Τί σηματοδοτεί η τριμερής Ισραήλ-Αίγυπτος-Εμιράτα

Μία ασυνήθιστη τριμερής συνάντηση του πρωθυπουργού του Ισραήλ Ναφτάλι Μπένετ, του πρίγκηπα διαδόχου των Εμιράτων Μοχάμεντ Μπιν Ζαγέντ και του Αιγύπτιου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, πραγματοποιήθηκε στο τουριστικό θέρετρο Σαρμ Ελ Σέϊχ της Αιγύπτου. Οι πληροφορίες θέλουν να συζητήθηκε εκτενώς, πέραν του Ουκρανικού και το ζήτημα του Ιράν.

Η συμμετοχή του Μπένετ σε μία σύσκεψη με το πρώτο αραβικό κράτος που αναγνώρισε το Ισραήλ και το πρώτο αραβικό κράτος που εξομάλυνε τις σχέσεις του με το Τελ Αβίβ υπογράφοντας τις ιστορικές “Συμφωνίες του Αβραάμ” (με Μπαχρέιν, Σουδάν και Μαρόκο να ακολουθούν) αναμφισβήτητα αποτελεί σημαίνουσα είδηση.

Είναι χαρακτηριστική η στάση των τριών μετεχόντων στην Σύνοδο κρατών στο Ουκρανικό, καθώς αρνήθηκαν να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με την Μόσχα, προς μεγάλη απογοήτευση των ΗΠΑ. Ο πρωθυπουργός Μπένετ ανέλαβε ρόλο άτυπου διαμεσολαβητή, με διεθνή δημοσιεύματα να τον φέρουν πως πίεσε τον Ζελένσκι να αποδεχθεί τους ρωσικούς όρους και τον Ουκρανό πρόεδρο να απορρίπτει την πρόταση του.

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προτίμησαν να απέχουν από το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας που καταδίκαζε την ρωσική εισβολή, ενώ μπήκαν πρόσφατα “στο μάτι” των Αμερικανών, υποδεχόμενα τον Σύρο πρόεδρο Άσαντ, σε μία ιστορική επίσκεψη. Όσον αφορά την Αίγυπτο, ο Σίσι ουδεμία διάθεση έχει να μιμηθεί τον Ανουάρ Σαντάτ και να έρθει σε σύγκρουση με την Μόσχα για την Ουκρανία, σε σημείο που οι αιγυπτιακές αρχές να φοβούνται πιθανές συμπλοκές των πολυάριθμων Ρώσων και Ουκρανών τουριστών στους τουριστικούς προορισμούς της χώρας!

Τα “παράπονα” του Ισραήλ

Τα “παράπονα” του Μπάιντεν για την στάση της Ινδίας είναι ενδεικτικά του πως βλέπει ο (πάλαι ποτέ) Τρίτος Κόσμος τις σχέσεις του με την Μόσχα, με τον Αμερικανό πρόεδρο να επισημαίνει πως το Νέο Δελχί είναι το μόνο μέλος του σχήματος του Ειρηνικού Quad, που δεν καταδίκασε την ρωσική εισβολή. Στον αντίποδα, οι κυρώσεις που αποφάσισε το έτερο μέλος του σχήματος Quad, η Ιαπωνία, προκάλεσαν την ακύρωση από πλευράς Ρωσίας των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων των δύο χωρών, προκειμένου να δοθεί και τυπικά τέλος σε μία από τις εκκρεμότητες του Β Παγκοσμίου Πολέμου!

Πάντως “παράπονα” δεν έχει μόνο ο Μπάιντεν, αλλά και οι Ισραηλινοί από τους Αμερικανούς, ειδικά με την στάση των τελευταίων στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και όχι μόνο. Η πρόθεση της κυβέρνησης Μπάιντεν να βγάλει το επίλεκτο στρατιωτικό σώμα της Τεχεράνης, τους Φρουρούς της Επανάστασης, από την λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων, προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Τελ Αβίβ.

Να σημειωθεί πως οι Φρουροί της Επανάστασης ανέλαβαν την ευθύνη για την πρόσφατη πυραυλική επίθεση στο Ερμπίλ του ιρακινού Κουρδιστάν, ορισμένοι εκ των οποίων έπεσαν πλησίον του υπό κατασκευή νέου κτιρίου που πρόκειται να στεγάσει το αμερικανικό προξενείο. Οι Φρουροί της Επανάστασης ανακοίνωσαν πως έπληξαν εγκαταστάσεις «πρακτόρων της Μοσάντ» στην περιοχή, ως αντίποινα για αντίστοιχο ισραηλινό πλήγμα που προηγήθηκε σε ιρανικούς στρατιωτικούς στόχους στην Συρία.

Το επιχείρημα της Μόσχας πως έδρασε “προληπτικά” έναντι της πρόθεσης της Ουκρανίας να αποκτήσει όπλα μαζικής καταστροφής, κάνοντας εκτενή αναφορά στα βιολογικά εργαστήρια που διατηρούσαν οι Αμερικανοί, θα μπορούσε να το επικαλεστεί κάλλιστα  και το Ισραήλ, προκειμένου να αιτιολογήσει ένα αντίστοιχο πλήγμα κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. Το είχε κάνει και πολύ παλαιότερα, στην περίπτωση βέβαια του Ιράκ, πλήττοντας τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του, τον Ιούνιο του 1981.

Γιατί ανησυχούν και τα Εμιράτα

Βέβαια, η ειδοποιός διαφορά με τον στρατό του Σαντάμ Χουσείν, είναι πως το Ιράν διαθέτει δυνατότητες εκτεταμένων πολεμικών αντιποίνων έναντι του Ισραήλ, κυρίως μέσω των πυραύλων της φιλοϊρανικής παραστρατιωτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ που ελέγχει πλήρως τον γειτονικό του Λίβανο. Από τον ατυχή (για το Ισράηλ) πόλεμο του 2006 με την Χεζμπολάχ, το Τελ Αβίβ έχει δείξει πως υπολογίζει τα αντίποινα της σιιτικής οργάνωσης.

Όσον αφορά τα Εμιράτα, αν και έχουν προ πολλού εγκαταλείψει την “πολιτική μέγιστης πίεσης” της κυβέρνησης Τραμπ έναντι του Ιράν (ο δε Σίσι ουδέποτε την είχε υποστηρίξει με θέρμη) έχουν βάσιμες ανησυχίες από έναν ενδεχόμενο αμερικανικό αποχαρακτηρισμό των Φρουρών της Επανάστασης από την λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων, όταν είναι οι τελευταίοι που εξοπλίζουν τους σιίτες αντάρτες Χούτι στον πόλεμο της Υεμένης.

Να σημειωθεί πως μία από τις πρώτες ενέργειες της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν να βγάλει τους Χούτι από λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων, πράξη που εξόργισε την Σαουδική Αραβία και αποτέλεσε μία από τις πολλές αιτίες για την όξυνση των σχέσεων Ουάσιγκτον και Ριάντ. Εκτός της Σαουδικής Αραβίας, πλέον στο στόχαστρο των drones των Χούτι, είναι και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Με την ενεργειακή κρίση να μαίνεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον Μπάιντεν να “παρακαλά” τα Εμιράτα και την Σαουδική Αραβία να αυξήσουν την παραγωγή πετρελαίου (και το Ριάντ να εμμένει να τον αγνοεί), ο μεγάλος φόβος του Μπένετ είναι να καταλήξουν οι Αμερικανοί σε μία νέα Συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, προκρίνοντας  μελλοντικά ενεργειακά deals με την Τεχεράνη και αγνοώντας πλήρως το Ισραήλ. Το οποίο βέβαια Ισραήλ μάλλον θα έχει μετανιώσει που “πολέμησε”, από κοινού με την Σαουδική Αραβία, την αντίστοιχη Συμφωνία της κυβέρνησης Ομπάμα, την οποία είχε ακυρώσει ο Τραμπ, προσδοκώντας στην κατάρρευση του ιρανικού καθεστώτος από την επαναφορά την αμερικανικών κυρώσεων. Η συνέχεια είναι γνωστή.