Το “έως εδώ” του Πούτιν στη Δύση και η χολή για τη Λευκορωσία

Κόκκινες γραμμές για τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία, τις εξελίξεις στην Λευκορωσία, αλλά και την γενικότερη στάση της Δύσης έναντι της Μόσχας έβαλε ο Πούτιν, αφιερώνοντας στις γενικές κατευθύνσεις της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής το κλείσιμο του μηνύματός του στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση της Ρωσίας. Ο Ρώσος πρόεδρος εξέφρασε την δυσαρέσκειά του απέναντι στην “συλλογική Δύση”, όπως είπε χαρακτηριστικά, την οποία κατηγόρησε ότι ενοχοποιεί τη Ρωσία για τα πάντα και υπερβαίνει τα εσκαμμένα.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, σε αυτό το 17^ο μήνυμα του προς την Ομοσπονδιακή Συνέλευση, μίλησε για συνωμοσία ανατροπής και δολοφονίας του προέδρου της Λευκορωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, τον οποίο υποδέχεται αύριο Πέμπτη για συνομιλίες. Προετοιμάζοντας προφανώς το έδαφος, ο Ρώσος πρόεδρος προειδοποίησε, με ιδιαίτερα αυστηρό τόνο, όσους επιβουλεύονται την ασφάλεια της Ρωσίας ότι «θα μετανιώσουν για ό,τι έπραξαν, έτσι όπως δεν έχουν εδώ και καιρό μετανιώσει για κάτι».

Με τη βεβαιότητα ότι εκπροσωπεί μια ισχυρή χώρα, παράγοντα στη διεθνή σκηνή, ο Πούτιν τόνισε ότι το περιεχόμενο της διεθνούς πολιτικής της Ρωσίας είναι η διασφάλιση της ειρήνης και της ασφάλειας για την ευημερία των Ρώσων και την σταθερή ανάπτυξη της χώρας του. Σημείωσε επίσης ότι η Ρωσία έχει τα δικά της συμφέροντα, τα οποία φυσικά και υπερασπίζεται. Διαβεβαίωσε μάλιστα ότι αυτό θα το πράττει στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, ενώ πρόσθεσε ότι «εάν κάποιος αρνείται να κατανοήσει αυτήν την αυτονόητη θέση, δεν θέλει να κάνει διάλογο και επιλέγει εγωιστικό και αφ’ υψηλού τόνο, η Ρωσία θα βρίσκει πάντοτε τον τρόπο να υπερασπιστεί τη θέση της».

Έβαλε “κόκκινες γραμμές” ο Πούτιν

Αφού χαρακτήρισε ως αρνητική πρακτική τα τιμωρητικά μέτρα που επιβάλλονται τα τελευταία χρόνια στη Μόσχα, ο Ρώσος πρόεδρος έκανε λόγο για «παράνομες κυρώσεις με πολιτικά κίνητρα στην οικονομία». Μίλησε επίσης για «βάναυσες προσπάθειες οι μεν να επιβάλλουν με τη βία τη θέλησή τους στους άλλους» για να υποστηρίξει στη συνέχεια ότι «σήμερα αυτή η πρακτική μετεξελίσσεται σε κάτι πολύ πιο επικίνδυνο».

Στο σημείο αυτό αναφέρθηκε στις εξελίξεις στη Λευκορωσία, τονίζοντας ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που έγιναν γνωστά τις προηγούμενες ημέρες, αποδεικνύεται μια ευθεία απόπειρα  πραξικοπήματος και δολοφονίας του προέδρου αυτής της χώρας. Σημείωσε δε ιδιαίτερα, ότι τέτοιες απαράδεκτες πράξεις δεν επικρίνονται από τη λεγόμενη “συλλογική Δύση” και «όλοι παριστάνουν ότι δεν συμβαίνει τίποτε».

Ο Πούτιν αναφέρθηκε και στην απόπειρα δολοφονίας του πρώην Ουκρανού προέδρου Γιανουκόβιτς, κατά την ανατροπή του το 2014, καθώς και στις επιθέσεις κατά του προέδρου της Βενεζουέλας, Μαδούρο. «Μπορείτε να έχετε όποια άποψη θέλετε» για αυτούς, είπε απευθυνόμενος στην “συλλογική Δύση”. Πρόσθεσε ωστόσο, ότι «η πρακτική της διοργάνωσης πραξικοπήματος και τα σχέδια πολιτικών δολοφονιών, μεταξύ άλλων και της ανώτατης κρατικής ηγεσίας, είναι κάτι υπερβολικό». «Ξεπεράσατε ήδη όλα τα όρια» τόνισε χαρακτηριστικά.

Ξεχείλισε το ποτήρι με τη Λευκορωσία

Αν και δεν στράφηκε εναντίον κάποιας συγκεκριμένης χώρας ούτε κατά κάποιας συμμαχίας (ΝΑΤΟ), ο Ρώσος πρόεδρος επέμεινε ότι από τις μαρτυρίες των συλληφθέντων προκύπτει ότι υπήρχε σχέδιο αποκλεισμού του Μινσκ και ότι γινόταν προετοιμασία μαζικής κυβερνοεπίθεσης. Έθιξε έτσι ένα ζήτημα για το οποίο κατηγορείται συχνά από τη Δύση, κυρίως από τις ΗΠΑ, Υποστήριξε μάλιστα, ότι η Μόσχα έχει προτείνει πολλές φορές την διεξαγωγή «ενός διεθνούς διαλόγου στον τομέα της πληροφοριακής και της κυβερνητικής ασφάλειας», αλλά η Δύση «αποφεύγει τη συζήτηση επί της ουσίας του ζητήματος».

Ο Πούτιν ενοχλήθηκε εξαρχής με τις πιέσεις στην Λευκορωσία για την ανατροπή του Λουκασένκο, τον οποίο συνέχισε να στηρίζει παρά τις αποκλίσεις. Η σημερινή φρασεολογία του δείχνει όμως, ότι οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών παραήταν ενοχλητικές για το Κρεμλίνο. Όταν μιλάμε, άλλωστε, για την Λευκορωσία όλοι οφείλουμε να έχουμε κατά νου, ότι μιλάμε για έναν αδελφό με τους Ρώσους λαό, αλλά και για την “αυλή” της Ρωσίας προς τα δυτικά.

Ενδεικτικό του πόσο σοβαρά αντιμετωπίζει τις εξελίξεις στο Μινσκ είναι και το γεγονός ότι ο Ρώσος πρόεδρος διερωτήθηκε τι θα γινόταν, αν τελικά «η απόπειρα πραξικοπήματος γινόταν πραγματικά;», σημειώνοντας ότι προς τα εκεί πήγαινε το πράγμα. Διερωτήθηκε επίσης και για το «πώς θα διαμορφωνόταν γενικά η τύχη της Λευκορωσίας», εάν γινόταν το πραξικόπημα, για να τονίσει, με το βλέμμα στην “συλλογική Δύση”, ότι αυτό κανένας δεν το σκέφτεται, όπως δεν το σκέφτηκε και «όταν υλοποιήθηκε το πραξικόπημα στην Ουκρανία».

Ο Πούτιν συνέδεσε τις εξελίξεις στη Λευκορωσία με τις σχεδόν καθημερινές και πολλές φορές χωρίς αιτία, όπως είπε, επιθέσεις κατά της Μόσχας, τις οποίες παρομοίασε με όσα περιγράφει ο Βρετανός συγγραφέας Κίπλινγκ στο “Βιβλίο της Ζούγκλας”. Τονίζοντας μάλιστα ότι θα το πει «ήπια», ο Ρώσος πρόεδρος ανέφερε ότι «το τελευταίο διάστημα οι σχέσεις με την Δύση δεν πάνε καλά» για να προσθέσει ότι δεν είναι στις προθέσεις της Μόσχας «να κάψει ή να ανατινάξει τις γέφυρες».

Η ασύμμετρη απάντηση Πούτιν

Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι η “συλλογική Δύση” πρέπει να γνωρίζει, πως «η απάντηση της Ρωσίας θα είναι ασύμμετρη, γρήγορη και σκληρή» και ότι «οι διοργανωτές οποιωνδήποτε προκλήσεων θα μετανιώσουν για ό,τι έπραξαν έτσι, όπως δεν έχουν εδώ και καιρό μετανιώσει για κάτι». Εξέφρασε όμως, παραλλήλως, την ελπίδα ότι κανείς δεν θα σκεφτεί να περάσει την “κόκκινη γραμμή”, τονίζοντας ότι από πού θα διέρχεται αυτή η γραμμή είναι κάτι που θα το αποφασίζει μόνο η Ρωσία.

Όσο πάντως και να θέλει να αποδώσει κάποιος την ένταση της ρητορικής του Ρώσου προέδρου σε λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, δεν μπορεί να παραγνωρίσει τους αισθητά υψηλούς τόνους σε σχέση με την Δύση. Οι εξελίξεις άλλωστε συμβαίνουν στον απόηχο των νέων κυρώσεων στη Ρωσία για την “υπόθεση Ναβάλνι”, αλλά και της συζήτησης για μια συνάντηση με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν.

Προφανώς και με αυτό κατά νου, ο Πούτιν αναφέρθηκε και σε όσα συνέβησαν τα τελευταία δύο χρόνια στον τομέα των εξοπλισμών και επανέφερε την πρότασή του για μια συνάντηση των αρχηγών κρατών των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε ό,τι αφορά πάντως τις γεωπολιτικές επιλογές της Μόσχας σημείωσε ότι, «στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού», η Ρωσία αναπτύσσει τις σχέσεις της με την απόλυτη πλειονότητα των κρατών του κόσμου στην Ασία, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική και με πολλές χώρες της Ευρώπης.

Ξεχώρισε μάλιστα ως προτεραιότητες της ρωσικής διεθνούς πολιτικής τις επαφές που γίνονται στο πλαίσιο του Οργανισμού της Σαγκάης, τους BRICS (αναδυόμενες οικονομίες), την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών και φυσικά τους συμμάχους της Μόσχας στο Σύμφωνο Συλλογικής Ασφάλειας, με χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Απο παραδρομή πάντως, κατονόμασε τις τελευταίες ως Σύμφωνο της …Βαρσοβίας.