Το μυστικό παίγνιο Ουκρανών και Τούρκων με τους Τάταρους στην Κριμαία

Το πρώτο ντοκουμέντο της SBU δημοσιεύθηκε χθες και αφορούσε την στρατολόγηση μεταναστών Ουκρανών ως κατασκόπων σε μεγαλουπόλεις της Τουρκίας. Το δεύτερο έγγραφο δημοσιεύεται σήμερα, και προαναγγέλλεται ότι το επόμενο έγγραφο αφορά προβλήματα στον πυρηνικό σταθμό που αποκρύφθηκαν. Το τέταρτο αφορά ευρωπαϊκά κέντρα και μάλλον θα δημοσιευθεί τελευταίο.

Όλα τα έγγραφα είναι επιστολές που συντάχθηκαν από την Περιφερειακή Διεύθυνση Μικολάιφ ή Νικολάγιεφ της SBU. Οι επιστολές ζητούν την βράβευση ή ανταμοιβή συγκεκριμένων αξιωματικών που έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε διάφορες επιχειρήσεις της SBU. Από αυτά που αναφέρονται επαινετικά για τους αξιωματικούς, συνάγονται και συμπεράσματα για την κατασκοπεία, αντικατασκοπεία και την παρακολούθηση διαφόρων ομάδων από την ουκρανική υπηρεσία. Η εφημερίδα που τα αποκαλύπτει, η Aydinlik, γράφει σήμερα ότι οι Τάταροι στην Ουκρανία είναι στόχος του Κιέβου.

SBU και Τάταροι

«Μυστική αλληλογραφία δείχνει ότι το Κίεβο έχει διεισδύσει στην κοινότητα των Τατάρων της Κριμαίας και ότι παρακολουθούνται δομές με δεσμούς με την Τουρκία. Η SBU χαρακτηρίζει ακόμη και αντι-Ρώσους Τάταρους ως υπόπτους για αυτονομιστικές τάσεις και δημιουργεί εναλλακτικές δομές, στρατολογώντας και πράκτορες.

»Το δεύτερο από τα τέσσερα μυστικά ουκρανικά έγγραφα αναφέρεται πάλι σε αξιωματικό που πρέπει να βραβευθεί για τις υπηρεσίες του. Έχει ημερομηνία Μαρτίου του 2024 και αφορά τον αντισυνταγματάρχης Βιτάλι Βικτόροβιτς Τανάσιτσουκ, που υπηρετεί στο Κεντρικό Τμήμα Εθνικής Κρατικής Ασφάλειας της Ουκρανικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (SBU) στην περιοχή Μικολάιφ (ουκρανικά) ή Νικολάγιεφ (ρωσικά).

»Σύμφωνα με την επιστολή, ελήφθησαν μέτρα υπό την ηγεσία του αντισυνταγματάρχη Τανάσιτσουκ και αντιμετωπίσθηκαν προσπάθειες διατάραξης της κοινωνικής και πολιτικής σταθερότητας στην Ουκρανία μέσω του εθνοτικού παράγοντα στις κοινότητες των Τατάρων της Κριμαίας».

Τι γράφει η Aydinlik

Η τουρκική εφημερίδα αναφέρεται στα προσόντα που περιγράφει η επιστολή για τον 35χρονο Τανάσιτσουκ και τους λόγους για τους οποίους πρέπει να ανταμειφθεί και συνεχίζει: Η πιο εντυπωσιακή λεπτομέρεια στα έγγραφα είναι ότι ο Τανάσιτσουκ στρατολόγησε έναν ακτιβιστή μεταξύ των Τατάρων της Κριμαίας για μια υποτιθέμενη φιλανθρωπική πρωτοβουλία με τίτλο “Τρέφουμε τη Χώρα. Μια γεύση από την Ουκρανική Κριμαία” στην περιοχή του Μικολάιφ, στο πλαίσιο της επιχείρησης επηρεασμού των Τατάρων.

Ο όρος “ακτιβιστής” πιθανότατα αναφέρεται σε έναν ηγέτη της κοινότητας των Τατάρων ή σε έναν πολιτικό ηγέτη της περιοχής. Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι αυτό το άτομο στρατολογήθηκε υπό την αιγίδα μιας “φιλανθρωπικής” δομής, αν και φτιαχτής, υποδηλώνει ότι είναι κάποιος με πολιτική ισχύ.

Αναφέρεται ότι ο Τανάσιτσουκ διείσδυσε στο Κέντρο Πόρων των Τατάρων της Κριμαίας με την ειδική μονάδα της SBU  κατά τη διάρκεια της θητείας του (κάποια στιγμή μετά το 2013). Στις δημόσιες δηλώσεις του Κέντρου Πόρων των Τατάρων, χαρακτηρίζεται η προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία ως “κατοχή” και επαναλαμβάνονται συχνά οι λόγοι που στρέφεται εναντίον της Ρωσίας, όπως “τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία, και οι πολιτικοί κρατούμενοι”.

Η Τουρκία στην Κριμαία

«Αν και αυτές οι δηλώσεις του κέντρου θεωρητικά συμπίπτουν με την επίσημη θέση της Ουκρανίας, η κυβέρνηση του Κιέβου φαίνεται να αισθάνεται άβολα με το Κέντρο Πόρων των Τατάρων να επεκτείνει το δικό του πεδίο πρωτοβουλίας λαμβάνοντας εξωτερική υποστήριξη. Μετά από αυτό το σημείο, υπάρχει μια πιο εντυπωσιακή λεπτομέρεια στο έγγραφο. Υποστηρίζεται ότι «οι ιδέες της αυτονομίας εξαπλώνονται» μεταξύ της κοινότητας των Τατάρων της Κριμαίας και στην Ουκρανία και ότι αυτές οι δραστηριότητες διεξάγονται «με την υποστήριξη τουρκικών κυβερνητικών οργανισμών» γράφει η Aydinlik, προσθέτοντας τα εξής:

«Αναφέρεται στο ντοκουμέντο ότι χάρη στη διείσδυση του αντισυνταγματάρχη Τανάσιτσουκ σε κύκλους των Τατάρων, αυτές οι «παράνομες δραστηριότητες αποκαλύφθηκαν εγκαίρως». Οι «τουρκικές κυβερνητικές οργανώσεις» που αναφέρονται εδώ είναι πιθανώς διάφορες τουρκικές οργανώσεις και ΜΚΟ που διατηρούν δεσμούς με τις κοινότητες των Τατάρων. Είναι γνωστό ότι αυτές οι οργανώσεις λαμβάνουν υλική και ηθική υποστήριξη από την Τουρκία και εργάζονται για να διασφαλίσουν ότι οι πολιτιστικοί δεσμοί των Τατάρων με την Τουρκία και τον τουρκικό κόσμο δεν θα διακοπούν.

»Οι προσπάθειες των Τατάρων της Κριμαίας, οι οποίοι εναγκαλίζονται την αντιρωσική προπαγάνδα, προστατεύσουν την ταυτότητά τους αλλά μετατρέπονται σε πολιτικό ζήτημα εντός της Ουκρανίας. Στην επιστολή που δημοσιεύουμε, ο Περιφερειακός Διευθυντής της SBU στο Μικολάιβ, ταξίαρχος Νεβέντροφ, ζητεί να απονεμηθεί στον αντισυνταγματάρχη Τανάσιτσουκ το μετάλλιο “Άψογης Υπηρεσίας”.

Τί δείχνουν τα έγγραφα της SBU

«Από το διαρρεύσαν έγγραφο γίνεται κατανοητό ότι η διοίκηση του Κιέβου βλέπει αυτούς τους μηχανισμούς υποστήριξης για τους Τατάρους της Κριμαίας ως πιθανό κίνδυνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών που συνδέονται με την Τουρκία θεωρούνται από την ουκρανική διοίκηση ως χώρος όπου μπορούν να βρουν έδαφος «αυτονομιστικές ιδέες». Επιπλέον, όλα αυτά συμβαίνουν παρά τις δηλώσεις του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που ορίζει την Κριμαία ως αναπόσπαστο μέρος της Ουκρανίας», γράφει η Aydinlik και συνεχίζει:

«Το τρίτο έγγραφο που θα δημοσιεύσουμε αύριο αποκαλύπτει πώς συγκαλύφθηκε η τεχνική δυσλειτουργία στο Νότιο Πυρηνικό Εργοστάσιο της Ουκρανίας και πώς παρακάμφθηκαν οι επιθεωρήσεις με χειραγώγηση των εκθέσεων του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ). Τα διαρρεύσαντα έγγραφα του Aydınlık με ημερομηνία 13 Μαΐου 2023 παρουσίασαν επίσης μια πολύ παρόμοια εικόνα με αυτά που δημοσιεύουμε σήμερα. Τα έξι μυστικά επίσημα έγγραφα έδειξαν ότι το Κίεβο στόχευε και στην υποστηριζόμενη από τη Δύση Εθνική Συνέλευση των Τατάρων της Κριμαίας. Η Εθνική Συνέλευση των Τατάρων είναι το πιο γνωστό πολιτικό αντιπροσωπευτικό όργανο των Τατάρων της Κριμαίας.

»Ο πρώην ηγέτης της οργάνωσης, Μουσταφά Τζεμιλέφ (Κιρίμογλου), αποτελεί σύμβολο των φιλοδυτικών Τατάρων της Κριμαίας, οι οποίοι φιλοξενούνται συχνά από την κυβέρνηση και τους κύκλους της κοινωνίας των πολιτών στην Τουρκία. Μια άλλη σημαντική προσωπικότητα, ο Ρεφάτ Τσουμπάροφ, είναι επίσης ενεργός πολιτικός παράγοντας στο ουκρανικό κοινοβούλιο. Το 2023, ο Ζελένσκι απένειμε τον τίτλο του “Ήρωα της Ουκρανίας” στον πρώην ηγέτη της Εθνικής Συνέλευσης των Τατάρων, Μουσταφά Τζεμιλέφ. Ο Τζεμιλέφ έλαβε επίσης την τιμητική διάκριση του Τάγματος της Δημοκρατίας από την τουρκική κυβέρνηση το 2014.

»Ο ηγέτης των Τατάρων περιλαμβάνεται στον ρωσικό κατάλογο τρομοκρατών. Στα έγγραφα της SBU, η Εθνική Συνέλευση των Τατάρων και το Παγκόσμιο Κογκρέσο των Τατάρων της Κριμαίας παρουσιάζονται ως αποσχιστικές οργανώσεις και ως απειλές για την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η αλληλογραφία δίνει σαφείς οδηγίες για την τοποθέτηση πρακτόρων στο κοινοβούλιο των Τατάρων, στην στρατολόγηση νέων ακτιβιστών, στην εξάλειψη της επιρροής των ηγετών της αντιπολίτευσης και στη δημιουργία διχασμού στη διασπορά των Τατάρων.

»Τα έγγραφα για την περιοχή της Χερσώνας υπογραμμίζουν ανησυχίες ότι οι Τάταροι της Κριμαίας θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια ξεχωριστή διοικητική δομή. Η εσωτερική αλληλογραφία του Κιέβου αξιολογεί σαφώς τις αμφιβολίες σχετικά με την αυτονομία, τις θρησκευτικές δραστηριότητες και τις συνδέσεις με την Τουρκία ως «κινδύνους ασφαλείας» καταλήγει το ρεπορτάζ της Aydinlik.