Το γρασίδι και οι ελέφαντες: Μία ιστορία του διαβόητου Κίσινγκερ
14/12/2024Οι πόλεμοι στην περιοχή, μέρος ενός γεωπολιτικού παιχνιδιού μιας μακράς διαδικασίας ανακατανομής ισχύος, είναι στρατηγική επιλογή όσων στρατιωτικά συγκρούονται. Είναι επιλογή και όσων πολεμούν διά αντιπροσώπων. Οι πόλεμοι στην περιοχή (Ουκρανία, Μέση Ανατολή) είναι επιλογή των ισχυρών παικτών, οι οποίοι και τους συντηρούν. Και σε αυτό το σκηνικό πάντα οι παράπλευρες απώλειες είναι οι ίδιες: Οι λαοί και οι χώρες, που εμπλέκονται.
Πότε θα εισέλθει σε μια κανονικότητα η Ουκρανία; Θα πάρει χρόνια ακόμη κι εάν ο πόλεμος σταματήσει αύριο. Προφανώς η χώρα αυτή θα είναι εδαφικά ακρωτηριασμένη, με την… ευλογία ακόμη και όσων ενθάρρυναν το Ζελένσκι να παίξει το ρόλο του αντιπροσώπου. Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα στη Γάζα; Η περιοχή έχει ισοπεδωθεί και κάτω από τα συντρίμμια χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί. Αναμένεται ότι θα σπεύσουν τα… γεράκια για την ανοικοδόμηση. Την ίδια ώρα είναι σαφές ότι ποσώς ενδιαφέρει τους ισχυρούς παίκτες και πρωτίστως το Ισραήλ για το τι θα γίνει με τους Παλαιστίνιους. Ποια η επόμενη ημέρα στη Συρία; Αυτό είναι νωρίς να απαντηθεί, αν και ενδείξεις υπάρχουν.
Ο Κίσινγκερ και οι… ελέφαντες
Το 1976, ο διαβόητος και εγκληματίας πολέμου, Χένρι Κίσινγκερ, αναφερόμενος στην κατάσταση στο Λίβανο, θυμήθηκε μια ιστορία, που του είχε πει ο Τζούλιους Νιερέρε, Πρόεδρος της Τανζανίας. Σε μια από τις συνεδριάσεις του Κινήματος των Αδεσμεύτων, ο Νιερέρε είχε δικαιολογήσει την έλλειψη εμπιστοσύνης έναντι των μεγάλων δυνάμεων στον φιλοδυτικό Λι Κουάν Γιου, τον πρωθυπουργό της Σιγκαπούρης, λέγοντάς του πως όταν μαλώνουν δυο ελέφαντες τσαλαπατιέται το γρασίδι. Και ο Λι του είχε απαντήσει: «Όταν οι ελέφαντες κάνουν έρωτα, και πάλι το γρασίδι τσαλαπατιέται» (σελίδα 1113 Χένρι Κίσινγκερ, Χρόνια Ανανέωσης, εκδόσεις Νέα Σύνορα ΛΙΒΑΝΗ, Αθήνα 2000).
Δεν χρειάζεται η κυνικότητα του Κίσινγκερ για να αντιληφθεί κανείς πόσο υποφέρει το γρασίδι όταν υπάρχουν γύρω οι ελέφαντες. Σε αυτό το παιχνίδι, διαχρονικά, έχει επιβεβαιωθεί πως συνήθως ανοίγει η όρεξη των νικητών, που επιζητούν νέες νίκες και λάφυρα. Όπως η κατοχική Τουρκία, που έχει προ πολλού εισβάλει (και) στη Συρία ενώ τώρα βρίσκεται στην πλευρά εκείνων που ανέτρεψαν το καθεστώς Άσαντ. Όχι τυχαία βρέθηκε στη Δαμασκό, παρά τη ρευστότητα της κατάστασης, ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών- ΜΙΤ, Ιμπραχήμ Καλίν και όπως μεταδίδεται έτυχε μεγάλης υποδοχής. Υποδοχής “αρχηγού κράτους”, όπως συναφώς έχει αναφερθεί. Το να μεταβεί εκεί ο αρχηγός της ΜΙΤ και εξ απορρήτων του Ερντογάν δεν έχει μόνο σημειολογική σημασία αλλά και ουσιαστική, που ασφαλώς έχει να κάνει με το ρόλο της Άγκυρας στη Συρία.
Ανοίγει η όρεξη της Τουρκίας
Ο Ερντογάν “δαφνοστεφανομένος” από τη νίκη στη Συρία, έχει γίνει το κέντρο του ενδιαφέροντος ενώ προδήλως είναι αναβαθμισμένος ο ρόλος της χώρας του. Ενόψει τούτου, ο ηγέτης της κατοχικής δύναμης με μπόλικη αλαζονεία δήλωσε τις προάλλες πως «έχουν μείνει μόνο δυο ανάμεσα στους ηγέτες του κόσμου. Εγώ και ο Πούτιν… Οι υπόλοιποι έχουν εξουδετερωθεί ( σ.σ. εννοεί προφανώς τον Άσαντ) ή έχουν φύγει». Τι εννοεί με την αναφορά του ότι…δυο παραμείνανε; Και αυτή η αναφορά πόσο έχει σχέση με την επιλογή πρακτικών πολέμου;
Το κεφάλαιο Τουρκία, οι κινήσεις, ενέργειες και συμπεριφορές της, πάντα τυγχάνουν ιδιαίτερης προσοχής. Ειδικότερα σε εμάς εδώ στην Κύπρο, που βιώνουμε τη συνεχιζόμενη κατοχή εδαφών από την Τουρκία –την οποία ειρήσθω εν παρωδώ ευνόησε ο Κίσινγκερ. Ο μεγαλεπήβολος σχεδιασμός της “Γαλάζιας Πατρίδας”, η στρατιωτική παρουσία σε γειτονικές χώρες, αλλά και μακριά από την Τουρκία, επιβεβαιώνουν τις επεκτατικές, ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις της κατοχικής δύναμης. Επιδιώξεις, που δεν έχουν όρια.
Το κλίμα και τα δεδομένα άλλαξαν για την Τουρκία. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη προσοχή, κινήσεις αντιμετώπισης και χειρισμοί αποτροπής και εξισορρόπησης. Μέσα πάντα στις δυνατότητες που υπάρχουν.