Τουρκία: Δεν θα πουλήσουμε στις ΗΠΑ τις σπάνιες γαίες

Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας διέψευσε κατηγορηματικά τα σενάρια πώλησης σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ, τονίζοντας ότι το κοίτασμα του Μπεϊλίκοβα στο Εσκισεχίρ θα παραμείνει στο κράτος και θα αποτελέσει στρατηγικό εργαλείο για την ενεργειακή αυτονομία της χώρας.
Όπως ανακοίνωσε, το θεμέλιο της βιομηχανικής εγκατάστασης στην περιοχή θα τεθεί μέσα στο επόμενο έτος, με στόχο η μονάδα να λειτουργήσει σε δύο χρόνια.

Μιλώντας στην τηλεοπτική εκπομπή του Ülke TV, ο υπουργός αναφέρθηκε σε όλα τα ζητήματα της ενεργειακής πολιτικής της Τουρκίας, υπογραμμίζοντας πως η χώρα θα χρειαστεί τριπλάσια ενέργεια μέσα στα επόμενα 30 χρόνια. «Στόχος μας είναι να καλύψουμε αυτή τη ζήτηση χωρίς διακοπές και με ασφάλεια. Δεν θα αφήσουμε κανένα σημείο της χώρας ανεξερεύνητο για πετρέλαιο και φυσικό αέριο», είπε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως η Τουρκία διαθέτει πλέον έναν ισχυρό ενεργειακό στόλο.

Αναφερόμενος στην παραγωγή πετρελαίου στο Γκαμπάρ, ο Μπαϊρακτάρ εξήγησε ότι η περιοχή αποφέρει κάθε χρόνο 2 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που μέχρι πρότινος δαπανιόταν για εισαγωγές. «Τώρα αυτά τα χρήματα μένουν στη χώρα μας», είπε, προσθέτοντας ότι στην περιοχή εργάζονται σήμερα 3.500 νέοι. Όπως σημείωσε, σχεδιάζεται περαιτέρω αύξηση της παραγωγής με νέες γεωτρήσεις σε Σιρνάκ, Χακιάρι και Βαν.
Ο υπουργός αναφέρθηκε και στις έρευνες για σχιστολιθικό πετρέλαιο στη Ντιγιάρμπακιρ, όπου πρόκειται να πραγματοποιηθούν 24 γεωτρήσεις σε τέσσερις περιοχές, καθώς και σε αντίστοιχα σχέδια για φυσικό αέριο στη Θράκη.

Διεθνείς συνεργασίες

Παράλληλα, στη Σομαλία η Τουρκία πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες στα χωρικά ύδατα, με στόχο γεώτρηση στις αρχές του νέου έτους, ενώ προετοιμάζονται και τρεις χερσαίες γεωτρήσεις.

Ο Μπαϊρακτάρ γνωστοποίησε ότι ολοκληρώνονται σημαντικές διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη, ενώ στην Αζερμπαϊτζάν η Τουρκία απέκτησε 30% συμμετοχή στο κοίτασμα Şafak-Asiman. Τόνισε επίσης τη στενή συνεργασία με το Καζακστάν και τη συμμετοχή της Τουρκίας σε θαλάσσιο πεδίο στο Πακιστάν, υπογραμμίζοντας ότι στόχος είναι η παρουσία της χώρας σε νέους διαγωνισμούς, τόσο σε ξηρά όσο και σε θάλασσα. Όσον αφορά το Ιράκ, η Τουρκία παράγει σήμερα 15.000 βαρέλια ημερησίως, αλλά επιδιώκει να αυξήσει την παραγωγή δεκαπλάσια, καθώς υπάρχουν ενεργές δραστηριότητες στη Βασόρα, το Κιρκούκ και τον Βόρειο Ιράκ.

Απαντώντας στους ισχυρισμούς ότι η Τουρκία αγοράζει ακριβό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από τις ΗΠΑ, ο Μπαϊρακτάρ διευκρίνισε ότι οι τιμές είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές. Όπως είπε, «το Henry Hub στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η φθηνότερη αγορά στον κόσμο» και τα συμβόλαια που έχει συνάψει η Τουρκία, αξίας 43 δισ. δολαρίων, προβλέπουν την εισαγωγή 143 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου έως το 2045. «Το πιο φθηνό αέριο είναι του Τουρκμενιστάν, και αμέσως μετά το αμερικανικό LNG», σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι όροι των συμφωνιών επιτρέπουν στην Τουρκία να μεταπωλεί το αέριο όταν δεν το χρειάζεται.

Για τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης σχετικά με τις σπάνιες γαίες, ο υπουργός δήλωσε ότι «δεν έχουν γνώση του θέματος» και αποκάλυψε πως ο Δήμος Εσκισεχίρ προσέφυγε στο δικαστήριο ζητώντας την ακύρωση της περιβαλλοντικής άδειας για την πιλοτική μονάδα στο Μπέιλικοβα. Επανέλαβε ωστόσο ότι «καμία πώληση σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ δεν υπάρχει» και ότι η μοναδική συμφωνία με την Ουάσιγκτον αφορά την πυρηνική ενέργεια. «Αν είχαμε υπογράψει για τις σπάνιες γαίες, θα το είχαμε ανακοινώσει και εμείς και εκείνοι», σημείωσε.

Ο Μπαϊρακτάρ υπενθύμισε ότι το πεδίο του Μπεϊλίκοβα είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο σε αποθέματα σπάνιων γαιών και περιέχει και θόριο. Το κοίτασμα ανακαλύφθηκε πριν από δεκαετίες από τη Γενική Διεύθυνση Μεταλλευτικών Ερευνών (ΜΤΑ) και τη δεκαετία του 1990 πέρασε στην κρατική εταιρεία Eti Maden, η οποία πραγματοποίησε γεωτρήσεις συνολικού μήκους 125 χιλιομέτρων. Από το 2020 λειτουργεί πιλοτική μονάδα καθαρισμού, η οποία τέθηκε σε πλήρη λειτουργία το 2023. «Στόχος μας είναι να θέσουμε το θεμέλιο της βιομηχανικής εγκατάστασης μέσα στο επόμενο έτος και να την ολοκληρώσουμε σε δύο χρόνια», ανέφερε.

Η καθαρότητα του παραγόμενου υλικού φθάνει σήμερα στο 92-93%, ενώ γίνονται προσπάθειες βελτίωσης σε συνεργασία με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, αλλά και με χώρες όπως η Καναδάς, η Αυστραλία και ευρωπαϊκά κράτη. Ο υπουργός τόνισε ότι η εκμετάλλευση θα παραμείνει πλήρως κρατική, μέσω της Eti Maden, όπως προβλέπει ο νόμος για κοιτάσματα που περιέχουν ουράνιο ή θόριο.

Τέλος, σχετικά με το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας, ο Μπαϊρακτάρ δήλωσε ότι η κατασκευή του πυρηνικού σταθμού Άκκουγιου προχωρά σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και ότι η πρώτη μονάδα θα τεθεί σε λειτουργία το 2026. Στόχος, όπως είπε, είναι μέχρι το 2050 η Τουρκία να διαθέτει εγκατεστημένη πυρηνική ισχύ 20.000 μεγαβάτ.