Η αντιπρόταση των Ευρωπαίων στο σχέδιο Τραμπ – G8 και εγγυήσεις ασφαλείας

Στο ευρωπαϊκό σχέδιο, που συντάχθηκε από Λονδίνο-Παρίσι-Βερολίνο, περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων πρόβλεψη για πιθανή επιστροφή της Ρωσίας στην ομάδα των G8, καθώς και ανώτατο όριο στον αριθμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Το κείμενο παρουσιάστηκε στην έκτακτη συνάντηση της Γενεύης, όπου ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι οι ΗΠΑ προχωρούν ήδη σε «ορισμένες αλλαγές» στο δικό τους σχέδιο.

Ο Μάρκο Ρούμπιο χαρακτήρισε τις χθεσινές συνομιλίες «την πιο σημαντική ημέρα» της διαδικασίας έως σήμερα. Προσέθεσε, ωστόσο, ότι το τελικό κείμενο εξακολουθεί να χρειάζεται την έγκριση τόσο του προέδρου Τραμπ όσο και της ρωσικής κυβέρνησης, η οποία έχει μεταβάλει αρκετές φορές τις θέσεις της.

Στο ευρωπαϊκό κείμενο περιλαμβάνονται σημαντικές παραχωρήσεις, ανάμεσά τους:

• Επαναπροώθηση της Ρωσίας στη διεθνή οικονομία, καθώς και πιθανή επιστροφή της στη G8.
• Πλαφόν 800.000 στρατιωτών για τον ουκρανικό στρατό σε περίοδο ειρήνης. Το όριο που είχε θέσει η αμερικανορωσική πρόταση ήταν 600.000.
• Διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατό μετά την υπογραφή συμφωνίας.

Ταυτόχρονα, το κείμενο αφαιρεί την πρόβλεψη περί παραχώρησης του Ντονμπάς, που περιλαμβανόταν στο αμερικανικό προσχέδιο, καθώς και τον όρο που προέβλεπε ότι οι ΗΠΑ θα λάμβαναν το 50% των κερδών από επενδύσεις δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε έργα ανοικοδόμησης της Ουκρανίας. Το ευρωπαϊκό έγγραφο προτείνει επίσης οι διαπραγματεύσεις για πιθανές εδαφικές διευθετήσεις να ξεκινήσουν από τη γραμμή επαφής στο πεδίο, αντί της απαίτησης να παραδοθούν περιοχές που δεν έχουν καταληφθεί από ρωσικές δυνάμεις.

Παράλληλα, προτείνεται διευρυμένη εγγύηση ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αντίστοιχη με το πνεύμα του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, ενώ τα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν παγωμένα έως ότου καταβληθούν αποζημιώσεις για τις ζημιές του πολέμου. Το πρακτορείο Reuters, το οποίο αναφέρει ότι έχει δει το ευρωπαϊκό έγγραφο, δημοσιεύει το περιεχόμενό του, το οποίο διατηρεί τη βασική δομή του αμερικανικού σχεδίου, αλλά εισάγει ουσιώδεις διαφοροποιήσεις.

«Είναι σημαντικό ότι υπάρχει διάλογος με Αμερικανούς εκπροσώπους και ότι υπάρχουν ενδείξεις πως το επιτελείο του προέδρου Τραμπ μας ακούει», σχολίασε ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Επίθεση από Μερτς σε Τραμπ

«Αυτό είναι απαράδεκτο», δήλωσε ο καγκελάριος σε συνέντευξή του στη δημόσια τηλεόραση ARD, αναφερόμενος στην πρόταση των ΗΠΑ 100 δισεκατομμύρια δολάρια από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν κατασχεθεί στην Ευρώπη να διοχετευθούν στις προσπάθειες ανοικοδόμησης και επενδύσεων στην Ουκρανία υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ, οι οποίες κατόπιν θα λάβουν το 50% πιθανών κερδών. Το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει ακόμη ότι η ΕΕ θα συνεισφέρει επιπλέον 100 δισεκατομμύρια δολάρια στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Πρόκειται για σημεία του σχεδίου τα οποία «σίγουρα δεν μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς την έγκρισή μας», τόνισε ο κ. Μερτς και ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή οι συζητήσεις επικεντρώνονται στη χρήση περιουσιακών στοιχείων ως δάνειο. «Αν χορηγηθεί αυτό το δάνειο, θα παρασχεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνέχεια θα δοθεί στην Ουκρανία, ως ασφάλεια, ώστε να μπορεί να συνεχίσει να αγοράζει όπλα. Αλλά αυτό δεν είναι κάτι που επηρεάζει άμεσα τους Αμερικανούς. Επομένως, φυσικά, οι Αμερικανοί δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτό το ποσό», δήλωσε, για να προσθέσει ότι «και η απαίτηση να προστεθούν άλλα 100 δισεκατομμύρια από την Ευρώπη δεν είναι κάτι που μπορούμε να δεχτούμε».

Ο Φρίντριχ Μερτς εξέφρασε πάντως την ελπίδα ότι στην Γενεύη, όπου συζητούνται και οι τροποποιήσεις που έχουν κατατεθεί από τους Ευρωπαίους, θα σημειωθεί πρόοδος και συγκεκριμένα σημεία του αμερικανικού σχεδίου θα διατυπωθούν κατά τρόπο αποδεκτό από όλους. Σε αυτό εστιάζει και η πρόταση που κατέθεσε ο ίδιος, για την οποία όμως δεν έδωσε περισσότερα στοιχεία. «Δεν μπορώ και δεν θέλω να προκαταλάβω τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται αυτή τη στιγμή στη Γενεύη, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί τώρα πρόοδος», δήλωσε.

Απαντώντας σε ερώτηση, γιατί οι Ευρωπαίοι δεν έχουν περισσότερο βάρος σε αυτή τη διαπραγμάτευση, ο καγκελάριος υποστήριξε ότι η Ευρώπη έπρεπε να έχει στηρίξει την Ουκρανία πολύ νωρίτερα και πολύ εντατικότερα. «Κάναμε πολύ λίγα, πολύ αργά. Έπρεπε να είχαμε κάνει περισσότερα και νωρίτερα», είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Μερτς υπογράμμισε ακόμη ότι «καθημερινά βλέπουμε υβριδικές επιθέσεις από την Ρωσία» και επανέλαβε ότι η Μόσχα προσπαθεί να καταστρέψει ολόκληρη την πολιτική τάξη της ευρωπαϊκής ηπείρου. «Βλέπουμε υβριδικές επιθέσεις κάθε μέρα – στις υποδομές μας, στα δίκτυα δεδομένων μας. Έχουν γίνει και πράξεις δολιοφθοράς: Αυτή η τελευταία που είδαμε στην Πολωνία, η οποία είχε στόχο μια σημαντική σιδηροδρομική σύνδεση, δείχνει ξεκάθαρα ρωσική εμπλοκή», σημείωσε.

Ευχαριστεί ο Ζελένσκι

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Κυριακή ότι η Ουκρανία είναι ευγνώμων προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και προς τον Τραμπ για όλες τις αμερικανικές προσπάθειες που αποσκοπούν στη στήριξη του Κιέβου. «Η Ουκρανία είναι ευγνώμων στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε κάθε αμερικανική καρδιά και ιδιαίτερα στον πρόεδρο Τραμπ για τη βοήθεια που, ξεκινώντας από τους πυραύλους Javelin, σώζει ουκρανικές ζωές», έγραψε ο Ζελένσκι στο Telegram

Προηγουμένως, ο Αμερικανός πρόεδρος με ανάρτησή σου εξαπέλυσε επίθεση στον Ζελένσκι και στους Ευρωπαίους: «Καμία ευγνωμοσύνη για τις προσπάθειές μας από την “ηγεσία” της Ουκρανίας» έγραψε μεταξύ άλλων ο Τραμπ στο Truth Social, σημειώνοντας πως η Ευρώπη συνεχίζει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία.

Αναλυτικά η ανάρτηση: “Ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι ένας βίαιος και τρομερός πόλεμος που, με την ισχυρή και σωστή ΗΓΕΣΙΑ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας, ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΧΕ ΣΥΜΒΕΙ ΠΟΤΕ. Ξεκίνησε πολύ πριν αναλάβω τη δεύτερη θητεία μου, κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης του κοιμισμένου Μπάιντεν, και έχει μόνο επιδεινωθεί. Αν οι προεδρικές εκλογές του 2020 δεν είχαν νοθευτεί και κλαπεί, το μόνο πράγμα στο οποίο είναι καλοί οι ριζοσπάστες αριστεροί δημοκράτες, δεν θα υπήρχε πόλεμος μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, όπως δεν υπήρχε, ούτε καν αναφορά, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας μου.

Ο Πούτιν δεν θα είχε επιτεθεί ποτέ! Μόνο όταν είδε τον κοιμισμένο Τζο σε δράση είπε: «Τώρα είναι η ευκαιρία μου!» Τα υπόλοιπα είναι ιστορία, και έτσι συνεχίζεται. Κληρονόμησα έναν πόλεμο που δεν έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ, έναν πόλεμο που είναι χαμένος για όλους, ειδικά για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που έχασαν άσκοπα τη ζωή τους.

Η “ηγεσία” της Ουκρανίας δεν έχει εκφράσει καμία ευγνωμοσύνη για τις προσπάθειές μας, και η Ευρώπη συνεχίζει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να πωλούν τεράστιες ποσότητες όπλων στο ΝΑΤΟ, για διανομή στην Ουκρανία (ο διεφθαρμένος Τζο έδωσε τα πάντα, δωρεάν, δωρεάν, δωρεάν, συμπεριλαμβανομένων “μεγάλων” χρημάτων!). Ο Θεός να ευλογεί όλες τις ζωές που χάθηκαν σε αυτή την ανθρώπινη καταστροφή!».

Οι απογευματινές δηλώσεις Ρούμπιο

Προηγουμένως, ο Ρούμπιο δήλωσε μετά την συνάντηση με τους Ουκρανούς ότι «είχαμε την πιο παραγωγική και ουσιαστική μας συνάντηση μέχρι στιγμής, σε όλη αυτή τη διαδικασία από τότε που συμμετείχαμε από την αρχή».

Ο Μάρκο Ρούμπιο πρόσθεσε πάντως ότι υπάρχει ακόμη δουλειά που πρέπει να γίνει και μπορεί να υπάρξει περαιτέρω ενημέρωση αργότερα, αλλά τόνισε ότι οι ΗΠΑ προχωρούν σε αλλαγές στο σχέδιο ειρήνης:

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ ανέφερε: «Έχουμε ένα πολύ καλό προϊόν εργασίας που έχει ήδη βασιστεί σε μια βάση συμβολής από όλα τα σχετικά εμπλεκόμενα μέρη εδώ και καταφέραμε να εξετάσουμε ορισμένα από αυτά τα θέματα τώρα, σημείο προς σημείο. Και νομίζω ότι έχουμε σημειώσει καλή πρόοδο. Οι ομάδες μας έχουν πλέον πάει στα δωμάτιά τους καθώς εργαζόμαστε σε ορισμένες από τις προτάσεις που μας υποβλήθηκαν».

Από την πλευρά του, ο Ουκρανός απεσταλμένος, Αντρίι Γερμάκ, συμφώνησε με τον Ρούμπιο ότι η σημερινή συνάντηση ήταν «πολύ παραγωγική». «Έχουμε πολύ καλή πρόοδο και προχωράμε προς τη δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Ο ουκρανικός λαός αξίζει και θέλει αυτήν την ειρήνη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο», τόνισε ο Γερμάκ και ευχαρίστησε τους «μεγάλους μας φίλους», τις ΗΠΑ και τον Τραμπ. Όπως όμως και ο κορυφαίος διπλωμάτης των ΗΠΑ, είπε ότι η εργασία θα συνεχιστεί και πρόσθεσε ότι η Ουκρανία θα «συμμετάσχει επίσης με τους Ευρωπαίους φίλους μας».

Το State Department για το σχέδιο

Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάρκο Ρούμπιο επέμεινε χθες βράδυ στο ότι το σχέδιο για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία που ανακοινώθηκε αυτή την εβδομάδα έχει συνταχτεί όντως από τις ΗΠΑ και δεν αντανακλά απλά και μόνο αξιώσεις της Ρωσίας, όπως κατήγγειλαν Αμερικανοί γερουσιαστές. Ο υπουργός Εξωτερικών, που έφτασε σήμερα στη Γενεύη για συνομιλίες με Eυρωπαίους και Oυκρανούς αξιωματούχους, αντέκρουσε έτσι όσα ανέφεραν τρεις Aμερικανοί γερουσιαστές, σύμφωνα με τους οποίους το κείμενο ενστερνίζεται απόλυτα αξιώσεις της Ρωσίας.

«Η ειρηνευτική πρόταση συντάχθηκε από τις ΗΠΑ», αντέτεινε ο ΥΠΕΞ Ρούμπιο μέσω X. Το κείμενο «προσφέρεται ως ισχυρό πλαίσιο για τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις. Βασίζεται σε στοιχεία που συνεισέφερε η ρωσική πλευρά, αλλά και σε προηγούμενες και συνεχιζόμενες συνεισφορές της Ουκρανίας», πρόσθεσε. Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τόμι Πίγκοτ ανέφερε μέσω X, αντιδρώντας στις δηλώσεις τριών μελών της Γερουσίας, πως αυτό που υποστήριξαν είναι «κατάφωρα ψευδές».

Τα τρία μέλη της αμερικανικής άνω Βουλής (ο ρεπουμπλικάνος Μάικ Ράουντς, ο ανεξάρτητος Άνγκους Κινγκ και η δημοκρατική Τζιν Σαχίν) υποστήριξαν ότι ο Μάρκο Ρούμπιο τους είπε ότι το έγγραφο δεν εκφράζει επίσημες θέσεις των ΗΠΑ, είναι απλώς αφετηρία για συνομιλίες, που περιέχει «κατάλογο ρωσικών επιθυμιών». «Ο υπουργός Ρούμπιο μας τηλεφώνησε το απόγευμα. Νομίζω πως μας εξήγησε πολύ καθαρά ότι γίναμε αποδέκτες πρότασης που διαβιβάστηκε από έναν από τους αντιπροσώπους μας. Δεν πρόκειται για δική μας σύσταση. Δεν πρόκειται για δικό μας σχέδιο ειρήνης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο γερουσιαστής Ράουντς.

Ο κ. Ρούμπιο έφτασε σήμερα στη Γενεύη, μαζί με τον διπλωματικό απεσταλμένο του προέδρου Ντόναλντ, τον Στιβ Γουίτκοφ, για συνομιλίες με τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους, που δεν έκρυψαν την ανησυχία τους για το σχέδιο των 28 σημείων. Το έγγραφο, που δημοσιοποιήθηκε από διάφορα ΜΜΕ επαναλαμβάνει αξιώσεις-κλειδιά της Μόσχας, ιδίως την εκχώρηση εδαφών της Ουκρανίας στη Ρωσία, τη μείωση του μεγέθους του στρατού της, την οριστική εγκατάλειψη της προσπάθειας να ενταχθεί στο NATO. Προσφέρει επίσης δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο για να προληφθεί οποιαδήποτε νέα ρωσική επίθεση.

Ο πρόεδρος Τραμπ έδωσε προθεσμία ως την 27η Νοεμβρίου στον πρόεδρο Ζελένσκι για να απαντήσει στην πρόταση. Ωστόσο το Σάββατο απάντησε μονολεκτικά «όχι» όταν του τέθηκε η ερώτηση αν το σχέδιο για την επίλυση της σύγκρουσης είναι η «τελευταία προσφορά» της Ουάσιγκτον. «Προσπαθούμε να τερματίσουμε» τον πόλεμο, «με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, πρέπει να τελειώσει» η σύρραξη, που γενικεύτηκε με την εισβολή των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων στην ουκρανική επικράτεια την 24η Φεβρουαρίου 2022, επέμεινε ο Aμερικανός πρόεδρος, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.