To ετήσιο ραντεβού των ισχυρών στα χιόνια έχει και… Ελλάδα

της Νεφέλης Λυγερού  – 

Η κυβέρνηση έχει ήδη στρέψει το βλέμμα της στο φετινό Νταβός, δεδομένου ότι εκεί θα συναντηθούν ο Αλέξης Τσίπρας με τον Ζόραν Ζάεφ (24 Ιανουαρίου). Διπλωματικές πηγές θεωρούν πως από την έκβαση αυτής της συνάντησης θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό το εάν οι διαπραγματεύσεις για το όνομα θα έχουν πιθανότητες να καταλήξουν σε συμφωνία. Είναι γνωστό, εξάλλου, ότι από την πλευρά δυτικών κυβερνήσεων ασκούνται πιέσεις με σκοπό την άρση του αδιεξόδου και την ένταξη της FYROM στο ΝΑΤΟ.

Μπορεί για την Ελλάδα, η φετινή σύνοδος στο Νταβός να έχει άρωμα Σκοπιανού, αλλά η παγκόσμια ελίτ πάει στα χιονισμένα βουνά της Ελβετίας για να συζητήσει καίρια διεθνή προβλήματα. Το 48ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, λοιπόν, πραγματοποιείται από τις 23 έως τις 26 Ιανουαρίου με 3.000 συμμετέχοντες. Μεταξύ αυτών είναι 70 επικεφαλής κρατών ή κυβερνήσεων και 38 επικεφαλής μεγάλων διεθνών οργανισμών. Πρόκειται για ρεκόρ ειδικά σε ό,τι αφορά τους ηγέτες των κρατών που συμμετέχουν Στο G7, στην ομάδα των επτά περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέϊ, ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο βασιλιάς της Ισπανίας Φελίπε 6ος είναι μόνο κάποιοι από τους διάσημους καλεσμένους. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επίσης θα παραστεί, επιστρέφοντας στην παγκόσμια σκηνή μετά από μήνες πολιτικού αδιεξόδου στη χώρα της.

Για τον σκοπό αυτό, μάλιστα, συναντήθηκε με τον πρόεδρο Μακρόν στο Παρίσι, έτσι ώστε να συζητήσουν τις κοινές πολιτικές τους για την Ευρώπη. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Συρία Στάφαν ντε Μιστούρα, ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Ρομπέρτο Αζεβέντο και ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του Ανθρώπου Ζέιντ Ράαντ Αλ-Χουσέιν δεν θα μπορούσαν να λείπουν.

«Η οικοδόμηση ενός κοινού μέλλοντος»

Το κύριο θέμα του φετινού Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ είναι η «οικοδόμηση ενός κοινού μέλλοντος σε έναν κατακερματισμένο κόσμο». Εκτός από τους πολιτικούς, το παρόν θα δώσουν και κορυφαία ονόματα της οικονομίας, των επιχειρήσεων, αλλά και της βιομηχανίας του θεάματος. Η ηθοποιός Κέιτ Μπλάνσετ είναι μία από αυτούς. Θα τοποθετηθεί για την προσφυγική κρίση στην τελετή Annual Crystal Awards.

Ο τραγουδιστής Έλτον Τζον θα βραβευτεί για τη μάχη του κατά του AIDS. Ο Αμερικανός μουσικός Will.I.Am, από το συγκρότημα Black Eyed Peas, θα είναι, επίσης, εκεί, λόγω της φιλανθρωπικής του δράσης. Μεγάλωσε σε μία από τις πιο φτωχές γειτονιές του Λος Άντζελες και δημιούργησε ένα ίδρυμα, έτσι ώστε τα μη προνομιούχα παιδιά να σπουδάζουν ρομποτική και προγραμματισμό. Εκτός από τις εντυπωσιακές παρουσίες, για πρώτη φορά στην ιστορία του Φόρουμ θα προεδρεύσουν αποκλειστικά γυναίκες, επτά στο σύνολο.

Είναι η απάντηση σε προηγούμενες επικρίσεις για την παραδοσιακή κυριαρχία των ανδρών στο Φόρουμ. Μεταξύ των γυναικών που θα προεδρεύσουν είναι η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, η διευθύνουσα σύμβουλος της IBM Τζίνι Ρόμετι και η πρωθυπουργός της Νορβηγίας Έρνα Σόλμπεργκ. Η Σόλμπεργκ δήλωσε: «Προσβλέπω στις συναντήσεις με τις αντιπροσωπείες από τον επιχειρηματικό τομέα, την πολιτική και διάφορους Οργανισμούς, για να συζητήσουμε πώς μπορούμε να πάμε μπροστά τον κόσμο».

Ο απόλυτος σταρ Τραμπ

Αυτός που αναμένεται, όμως, να μονοπωλήσει το ενδιαφέρον των Μίντια δεν είναι άλλος από τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος είναι ο αληθινός πρωταγωνιστής του φετινού Φόρουμ. Εξάλλου, κανείς δεν ανέμενε την παρουσία του υπέρμαχου της πολιτικής «America first». Λέγεται, μάλιστα, πως όταν ανακοίνωσε την πρόθεσή του να επισκεφτεί το ελβετικό θέρετρο στις Άλπεις, αιφνιδιάστηκαν οι πάντες.

Η άφιξή του αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον και ερωτήματα όπως το “πού θα μείνει“, “πόσα ελικόπτερα θα βρίσκονται σε επιχειρησιακή ετοιμότητα” και “ποιο είναι το ύψος των δαπανών για την ασφάλεια του” απασχολούν τους οργανωτές και όχι μόνο. Ο Τραμπ, μάλιστα, δεν έρχεται μόνος του. Θα συνοδεύεται από υψηλόβαθμους Αμερικανούς αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, ο υπουργός Εμπορίου Ουίλμπουρ Ρος και ο γαμπρός και στενός σύμβουλος του Τζάρεντ Κούσνερ.

Η παρουσία του φαίνεται να έχει διχάσει. Μία διαδικτυακή πλατφόρμα έχει ήδη κάνει την εμφάνισή της με την επωνυμία «Trump not welcome». Στόχος της να δηλώσει πως η συμμετοχή του Αμερικανού Προέδρου δεν είναι καλοδεχούμενη. Μέχρι στιγμής έχουν συγκεντρωθεί 15.000 υπογραφές. Ο πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ Μπόργκε Μπρέντε έσπευσε να αποφορτίσει το κλίμα. «Δεν υποχρεούμεθα να κρίνουμε τον Αμερικανό Πρόεδρο. Τον καλούμε και θα τον αφήσουμε να μας εκθέσει τις απόψεις του».

Παρά τις προγραμματισμένες ομιλίες και τις περίφημες συζητήσεις στις στρογγυλές τράπεζες, το πραγματικό ενδιαφέρον εστιάζεται πάντα σε αυτά που γίνονται στο περιθώριο του Φόρουμ, στο ανεπίσημο “πεδίο συζητήσεων”. Κανείς, άλλωστε, εκτός από τους παραβρισκόμενους, δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τι συμβαίνει ή λέγεται πίσω από τις κλειστές πόρτες, εκεί όπου έχουν πρόσβαση αποκλειστικά και μόνο όσοι έχουν λάβει προσκλήσεις. Πάρτι μέχρι πρωίας, μυστικές συναντήσεις, ολιγόλεπτες συμφωνίες στο πόδι και άλλα παρασκηνιακά που συχνά καθορίζουν τον ρου της ιστορίας.

Η Ελλάδα και το Νταβός

Φέτος, θα είναι η δεύτερη φορά που θα συμμετάσχει ο Αλέξης Τσίπρας. Την προηγούμενη, έλαβε μέρος σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με τον τότε Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκαγκ Σόιμπλε. Η συζήτηση εκείνη, μάλιστα, είχε προκαλέσει το διεθνές ενδιαφέρον, λόγω των εκρηκτικών στιχομυθιών.

Τον Έλληνα πρωθυπουργό είχε συνοδεύσει ο στενός του συνεργάτης Νίκος Παππάς, ο οποίος είχε εστιάσει στον τομέα των επενδύσεων. Υπάρχουν, όμως, και άλλες χρονιές που έχουν ξεχωρίσει. Το 1988 το Νταβός αποτέλεσε τον χώρο συνάντησης του Ανδρέα Παπανδρέου με τον Τουργκούτ Οζάλ και εκεί αποφασίσθηκε η πλατφόρμα για μία προσπάθεια ελληνοτουρκικής προσέγγισης μετά την κρίση του 1987. Τα αποτελέσματα εκείνης της προσπάθειας που έμεινε γνωστή ως «όχι πόλεμος» ήταν πενιχρά. Υπενθυμίζουμε ότι η κρίση του 1987 είχε προκληθεί από την απόφαση της Άγκυρας να στείλει το «Χόρα» για έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο.

Το 1992 στο Φόρουμ του Νταβός συμμετείχε ο Κώστας Μητσοτάκης. Εκεί είχε και τότε συζητηθεί το Σκοπιανό, αλλά παραλλήλως ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός είχε παρουσιάσει σε διεθνείς οικονομικούς παράγοντες το οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησής του. Μία από τις σημαντικές συναντήσεις του ήταν όταν βρέθηκε στο ίδιο τραπέζι με τον Χένρι Κίσινγκερ.

Από τις πιο δύσκολες χρονιές, όμως, παραμένει το 2010. Ήταν το έτος που σηματοδότησε την επίσημη έναρξη της ελληνικής οικονομικής κρίσης και του πρώτου μνημονίου. Μόλις τρεις μήνες μετά την εκλογική νίκη του, ο Γιώργος Παπανδρέου βρέθηκε στο στόχαστρο. Έχοντας στο πλευρό του τον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου επιχείρησαν να πείσουν τους Ευρωπαίους εταίρους ότι θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, που ακόμα τότε δεν είχαν μορφή μνημονίου. Οι δύο τους συμμετείχαν σε πάνελ, σε κλειστές συζητήσεις, έδωσαν δεκάδες συνεντεύξεις και έφυγαν ξέροντας πως την ώρα που τα πάρτι στην Ελβετία συνεχίζονταν, το μνημόνιο έρχεται. Λίγους μήνες μετά ακολούθησε το Καστελόριζο.