Το πρόγραμμα Stargate του Τραμπ – Νέο βαθύ κράτος η Silicon Valley;
25/01/2025
Ο Τραμπ επιταχύνει τις ενέργειές του στα ζητήματα τεχνητής νοημοσύνης. Πρόκειται για ζητήματα που πλέων τίθενται στην πρώτη γραμμή του προγράμματος του νέου προέδρου, με στόχο να ξανακάνει την Αμερική μεγάλη. Ήδη από την πρώτη ημέρα της θητείας του, ο νέος πρόεδρος πέταξε στο καλάθι των αχρήστων το εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο ο Μπάιντεν είχε προσπαθήσει να θέσει δειλά όρια για την ασφαλή ανάπτυξη αλγορίθμων, ενώ παράλληλα έδωσε το έναυσμα στην πρωτοβουλία “Stargate”, με στόχο την κατασκευή στις ΗΠΑ κέντρων επεξεργασίας δεδομένων υπολογιστών και συναφών ενεργειακών υποδομών.
Προκειμένου να ευρεθούν οι απαραίτητοι πόροι για την κατασκευή των κέντρων δεδομένων που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, δημιουργήθηκε από τον Τραμπ η πρωτοβουλία “Stargate”, στην οποία συμμετέχουν η SoftBank του Ιάπωνα δισεκατομμυριούχου Masayoshi Son, η OpenAI, η Oracle και ο επενδυτικός όμιλος MGX των Εμιράτων (ΗΑΕ). Οι ζητούμενοι πόροι ανέρχονται σε 500 δισεκατομμύρια δολάρια.
Με τον τρόπο αυτό ο Λευκός Οίκος ανοίγει ένα μεγάλο δρόμο για τις επιχειρήσεις Big Tech με στόχο την επίτευξη των σκοπών της General Artificial Intelligence (GAI), την γενική τεχνητή νοημοσύνη, προκειμένου να πρωτοστατήσει να βοηθήσει την Αμερική να γίνει πάλι σπουδαία και δυνατή.
Η συνταγή για την πρωτοκαθεδρία, στο μυαλό των ανθρώπων των επιχειρήσεων της General Artificial Intelligence (GAI), είναι απλή: Το νέο υπόδειγμα ανάπτυξης που αναδύεται, καθαρά πλέων, συνίσταται στη διασταύρωση υπολογιστικής ισχύος, ενέργειας, συνδεσιμότητας των διαφόρων συστημάτων και κεφαλαίου. Οικονομική ανάπτυξη αλλά και, από την οπτική γωνία του Τραμπ και των στενών του συμμάχων, στρατηγική και στρατιωτική πρωτοκαθεδρία, των ΗΠΑ επί όλων των υπολοίπων πλανητικών ανταγωνιστών: Η πρόκληση για ηγεμονία μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας ξεκινά εδώ.
Το σενάριο δεν είναι βέβαια καινούργιο. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε ήδη θεωρήσει την ανάγκη να διατηρηθεί το “ευρύτερο δυνατό” πλεονέκτημα έναντι της Κίνας στους ημιαγωγούς, περιορίζοντας τις εξαγωγές υπερ-επεξεργαστών Nvidia που χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία των πιο προηγμένων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Παρά τις κυρώσεις, τα συγκεκριμένα τσιπς συνέχιζαν να πηγαίνουν στην Κίνα ούτως ή άλλως με διάφορους τρόπους και ότι οι αλγόριθμοι των εταιρειών της – βλέπε την υπόθεση DeepSeek* – συνέχιζαν να αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς.
Η ομάδα PayPal και το Stargate
Ο Τραμπ θέλει να σταματήσει ολοκληρωτικά αυτή η κατάσταση. Άλλωστε αυτός είναι και ο βασικός στόχος της ομάδας PayPal που βρίσκεται πολύ κοντά στον Τραμπ. Η έκφραση ομάδα PayPal προσδιορίζει την ομάδα των επιχειρηματιών και των επενδυτών που, ξεκινώντας από την εμπειρία που οδήγησε στην ίδρυση της PayPal στα τέλη της δεκαετίας του ’90, αποτελεί ένα ισχυρό δίκτυο αποτελεσματικότητας και ισχύος σε τεχνολογικό και οικονομικό επίπεδο. Και όλο και περισσότερο στο πολιτικό.
Από αυτό το δίκτυο, οι κύριοι εκφραστές είναι ξεκάθαρα οι Peter Thiel και Elon Musk, αλλά δίπλα τους υπάρχει μια άπειρη αυλή εργαζομένων και συνεργατών. Δισεκατομμύριο μετά το δισεκατομμύριο, ανάμεσα σε λίγο πολύ αυτοσχέδια τσιτάτα όπως Μεγάλα Δεδομένα (Big Data), Επαυξημένη Νοημοσύνη( Intelligence Amplification), Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence), αυτό που συμβαίνει είναι ότι η ομάδα του PayPal γίνεται το βαθύ κράτος των ΗΠΑ.
Βασικά μέλη αυτής της ομάδας όπως ο Peter Thiel (ιδρυτής της Palantir**) και ο Palmer Luckey (ιδρυτής της Anduril), είναι υποστηρικτές ενός οράματος σύμφωνα με το οποίο η αμερικανική τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί την εθνική ασφάλεια, αντί να επεκταθεί σε αντίπαλες αγορές, κυρίως στον κινεζικό αντίπαλο.
Το όραμα του Peter Thiel
Στο όραμα του Thiel, υπάρχουν δύο τύποι εχθρών: Ο πρώτος συμπίπτει με τις εταιρείες τεχνολογίας που συμβολίζει η Google, εμποτισμένοι με τσιτάτα και υποκρισία. Ο δεύτερος αφορά στις παραδοσιακές αμυντικές εταιρείες ζόμπι που επιβιώνουν με δημόσιο χρήμα, χωρίς να προσφέρουν και να καταφέρνουν ουσιαστικά τίποτα. Η ομάδα του PayPal, στο δρόμο της να γίνει ένα βαθύ κράτος, θέλει να αντικαταστήσει και τους δύο αυτούς τύπους. Για το λόγο αυτό επενδύει στην παραγωγή τόσο σε λογισμικό πεδίο, όσο και σε υλισμικό.
Ο Thiel και η εταιρεία του η Palantir έχουν χτίσει εδώ και χρόνια μια αφήγηση περί ισχυρής σύνδεσης μεταξύ τεχνολογίας και άμυνας, με επίκεντρο την ιδέα ότι η Silicon Valley πρέπει να επιλέξει να στηρίξει τις Ηνωμένες Πολιτείες, πρέπει να γίνει πατριωτική, σε μια εποχή που ο ανταγωνισμός με την Κίνα εντείνεται.
Ο Thiel εξέφρασε δημόσια την απογοήτευσή του τον Αύγουστο του 2019 σε ένα καυστικό άρθρο στους New York Times, στο οποίο κατηγόρησε τον ορκισμένο εχθρό του, την Google, ότι βάζει τα οικονομικά της συμφέροντα στην Κίνα, πάνω από εκείνα της εθνικής ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών. Δράττεται της ευκαιρίας για να επικρίνει σκληρά το ερευνητικό κέντρο τεχνητής νοημοσύνης που λειτούργησε με μεγάλη φανφάρα εκείνους τους μήνες από την Google στο Πεκίνο, προτείνοντας μια σιωπηρή συνεργασία μεταξύ του κέντρου και του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού.
Κίνα και Ευρώπη
Η Κίνα πρέπει να αποκλεισθεί πάση θυσία από τα επιτεύγματα της αμερικανικής τεχνολογίας. Διαφορετικά ο 21ος αιώνας δεν θα είναι αμερικάνικος! Οι κίνδυνοι είναι πολλοί και καραδοκούν τα κατασκοπευτικά δίκτυα που πιθανότατα θα βρουν ευκολότερο έδαφος αν εφαρμοστεί (και θα εφαρμοστεί) αυτό που ζητούν οι μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις: Πλήρης απορρύθμιση του θεσμικού πλαισίου που αφορά στη λειτουργία τους. Να μπορούν να κάνουν ότι θέλουν. Να επενδύουν όπως και όπου επιθυμούν. Να κατευθύνουν την έρευνα της γενικής τεχνικής νοημοσύνης κατά βούληση.
Οι απαιτήσεις για την ανάπτυξη της νέας τεχνολογίας είναι τεράστιες κατ’ αρχάς σε υποδομές , σε ανθρώπινο δυναμικό σε ενέργεια και σε πόρους. Κάθε νέο μοντέλο είναι πιο ακριβό από το προηγούμενο, χρειάζεται περισσότερη υπολογιστική δύναμη και επομένως περισσότερη ενέργεια. Εκατομμύρια ημιαγωγοί, εκατοντάδες Γίγα βατ, δισεκατομμύρια δολάρια…. Ένα παιχνίδι ωμής βίας και συνεχούς αγώνα αδιάκοπης κυριαρχίας. Οι χρηματοοικονομικοί παράγοντες των ΗΠΑ είναι έτοιμοι να επενδύσουν τεράστια κεφάλαια. Η ενέργεια θα προέλθει από κάθε πηγή: Φυσικό αέριο, ανανεώσιμες πηγές, πυρηνικά… Ο Τραμπ είναι έτοιμος να τα παράσχει όλα, χωρίς ουσιαστικές ρυθμίσεις. Το νέο μοντέλο ανάπτυξης έχει πάρει το δρόμο του στις ΗΠΑ.
Στην Ευρώπη τα πράγματα είναι σε κατάσταση όχι δύσκολη, αλλά απολύτως απογοητευτική. Στη μαγική συνταγή της υπεροχής της τεχνητής νοημοσύνης – υπολογιστική ισχύς, φθηνή ενέργεια, κεφάλαιο – η Ευρώπη στερείται όλων αυτών των συστατικών. Έχει προχωρήσει περισσότερο από οποιονδήποτε στους κανόνες, για να εξασφαλίσει με τον περίφημο νόμο AI – που θα τεθεί σε ισχύ τους επόμενους μήνες – μια ανάπτυξη αλγορίθμων που σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα. Αλλά δεν μπορεί να θέτει όρους σ’ ένα παιχνίδι που παίζεται αλλού, πόσο μάλλον στην εποχή του Τραμπ!
*Η DeepSeek είναι κινεζική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης (AI) της οικογένειας των Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων με έδρα το Hangzhou. Ιδρύεται και υποστηρίζεται από το κινεζικό hedge fund High-Flyer. Τα μοντέλα της είναι ανοιχτού κώδικα.
**Ένα από τα αρχαία εργαλεία για την απόκτηση της εξουσίας ήταν οι μαγικές πέτρες Παλαντίρ, οι οποίες έδιναν τη δυνατότητα σε έναν μάγο να βλέπει σε οποιαδήποτε απόσταση και να ερευνά ακόμη και όσα δεν φαίνονται με γυμνό μάτι. Δε: J.R.R. Tolkien, “Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών”, Εκδόσεις Κέρδος.
