Τουρκία: Σενάρια αποχώρησης από το ΝΑΤΟ

Σενάρια αποχώρησης της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ επανέρχονται στο προσκήνιο, μετά την παρουσίαση του ρωσικού οπλοστασίου. 

Γράφει η Ιωάννα Ηλιάδη –

Σενάρια αποχώρησης της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ και ενίσχυσης της συμμαχίας της με τη Ρωσία, επαναφέρει η δήλωση Τούρκου στρατιωτικού αναλυτή στο Sputnik, λίγο μετά την επίδειξη ισχύος του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος παρουσίασε τα νέα όπλα της Ρωσίας.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι “ανίκητοι” πύραυλοι, τα μίνι πυρηνοκίνητα υποβρύχια και τα νέα επιτεύγματα της ρωσικής αμυντικής βιομηχανίας. Συγκεκριμένα, παρουσίασε τον νέο διηπειρωτικό πύραυλο «Αβανγκάρντ» που μπορεί να πλήξει οποιοδήποτε σημείο της γης. Επίσης, το νέο υπερηχητικό οπλικό σύστημα «Κινζάλ», το οποίο διαθέτει η Ρωσία και βρίσκεται ήδη όπως είπε από 1ης Δεκεμβρίου του 2017 σε ενεργό επιφυλακή στη Νότια Στρατιωτική Περιφέρεια.

Μια ημέρα μετά, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik φιλοξενούσε δηλώσεις του εθνικιστή στρατιωτικού αναλυτή Beyazıt Karataş ο οποίος είναι απόστρατος πτέραρχος. Ο Karatas υποστήριξε ότι η Τουρκία δεν πρέπει να βασίζεται στο ΝΑΤΟ για την δική της ασφάλεια και ότι θα μπορούσε να αποσυρθεί από αυτό, χωρίς τυμπανοκρουσίες. Αν οποιοδήποτε χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, κυρίως η Αμερική, εξαπολύσει πυρηνική επίθεση σε τρίτη χώρα από την τουρκική επικράτεια, αυτό μπορεί να μετατρέψει την Τουρκία σε πυρηνικό στόχο.

Analyst explains why #Turkey ‘can calmly withdraw from #NATO‘ after #Putin‘s speech https://t.co/BVpvx1bQsC pic.twitter.com/8CzRsaZSt3

— Sputnik (@SputnikInt) March 3, 2018

Παραινέσεις για αποχώρηση της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ δεν ακούγονται για πρώτη φορά, αλλά μάλλον ακούγονται όλο και συχνότερα και με διάφορες αφορμές.

Το 2017 με αφορμή ένα ατυχές συμβάν κατά τη διάρκεια άσκησης προσομοίωσης του ΝΑΤΟ στη Νορβηγία, όπου οι ασκούμενοι είδαν στις οθόνες τους μήνυμα που χαρακτήριζε τον Ερντογάν “εχθρό”, ο Τούρκος πρόεδρος βρήκε την ευκαιρία να σχολιάσει ότι δεν μπορεί να υπάρξει με αυτούς τους όρους συμμαχία και απέσυρε τα 40 άτομα που έπαιρναν μέρος στην άσκηση προσομοίωσης.

Αποτέλεσμα ήταν να ζητήσει συγγνώμη για το περιστατικό ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg και να χαρακτηρίσει την Τουρκία ως αξιόπιστη συμμαχική χώρα με σημαντική συμβολή στην ασφάλεια της Συμμαχίας.

Λίγες ημέρες αργότερα, σύμβουλος του Ερντογάν, ο Yalçın Topçu, είχε δηλώσει στην εφημερίδα Habertürk ότι το Κοινοβούλιο της Τουρκίας θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο αποχώρησης από το ΝΑΤΟ, αφού η Βορειοατλαντική συμμαχία βρίσκεται πίσω από πραξικοπήματα!

Το 2016 η Τουρκία έθεσε και πάλι σενάριο αποχώρησης από το ΝΑΤΟ και σύναψης συμμαχίας με την Ρωσία. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε ένα ξέσπασμά του, προειδοποίησε τη Δύση ότι θα χάσει την Τουρκία, λόγω των δικών της λαθών και όχι λόγω των σχέσεων της Άγκυρας με τη Ρωσία, την Κίνα ή τη Μέση Ανατολή. Ο Τσαβούσογλου είχε επικρίνει το ΝΑΤΟ ότι δεν ενίσχυσε επαρκώς την Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016.

Η τουρκική συμμετοχή στο ΝΑΤΟ

Η Τουρκία δεν είναι η χώρα που πρωταγωνιστεί στρατιωτικά στο ΝΑΤΟ, παρά το γεγονός ότι διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμητικά Στρατό στην Συμμαχία. Η συμμετοχή της είναι μικρή. Περιορίζεται στο 4% του προσωπικού στην αποστολή εκπαιδεύσεως των δυνάμεων ασφαλείας του Αφγανιστάν και στο 7% της δύναμης του Κοσσυφοπεδίου. Επιπλέον, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΝΑΤΟ, η Τουρκία συμμετείχε μόνο σε τέσσερις από τις 18 βασικές ασκήσεις της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας το 2016.

Εάν υποτεθεί ότι το ενδεχόμενο αποχώρησης από το ΝΑΤΟ είναι υπαρκτό, και εάν η Τουρκία συνάψει κάποια συμμαχία με την Ρωσία, τότε, όπως εκτιμούν Τούρκοι αναλυτές, θα μπορούσαν να ελέγξουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας στην Ευρώπη. Επίσης, τους νέους δρόμους του μεταξιού, λόγω των σχέσεών της με την Κίνα. Επιπλέον η Ρωσία θα αποκτούσε έλεγχο στα Δαρδανέλια, κάτι που επιθυμεί σφόδρα, για την ανεμπόδιστη έξοδό της από την Μαύρη Θάλασσα.

Από την άλλη πλευρά το ΝΑΤΟ χρειάζεται την Τουρκία λόγω ακριβώς της στρατηγικής της θέσης. Η Τουρκία χρειάζεται το ΝΑΤΟ και την Ευρώπη για τις αμυντικές τους δυνατότητες, οι οποίες είναι συμβατές με το τουρκικό οπλοστάσιο.

Εάν η Τουρκία αποφασίσει να κάνει ένα βήμα προς την έξοδο, έχει να χάσει περισσότερα από όσα έχει να κερδίσει, λένε με νόημα “δυτικοί” αναλυτές. Υπενθυμίζουν, επίσης, ότι σε πολιτικό επίπεδο η Τουρκία έχει δημιουργήσει ζητήματα στο ΝΑΤΟ, όπως για παράδειγμα την περίοδο του δημοψηφίσματος της 16ης Απριλίου 2017 για τις εξουσίες του Τούρκου Προέδρου. Αλλά και σε στρατιωτικό επίπεδο η Τουρκία ενεργεί πολλές φορές ως ανεξάρτητος παίκτης και κάποτε αντίπαλος των ΗΠΑ. Κύριο παράδειγμα είναι η πολιτική που ακολουθεί στην Συρία.