Τουρκικοί ελιγμοί για τους S-400 – Πως προσπαθεί να κατευνάσει τις ΗΠΑ ο Ακάρ

Σε έναν ελιγμό σχετικά με το θέμα των ρωσικών πυραύλων S-400 προχώρησε η Άγκυρα, με τον υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ να εμφανίζεται ανοιχτός σε μια διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ. Η κίνηση αυτή γίνεται μετά τις αμερικανικές προειδοποιήσεις προς την Τουρκία, ότι θα βρεθεί αντιμέτωπη με κυρώσεις, ειδικά μετά την αλλαγή ηγεσίας στον Λευκό Οίκο.

Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας δήλωσε σε συνέντευξή του στη Hurriyet ότι η Άγκυρα είναι διατεθειμένη να μην χρησιμοποιήσει το ρωσικό αμυντικό σύστημα. Και αυτό παρά το γεγονός, ότι μέχρι χθες αντέκρουε με κάθε τρόπο τα αμερικανικά επιχειρήματα περί ασυμβατότητας. Ζητούσε επίσης μονίμως την σύσταση μια κοινής ομάδας που θα διασφάλιζε ότι δεν θα προκληθούν προβλήματα ασφάλειας για τα νατοϊκά οπλικά συστήματα.

«Είμαστε ανοικτοί σε μια διαπραγμάτευση» είπε ο Ακάρ, αποσκοπώντας στο να κατευναστούν οι εντάσεις και να υπάρξει συμφωνία με τις ΗΠΑ. Πρότεινε μάλιστα η διαπραγμάτευση αυτή να γίνει «πάνω σε ένα μοντέλο παρόμοιο με εκείνο που ισχύει για τους S-300» που, όπως  φρόντισε να υπενθυμίσει «βρίσκονται στην Κρήτη». Αναφερόμενος μάλιστα στο «μη επιχειρησιακό» καθεστώς των πυραύλων που είναι στην Κρήτη, ο Ακάρ υποστήριξε ότι ούτε η Τουρκία χρειάζεται «να χρησιμοποιεί συνεχώς» τους S-400.

Ψάχνει χώρο η Άγκυρα 

Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για μια αναδίπλωση της Άγκυρας, η οποία έρχεται σε συνέχεια της αμερικανικής απαίτησης να εγκαταληφθεί το σχέδιο ανάπτυξης του ρωσικού πυραυλικού συστήματος. Μια απαίτηση που εκφράστηκε τόσο από το Πεντάγωνο όσο και από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και συνοδεύτηκε από προειδοποιήσεις για επιβολή κυρώσεων στο πλαίσιο του νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής (CAATSA). Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου είχε τονίσει μάλιστα πως η Τουρκία είχε ευκαιρίες τα προηγούμενα χρόνια να προμηθευτεί τους αμερικανικούς Patriot, αλλά προτίμησε την ρωσική αγορά.

Οι Τούρκοι έκαναν και άλλη απόπειρα προσέγγισης της κυβέρνησης Μπάιντεν, την περασμένη εβδομάδα, όταν ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν, συνομίλησε με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου. Μετά από αυτήν την επικοινωνία η Άγκυρα εξέφρασε τη «βούληση να αποκατασταθούν ισχυρές, διαρκείς και εποικοδομητικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες», προσδοκώντας σε μια συνέχεια από τις ΗΠΑ που όμως δεν ήρθε.

Αντιθέτως εστάλησαν στην Άγκυρα τα μηνύματα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο, ότι το σχέδιο S-400 πρέπει να τερματιστεί. Η κυβέρνηση Μπάιντεν κατέστησε άλλωστε σαφές στην τουρκική ηγεσία, ότι πρέπει να εγκαταλείψει το σχέδιό της για τους ρωσικούς πυραύλους, διατηρώντας αμετάβλητη την απόφαση του Τραμπ να βγάλει την Τουρκία έξω από το πρόγραμμα κατασκευής των μαχητικών F-35.

Είναι μόνο οι S-400;

Οι σημερινές δηλώσεις δείχνουν μια σχετική μετατόπισης της Άγκυρας, η οποία αν και δεν ικανοποιεί πλήρως το αμερικανικό αίτημα, προτείνει έναν συμβιβασμό. Από την κίνηση Καλίν όμως, που δεν είχε αποτέλεσμα, μέχρι τη σημερινή κίνηση Ακάρ, μεσολάβησε άλλο ένα ντελίριο του Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος επιτέθηκε, πριν λίγες ημέρες, εναντίον των ΗΠΑ και τις Γαλλίας, προκαλώντας αντιδράσεις Αμερικανών αξιωματούχων που μίλησαν για μη συμμαχική συμπεριφορά και στάση.

Έτσι οι σημερινές δηλώσεις του Ακάρ και η συμβιβαστική διάθεση μπορούν να διαβαστούν και ως μια απόπειρα να ισοσκελιστεί το “παραλήρημα” του προέδρου του. Ο Ερντογάν άλλωστε, έχοντας χάσει την ανοιχτή γραμμή που είχε με τον Λευκό Οίκο επί προεδρίας Τραμπ, συμπεριφέρεται λίγο “σαν το παιδί που δεν το παίζουν”.

Από την άλλη η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει κάνει ήδη σαφές ότι η εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών περνάει μέσα από μια τουρκική υποχώρηση. Και ναι μεν εστιάζει στο θέμα των S-400 και τα προβλήματα που αυτοί μπορούν να προκαλέσουν στην ασφάλεια του ΝΑΤΟ, ο στόχος της όμως είναι η στρατηγική σχέση που έχει δημιουργήσει η Άγκυρα με τη Μόσχα. Κάτι, από το οποίο οι προτάσεις του Ακάρ απέχουν ακόμα πολύ.