Τι υποδηλώνει η επιλογή της Αλάσκας για τη συνάντηση Τραμπ-Πούτιν
14/08/2025
Την Παρασκευή 8 Αυγούστου, μετά την επίσκεψη του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ στη Μόσχα, όλα άλλαξαν ριζικά. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ξαφνικά πέρασε από την αυστηρή πίεση προς τη Ρωσία, στην επιδίωξη για μια Σύνοδο Κορυφής με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και μάλιστα μέσα σε χρόνο… ρεκόρ. Ήταν μια απόφαση που αιφνιδίασε, προκαλώντας πανικό σε Βρυξέλλες και Κίεβο, που θα παρακολουθούν σαν θεατές τη συνάντηση. Η επιλογή του τόπου ήταν σαφές μήνυμα, ότι άλλα μέρη δεν είναι ευπρόσδεκτα στις διαπραγματεύσεις.
Πιθανοί λόγοι για την αναστροφή του Τραμπ στην Αλάσκα (σε αεροπορική βάση κοντά στο Άνκορατζ, σύμφωνα με πληροφορίες): Η μεταστροφή μπορεί να αποδοθεί στην ευμετάβλητη προσωπικότητά του και στο χαρακτηριστικό τρόπο που λαμβάνει αιφνιδιαστικές αποφάσεις. Τη συγκεκριμένη αλλαγή στάσης επηρέασε προφανώς η ψύχραιμη αντίδραση του Πούτιν στις απειλές των ΗΠΑ, η αντίσταση της Ινδίας και της Κίνας στις δευτερογενείς κυρώσεις, καθώς και η πρόταση της Βραζιλίας για κοινή προσέγγιση των BRICS απέναντι στους εμπορικούς πολέμους των ΗΠΑ, που θα μπορούσε να συσπειρώσει ολόκληρες περιοχές.
Επιπλέον, οι οικονομικοί κίνδυνοι από την επιβολή των κυρώσεων, με την τεχνητή νοημοσύνη να προβλέπει άλμα του πληθωρισμού στις ΗΠΑ σε περίπτωση αύξησης των τιμών ενέργειας, οδήγησε τον Τραμπ να αποφύγει πλήγμα στο βιοτικό επίπεδο στο εσωτερικό. Η συνάντηση του αιώνα, όπως αποκαλείται, δίνει στον Τραμπ τη χρυσή ευκαιρία να απεμπλακεί επίσης από τη διακήρυξή του περί επιβολής κυρώσεων στη Ρωσία, χωρίς να φανεί πως υπαναχωρεί από τις δεσμεύσεις του. Το πιθανότερο, η απειλή για κυρώσεις να ήταν μία μπλόφα που έπεσε στο κενό…
Η Αλάσκα νίκη Πούτιν
Η σύνοδος στην Αλάσκα, με τη συνάντηση να γίνεται σε έδαφος της πρώην ρωσικής αυτοκρατορίας, είναι μια κρίσιμη γεωπολιτική νίκη για τον Πούτιν σπάζοντας την διπλωματική του απομόνωση. Μάλιστα ο Τραμπ όχι μόνο συναίνεσε σε μια συνάντηση με τον Πούτιν, που μέχρι πρότινος θεωρείτο παρίας σε διεθνές επίπεδο, αλλά και τον προσκάλεσε στο έδαφος των ΗΠΑ, δίνοντας στον Πούτιν την διεθνή αναγνώριση που επιζητά.
Υπάρχει επίσης και μία σημειολογία, η συνάντηση στην Αλάσκα, που ήταν κάποτε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας πριν πουληθεί στις ΗΠΑ το 1867 έναντι ενός εξευτελιστικού ποσού 7,2 εκατομμυρίων δολαρίων λόγω οικονομικών δυσκολιών, θα υπενθυμίσει, ότι τα σύνορα μπορούν να αλλάξουν και η γη μπορεί να αγοράζεται και να πωλείται. Επιπλέον, ο Τραμπ συμφώνησε να συναντήσει τον Πούτιν, χωρίς την παρουσία του Προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει, ότι η πρόταση εκεχειρίας για την Ουκρανία θα συζητηθεί μόνο μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, χωρίς ουκρανική εκπροσώπηση.
Ο πρώην σύμβουλος ασφαλείας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον, σχολιάζοντας την επιλογή του τόπου συνάντησης, ανέφερε ότι, «το μόνο μέρος που θα ήταν καλύτερο για τον Πούτιν από την Αλάσκα είναι η Μόσχα. Η εξέλιξη των πραγμάτων είναι μια μεγάλη νίκη για τον Πούτιν». Η συνάντηση στην Αλάσκα θα είναι η πρώτη επίσκεψη Ρώσου Προέδρου στις ΗΠΑ, από το 2015. Ωστόσο, πιο σημαντικό είναι, ότι ο Πούτιν θα είναι ο πρώτος Ρώσος Πρόεδρος που θα επισκεφθεί ποτέ την Αλάσκα. Την ίδια στιγμή, η επιλογή της τοποθεσίας έχει τη σημασία της, καθώς οι δύο χώρες είναι γείτονες που μοιράζονται σύνορα. Η ρωσική αποστολή απλά θα διασχίσει το Βερίγγειο Πορθμό.
Απόσταση Ρωσίας-Αλάσκας, 88 χιλιόμετρα
Η Αλάσκα, που ανακαλύφθηκε από Ρώσους, βρίσκεται στη βορειοδυτική άκρη της Βόρειας Αμερικής και είναι η μεγαλύτερη σε έκταση πολιτεία των ΗΠΑ, καλύπτοντας το 18% της συνολικής έκτασης των ΗΠΑ. Αποκόπτεται από την ηπειρωτική Ρωσία από τον Βερίγγειο Πορθμό. Η στενότερη απόσταση μεταξύ της ηπειρωτικής Ρωσίας και της ηπειρωτικής Αλάσκας είναι περίπου 55 μίλια (88 χιλιόμετρα) και σε μέρες με διαύγεια, από την αμερικανική ακτή μπορεί να δει κανείς τις Ρωσικές ακτές. Ωστόσο, στο στενό πέρασμα ανάμεσα στην Αλάσκα και τη Ρωσία, που είναι γνωστό ως Βερίγγειος Πορθμός, βρίσκονται δύο μικρά νησιά γνωστά ως “Μεγάλος Διομήδης” και “Μικρός Διομήδης”.
Ενδιαφέρον είναι ότι ο “Μεγάλος Διομήδης” ανήκει στη Ρωσία, ενώ ο “Μικρός Διομήδης” ανήκει στις ΗΠΑ. Η απόσταση ανάμεσα σε αυτά τα δύο νησιά είναι μόλις 2,5 μίλια (3,8 χιλιόμετρα) και στην πραγματικότητα παγώνει κατά τον χειμώνα, επομένως κάποιος τεχνικά θα μπορούσε να περπατήσει από τις ΗΠΑ στη Ρωσία πάνω στον εποχικό πάγο της θάλασσας.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, ο Κυβερνήτης της Αλάσκας, Μάικλ Ντάνλιβι, σημείωσε τη στρατηγική θέση της Αλάσκας στη διασταύρωση της Βόρειας Αμερικής και της Ασίας, με τον Αρκτικό Ωκεανό στα βόρεια και τον Ειρηνικό στα νότια. «Η Αλάσκα είναι η πιο στρατηγική τοποθεσία στον κόσμο, καθισμένη στη διασταύρωση της Βόρειας Αμερικής και της Ασίας, με τον Αρκτικό Ωκεανό στα βόρεια και τον Ειρηνικό στα νότια μας. Με μόλις δύο μίλια να χωρίζουν τη Ρωσία από την Αλάσκα, κανένα άλλο μέρος δεν παίζει πιο ζωτικό ρόλο στην εθνική μας άμυνα, την ενεργειακή μας ασφάλεια και την ηγεσία μας στην Αρκτική. Είναι ταιριαστό που συζητήσεις παγκόσμιας σημασίας γίνονται εδώ», έγραψε ο Κυβερνήτης στην πλατφόρμα X.
Η Ευρώπη θεατής
Η Ευρώπη έχει ένα τεράστιο έλλειμμα πολιτικών και έλλειψη στρατηγικής σκέψης. Ως συνέπεια, η ΕΕ βρίσκεται σε μία περιδίνηση με αγκυλώσεις και εμμονές που απειλούν την ευημερία της. Ως αποτέλεσμα, παρόλο που η εμπλοκή της στον πόλεμο στην Ουκρανία έχει πλήξει την οικονομία της, έχοντας επωμισθεί δυσανάλογο κόστος κυρίως από τη στέρηση της φθηνής ρωσικής ενέργειας, η Ευρώπη είναι απούσα από μία ενδεχόμενη συμφωνία για το ουκρανικό ζήτημα. Έχοντας εγκλωβιστεί σε μία παράλογη, έως και ύποπτη, ρωσοφοβία, ο φόβος της είναι μήπως το Κίεβο εξαναγκαστεί σε ειρήνη, εάν ο Τραμπ θέσει όρους στον Ζελένσκι, σε περίπτωση μη εκπλήρωσης των οποίων, θα πει “τέλος τα όπλα”.
Θεωρητικά: Η ΕΕ και η Ουκρανία μπορούν να δηλώσουν, ότι οι συμφωνίες στις οποίες κατέληξαν Τραμπ και Πούτιν είναι απαράδεκτες και να εγκαταλείψουν σχέδιο κατάπαυσης του πυρός που θα έχει πιθανούς δυσμενείς όρους. Αλλά πόσο καιρό μπορούν να αντέξει η Ουκρανία χωρίς την βοήθεια των ΗΠΑ; Και ειδικά, υπό τις συνθήκες της συνεχιζόμενης επίθεσης του ρωσικού στρατού – και της απειλής της κατάρρευσης του ουκρανικού μετώπου; Η Ευρώπη δεν έχει τη δύναμη να πολεμήσει ανεξάρτητα τη Ρωσία για να σώσει την Ουκρανία.
Η Ευρώπη και η Ουκρανία, φυσικά, μπορούν να προσπαθήσουν να μποϊκοτάρουν και να διαταράξουν τις συμφωνίες μεταξύ Τραμπ και Πούτιν, αλλά κάτι μας λέει ότι δεν θα το κάνουν αυτό ανοιχτά. Θα ελπίζουν ότι ο Τραμπ θα αλλάξει ξανά τη θέση του σύντομα μετά τη σύνοδο κορυφής – και η Αμερική θα επιστρέψει στην τακτική της άσκησης πίεσης στη Ρωσία στο οικονομικό μέτωπο και της αύξησης της υποστήριξης προς την Ουκρανία. Ωστόσο, το να στοιχηματίζει κανείς στην αστάθεια του Τραμπ δεν είναι άσκηση πολιτικής. Ο Αμερικανός πρόεδρος είναι, φυσικά, γνωστός για τις ταλαντεύσεις του, αλλά πίσω από όλες αυτές, στην πραγματικότητα, υπάρχει μια σαφής γραμμή:
Ο Τραμπ θέλει να αλλάξει τις Ηνωμένες Πολιτείες και την παγκόσμια τάξη, αλλάζοντας τον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών σε αυτήν. Η συνάντηση στην Αλάσκα είναι κάτι περισσότερο από μια απλή συζήτηση για την Ουκρανία. Αποτελεί μέρος ενός επανασχεδιασμού της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής δυνάμεων, με την Αρκτική ως πιθανό διαπραγματευτικό χαρτί, παράλληλα με ζητήματα ελέγχου των εξοπλισμών, στρατηγικής σταθερότητας και ενέργειας, διαμορφώνοντας τη μελλοντική παγκόσμια τάξη.