Έκθετο το καθεστώς Τζολάνι για τις σφαγές των Αλαουϊτών μετά την έρευνα του CNN

Οι επιθέσεις στο χωριό, όπου εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης περιβάλλουν μικρές ομάδες κτιρίων, αποκαλύπτουν νέες λεπτομέρειες σχετικά με την ένταση ορισμένων από τις θρησκευτικές βιαιότητες που σάρωσαν τις ακτές της Συρίας, οι οποίες συνάντησαν την σφοδρή καταδίκη των ΗΠΑ, της Ρωσίας και του Ισραήλ που τις απέδωσαν σε φανατικούς ισλαμιστές, στον αντίποδα της ΕΕ που ανέφερε πως η κύρια ευθύνη βαραίνει «τα υπολείμματα του Άσαντ».

Βασιζόμενο σε συνεντεύξεις με επτά επιζώντες, δορυφορικές εικόνες και επαληθευμένα πλάνα από το έδαφος, το CNN κατάφερε να ρίξει φως στην κλίμακα της σφαγής στην πόλη, όπου οι δυνάμεις που πρόκεινται στην κυβέρνηση υπέβαλαν σε μεγάλο βαθμό άοπλους χωρικούς σε συνοπτικές εκτελέσεις, λεηλασίες, εμπρησμούς, ενώ τα πτώματα συσσωρεύτηκαν σε δύο ομαδικούς τάφους.

Το CNN κατέγραψε τουλάχιστον 84 πτώματα σε βίντεο που εντοπίστηκαν γεωγραφικά στο χωριό Pine, το οποίο έχει πληθυσμό μερικών χιλιάδων κατοίκων. Οι ντόπιοι δήλωσαν ότι μέτρησαν πάνω από 200 νεκρούς – η συντριπτική πλειονότητα των οποίων ήταν άνδρες. Οι αυτόπτες μάρτυρες μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας για τον φόβο αντιποίνων.

Ο τελευταίος κύκλος βίας ξεκίνησε όταν οι πιστοί του Άσαντ έστησαν μια αιματηρή ενέδρα εναντίον δυνάμεων που συντάχθηκαν με τη νέα σουνιτική ισλαμιστική κυβέρνηση της Συρίας στις 6 Μαρτίου, σε μια επίθεση που φαινόταν να είναι συντονισμένη. Ήταν η χειρότερη βίαιη ενέδρα στη Συρία από την ανατροπή του Άσαντ τον περασμένο Δεκέμβριο και προκάλεσε φονικά αντίποινα στις επαρχίες Λατάκια και Ταρτούς, τα οποία η νέα κυβέρνηση περιέγραψε ως προσπάθεια να περιορίσει τα απομεινάρια του πρώην αυταρχικού καθεστώτος.

Το κράτος επέρριψε την ευθύνη για τις μαζικές δολοφονίες σε κακοποιά στοιχεία. Η Δαμασκός συνέστησε μια επιτροπή διερεύνησης των γεγονότων για τη διερεύνηση των δολοφονιών και δεσμεύτηκε να λογοδοτήσουν οι ένοχοι.

Οι επιθέσεις είχαν ως στόχο την αίρεση των Αλαουιτών, παρακλάδι του σιιτικού Ισλάμ στο οποίο ανήκει η οικογένεια Άσαντ και το οποίο κυριαρχούσε στο καθεστώς τους για περισσότερο από μισό αιώνα μέχρι την εκδίωξή τους. Όμως, βίντεο που εξετάστηκαν από το CNN και αναρτήθηκαν από σουνίτες ισλαμιστές μαχητές πιστούς στην κυβέρνηση Σαράα-Τζολάνι, καλούσαν σε «εθνοκάθαρση» των Αλαουιτών. Έκθετη είναι, λοιπόν, η ηγεσία της Δαμασκού, η οποία μετείχε κανονικά σε Σύνοδο της ΕΕ για το Συριακό.

Αποκαλύψεις του CNN για την Συρία

Το Συριακό Δίκτυο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (SNHR), παρατηρητής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήλωσε ότι περισσότεροι από 800 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε επιθέσεις μετά την ενέδρα. Άλλες ομάδες δικαιωμάτων λένε ότι ο αριθμός είναι ακόμη μεγαλύτερος. Οι πιστοί στον Άσαντ έχουν οργανώσει αρκετές μικρότερες επιθέσεις κατά των κυβερνητικών δυνάμεων από τότε, σύμφωνα με τις αρχές.
Οι επιζώντες δήλωσαν ότι οι επιθέσεις στο χωριό Pine άρχισαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής 7 Μαρτίου, μία ημέρα μετά την αρχική ενέδρα των πιστών του Άσαντ που αναφέρθηκε.

Το CNN ταυτοποίησε τον ένοπλο άνδρα που βιντεοσκοπήθηκε στο σπίτι της οικογένειας Khalil, συγκρίνοντας τα στοιχεία του προσώπου του, τα ρούχα και τη σωματική του διάπλαση με άλλες φωτογραφίες και βίντεο στο προφίλ του στο Facebook. Μια προσωρινή έκδοση του λογαριασμού του δείχνει ότι το βίντεο διαγράφηκε αργότερα. Δύο επιζώντες, οι οποίοι είδαν τα πλάνα του που μοιράστηκαν στα social media, είπαν επίσης ότι ήταν ο ίδιος άνδρας που «αλώνιζε» στην πόλη τους. Το CNN επικοινώνησε με τον άνδρα στο Facebook, αλλά δεν έλαβε απάντηση.

Τις ημέρες που ακολούθησαν, άλλο ένα βίντεο εμφανίστηκε στα social media που τον έδειχνε να τραγουδάει, με πτώματα πεταμένα πίσω του. «Έχουμε έρθει σε σας. Έχουμε έρθει σε σας με τη γεύση του θανάτου», ακούγεται να λέει. Το CNN μπόρεσε να επαληθεύσει την τοποθεσία του βίντεο ως την είσοδο του χωριού χρησιμοποιώντας μια σειρά από πεύκα, στύλους κοινής ωφέλειας και έναν καμπύλο δρόμο, ο οποίος αντιστοιχούσε σε δορυφορικές εικόνες. Οι κάτοικοι αναγνώρισαν επίσης τα πτώματα των ανδρών που απεικονίζονται στο βίντεο.

«Το σπαθί του λαού της Ιντλίμπ θέλει μόνο εσάς», τραγουδάει, αναφερόμενος στην περιοχή στη βόρεια Συρία που κυβερνούσε η διαλυμένη πλέον οργάνωση Hay’at Tahrir Al-Sham (HTS) της αλ-Σαράα, πριν οι δυνάμεις της αποσπάσουν τον έλεγχο από το παλιό καθεστώς και γίνουν η ντε φάκτο κυβέρνηση. Οι μαχητές του HTS αποτελούν τώρα το μεγαλύτερο μέρος των δυνάμεων γενικής ασφάλειας της χώρας.

Στη φωτογραφία του προφίλ του στο Facebook, ο μαχητής φαίνεται με στολή που είναι κεντημένη με αυτό που φαίνεται να είναι τα διακριτικά της HTS. Τρεις στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι το έμπλαστρο στον ώμο του συνάδει με διάφορες μονάδες του HTS, αλλά η φωτογραφία ήταν πολύ θολή για να προσδιοριστεί η συγκεκριμένη ταξιαρχία.

Ένα άλλο κλιπ που επαληθεύτηκε από το CNN δείχνει έναν μαχητή να σέρνει έναν μεσήλικα άνδρα – που αναγνωρίστηκε από τοπικές πηγές ως ο χωρικός Yazan Mostafa – προς την εκτέλεσή του, μεταφερόμενος από άλλους αγνώστους μαχητές.

«Μας αποκαλούσαν Αλαουίτες σκύλους»

Αυτόπτες μάρτυρες που μίλησαν στο CNN περιέγραψαν λεπτομερώς τις ώρες που προηγήθηκαν των εκτελέσεων. «Μπήκαν (στο σπίτι μας) λέγοντας ότι έψαχναν για υπολείμματα του καθεστώτος (Άσαντ) ή για οποιονδήποτε ένοπλο», δήλωσε μια γυναίκα στο CNN την Τρίτη, τρεις ημέρες αφότου είπε ότι ο πατέρας και τα δύο αδέλφια της εκτελέστηκαν. Οι εικόνες που μοιράστηκε από τα επακόλουθα στο σπίτι βοήθησαν το CNN να επιβεβαιώσει την αφήγησή της.

«Στην αρχή, πήγαν στα σπίτια και κατέσχεσαν τα κινητά τηλέφωνα που μπόρεσαν να βρουν… και στη συνέχεια έφυγαν από το χωριό. Στη συνέχεια επέστρεψαν και λεηλάτησαν το σπίτι μας. Μετά έφυγαν», πρόσθεσε ανάμεσα σε δάκρυα. «Και στη συνέχεια, για τρίτη φορά, μπήκαν στο σπίτι και απαίτησαν να βγουν όλοι οι άνδρες έξω».

«Ο πατέρας μου και τα δύο αδέρφια μου. Ο πατέρας μου ήταν ένας 75χρονος συνταξιούχος δάσκαλος… πυροβόλησαν τον πατέρα μου στο κεφάλι… πυροβόλησαν τον αδελφό μου στην καρδιά».

Είπε ότι ένας άλλος αδελφός, ο οποίος είχε τραυματιστεί από σφαίρα στη δεξιά πλευρά του σώματός του, προσποιήθηκε τον νεκρό ενώ αιμορραγούσε. Καθώς έπεφτε η νύχτα, προσπάθησε να δραπετεύσει. Σύμφωνα με τη γυναίκα, οι μαχητές τον πυροβόλησαν έξι φορές καθώς κούτσαινε μέσα στα χωράφια. Η μητέρα της καθόταν σοκαρισμένη και θλιμμένη ανάμεσα στους νεκρούς άνδρες συγγενείς της, όταν, όπως είπε, ένας ένοπλος μαχητής της έβαλε ένα όπλο στο κεφάλι και την αποκάλεσε «Αλαουίτη σκύλο».

Μια άλλη γυναίκα της περιοχής δήλωσε επίσης στο CNN ότι οι μαχητές μπήκαν αρκετές φορές στο σπίτι της πριν σύρουν τον σύζυγό της έξω και τον πυροβολήσουν μαζί με άλλους άνδρες σε ένα χαντάκι. Οι ντόπιοι δήλωσαν ότι μόνο «μια χούφτα» άνδρες επέζησαν. Ένας άνδρας δήλωσε στο CNN ότι προσπάθησε να λογικευτεί με τους μαχητές, σώζοντας τελικά τη ζωή του, αλλά δεν μπόρεσε να τους σταματήσει από το να σκοτώσουν τον αδελφό του, τον οποίο, όπως είπε, εκτέλεσαν.

Μια γυναίκα δήλωσε στο CNN ότι διασώθηκε από έναν μαχητή, ο οποίος, όπως είπε, ήταν από το Ιντλίμπ, ο οποίος της παραχώρησε ασφαλή διέλευση. «Ο άνδρας που σκότωσε την οικογένειά μου ήταν από το Ιντλίμπ. Ο άνδρας που μου έσωσε τη ζωή ήταν επίσης από το Ιντλίμπ», είπε.

Οι ομαδικοί τάφοι

Για σχεδόν τρεις ημέρες, πτώματα γέμιζαν τους δρόμους του χωριού Pine, αφού οι χωρικοί είπαν ότι οι μαχητές τους απαγόρευσαν να μαζέψουν τους νεκρούς τους, σύμφωνα με τρεις από τους ντόπιους με τους οποίους μίλησε το CNN. Στις 10 Μαρτίου, ένοπλοι άνδρες επέβλεψαν την περισυλλογή των πτωμάτων που πραγματοποιήθηκε επί δύο ημέρες, σύμφωνα με τους κατοίκους.

Οι ντόπιοι δήλωσαν ότι τα πτώματα στοιβάχτηκαν σε ομαδικούς τάφους κοντά στο αλαουιτικό ιερό του χωριού. Κάποια από αυτά καταγράφηκαν σε βίντεο και εικόνες που το CNN εντόπισε γεωγραφικά στην περιοχή, ταυτίζοντάς τα με δορυφορικές εικόνες για να επαληθεύσει την ημερομηνία.

Μια φωτογραφία, την οποία το CNN προσδιόρισε ότι τραβήχτηκε στο νεκροταφείο του ιερού του χωριού, αποτύπωσε τουλάχιστον 10 πτώματα τυλιγμένα σε σάβανα, τοποθετημένα σε δύο στενούς τάφους. Σε ένα βίντεο, το CNN μέτρησε τουλάχιστον 42 σκεπασμένα πτώματα πεταμένα κατά μήκος μιας άκρης του δρόμου, με άλλα τρία σε έναν ρηχό τάφο. Κοντινοί λόφοι χώματος υποδηλώνουν επιπλέον ταφές.

Ένα άλλο επαληθευμένο βίντεο έδειξε τουλάχιστον 29 πτώματα σε δύο ρηχούς τάφους, όπου ένας εκσκαφέας φαινόταν να γεμίζει τον έναν από αυτούς με χώμα. Το CNN δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει αν τα πτώματα στα δύο βίντεο και τη φωτογραφία απεικονίζουν διαφορετικά άτομα ή τα ίδια. Τα πτώματα και οι τάφοι φαίνονται επίσης σε δορυφορικές εικόνες που εξέτασε και επαλήθευσε το CNN.

Οι αεροφωτογραφίες που παρείχε η Airbus από τις 11 Μαρτίου δείχνουν διαταραχές του εδάφους κοντά στο ιερό, όπου το CNN εντόπισε τάφους. Οι εικόνες φαίνεται επίσης να αποτυπώνουν πτώματα καλυμμένα με σάβανα και τον εκσκαφέα που φαίνεται σε ένα από τα βίντεο που γεωγραφικά εντοπίζεται στην ίδια τοποθεσία.

Ο Τζολάνι υπό πίεση

Η νέα κυβέρνηση απέδωσε τις σφαγές σε «εξτρεμιστικά στοιχεία», ενώ ο πρόεδρος Ahmad al-Sara διέταξε τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής. Όμως είναι εκτεθειμένος από τα βίντεο που δείχνουν υποστηρικτές του να καλούν σε σφαγές. Ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως το Συριακό Δίκτυο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (SNHR), αναφέρουν ότι ο αριθμός των θυμάτων σε όλες τις επιθέσεις ξεπερνά τους 800, ενώ ορισμένες πηγές αναφέρουν ακόμα μεγαλύτερο αριθμό.

Οι επιθέσεις εναντίον των Αλαουιτών εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσον ο προσωρινός πρόεδρος Άχμαντ αλ-Σαράα μπορεί να εκπληρώσει την υπόσχεσή του να κυβερνήσει τη Συρία με τρόπο χωρίς αποκλεισμούς, εξασφαλίζοντας την προστασία των μειονοτήτων, και να σταματήσει τυχόν εξεγερμένες φατρίες να αποτελέσουν σοβαρή απειλή για τις προοπτικές ειρήνης της χώρας.

Ωστόσο, οι οικογένειες των θυμάτων έχουν έναν πιο άμεσο φόβο: «Θα επιστρέψουμε ποτέ στο χωριό μας για να θάψουμε τους δικούς μας; Ή θα μας σκοτώσουν και εμάς;», αναρωτήθηκε ένας επιζών.

Επιστολή Φαραντούρη 

Με επιστολή του προς την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πιο συγκεκριμένα στην Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Roberta Metsola, στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου António Costa και στην Ύπατη Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική και την Άμυνα Kaja Kallas, ο Ευρωβουλευτής της Αριστεράς και μέλος της Επιτροπής για την Ασφάλεια και την Άμυνα, Καθηγητής Νικόλας Φαραντούρης, υπογραμμίζει τις θηριωδίες του καθεστώτος, τη στρατηγική σημασία της Συρίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ευρωπαϊκές αξίες και ζητά:

1.⁠ ⁠Άμεση αποστολή στη Συρία, κλιμακίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με συμμετοχή μελών από όλες τις ευρωομάδες, με σκοπό τη διενέργεια αυτοψίας για το πογκρόμ των τελευταίων ημερών και διαβουλεύσεων με τη μεταβατική ηγεσία.

2.⁠ ⁠Να συνδεθεί οποιαδήποτε απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων που συνεδριάζει σήμερα στις Βρυξέλλες για τη Συρία με απτά αποτελέσματα στην κατεύθυνση της δικαιοσύνης και των συνταγματικών εγγυήσεων για ίσα δικαιώματα σε όλους τους Σύρους, ανεξαρτήτως θρησκείας ή εθνικότητας.

3.⁠ ⁠Να λογοδοτήσει ο ίδιος ο Al-Sharaa (Τζολάνι) ως υπεύθυνος για τις φρικαλεότητες που διαπράττουν οι ένοπλοι που δρουν υπό το καθεστώς του και οι οποίες ισοδυναμούν με εθνοκάθαρση κατά των αλαουιτών και των χριστιανών.

4.⁠ ⁠Να διασφαλιστεί ότι κάθε μελλοντική βοήθεια της ΕΕ προς τη Συρία θα συνδέεται αυστηρά με το σχηματισμό αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, με επίσπευση της διεξαγωγής ελεύθερων και δημοκρατικών εκλογών και την εφαρμογή του κράτους δικαίου.

Ο Καθηγητής Νικόλας Φαραντούρης επισκέφτηκε τη Δαμασκό στις 7-8 Μαρτίου 2025, κατόπιν πρόσκλησης από εθνοτικές και θρησκευτικές κοινότητες. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, έγινε μάρτυρας της κλιμακούμενης βίας.