Το τριπολικό διεθνές σύστημα ασφάλειας και το μέλλον της Δύσης

Όλων αυτών οι απόψεις, σπανίως, εισακούγονται από τον Πρόεδρο και την ομάδα. Η Laura Loomer λ.χ., που δεν την ξέρει κανένας στην Ευρώπη, είναι απείρως πιο επιδραστική, ως MAGA influencer στις ΗΠΑ και μέλος του στενού κύκλου. Δεν υπάρχει ούτε συντεταγμένο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, μέσα ή έξω απ’ το Κογκρέσο. Όσα θεσμικά αντίβαρα αντιδρούν ακόμη, είτε είναι ανίσχυρα, είτε απλώς αντιπολιτεύονται. Εύκολη υπόθεση για τα προσκείμενα ΜΜΕ, ιδίως με το Δημοκρατικό Κόμμα σε περιδίνηση… Και παρόλο που τα περισσότερα και εγκυρότερα ΜME είναι κατά του Trump, όπως και η υπόλοιπη Δύση, η πλειοψηφία των Αμερικανών δεν ασπάζεται τις απόψεις τους!

Η Δύση (Δημοκρατικοί και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις) θεωρεί τις πολιτικές Τραμπ συγκεχυμένες και “αλλοπρόσαλλες”, καθώς για πρώτη σχεδόν φορά στην αμερικανική ιστορία, η απρόβλεπτη “προεδρική” διακυβέρνηση δεν “στοιχίζεται” προς το πανίσχυρο θεσμικό πλαίσιο των ΗΠΑ, αλλά αντίθετα το παρακάμπτει χωρίς αντίσταση. Ίσως επειδή, μετά από πάρα πολλά χρόνια, ο Πρόεδρος απολαμβάνει περισσότερη κοινωνική συναίνεση από τη δημοκρατική του νομιμοποίηση.

Γιατί, μεταξύ άλλων, κατάφερε να “οικειοποιηθεί” την απέχθεια της κοινωνικής πλειοψηφίας για το ανάλγητο κατεστημένο του Δημοκρατικού Κόμματος και των ακραίων “συμπεριληπτικών” πολιτικών του. Και γιατί έπεισε τους άνεργους χαμηλής ειδίκευσης, αλλά και τους βιομηχανικούς επιχειρηματίες ότι θα φέρει την παραγωγή πίσω στην πατρίδα.

Στην πραγματικότητα οι φαινομενικά αντισυμβατικές επιλογές της προεδρικής ομάδας, ταυτίζονται με την κλασσική προσέγγιση του ρεπουμπλικανικού αντιομοσπονδιακού απομονωτισμού: “Laisser faire“. Όμως, τα ακραία ελλείμματα (ισοζυγίου και δημοσιονομικό) επιβάλλουν λήψη αντικυκλικών μέτρων τώρα. Αν η διακυβέρνηση Μπάιντεν απέφυγε το πικρό ποτήρι, που το “ξεχείλισε”, ωστόσο, με ακατάσχετη κυκλοφορία πληθωριστικού χρήματος, ο Τραμπ είναι θεσμικά υπόλογος να τιθασεύσει το γιγάντιο ομοσπονδιακό χρέος με κάθε μέσο. Πώς; Με δολάριο “δυνατό” στις τσέπες των Αμερικανών και ταυτόχρονα “αποδυναμωμένο” διεθνώς για να αυξηθούν οι εξαγωγές των ΗΠΑ! Αυτή η βασική αντίφαση (αντικυκλική λιτότητα/αναπτυξιακή επέκταση) θα στοιχειώνει συνεχώς το “χάος” Τραμπ…

Δύση και μεταβλητές ισχύος

Γι’ αυτό, ο σημερινός Αμερικανός Πρόεδρος αντιμετωπίζει και την παγκόσμια ασφάλεια κατεξοχήν “μερκαντιλιστικά”. Με τη συνδρομή συναλλακτικής διπλωματίας, προτάσσει ως βέλτιστη γεωστρατηγική επιλογή για την Ουάσιγκτον την παγκόσμια αναδιάταξη των αγορών, με στόχο τη μείωση των ελλειμμάτων των ΗΠΑ, θέτοντας σε δεύτερη μοίρα την υπόλοιπη Δύση. Εξ’ ου και οι πρώιμες διακηρύξεις για συγχώνευση ΗΠΑ/Καναδά, ή για αγορά της Γροιλανδίας, αλλά και για προεχόντως δασμολογική διαχείριση των διατλαντικών σχέσεων.

Στην εξίσωση, όμως, του παγκόσμιου οικονομικού και γεωστρατηγικού ανταγωνισμού, μόνο η Κίνα και η Ρωσία είναι “επίφοβες” μεταβλητές ισχύος. Βεβαίως, στο ορατό μέλλον, με τους περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων, χωρίς ενεργειακούς πόρους, με άνιση ιδιωτική κατανάλωση και σχεδόν άφαντο από τις διεθνείς συναλλαγές το νόμισμά της, η Κίνα, με το σημερινό πολιτικοοικονομικό πλαίσιο διακυβέρνησης και με την αναμενόμενη πίεση από τις ΗΠΑ του Τραμπ, θα κρατηθεί μακριά από πλήρη ενσωμάτωση στο παγκόσμιο σύστημα αγορών.

Θα συσσωρεύει έγχαρτες αξίες και περιουσιακά στοιχεία μέτριας απόδοσης, με ονομαστικό ΑΕΠ ίσως ίσο ή και μεγαλύτερο από τις ΗΠΑ, χωρίς όμως ανάλογο αντίκρισμα σε παγκόσμια εμβέλεια. Και οι νόμοι των αγορών είναι αμείλικτοι: ή επεκτείνεσαι ή συρρικνώνεσαι. Αντίστοιχη θα είναι και η στρατηγική της αναχαίτιση.

Όσο για τη Ρωσία, με τις εμφανείς δημογραφικές και στρατιωτικές αδυναμίες (πέραν άλλων και εξαιτίας της ατελείωτης ενδοσοβιετικής αποσύνθεσης), με την οικονομία της –εν μέσω κυρώσεων– εξαρτημένη από την εξεύρεση αγορών για τις πρώτες ύλες που διαθέτει και με την κλεπτοκρατική ολιγαρχία της δυσαρεστημένη, η συμπόρευση με την Κίνα, αλλά και με τις ΗΠΑ, είναι μονόδρομος επιβίωσης. Με τους σημερινούς συσχετισμούς, ωστόσο, ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Κίνα μπορούν να κατισχύσουν αυτοτελώς σε παγκόσμιο πλαίσιο. Στον μεταξύ τους ανταγωνισμό έχουν μόνο “παθητικές” επιλογές, εξαιρουμένης φυσικά της περιορισμένης ή καθολικής σύγκρουσης.

Διπλωματικά και στρατιωτικά, χρειάζονται τη Ρωσία, που –φεύ, σε αντίθεση με την Ευρώπη– το παγκόσμιο γεωστρατηγικό της αποτύπωμα, παρά τα εγγενή προβλήματα, είναι μεγαλύτερο από τη σκιά της! Πολύ περισσότερο όταν με ελεγχόμενες από τρίτους στρατιωτικές εμπλοκές στο εγγύς εξωτερικό του, το Κρεμλίνο θα πιέζεται προς την αναγκαστική συμπόρευση με τους μεγάλους ανταγωνιστές, είτε συνδυαστικά, είτε διαζευκτικά… Όσο για την εφησυχασμένη Ευρώπη, 35 περίπου χρόνια μετά το δήθεν “Τέλος της Ιστορίας”, το νέο, τριπολικό πλέον, σύστημα παγκόσμιας ασφάλειας που διαμορφώνεται, δεν θα δείξει, καθώς φαίνεται, κανένα οίκτο για ό,τι προηγήθηκε…