Τί κρύβεται πίσω από το ένοπλο επεισόδιο σε μοναστήρι στο Κόσσοβο

Η χθεσινή συμπλοκή ομάδας ενόπλων με αστυνομικούς στο Βόρειο Κόσσοβο, πέραν των άλλων, συνιστούν την επιβεβαίωση ορισμένων πολιτικών “προγνώσεων” που είχαμε επισημαίνει. Συγκεκριμένα, στις αρχές Ιουλίου, η Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών της Βουλής των Λόρδων, Αλίσια Κερνς, είχε αιφνιδιάσει με τη δήλωση της ότι εισάγεται με ασθενοφόρα οπλισμός στο Κόσσοβο από τη Σερβία και αποθηκεύεται σε Ορθόδοξους ναούς και μοναστήρια. Τα χθεσινά γεγονότα, “κατά σύμπτωση”, εκτυλίχθηκαν σε σέρβικο Μοναστήρι του Μπάνισκο, στην περιοχή του Σβέτσανι.

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ, μιλώντας στην Ολομέλεια του ΟΗΕ προ ολίγων ημερών, είχε διαπιστώσει παράλληλες συμπεριφορές της Δύσης στο Κόσσοβο και στο Ντονιέτσκ στην Ουκρανία. Σε ό,τι αφορά το Κόσσοβο, επεσήμανε ότι η Δύση αδυνατεί, ή υποκρίνεται ότι αδυνατεί, να επιβάλει στις αλβανικές αρχές την επιτευχθείσα απ’ το 2013 συμφωνία στις Βρυξέλλες για την ίδρυση Ένωσης Σερβικών Δήμων Κοσσόβου, ως ελάχιστη εγγύηση για την διαιώνιση της κοινότητας των Σέρβων στην περιοχή.

Όλα αυτά σε πολιτικό επίπεδο, γιατί επί του πεδίου οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες. Σύμφωνα με τα ανακοινωθέντα των αρχών της Πρίστινα, από τα μεσάνυχτα χθες Κυριακή, μία ομάδα τουλάχιστον 30 ένοπλων, ενεπλάκησαν σε συμπλοκή με αστυνομική περίπολο των αρχών του Κοσσυφοπεδίου, που άφησε έναν αστυνομικό νεκρό και έναν τραυματία.

Στη συνέχεια η ομάδα ενόπλων – που χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική από τις αλβανικές αρχές, αλλά και την ΕΕ και δυτικές κυβερνήσεις – εισέβαλε στη Μονή Μπάνισκο, στο Βόρειο Κόσσοβο, όπου και πρόβαλε αντίσταση. Κατά τη συμπλοκή, οι Ειδικές Δυνάμεις της Αστυνομίας του Κοσσόβου εκτέλεσαν τουλάχιστον έξι ενόπλους, ενώ έχουν συλλάβει δέκα άτομα. Ταυτόχρονα, εισήλθαν στους χώρους της Μονής, όπου διενεργούν ανακρίσεις στους μοναχούς και τους προσκυνητές που βρέθηκαν εκεί.

Τί λένε Κόσσοβο και Σερβία

Η ερμηνεία που δίνει η Πρίστινα είναι ότι πρόκειται για τρομοκρατική οργάνωση που έχει εκπαιδευτεί από τη Σερβία (διαρρέοντας ότι αναμειγνύονται μέλη της ρωσικής Wagner, αλλά και σερβικών παραστρατιωτικών οργανώσεων), κατάλληλα εξοπλισμένη και με προσχεδιασμένη επιχειρησιακή δραστηριότητα. Μάλιστα θεωρεί την επιτυχία των κυβερνητικών δυνάμεων να εξουδετερώσει σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα την συγκεκριμένη “τρομοκρατική ομάδα”, ως απόδειξη του υψηλού επιπέδου των δομών ασφαλείας του Κοσσόβου.

Διαμετρικά αντίθετη είναι η σερβική προσέγγιση. Χθες το βράδυ ο Σέρβος πρόεδρος, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, δήλωσε ότι υπεύθυνος για την ένταση στην περιοχή είναι ο Κοσσοβάρος πρωθυπουργός, Αλμπίν Κούρτι που δεν εφαρμόζει τις συμφωνίες που προβλέπουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων της σερβικής μειονότητας στην περιοχή, καθώς αξιώνει ως προϋπόθεση την αναγνώριση της κρατικής οντότητας του Κοσσόβου. Προέβη μάλιστα στην καταγγελία ότι οι αστυνομικές δυνάμεις του Κοσσόβου επέδειξαν υπερβολική βία, με συνέπεια να υπάρξουν θύματα, κάτι που μπορούσε κατά τον ίδιο να αποφευχθεί.

Προκύπτει σαφώς ότι την εν λόγω προβοκάτσια, που είναι δύσκολο να ανιχνευτεί από πού ακριβώς οργανώθηκε, εκμεταλλεύεται η Πρίστινα για να ισχυροποιήσει τον έλεγχο της στην περιοχή, όπου επικρατεί μία άκρως ιδιόμορφη κατάσταση. Το Μοναστήρι του Μπάνισκο, επί παραδείγματι, τελεί πλέονΤ υπό κατάληψη από την κοσσοβάρικη αστυνομία, ενώ οι προσκυνητές από το Νόβι Σαντ κρατούνται σχεδόν όμηροι, προκειμένου να εξακριβωθεί ο λόγος της παρουσίας τους. Την ίδια στιγμή, οι αρχές του Κοσσόβου “ανακαλύπτουν” συνεχώς γιάφκες και πληθώρα οπλισμού σε διάφορα σημεία…

Σενάριο Ναγκόρνο Καραμπάχ

Η κατάσταση, που εξελίσσεται σε ένα κομβικό σημείο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, δείχνει ομοιότητες με όσα διαδραματίζονται στο Ναγκόρνο Καραμπάχ με τους Αρμένιους. Το Κόσσοβο, αν και δέχεται τις ρητορικές πιέσεις των Βρυξελλών και της Ουάσιγκτον προκειμένου να τηρήσει τις συμφωνηθέντες εγγυήσεις για την σερβική μειονότητα και ειδικά τα προνόμια των ιδρυμάτων της Ορθοδόξου Εκκλησίας-Πατριαρχείου Σερβίας, φαίνεται να επιδιώκει μια πιο ριζική “ρύθμιση”: Αυτή του ξεριζωμού των Σέρβων από μια περιοχή που αποτελεί κοιτίδα της εθνικής τους υπόστασης.

Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς που φροντίζει να τονίζει την κρισιμότητα της κατάστασης, τόσο κατά την επίσημη παρουσία του στον ΟΗΕ, όσο και στις δημόσιες εμφανίσεις του, σήμερα συνάντησε τον πρέσβη της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο Βελιγράδι, Αλεξάντερ Μπότσαν-Χαρτσένκο. Ο Βούτσιτς προέβη σε σχετική ανάρτηση, ευγνωμονώντας τον Ρώσο διπλωμάτη ότι επέδειξε κατανόηση στις παρακλήσεις των Σέρβων και ενημερώνοντας τον επισήμως ότι διενεργείται εθνική εκκαθάριση στο Κόσσοβο.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έκανε έκκληση για αυτοσυγκράτηση και για την μέγιστη συμβολή των αρχών της Σερβίας και του Κοσσόβου στην αποκλιμάκωση της έντασης, όπως και η Κομισιόν, δια του εκπροσώπου της.