Το κρυφό μήνυμα σε Ευρωπαίους-Ζελένσκι από την συνάντηση Τραμπ-Πούτιν

Σε τελική ανάλυση, το πράσινο φως για μια τέτοια εξέλιξη όντως θα πρέπει να δώσει ο Ουκρανός ηγέτης Ζελένσκι, η χώρα του οποίου είναι -τυπικά- ο δεύτερος, μετά τη Ρωσία, εμπόλεμος. Το επόμενο ραντεβού, εάν πραγματοποιηθεί, θα φιλοξενηθεί στη Μόσχα, μετά από σχετική πρόσκληση που απηύθυνε ο Βλάντιμιρ Πούτιν στο τέλος των δηλώσεων, ο οποίος με τον τρόπο αυτό διαμήνυσε και “έμπρακτα” το ενδιαφέρον του για συνέχιση της προσπάθειας εξεύρεσης λύσης, που θα οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός. Πάντα όμως υπό προϋποθέσεις…

Ο Πούτιν κατέβαλε κάθε προσπάθεια να πείσει ότι είναι “γνήσια ενδιαφερόμενος” για τον τερματισμό του πολέμου, τον οποίο μάλιστα χαρακτήρισε ως τραγωδία. Άρα, με τη φρασεολογία αυτή, άφηνε να εννοηθεί ότι ο πόλεμος αυτός “επιβλήθηκε” στη Ρωσία. Για να υπάρξει συμφωνία, ο Πούτιν πρόσθεσε πως θα πρέπει “να εξαλειφθούν οι πρωταρχικές αιτίες” που είχαν ως αποτέλεσμα τον πόλεμο, σε μια προφανή αναφορά στη δυνατότητα της Ουκρανίας να καταστεί μέρος της Ατλαντικής Συμμαχίας και γενικότερα την κατά τους Ρώσους διαρκή προσέγγιση του ΝΑΤΟ στα ρωσικά σύνορα.

Η Ρωσία θέλει την Ουκρανία ως ένα ουδέτερο “κράτος-μαξιλάρι” (buffer-state), που θα παρεμβάλλεται ανάμεσα σε αυτήν και τη Δύση. Παράλληλα, διαμηνύοντας εμμέσως ότι υπάρχει μεγάλος βαθμός σύμπτωσης απόψεων με τη σημερινή αμερικανική κυβέρνηση, συμφώνησε με το επιχείρημα, που έχει προβάλλει ο Τραμπ, ότι ο πόλεμος αυτός δεν θα είχε αρχίσει ποτέ, εάν ο σημερινός Αμερικανός πρόεδρος είχε κατορθώσει να ανανεώσει την πρώτη του θητεία στο Λευκό Οίκο…

Κατανοητές για ρωσικές θέσεις, καθώς δεν αποτελούν κάτι καινούργιο. Θα μπορούσαν να βρεθούν και επικοινωνιακά και ουσιαστικά επιχειρήματα που “χτίζουν” το επιχείρημα της Μόσχας, όπως αυτό διατυπώθηκε από τον ηγέτη της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Από την άλλη πλευρά όμως, οι ίδιες αναφορές παραπέμπουν αφενός στο αδιέξοδο και αφετέρου στην εμμονή της ρωσικής πλευράς στις κόκκινες γραμμές της. Ο Πούτιν μάλιστα έδειξε τους, κατά τη ρωσική προσέγγιση, υπεύθυνους: “Η Ουκρανία και η Ευρώπη δεν θα πρέπει να σαμποτάρουν τις συνομιλίες”, είπε χαρακτηριστικά! Άρα, έμμεσα είπε, ότι αν ΗΠΑ-Ρωσία ήταν μόνες τους θα είχε επιτευχθεί συμφωνία!

Τραμπ και Πούτιν

Ο Τραμπ από την πλευρά του, στο θέμα των Ουκρανών και των Ευρωπαίων ανέφερε, ότι αυτές οι δυο πλευρές θα λάβουν την τελική απόφαση και πως θα τους καλέσει για να τους ενημερώσει! Θα μπορούσε να θεωρηθεί βέβαια αυτό και ως έμμεση προαναγγελία οικονομικής και διπλωματικής απεμπλοκής των ΗΠΑ, σε περίπτωση διαφωνίας. Το μήνυμα του Λευκού Οίκου μοιάζει να είναι: “Τρόπος για να υπάρξει κατάπαυση του πυρός δίχως υποχωρήσεις δεν υπάρχει, ειδικά όταν ο αντίπαλος έχει στρατιωτικά το πάνω χέρι. Εάν διαφωνείτε, να αναλάβετε το στρατιωτικό και οικονομικό κόστος για την αλλαγή αυτής της κατάστασης, πειθαναγκάζοντας έτσι τη ρωσική πλευρά”!

Ενδιαφέρον έχει, επίσης, ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε λόγο για “μεγάλη πρόοδο” που σημειώθηκε, χωρίς όμως να καταφέρουν οι δυο πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία. Δεν θα μπορούσε να πει και κάτι διαφορετικό. Και ο Πούτιν από την πλευρά του, προσπάθησε να προσδώσει στις συνομιλίες μια αξία, με σκοπό να υποστηρίξει το αφήγημα Τραμπ, λέγοντας ότι αποτελούν “αφετηρία για την επίλυση”. Ο δε Τραμπ, είπε ότι οι δυο τους θα ήθελαν να σταματήσουν χιλιάδες στρατιωτών την εβδομάδα που θα χάσουν τη ζωή τους σε περίπτωση συνέχισης των συγκρούσεων! Μια ακόμα αναφορά του Τραμπ στις δηλώσεις κινεί το ενδιαφέρον: Είπε ότι υπήρξε συμφωνία σε πολλά σημεία και μένουν -δίχως συμφωνία- “μερικά”, προσθέτοντας ότι “ένα είναι το πιο σημαντικό”, χωρίς όμως να το ονοματίσει.

Δυο είναι οι βασικές “υποψηφιότητες”: Το πρώτο είναι το ζήτημα της επίσημης αλλαγής των συνόρων με βάση τα τετελεσμένα των πολεμικών επιχειρήσεων και το δεύτερο είναι το ζήτημα της εισόδου της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Με βάση τα προαναφερθέντα και εφόσον θα έπρεπε να επιλεγεί ένα, το πρώτο μοιάζει πολύ ισχυρότερη υποψηφιότητα, αφού η κυβέρνηση Τραμπ, με τη στάση που τηρεί απέναντι στη Ρωσία, δεν δείχνει να επιθυμεί να δώσει την ιδιότητα του κράτους-μέλους στην Ουκρανία, αφού αυτό θα υποχρέωνε τη Συμμαχία να εμπλακεί στρατιωτικά σε περίπτωση νέου πολέμου.

Πολλώ δε μάλλον ότι η άλλη πλευρά συμπεριλαμβάνει το θέμα στις διακηρυγμένες κόκκινες γραμμές της. Δηλαδή δεν πρόκειται να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός σε αυτή την περίπτωση, ενώ ο Τραμπ ενδιαφέρεται κυρίως γι’ αυτό! Το ενδιαφέρον πλέον μετατοπίζεται στο αν μπορεί να βρεθεί η μέση οδός που θα οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός. Η επιμονή εισόδου της Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, παρότι δεν είναι διόλου πιθανή, αποτελεί εμπόδιο διότι οι Ρώσοι ζητούν εγγυήσεις, ενώ η αποδοχή των στρατιωτικών τετελεσμένων στο “εδαφικό” οδηγεί στο κλασικό δίλημμα τους Ουκρανούς, που αφορά το ενδεχόμενο διεύρυνσης των απωλειών.

Με αυτό το σκεπτικό, αντί για κατάπαυση του πυρός, ο πόλεμος από αύριο, κατά πάσα πιθανότητα θα γίνει πολύ πιο ανελέητος. Η Μόσχα θα προσπαθήσει με την κλιμάκωση να δώσει αξιοπιστία στις απειλές της και παράλληλα να παρουσιάσει την παρουσία της στην Αλάσκα ως κίνηση καλής θέλησης. Κάπου εκεί θα βαρύνει καθοριστικά, ενδεχόμενη χρήση από τις ΗΠΑ του διπλωματικού “χαρτιού” περί οικονομικής και στρατιωτικής απόσυρσης…

Σε συνεργασία με το defencepoint