Το μυστηριώδες “σύνδρομο της Αβάνας” ξαναχτύπησε Αμερικανούς διπλωμάτες

Πάνω από 20 άτομα από το προσωπικό της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Βιέννη αντιμετώπισαν ανεξήγητα νευρολογικά συμπτώματα παρόμοια με αυτά που προκαλεί το “σύνδρομο της Αβάνας”. Πρόκειται για μια μυστηριώδη ιατρική κατάσταση που συνεχίζει να προκαλεί ερωτηματικά σε επιστήμονες ειδικευμένους στις εγκεφαλικές λειτουργίες. Η κατάσταση έχει πλήξει τουλάχιστον 130 Αμερικανούς και Καναδούς διπλωμάτες σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια.

Το φαινόμενο πρωτοεμφανίστηκε στην αμερικανική πρεσβεία στην Αβάνα. Οι επαναπατρισθέντες Αμερικανοί διπλωμάτες ανέφεραν ότι βιώνουν «ασυνήθιστα οξεία ακουστικά ή αισθητήρια φαινόμενα» και άκουγαν «ασυνήθιστους ήχους ή οξύτατους θορύβους». Μεταγενέστερες δοκιμές έδειξαν ότι οι διπλωμάτες υπέφεραν από ξαφνική και ανεξήγητη απώλεια ακοής, και πιθανώς από διάφορες μορφές εγκεφαλικού τραυματισμού.

Τώρα, μια νέα έκθεση του Adam Entous της Νέας Υόρκης ισχυρίζεται ότι περίπου 20 διπλωμάτες που υπηρετούν στην αμερικανική πρεσβεία στη Βιέννη έχουν δείξει συμπτώματα “συνδρόμου Αβάνας” από τότε που ο Μπάιντεν ανέλαβε τα καθήκοντά του. Εάν η έκθεση είναι ακριβής, το περιστατικό της Βιέννης είναι το μεγαλύτερο με το αντίστοιχο στην Κούβα.

Στην έκθεσή του, ο Entous ανέφερε έναν εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο οποίος είπε ότι το υπουργείο διερευνούσε αναφορές για «πιθανά ανεξήγητα περιστατικά υγείας» στο προσωπικό της πρεσβείας στη Βιέννη. Η έκφραση “ανεξήγητα περιστατικά υγείας” είναι ο επίσημος όρος που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ για να αναφέρεται στο “σύνδρομο της Αβάνας”.

Εν τω μεταξύ, το Reuters ανέφερε δήλωση που εκδόθηκε το Σάββατο από το υπουργείο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων της Αυστρίας. Ανέφερε ότι το υπουργείο «συνεργάζεται με τις αμερικανικές αρχές για να φτάσουν από κοινού στο βάθος αυτής της υπόθεσης», προσθέτοντας ότι η αυστριακή κυβέρνηση έλαβε «αυτές τις αναφορές πολύ σοβαρά», καθώς επηρέαζαν ενδεχομένως την «ασφάλεια των διπλωματών που στάλθηκαν στην Αυστρία», πράγμα που ήταν «κορυφαία προτεραιότητα» για την αυστριακή κυβέρνηση.

Βλάβες στον εγκέφαλο

Το 2016 και 2017 διπλωμάτες και υπάλληλοι της CIA στην Αβάνα ανέφεραν για πρώτη φορά ότι αισθάνονται περίεργες αισθήσεις ήχου και πίεσης στα κεφάλια τους. Μερικοί από τους ασθενείς δήλωσαν ότι οι παραισθήσεις συνεχίσθηκαν και στα σπίτια, ή δωμάτια του ξενοδοχείου τους. Μερικοί ασθενείς περιέγραψαν ότι αισθάνονταν σαν να στέκονταν σε μια αόρατη δέσμη ενέργειας. Πολλοί από αυτούς είχαν εξουθενωτικά συμπτώματα, με πονοκεφάλους, ιλίγγους και προβλήματα όρασης.

Ειδικοί στο Κέντρο Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας χρησιμοποίησαν προηγμένες μαγνητικές τομογραφίες για να μελετήσουν τους εγκεφάλους 40 ασθενών από την Αβάνα. Δεν βρήκαν σημάδια φυσικής επίδρασης στα κρανία των ασθενών . Ήταν «σαν να είχαν διάσειση χωρίς να έχουν διάσειση», ανέφερε ένας ειδικός. Εντόπισαν, ωστόσο, σημάδια βλάβης στον εγκέφαλό τους.

Αρμόδιοι Αμερικανοί αξιωματούχοι υποψιάζονται ότι οι Ρώσοι είναι υπεύθυνοι για το σύνδρομο. Υποθέτουν, χωρίς να μπορούν να αποδείξουν, ότι η GRU (ρωσική υπηρεσία στρατιωτικών πληροφοριών) στοχεύει με συσκευές ακτινοβολίας μικροκυμάτων Αμερικανούς διπλωμάτες, πιθανόν για να κλέψουν δεδομένα από τους υπολογιστές ή τα κινητά τους. Αυτά τα μικροκύματα θεωρείται πως προκάλεσαν βλάβη στους ανθρώπους που έγιναν στόχοι.

Το FBI. ξεκίνησε σχετική έρευνα. Οι Profilers της Μονάδας Ανάλυσης Συμπεριφοράς του FBI πραγματοποίησαν αξιολογήσεις για τους ασθενείς της Αβάνας χωρίς να τους πάρουν συνεντεύξεις απευθείας. Οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πληγέντες έπασχαν από μαζική ψυχογενή ασθένεια, πράγμα που εξόργισε τα θύματα, αλλά και τους γιατρούς στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια που τους εξέταζε.

Το σύνδρομο της Αβάνας σε άλλα μέρη

Μετά την Κούβα, σχετικά περιστατικά που αφορούσαν Αμερικανούς διπλωμάτες και πράκτορες της CIA εμφανίστηκαν και σε άλλες χώρες. Το 2017, υπάλληλοι της CIA ξύπνησαν σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στη Μόσχα με σοβαρούς ιλίγγους. Το 2018, Αμερικανοί διπλωμάτες στο προξενείο στην πόλη Γκουάνγκτζου της Κίνας, ανέφεραν αντίστοιχα συμπτώματα, αν και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν αποκάλυψε ποτέ πόσοι από αυτούς είχαν το σύνδρομο.

Στις αρχές Ιουνίου 2019, δύο υπάλληλοι του Λευκού Οίκου ανέφεραν συμπτώματα σαν το σύνδρομο Αβάνας όταν βρέθηκαν σε δωμάτιο ξενοδοχείου στο Λονδίνο κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του τότε προέδρου Τραμπ. Ένα από αυτά τα θύματα ανέφερε στη συνέχεια ένα περιστατικό έξω από το σπίτι της στη Βιρτζίνια.

Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC ) διεξήγαγε έρευνα για τα ανεξήγητα συμβάντα στην Κούβα. Η διετής διερεύνηση των ιατρικών αρχείων 95 Αμερικανών διπλωματών και μελών των οικογενειών τους στην Αβάνα που ανέφεραν συμπτώματα, κατέληξε σε μία τελική έκθεση (Δεκέμβριος 2019), η οποία χαρακτηρίστηκε “μόνο για επίσημη χρήση”. Τον Ιανουάριο 2021, η έκθεση δόθηκε και στο BuzzFeed News και στο Εθνικό Αρχείο Ασφαλείας του Πανεπιστημίου George Washington μετά από σχετικά αιτήματα.

Χρόνια προβλήματα

Το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων) ανέπτυξε έναν ορισμό για το “σύνδρομο της Αβάνας”. Η πρώτη φάση συμπτωμάτων ακολουθείται (μερικές φορές πολύ μετά από ακουστικό ή αισθητηριακό συμβάν) από «γνωστικά ελλείμματα ή αιμορραγικές διαταραχές». Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «από τα 95 άτομα των οποίων τα ιατρικά αρχεία αξιολόγησε το CDC, 15 είχαν ασθένειες που πληρούσαν τα κριτήρια για πιθανό ορισμό περίπτωσης. Το CDC ταξινόμησε 31 άλλα ως πιθανές περιπτώσεις και τα υπόλοιπα 49 ως πιθανό να μην είναι κρούσματα».

Δύο χρόνια αργότερα, έξι από τα άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα του CDC εξακολουθούσαν να χρειάζονται αποκατάσταση και τέσσερα άλλα δεν ήταν ακόμη σε θέση να επιστρέψουν στις εργασίες τους. Όμως δεν κατέληξε σε αιτία, αναφέροντας ότι «οι μέχρι τώρα αξιολογήσεις δεν έχουν εντοπίσει έναν μηχανισμό τραυματισμού, διαδικασίας έκθεσης, αποτελεσματικής θεραπείας ή μετριαστικού παράγοντα για την ανεξήγητη ομάδα συμπτωμάτων που βιώνουν εκείνοι που ασθένησαν στην Αβάνα».

Σε μια συνέντευξη του 2018, ο Ντάγκλας Σμιθ, συν-συγγραφέας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο εγκυρότατο επιστημονικό περιοδικό JAMA, δήλωσε ότι τα μικροκύματα θεωρήθηκαν βασικοί ύποπτοι. Άλλη μελέτη του 2018 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neural Computation από την Beatrice Alexandra Golomb απέρριψε την ιδέα ότι η ηχητική επίθεση ήταν η πηγή των συμπτωμάτων και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι προκλήθηκε από έκθεση σε παλμική ραδιοσυχνότητα / ακτινοβολία μικροκυμάτων (RF / MW).

Παλμικά μικροκύματα

Η Golomb έγραψε ότι η φύση των θορύβων που ανέφεραν οι διπλωμάτες ήταν σύμφωνη με τους ήχους που προκλήθηκαν από παλμικό RF / MW (μικροκύματα ραδιοφωνικής συχνότητας) μέσω του φαινομένου Frey και ότι τα σημεία και τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν από τους διπλωμάτες αντιστοιχούσαν σε συμπτώματα από έκθεση σε RF / MW (προβλήματα ύπνου, ανάμνησης, γνώσης, όρασης, ισορροπίας, ομιλίας, πονοκεφάλους, αισθήσεις πίεσης ή δόνησης, ρινορραγίες, εγκεφαλική βλάβη και εγκεφαλικό οίδημα). «Tο οξειδωτικό στρες παρέχει έναν τεκμηριωμένο μηχανισμό τραυματισμού RF / MW συμβατό με αναφερόμενα σημεία και συμπτώματα», ανέφερε η μελέτη. Ο νευροεπιστήμονας Allan H. Frey, από τον οποίο ονομάστηκε το φαινόμενο Frey, θεώρησε τη θεωρία μικροκυμάτων βιώσιμη.

Τον Δεκέμβριο 2020, επιτροπή εμπειρογνωμόνων των Αμερικανικών Ακαδημιών Επιστημών, Μηχανικών και Ιατρικής, (την ανέθεσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ), δημοσίευσε την έκθεσή της με το εξής συμπέρασμα: «Συνολικά, η κατευθυνόμενη παλμική ενέργεια RF… φαίνεται να είναι ο πιο εύλογος μηχανισμός για την εξήγηση αυτών των περιπτώσεων μεταξύ εκείνων που η επιτροπή θεώρησε, αλλά ότι κάθε πιθανή αιτία παραμένει στο τραπέζι» και ότι «η έκθεση δεν πρέπει να θεωρηθεί οριστική».

Το μόνο προφανές από την αλληλουχία κρουσμάτων δεν μπορεί να αποδοθεί σε τυχαία γεγονότα, καθώς αφορούν μόνο Αμερικανούς υπάλληλους και μέλη των οικογενειών τους σε διάφορες τοποθεσίες, εντός και εκτός ΗΠΑ. Προς το παρόν δεν μπορεί να αποδοθούν ευθύνες σε συγκεκριμένες κρατικές οντότητες. Είναι γνωστό ότι τουλάχιστον οι ΗΠΑ είχαν πραγματοποιήσει πειράματα στο παρελθόν για την κατασκευή συσκευών μικροκυμάτων ραδιοφωνικών συχνοτήτων για χρήση στο πεδίο της μάχης ή για την καταστολή ταραχών. Λογικό είναι και άλλα κράτη να έκανα παρόμοια πειράματα. Τελικά φαίνεται ότι κάποιος το πέτυχε και μάλλον οι ΗΠΑ δεν ήταν ο εφευρέτη αυτού του νέου όπλου.