Tι θα γίνει με τα Στενά – Τί είπαν Πούτιν και Ερντογάν (upd)

Τα Στενά του Βοσπόρου, μπαίνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στη “σκακιέρα” του Ουκρανικού, αν και το καθεστώς τους υπόκειται σε αυστηρές διεθνείς ρήτρες. Ωστόσο ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται ήδη υπό πίεση από Ρωσία και Ουκρανία για το θέμα των Στενών. Πάντως νωρίς το απόγευμα της Πέμπτης η Ουκρανία υπέβαλλε και επισήμως αίτημα στη Τουρκία για να κλείσει τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων.

Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν λίγο μετά την έναρξη των επιχειρήσεων από τους Ρώσους στην Ουκρανία, οι κ.κ Ερντογάν και Πούτιν, ανάμεσα σε άλλα έκαναν αναφορές και στο θέμα των στενών. Ο κ. Ερντογάν ήταν ο πρώτος ηγέτης με τον οποίο επικοινώνησε ο Ρώσος πρόεδρος μετά την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων και ανάμεσα σε άλλα του ζήτησε “ να μην κλείσουν τα Στενά” .

Ο κ. Ερντογάν ζήτησε επιστροφή στη διπλωματία, όπως και χθες. Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μίλησαν για άλλη μια φορά τηλεφωνικά, με τον Τούρκο πρόεδρο να επισημαίνει για μια ακόμα ότι ήταν κατά της απόφασης μονομερής αναγνώρισης της ανεξαρτησίας του Ντονιετσκ και του Λουγκάνσκ. Από την πλευρά του ο  Ρώσος πρόεδρος είπε ότι το ΝΑΤΟ αγνόησε τις ανησυχίες τους και επέμεινε ότι υπάρχουν λόγοι ασφαλείας για τη Ρωσία. Το Κίεβο  από χθες είχε ανακοινώσει ότι θα ζητήσει από την Άγκυρα να κλείσει τα στενά του Βοσπόρου για τα ρωσικά πολεμικά πλοία σε περίπτωση κλιμάκωσης.

Τι θα κάνει ο Ερντογάν

«Σε περίπτωση ευρείας στρατιωτικής εισβολής ή έναρξης στρατιωτικών δραστηριοτήτων κατά της Ουκρανίας, θα ζητήσουμε από την τουρκική κυβέρνηση να εξετάσει την πιθανότητα να κλείσει τα στενά της Μαύρης Θάλασσας για το επιτιθέμενο κράτος», είπε χθες στο Reuters ο Ουκρανός πρέσβης στην Άγκυρα Βασίλ Μποντνάρ.

Η Ουκρανία θεωρεί ότι η παρουσία ρωσικών πολεμικών πλοίων κοντά στα σύνορα της στη Μαύρη Θάλασσα αποτελεί έναν σοβαρό κίνδυνο και θα ζητήσει από την Τουρκία να εξετάσει να κλείσει τη δίοδο στα ρωσικά πλοία προς τη Μαύρη Θάλασσα, αν κλιμακωθεί περαιτέρω η ρωσική επιθετικότητα, δήλωσε ο πρέσβης της Ουκρανίας στην Τουρκία Vasyl Bodnar την Τετάρτη, όπως μεταδίδει το Reuters.

Να σημειωθεί ότι στις αρχές Φεβρουαρίου έξι ρωσικά πολεμικά πλοία και ένα υποβρύχιο μπήκαν από τα στενά των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου στη Μαύρη Θάλασσα για να πραγματοποιήσουν ναυτικές ασκήσεις, σύμφωνα με τη Μόσχα, κοντά σε θαλάσσιες περιοχές της Ουκρανίας.

Ερωτηθείς για την παρουσία ρωσικών πολεμικών πλοίων κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας, ο Bodnar δήλωσε στο Reuters ότι τα πλοία αυτά συνιστούν “μεγάλο κίνδυνο” για το Κίεβο, προσθέτοντας ότι η συγκέντρωση ρωσικών ναυτικών δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα είναι “συντριπτική”: «Πιστεύουμε ότι, στην περίπτωση μιας μεγάλης στρατιωτικής εισβολής ή στο ξέσπασμα στρατιωτικών δραστηριοτήτων κατά της Ουκρανίας – όταν ο πόλεμος δεν θα είναι πια de facto αλλά de jure – θα ζητήσουμε από την κυβέρνηση της Τουρκίας να εξετάσει την πιθανότητα να κλείσει τα στενά για την Μαύρη Θάλασσα για τον επιτιθέμενο».

Η Συνθήκη του Μοντρέ

Να σημειωθεί ότι βάσει της Συνθήκης του Μοντρέ (1936), η Τουρκία, η οποία είναι μέλος του NATO, υποχρεούται να διατηρεί ανοιχτά τα στενά των Δαρδανελίων και του Βοσπόρου. Η συμφωνία δίνει επίσης στην Άγκυρα το δικαίωμα να ρυθμίζει την κίνηση πολεμικών πλοίων και να κλείνει τα στενά σε ξένα πολεμικά σκάφη σε περιόδους πολέμου και όταν απειλείται.

«Έχουμε προτείνει έναν αριθμό πρωτοβουλιών, ξεκινώντας με μεθόδους διαβούλευσης μεταξύ των δύο πλευρών, μέχρι τη δημιουργία ενός κοινού μηχανισμού για την αντίδραση μας σε απειλές στην ασφάλεια μας”, ανέφερε ο Bodnar, προσθέτοντας ότι συνεχίζει να πιστεύει πως μια διπλωματική λύση είναι δυνατή».

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία, η οποία έχει καλές σχέσεις τόσο με την Ουκρανία όσο και με τη Ρωσία, δεν μπορεί να εγκαταλείψει τους δεσμούς της με τις δύο χώρες και σε αυτό το πλαίσιο θα προσπαθήσει να διασφαλίσει ότι οι σχέσεις της θα παραμένουν ανέπαφες.

Επίσημο αίτημα Ουκρανίας

Ο πρεσβευτής της Ουκρανίας στην Άγκυρα δήλωσε νωρίτερα πως η χώρα του αναμένει αλληλεγγύη από την Τουρκία, χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, και πως η Άγκυρα δεν θα πρέπει να παραμείνει αμερόληπτη μετά την επίθεση που εξαπέλυσε η Ρωσία εναντίον της χώρας του. Μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά τις συνομιλίες που είχε στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, ο πρεσβευτής Βσζίλ Μποντνάρ είπε πως η Τουρκία θα αξιολογήσει το αίτημα της Ουκρανίας να κλείσει τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων για τα ρωσικά πλοία.