Την έβαψαν οι Σαουδάραβες στην υπόθεση Κασόγκι, λέει ο Ερντογάν

Δύο εβδομάδες συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα που ο Σαουδάραβας αντιφρονών δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι περνούσε την πόρτα του προξενείου της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη για να μην βγει ποτέ ζωντανός από αυτό, όπως υποστηρίζουν οι τουρκικές αρχές. Την ίδια ώρα πληροφορίες φέρουν το Ριάντ έτοιμο να παραδεχθεί ότι ο Κασόγκι δολοφονήθηκε στο προξενείο και ο Ντόναλντ Τραμπ ρίχνει στο τραπέζι μια άλλη εκδοχή.

Τα ξημερώματα πάντως ολοκληρώθηκε η πρώτη έρευνα των τουρκικών αρχών στο προξενείο και η πολυμελής ομάδα της τουρκικής αστυνομίας και της εισαγγελίας αποχώρησε από αυτό. Οι έρευνες, οι οποίες έγιναν μετά από άδεια που έδωσε η Σαουδική Αραβία, κράτησαν κάτι παραπάνω από οκτώ ώρες. Οι Τούρκοι αστυνομικοί και εισαγγελείς, με την συνοδεία αντιπροσωπείας του Ριάντ, που είχε μπει στο προξενείο μία ώρα πριν, συνέλεξαν υλικό και πήραν μαζί τους διάφορα δείγματα, ακόμη και χώμα από τον κήπο του προξενείου.

Η είσοδος των περίπου δώδεκα Τούρκων αστυνομικών στο προξενείο καλύφθηκε από όλα τα τοπικά και διεθνή ΜΜΕ. Σύμφωνα με τις ανταποκρίσεις αντικείμενό της ήταν να αναζητήσουν ίχνη DNA του δημοσιογράφου, προκειμένου να λύσουν το μυστήριο της εξαφάνισής του. Οι τουρκικές αρχές φέρονται να ερεύνησαν και το διπλανό κτίριο πριν αποχωρήσουν από το σημείο.

Η παραδοχή και οι «ανεξάρτητοι δολοφόνοι»  

Το αμερικανικό δίκτυο CNN μετέδωσε αργά το βράδυ της Δευτέρας την πληροφορία ότι το Ριάντ είναι έτοιμο να παραδεχθεί, με ανακοίνωσή του, ότι ο Κασόγκι είναι νεκρός και ότι ο θάνατος του προήλθε μετά από μία ανάκριση που είχε «άσχημη εξέλιξη!». Επικαλέστηκε μάλιστα μία πηγή, σύμφωνα με την οποία η ανακοίνωση είναι υπό διαμόρφωση, άρα μπορεί να αλλάξει. Η ίδια πηγή φέρεται να δήλωσε σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο ότι στόχος της ανάκρισης ήταν η απαγωγή του δημοσιογράφου από την Τουρκία. Μια άλλη πηγή φέρεται να δήλωσε ωστόσο, ότι το πόρισμα του Ριάντ θα αναφέρει πιθανότατα ότι η επιχείρηση με στόχο τον Κασόγκι έγινε χωρίς εξουσιοδότηση από το σουνιτικό Βασίλειο.

Με την άποψη αυτή δείχνει να συντάσσεται και ο Αμερικανός πρόεδρος, ο οποίος, αφού δήλωσε ενήμερος για την πληροφορία, σημείωσε ότι κανείς δεν γνωρίζει, αν αυτή είναι η επίσημη άποψη του Ριάντ. Απαντώντας μάλιστα σε ερωτήσεις δημοσιογράφων πρόκρινε την υπόθεση ότι «ανεξάρτητοι και ανεξέλεγκτοι δολοφόνοι» ενδέχεται να ευθύνονται για τον θάνατο του Σαουδάραβα δημοσιογράφου.

Μια τέτοια εκδοχή δεν απαλλάσσει πλήρως το Ριάντ από τις ευθύνες του. Το να φύγει ωστόσο από πάνω του το βάρος της συνέργειας και της άμεσης εμπλοκής στην υπόθεση βοηθά αρκετά πολλές δυτικές κυβερνήσεις στην διαχείριση της συγκεκριμένης κρίσης. Κυρίως τις χώρες που είναι στρατηγικοί σύμμαχοι της Σαουδικής Αραβίας και ειδικά τις ΗΠΑ που τρέχουν ένα τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα με το σουνιτικό βασίλειο.

Ο Τραμπ μίλησε με τον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας, Σαλμάν, ο οποίος αρνήθηκε τις κατηγορίες εναντίον του Βασιλείου και διαβεβαίωσε, όπως είπε ο ίδιος, ότι δεν γνωρίζει «τι μπορεί να έχει συμβεί» στον Κασόγκι. Αμέσως μετά ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ότι στέλνει τον υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο στο Ριάντ για να συναντηθεί με τον βασιλιά Σαλμάν. Η συνάντηση αυτή έγινε, όπως και η συνάντηση με τον Σαουδάραβα υπουργό Εξωτερικών, στον οποίο ο Πομπέο εξέφρασε τις ανησυχίες της Ουάσινγκτον για την εξαφάνιση Κασόγκι. Ο Αμερικανός υπουργός θα δειπνήσει το βράδυ της Τρίτης με τον πρίγκιπα διάδοχο MBS και στην συνέχεια θα μεταβεί στην Άγκυρα.

Έχουν στοιχεία οι Τούρκοι

Την ίδια ώρα οι τουρκικές αρχές επιμένουν ότι διαθέτουν στοιχεία για την δολοφονία του Κασόγκι μέσα στο προξενείο της Κωνσταντινούπολης και επικαλούνται αρχεία εικόνας και ήχου. Τα αρχεία αυτά κοινοποιήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στις αρχές άλλων χωρών, ανάμεσά τους οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία. Διαρροές μάλιστα σχετικά με το περιεχόμενό τους προκάλεσαν φρίκη στην κοινή γνώμη.

Η Άγκυρα εμμένει κυρίως σε ένα ηχητικό ντοκουμέντο που αποδεικνύει την δολοφονία, την οποία συνδέει με την μυστηριώδη έλευση στην Κωνσταντινούπολη και την ολιγόωρη επίσκεψή στο προξενείο μιας ομάδας περίπου δεκαπέντε Σαουδαράβων. Το γεγονός δε, ότι οι περισσότεροι από αυτούς εγκατέλειψαν την Τουρκία αυθημερόν, δημιουργεί πρόσθετες υποψίες, οι οποίες ερευνώνται από τις τουρκικές αρχές.

Στην Τουρκία συζητείται ωστόσο και η εκτίμηση πως η αποδοχή της Άγκυρας για κοινή δράση με το Ριάντ καθυστέρησε τις έρευνες, καθώς έπρεπε πρώτα να συσταθεί η αντιπροσωπεία της Σαουδικής Αραβίας που θα συμμετείχε  σε αυτές. Στο Ριάντ πάντως, ο βασιλιάς Σαλμάν διέταξε τον γενικό εισαγγελέα να διεξάγει εσωτερική έρευνα για την υπόθεση Κασόγκι, στηριζόμενος στις πληροφορίες που θα λάβει από την κοινή έρευνα Τούρκων και Σαουδαράβων στο προξενείο της Κωνσταντινούπολης.

Οι κινήσεις της Άγκυρας

Παρέμβαση έγινε όμως και από τον ίδιο τον Ερντογάν, ο οποίος επικοινώνησε με τον πρίγκιπα Χαλίντ αλ-Φαϊζάλ, αλλά και με τον βασιλιά Σαλμάν.  Οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν δοκιμαστεί τον τελευταίο χρόνο με αφορμή το Κατάρ και την ανάπτυξη τουρκικών βάσεων στο κράτος του Κόλπου, μετά τον αποκλεισμό από την Σαουδική Αραβία και άλλες αραβικές χώρες.

Άγκυρα και Ριάντ συγκρούονται επίσης για την ηγεμονία στον σουνιτικό μουσουλμανικό κόσμο. Ο πρόσφατος προσεταιρισμός μάλιστα του Καΐρου από την Σαουδική Αραβία, στο πλαίσιο αυτής της διαμάχης, έχει δημιουργήσει προβλήματα και στις σχέσεις της Τουρκίας με την Αίγυπτο. Παρόλα αυτά ο Σαουδάραβας μονάρχης επιβεβαίωσε στον Ερντογάν ότι οι σχέσεις του Βασιλείου με την Τουρκία παραμένουν σε ισχύ και τον ευχαρίστησε που αποδέχθηκε την πρόταση για κοινές έρευνες.

Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, έχει δηλώσει από την πρώτη στιγμή ότι η χώρα του δεν θα μείνει σιωπηλή σε αυτήν την υπόθεση και κάλεσε τους υπεύθυνους του προξενείου της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη να αποδείξουν ότι ο δημοσιογράφος έφυγε από το κτίριο. Σήμερα πάντως, οι τουρκικές αρχές κάνουν δεύτερη συμπληρωματική έρευνα στο κτίριο του προξενείου, ενώ οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα ερευνήσουν και το σπίτι του Σαουδάραβα προξένου.

Έβαψαν τις αποδείξεις

Πριν από λίγο, αναφερόμενος στα στοιχεία της πρώτης έρευνας των τουρκικών αρχών στο προξενείο, ο Ερντογάν, ο οποίος παρακολουθεί προσωπικά την υπόθεση από την αρχή, ανέφερε ότι κάποια αποδεικτικά στοιχεία, εντός του κτιρίου, καλύφθηκαν με μπογιά. Είπε μάλιστα ότι η έρευνα αναζητά τοξικά υλικά στο κτίριο της διπλωματικής αποστολής της Σαουδικής Αραβίας. «Αυτά τα υλικά αφαιρέθηκαν περνώντας τα με βαφή», τόνισε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους.

Την ίδια ώρα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου επιβεβαίωσε ότι θα ερευνηθεί και η κατοικία του προξένου της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη, όπως και κάποια διπλωματικά οχήματα. Ανέφερε μάλιστα ότι θα επιβληθούν περιορισμοί στις μετακινήσεις Σαουδαράβων διπλωματών στην Τουρκία.

Παραλλήλως εξέβρασε την βούληση της τουρκικής κυβέρνησης να λύσει το θέμα και αφού σημείωσε ότι «τα προξενεία δεν είναι χώροι για ανάκριση» σχολίασε ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία ομολογία από την πλευρά του Ριάντ.