Δεν είναι γνωστό πόσο ακριβώς στοιχίζει κάθε βλήμα Tamir, αλλά υπολογίζεται μεταξύ 60.000-100.000 δολάρια. Δεν είναι φθηνό, αλλά δεν είναι και Patriot που στοιχίζει 1-2 εκατομμύρια δολάρια ανάλογα το μοντέλο. Άρα, το συνολικό κόστος δεν είναι τόσο μεγάλο που μπορεί να αποτελέσει πληγή για την ισραηλινή οικονομία. Από την άλλη πλευρά, όμως, κάθε παλαιστινιακή ρουκέτα κοστίζει μόνο ένα κλάσμα του ισραηλινού πυραύλου Tamir που εκτοξεύεται για να την εξουδετερώσει στον αέρα.

Προφανώς, η Χαμάς δεν εκτοξεύει ρουκέτες με απώτερο σκοπό να πλήξει την ισραηλινή οικονομία. Ούτε οι υποδομές του Ισραήλ πλήττονται σε σοβαρό βαθμό, ώστε να αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τους Ισραηλινούς να αναζητήσουν πολιτική λύση. Έτσι, απαντούν με βομβαρδισμούς, προσπαθώντας να καταστρέψουν υποδομές της Χαμάς και να σκοτώσουν στελέχη και μαχητές της οργάνωσης.

Όμως και αυτό αποδείχθηκε ατελέσφορο. Κατά πρώτον οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί δεν έχουν ακυρώσει τη δυνατότητα των Παλαιστινίων να κατασκευάζουν ρουκέτες σε κρυφές υπόγειες τοποθεσίες. Κατά δεύτερον, όσους Παλαιστίνιους μαχητές και να σκοτώσει το Ισραήλ, άλλοι θα πάρουν την θέση τους. Τρίτον, δεν υπάρχει ο ιθύνων νους, η εξάλειψη του οποίου θα οδηγούσε τη Χαμάς σε παράλυση.

Τέλος, μετά τα σημερινά, η Χαμάς έδειξε πως διαθέτει την δυνατότητα να πλήττει στόχους εντός του Ισραήλ, μέσω μεθόδου που προηγουμένως έμοιαζε απολύτως αδιανόητη, της εισβολής μαχητών του εντός της ισραηλινής επικράτειας. Τις απώλειες που δεν προκάλεσαν οι ρουκέτες, τις προκάλεσε ο αιφνιδιασμός που πέτυχαν οι ένοπλοι μαχητές της Χαμάς.

Ποιος ευνοείται

Όσο στοχευμένα, λοιπόν και να είναι τα πυρά από τα πολεμικά αντίποινα του Ισραήλ από τους μαζικούς βομβαρδισμούς μαζικές απώλειες και αμάχων, το μίσος και η τάση για εκδίκηση θα ανακυκλωθούν και η Χαμάς θα επωφεληθεί και θα στρατολογήσει νέα μέλη από την οργή του λαού, πόσο μάλλον που εμφανίζεται τώρα ως η δύναμη που κατέλαβε ισραηλινό έδαφος υπέρ των Παλαιστινίων, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες.

Η Χαμάς ευνοείται προς ώρας από την σύγκρουση. Είναι σε συντονισμό με την οργάνωση Ισλαμικός Τζιχάντ στην Γάζα (την οποία παγίως στηρίζουν οι Ιρανοί), αλλά και με την Χεζμπολάχ που εδρεύει στον Λίβανο, η οποία δήλωσε πως «βρίσκεται σε άμεση επαφή με την ηγεσία της παλαιστινιακής αντίστασης» και πως η εισβολή των μαχητών της Χαμάς αποτελεί μια «αποφασιστική απάντηση στη συνεχιζόμενη κατοχή του Ισραήλ και ένα μήνυμα σε αυτούς που επιδιώκουν την εξομάλυνση με το Ισραήλ», μήνυμα που μοιάζει να απευθύνεται στην Σαουδική Αραβία, η οποία φαίνεται να προγραμμάτιζε συμφωνία εξομάλυνσης με το Ισραήλ.

Ο δε Ερντογάν, που πριν την αποκατάσταση των σχέσεων του Ισραήλ ήταν ο κυριότερος σύμμαχος της Χαμάς, περιορίστηκε σε γενικόλογα μηνύματα-ευχολόγια περί “αυτοσυγκράτησης”, με την Αίγυπτο (που διατηρεί διαύλους με την Χαμάς) να έχει επιδοθεί σε ένα μπαράζ τηλεφωνημάτων, προσπαθώντας να λειτουργήσει μεσολαβητικά στην σύγκρουση, όπως έχει κάνει και άλλοτε στο παρελθόν.

Χαμένος μοιάζει μέχρι στιγμής ο Νετανιάχου που εκτός των σφοδρών αντιδράσεων για την επικείμενη μεταρρύθμιση στην Δικαιοσύνη, αντιμετωπίζει αντιδράσεις για την αβελτηρία των αρχών στην αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς. Βέβαια, από την άλλη, αν επιτύχει η χερσαία εισβολή που αποφασίστηκε, μπορεί να ισχυροποιήσει εκ νέου την θέση του στο εσωτερικό.

“Σαλαμοποιώ και εποικίζω”

Μέχρι τώρα η κυβέρνηση Νετανιάχου έκανε τα πάντα για να σαμποτάρει την λύση των δύο κρατών: Αποσπά κομμάτια της Δυτικής Όχθης και της Ιερουσαλήμ με τη μέθοδο “σαλαμοποιώ και εποικίζω”, μια σταδιακή απόσπαση εδαφών η οποία de facto αυξάνει την έκταση του Ισραήλ και όλα το προηγούμενο διάστημα οι ακροδεξιοί σύμμαχοι του Νετανιάχου πολλαπλασίαζαν τις προκλήσεις στο τέμενος Αλ Άκσα στην Ιερουσαλήμ.

Για πρακτικούς λόγους η πολιτική αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί εσαεί. Κάποια στιγμή θα προκαλέσει αντιδράσεις που το Ισραήλ δεν θα μπορέσει να αγνοήσει, ιδίως αν ταχθούν απέναντι σθεναρά οι ΗΠΑ (κάτι που τώρα στην διαφαίνεται). Το όλο ζήτημα δεν είναι καθόλου ευχάριστο για τους Άραβες συμμάχους του Ισραήλ, οι οποίοι αν και δεν τρέφουν ιδιαίτερες συμπάθειες για τις ηγεσίες της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Αρχής, εν τούτοις δεν μπορούν παρά να υποστηρίξουν τα παλαιστινιακά αιτήματα, τα οποία συγκινούν τους απανταχού Άραβες και μουσουλμάνους. Ήδη ο φιλοδυτικός Μαχμούτ Αμπάς της Παλαιστινιακής Αρχής, χαρακτήρισε τα γεγονότα ως “αντίδραση στην τρομοκρατία του Ισραήλ”.

Ο ισραηλινός στρατός αποφάσισε να ξεκινήσει χερσαία εισβολή στην Γάζα, κάτι που έμοιαζε αναπόφευκτο, μετά την εισβολή μαχητών της Χαμάς. Όμως, στην πραγματικότητα δεν μπορεί, να παραμείνει ως δύναμη κατοχής στην πιο πυκνοκατοικημένη και πιο εχθρική (για το Ισραήλ) περιοχή του πλανήτη. Όπως το 2009, αναγκαστικά θα αναγκαζόταν κάποια στιγμή να αποσυρθεί και μετά πάλι από την αρχή ο φαύλος κύκλος.

Με το Ισραήλ να παραμένει προσκολλημένο στην πρακτική του “σαλαμοποιώ και εποικίζω”,  αναπόφευκτα να προκαλούνται αντιδράσεις, οι οποίες μέχρι πρότινος μετεξελίσσονταν σε επεισόδια, ακόμα και εξεγέρσεις, τις οποίες το Ισραήλ θεωρούσε πως μπορεί να διαχειριστεί. Όμως ούτε τα τείχη, ούτε το Iron Dome, ούτε οι καλύτερες μυστικές υπηρεσίες του κόσμου κατάφεραν να αποτρέψουν την εισβολή των μαχητών της Χαμάς.

Πάντως, σκοπός της Χαμάς και πολύ περισσότερο της Παλαιστινιακής Αρχής δεν είναι η καταστροφή του Ισραήλ, παρά την ρητορική και ίσως τις φαντασιώσεις τους, γνωρίζοντας πως δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν επί ίσοις όροις ούτε στο στρατιωτικό, ούτε στο πολιτικό-διπλωματικό επίπεδο. Η Δύση στοιχήθηκε αναμενόμενα πίσω από το δικαίωμα αυτοάμυνας του Ισραήλ και το Τελ Αβίβ θα οχυρωθεί πίσω από την αυτήν την θέση, έναντι εχθρών που απειλούν την ασφάλεια του, σκοτώνουν και απαγάγουν πολίτες και στρατιώτες.

Η κατάσταση που τείνει να παγιωθεί στο μέτωπο Ισραηλινών-Παλαιστινίων μοιάζει με έναν άνθρωπο στον οποίο επιτίθενται σμήνη κουνουπιών. Αυτός σκοτώνει πολλά με τα χέρια του, αλλά δεν μπορεί να απαλλαγεί από αυτά, όσα και να σκοτώσει. Αλλά ούτε και τα κουνούπια μπορούν να ρίξουν κάτω. Μπορούν, όμως, να τον τσιμπάνε όσο και όπως μπορούν.