Τουρκικό μανιφέστο για αύξηση εδαφών και επιρροής

Στη μεγάλη εικόνα η Κύπρος και η Ελλάδα, που αποτελούν το κοντινότερο και στρατηγικά σημαντικότερο στόχο για την κατοχική δύναμη. Για την Τουρκία, η επεκτατική πολιτική περνά μέσα από την Ελλάδα και την Κύπρο, τις οποίες επιδιώκει να τις ελέγξει για να μην αποτελέσουν, μεταξύ άλλων, εμπόδιο στα σχέδια της.

Το τουρκικό μανιφέστο για την περίοδο μέχρι το 2029, που προ ημερών παρουσιάσθηκε από τον ίδιο τον Ερντογάν, αναδεικνύει τις στρατηγικές επιδιώξεις και συνιστά την πρακτική υλοποίησης του μεγαλεπήβολου εθνικιστικού οράματος, για επέκταση της κατοχικής δύναμης σε περιοχές του πλανήτη. Πρόκειται για πολιτική διείσδυσης διά της στρατιωτικής ισχύος (Συρία, Λιβύη και αλλού), με στόχο τη “φυσική παρουσία”. Πρωτίστως, όμως, χρησιμοποιείται η μέθοδος της ήπιας ισχύος. Πρόκειται για ένα συνδυασμό δυο τακτικών, που υλοποιούνται παράλληλα και ταυτόχρονα.

Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε εισαγωγικό του σημείωμα στο “Έγγραφο Στρατηγικής Δημόσιας Διπλωματίας 2024-2029”, εστιάζει στο όραμα για «μεγαλύτερη Τουρκία». Λειτουργώντας όπως πάντα στη λογική του αναθεωρητισμού, αναφέρει πως «έχουμε τονίσει με κάθε ευκαιρία ότι “η Τουρκία είναι μεγαλύτερη από την Τουρκία” και ότι η γεωγραφία της καρδιάς μας φτάνει πολύ πέρα από την Τουρκία και ότι αυτό δεν είναι επιλογή, αλλά ιστορική αποστολή…».

Στο Έγγραφο περιγράφονται έξι στόχοι, η υλοποίηση των οποίων προχωρεί και αφορά την αλλαγή της εικόνας της Τουρκίας, την “αγιοποίησή” της, της ανάδειξης της σε «συμπονετική» δύναμη, επιχειρώντας, δημόσια τουλάχιστον, να κρύψει το πραγματικό της προσωπείο.

Είναι σαφές πως η Άγκυρα επιδιώκει στον “Αιώνα της Τουρκίας”, να καταστεί περιφερειακή υπερδύναμη με παγκόσμια χαρακτηριστικά. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει στηθεί ένα τεράστιο δίκτυο παρέμβασης σε διάφορες χώρες μέσα από διάφορους Οργανισμούς, όπως είναι το ΤΙΚΑ (Τουρκική Υπηρεσία Συνεργασίας και Συντονισμού), το οποίο ως γνωστό παρέχει αναπτυξιακή βοήθεια προς τρίτες χώρες. Στη μεγάλη εικόνα και η Υπηρεσία Αντιμετώπισης Καταστροφών όπως και μια σειρά εργαλεία, που αφορούν την εκπαίδευση (σχολεία, εκπαιδευτικοί), τη διάδοση του τουρκικού πολιτισμού (γλώσσα και τέχνη) αλλά και θρησκείας. Αυτές οι μέθοδοι δοκιμάσθηκαν πρώτα στην κατεχόμενη Κύπρο.

Μανιφέστο επεκτατισμού

Όπως σημειώνεται στο Έγγραφο, από το 2024, η Τουρκία διαθέτει το 3ο μεγαλύτερο διπλωματικό δίκτυο στον κόσμο «και είναι σε θέση να δημιουργήσει διπλωματική αλληλεπίδραση με μια ευρεία γεωγραφία που εκτείνεται στην Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Άπω Ασία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής». Είναι παντού και επιχειρεί να έχει αναβαθμισμένο ρόλο.

Στο Έγγραφο τίθενται οι “βασικές αρχές”:

• Ολιστική παρουσίαση της Τουρκίας με τις διάφορες πτυχές της.
• Ενίσχυση του τουρκικού εμπορικού σήματος.
• Ακριβής αποτύπωση της αντίληψης της Τουρκίας στην κοινή γνώμη των χωρών-στόχων και της διεθνούς κοινής γνώμης γενικότερα.
• Προστασία και ανάπτυξη των εθνικών συμφερόντων της Τουρκίας στη διεθνή σκηνή.
• Καταπολέμηση των επιχειρήσεων αντίληψης, της παραπληροφόρησης και των εκστρατειών χειραγώγησης στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
• Εφαρμογή μιας στρατηγικής με τις χώρες-στόχους που βασίζεται στην αρχή του αμοιβαίου οφέλους και της ανάπτυξης των αμοιβαίων συμφερόντων των μερών.
• Βελτίωση της συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς, ξένες χώρες και διεθνείς φορείς.
• Να δοθεί έμφαση στην προβολή της χώρας μέσω τουρκικών τηλεοπτικών σειρών.
• Διοργάνωση εκδηλώσεων για τη διεθνή προώθηση της τουρκικής γαστρονομίας.
• Προώθηση των διεθνών επιτευγμάτων της Τουρκίας σε διάφορα αθλήματα, πραγματοποίηση εκστρατειών και δραστηριοτήτων που θα έχουν αντίκτυπο στο εμπορικό σήμα της χώρας στις εκδηλώσεις που συμμετέχουν
• Να συμβάλει στην ορθή απεικόνιση της Τουρκίας στις χώρες όπου βρίσκονται Τούρκοι στο εξωτερικό και να εργαστεί ώστε να διασφαλίσει ότι θα διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση των αντιλήψεων για την Τουρκία.

Η Τουρκία πουλάει drones και σίριαλ

Υπολογίζεται ότι σχολεία σε 25 αφρικανικές χώρες παρέχεται τουρκική εκπαίδευση. Υπολογίζεται ότι 20.000 φοιτητές σπουδάζουν με υποτροφία του τουρκικού κράτους. Παράλληλα, η Άγκυρα δίνει απευθείας και όχι μέσω Διεθνών Οργανισμών, ανθρωπιστική βοήθεια σε χώρες, που έχουν ανάγκη. Αυτό το πράττει οικοδομώντας σχέσεις, επιρροή και εξάρτηση.

Σε μια σειρά από χώρες της Αφρικής έχει φτιάξει νοσοκομεία, λιμάνια και αεροδρόμια (κάποια από αυτά τα διαχειρίζεται). Την ίδια ώρα, σιδηρόδρομοι φτιάχνονται ή σχεδιάζονται, όπως και γραμμές διασύνδεσης. Παράλληλα, η Τουρκία έχει βάλει χέρι σε ορυχεία και πετρελαιοπηγές χωρών της Αφρικής, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους, νόμιμους και παράνομους  (χρηματίζει αξιωματούχους χωρών).

Σε στρατιωτικό επίπεδο στόχος είναι η παρουσία. Όπως είναι γνωστό, οι περισσότερες δυνάμεις εκτός Τουρκίας βρίσκονται στα κατεχόμενα. Στην περίπτωση αυτή, βέβαια, τα στρατεύματα είναι κατοχικά. Διαθέτει δυνάμεις, μεταξύ άλλων και σε Κατάρ, Σομαλία, Συρία, Ιράκ, Λιβύη. Σε κάποιες από αυτές τις χώρες, όπως η Συρία και η Λιβύη, δρα και διά αντιπροσώπων. Είναι γνωστό ότι έχει συνάψει στρατιωτικές συμφωνίες με Νιγηρία, Σενεγάλη, Τόγκο.

Ταυτόχρονα, πωλούνται οπλικά συστήματα. Η πώληση drones κάνει θραύσεις, όχι μόνο σε χώρες της Αφρικής αλλά παντού. Οι πωλήσεις τουρκικών στρατιωτικών εξοπλισμών της Τουρκίας, όπως drones- µη επανδρωµένα αεροσκάφη και τεθωρακισµένα οχήµατα, αξίζουν πλέον δισεκατομμύρια δολάρια.

Σημειώνεται δε πως η Σομαλία έχει εκχωρήσει στην Τουρκία εξουσία να προστατεύει την υφαλοκρηπίδα της, γεγονός που δημιουργεί προϋποθέσεις για εσαεί παρουσία της στο χώρα αυτή. Και δεν είναι η μόνη. Είναι προφανές πως η Τουρκία θέλει να επεκταθεί παντού, σε όλες τις περιοχές του πλανήτη. Εστιάζει περισσότερο τώρα στην Αφρική, στον Καύκασο, στα Βαλκάνια. Δημιουργεί άλλης μορφής σχέσεις, σχέσεις εξάρτησης, ενισχύοντας την επιρροή της, εφαρμόζοντας πολιτικές αύξησης επιρροής. Επιχειρεί να επιβάλει διά της ήπιας ισχύος μοντέλο φιλανδοποίηση, ώστε να μπορέσει να προωθήσει στρατηγικά της συμφέροντα. Όταν ελέγχει οικονομικά μια χώρα, τις υποδομές της, τότε μπορεί και να καθορίσει και την πολιτική της. Ειδικά στην Αφρική, όπου το τουρκικό αποτύπωμα βρίσκεται παντού και είναι έντονο.

Αποκαλυπτικό το μανιφέστο

Είναι σαφές από το “Έγγραφο Στρατηγικής Δημόσιας Διπλωματίας 2024-2029”, ότι η Τουρκία θέλει να βελτιώσει την εικόνα της διεθνώς. Προσπαθεί να “εισβάλει” στις κοινωνίες των διαφόρων χωρών και να κερδίσει την κοινή γνώμη. Κερδίζοντας την κοινή γνώμη θα ασκεί πίεση και στις κυβερνήσεις. Κι αυτό γίνεται με τη «φιλανθρωπία», με τα έργα υποδομής, τις σαπουνόπερες.

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή της αθηναϊκής εφημερίδας “Καθημερινής”, στην Κωνσταντινούπολη, Μανώλη Κωστίδη, «τα τουρκικά µέσα ενηµέρωσης αναφέρουν πως µέχρι και οι τηλεοπτικές σειρές και οι ταινίες που γυρίστηκαν στην Τουρκία είναι από τις παραγωγές µε τις περισσότερες προβολές στην Αφρική σε πλατφόρµες όπως το Netflix. Πολλοί Αφρικανοί λένε ότι έµαθαν τουρκικά από αυτές τις τηλεοπτικές σειρές. Αναφέρεται ότι αυτές οι τηλεοπτικές σειρές επηρέασαν ακόµη και την κοινωνικοπολιτιστική δοµή πολλών αφρικανικών χωρών, όπως σε Νιγηρία και Ουγκάντα». ‘’Η Τουρκία κάνει µια σηµαντική διπλωµατική και θεσµική ανακάλυψη στην Αφρική’’, αναφέρει ο Economist και επισηµαίνει ότι ‘’εκτός από µηχανικούς, στέλνει και όπλα και στρατιώτες’’».

Στο πλαίσιο της προώθησης των θέσεων της, όπως καταγράφονται στους στόχους του Εγγράφου, «είναι η πραγματοποίηση στρατηγικών επικοινωνιακών δραστηριοτήτων που προβάλλουν τις θέσεις και τις προτάσεις λύσης της Τουρκίας σχετικά με τα γεγονότα του 1915 (σ.σ. αρμενική γενοκτονία)». Επίσης, όπως αναφέρεται, εκπόνηση μελετών για να καταδειχθούν τα δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και «οι δικαιολογημένες θέσεις της στη Βόρεια Κύπρο, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου»! Θα επιχειρήσει, δηλαδή, να αλλάξει την ιστορία και να την προσαρμόσει στα δικά της αφηγήματα.