Τραμπ: Εξαιρετική η συνάντηση με Ερντογάν-Τι είπε για Χάλκη, Boeing και F-35

«Είχαμε μια εξαιρετική και καθοριστική συνάντηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν. Ήταν αποφασιστική για πολλά ζητήματα, τόσο για όσα επιθυμούσε εκείνος όσο και για όσα θέλαμε εμείς. Σύντομα θα γίνουν ανακοινώσεις και από τις δύο πλευρές», δήλωσε ο Τραμπ.

Ο Αμερικανός πρέσβης στην Τουρκία και Απεσταλμένος για την Συρία, Τομ Μπάρακ, δήλωσε:  «Η συνάντηση ήταν επική με μία μόνο λέξη. Είχα πει ότι τα F-35 θα επιλυθούν μέχρι το τέλος του έτους, και δεν θα κάνω λάθος». Μεταξύ των συμφωνιών που υπογράφηκαν, υπογράφηκε μία συμφωνία δισεκατομμυρίων δολαρίων με τη Boeing για περισσότερα από 200 επιβατικά αεροσκάφη και μία για φυσικό αέριο.

«Είναι απογοητευτικό ότι όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ δεν εγκαταλείπουν τη Ρωσία. Παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στο ΝΑΤΟ», ανέφερε στην αρχή ο Ντόναλντ Τραμπ λέγοντας πως «μαζί θα πετύχουμε πολλά… Δίπλα μου βρίσκεται ένας σκληρός άνθρωπος με αυστηρές απόψεις. Τον αγαπώ πολύ. Ο Ερντογάν είναι ένας ισχυρός ηγέτης και τον σέβομαι. Κάνει καλή δουλειά στη χώρα του», ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος, σημειώνοντας: «Αν έχουμε μια καλή συνάντηση, μπορούμε να τις άρουμε αμέσως. Κάνουμε πολλές δουλειές με την Τουρκία».

Αναφερόμενος στις εισαγωγές πετρελαίου της Τουρκίας από τη Ρωσία, ο Τραμπ δήλωσε: «Όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, θα ήθελα να σταματήσει η αγορά πετρελαίου από τη Ρωσία». Πρόσθεσε επίσης ότι στα Ηνωμένα Έθνη είχε πραγματοποιήσει μια «πολύ καλή συνάντηση» με τον  Ερντογάν και άλλους ηγέτες για το ζήτημα της Γάζας, σημειώνοντας: «Νομίζω ότι βρισκόμαστε κοντά σε μια συμφωνία».

Από την πλευρά του, ο Ερντογάν δήλωσε: «Τόσο στην πρώτη όσο και στη δεύτερη θητεία του κυρίου Τραμπ βιώσαμε μια διαφορετική φάση στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ. Πιστεύω ότι θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε διεξοδικά ζητήματα όπως τα F-35, τα F-16, αλλά και το θέμα της Halkbank. Όσον αφορά τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, ό,τι μας αναλογεί να κάνουμε, είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε. Επιστρέφοντας, θα συζητήσω το θέμα και με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο». Σε ερώτηση για τη Γάζα, απάντησε: «Πιστεύω ότι μαζί, χέρι-χέρι, θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματα της περιοχής».

Δεν έλειψε και μία αμήχανη στιγμή, όταν ο Τραμπ αναφερόμενος σε νόθα εκλογικά αποτελέσματα είπε δείχνοντας τον Ερντογάν «αυτός ξέρει»!

Κατά τη συνάντηση του Τραμπ με τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, προκάλεσε εντύπωση το έμβλημα του F-35 που φορούσε ο Τραμπ! Θερμές δηλώσεις για τον Ερντογάν έκανε ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ (βλ. ανταπόκριση της Βάνας Στέλλου). Στο πλευρό του Ερντογάν ήταν ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ. Μαζί με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο αντιπρόεδρος Βανς, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ και ο υπουργός Άμυνας.

«Ο Ερντογάν είναι πολύ επιτυχημένος στο θέμα της Συρίας, εκείνος τελείωσε τον πόλεμο», είπε επίσης ο Τραμπ: «Τη Συρία, που βρισκόταν υπό κατοχή επί 2.000 χρόνια, την έσωσε ο Ερντογάν. Εγώ ήρα τις κυρώσεις στη Συρία. Με την επιθυμία του Ερντογάν, ήρα τις κυρώσεις».

Αναχωρώντας από το Blair House, όπου διέμενε, ο Ερντογάν έφτασε στον Λευκό Οίκο, όπου τον υποδέχθηκε τιμητικό άγημα στον κήπο. Κατεβαίνοντας από το αυτοκίνητο, αντάλλαξε χειραψία με τον Πρόεδρο Τραμπ και χαιρέτησαν μαζί τους δημοσιογράφους, πριν περάσουν στο εσωτερικό του κτιρίου. Οι δύο ηγέτες κατευθύνθηκαν κατόπιν στο Οβάλ Γραφείο για κατ’ ιδίαν συνομιλίες.

Ο Τραμπ, σε δήλωση πριν από τη συνάντηση, ανέφερε ότι σέβεται τον Ερντογάν και ότι είναι τιμή του να τον φιλοξενεί. Τον χαρακτήρισε «καλό φίλο» και υπενθύμισε τον ρόλο του στην απελευθέρωση του πάστορα Μπράνσον, ο οποίος κρατούνταν στην Τουρκία. «Κάνουμε πολλές δουλειές με την Τουρκία. Η Τουρκία παράγει εξαιρετικά προϊόντα. Εμείς αγοράζουμε πολλά από αυτούς και εκείνοι αγοράζουν πολλά από εμάς. Θα περάσουμε μερικές πολύ ενδιαφέρουσες ώρες. Θα πετύχουμε πολλά», είπε χαρακτηριστικά.

Να σημειωθεί ότι 20 Αμερικανοί βουλευτές, μεταξύ των οποίων οι Κρις Πάππας, Γκας Μπιλιράκης, Ντίνα Τάιτους και Νικόλ Μαλλιωτάκη, απέστειλαν επιστολή στον Αμερικανό ΥΠΕΞ και στον υπουργό Άμυνας προκειμένου να μην πουληθούν F-16 και F-35 στον Ερντογάν, ζητώντας να γίνει σεβαστή η αμερικανική νομοθεσία.

Επισημαίνουν παράλληλα πως η Τουρκία κατέχει το ρωσικό σύστημα πυραυλικής άμυνας S-400, το οποίο θεωρείται σοβαρή απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, καθώς έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί και να αναλύει τα στρατιωτικά αεροσκάφη των ΗΠΑ, όπως τα F-16 και F-35. Το ρωσικό σύστημα, αν λειτουργεί παράλληλα με τα αμερικανικά αεροσκάφη, επιτρέπει στις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες την πρόσβαση σε στρατηγικά δεδομένα, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την τεχνολογία των ΗΠΑ.

Η ομιλία στον ΟΗΕ

Η τελευταία επίσκεψη του Ερντογάν στον Λευκό Οίκο είχε πραγματοποιηθεί στις 13 Νοεμβρίου 2019. Έκτοτε οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν τελευταία φορά στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο. Στη σημερινή συνάντηση αναμένεται να συζητηθούν ζητήματα που εκτείνονται από την αμυντική βιομηχανία και το εμπόριο, μέχρι τις επενδύσεις και τα περιφερειακά προβλήματα.
Το μήνυμα Τραμπ προς την Άγκυρα πριν από τη σύνοδο: «Ας δώσουμε ό,τι χρειάζεται, θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές».

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ερντογάν, ο οποίος βρισκόταν στη Νέα Υόρκη για την 74η Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, παραβρέθηκε και στη δεξίωση που παρέθεσε ο Τραμπ και η Πρώτη Κυρία Μελάνια Τραμπ για τους ηγέτες και τις συζύγους τους. Ο Ερντογάν συμμετείχε και σε πολυμερή συνάντηση για το ζήτημα της Γάζας, η οποία πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Παρά το γεγονός ότι δεν δόθηκαν περαιτέρω λεπτομέρειες για τη συνάντηση, ο Ερντογάν χαρακτήρισε τις συνομιλίες «εξαιρετικά παραγωγικές και θετικές» και εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο που σημειώθηκε. «Η συνάντηση ήταν εξαιρετικά παραγωγική και θετική. Είμαι ικανοποιημένος και ελπίζω τα αποτελέσματα να είναι ωφέλιμα», δήλωσε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους έξω από το “Turkish House”, την τουρκική διπλωματική αποστολή στη Νέα Υόρκη.

Διόρθωση της δήλωσης Ερντογάν

Η Διεύθυνση Επικοινωνίας της Τουρκικής Προεδρίας απέστειλε στο Fox News μια διόρθωση, αναφέροντας ότι «η απάντηση του Προέδρου Ερντογάν σε ερώτηση σχετικά με τον τερματισμό των πολέμων υπέστη απώλεια νοήματος κατά τη μετάφραση», ενώ το Fox News δήλωσε ότι «στηρίζει την ορθότητα της μετάφρασης».

Το Γραφείο της Διεύθυνσης Επικοινωνίας στην Ουάσινγκτον απέστειλε στο κανάλι ένα «έγγραφο διόρθωσης» σχετικά με τα λόγια του Προέδρου Ερντογάν στη συνέντευξή του στο Fox News, κατά την οποία αναφέρθηκε στην αδυναμία του Αμερικανού Προέδρου Τραμπ να τηρήσει τις υποσχέσεις του για τον τερματισμό των πολέμων. Στο κείμενο υποστηρίζεται ότι τα λόγια του Ερντογάν «υπέστησαν απώλεια νοήματος κατά τη μετάφραση».

Ο Πρόεδρος Ερντογάν συμμετείχε τη Δευτέρα σε συνέντευξη με τον Bret Baier του Fox News στη Νέα Υόρκη, όπου βρισκόταν για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Σε ερώτηση για το πώς θα τερματιστούν οι πόλεμοι στη Γάζα και στην Ουκρανία, απάντησε:
«Ας πω μόνο το εξής: όπως θα θυμάστε, ο κ. Τραμπ είχε πει: “Θα τερματίσω τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας”. Τελείωσε; Όχι, συνεχίζεται ακόμα. Ομοίως, είπε “Θα τερματίσω τον πόλεμο στη Γάζα”. Τελείωσε; Όχι. Αυτό σημαίνει ότι όταν μπλέκεις σε αυτά τα θέματα, πρέπει να πληρωθούν κάποιες υποχρεώσεις. Και πράγματι, η ανταλλαγή ομήρων ολοκληρώθηκε».

Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο αντέδρασε στα λόγια του Προέδρου Ερντογάν, δηλώνοντας: «Οι ηγέτες μπορούν να λένε ό,τι θέλουν, αλλά στο τέλος της ημέρας, όταν χρειάζεται λύση, θέλουν να πάνε στον Λευκό Οίκο. Ο Πρόεδρος Ερντογάν έρχεται αυτή την εβδομάδα για να συναντηθεί με τον Πρόεδρο. Όλοι θέλουν να μιλήσουν με τον Τραμπ, να λύσει το πρόβλημά τους. Η αλήθεια είναι ότι ακόμη και σήμερα υπάρχουν συνεχιζόμενες συναντήσεις και οι ηγέτες ζητούν ουσιαστικά να συμμετάσχουν, λένε “Συμπεριλάβετε μας, δώστε μας έστω πέντε λεπτά για χειραψία”».

Στην εκπομπή του Fox News το βράδυ της Τρίτης αναφέρθηκε ότι το Γραφείο της Διεύθυνσης Επικοινωνίας στην Ουάσινγκτον είχε στείλει ανακοίνωση στο κανάλι σχετικά με τα λόγια του Προέδρου Ερντογάν. Σύμφωνα με την εκπομπή Special Report, η ανακοίνωση που απέστειλε η Διεύθυνση Επικοινωνίας στο κανάλι αναφέρει: «Η απάντηση του Προέδρου Ερντογάν σε ερώτηση σχετικά με τον τερματισμό των πολέμων υπέστη απώλεια νοήματος κατά τη μετάφραση. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ο Πρόεδρος τόνισε τις σημαντικές δυσκολίες και τα κόστη που απαιτούνται για τον τερματισμό των πολέμων και εξήρε τις προσπάθειες του Προέδρου Τραμπ σε αυτό το ζήτημα». Το Fox News δήλωσε ότι στηρίζει την ορθότητα της μετάφρασης.

Ελληνικό ενδιαφέρον

Σε ό,τι αφορά στα ελληνικού ενδιαφέροντος σημεία, ο κ. Ερντογάν έδωσε μια πρόγευση στην ομιλία του από το βήμα της Γενική Συνέλευσης του ΟΗΕ. Εκεί όπου για ακόμα μία φορά ήταν προκλητικός ζητώντας από τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει το ψευδοκράτος, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα και στην Αθήνα σε ό,τι αφορά τον ενεργειακό σχεδιασμό, τις έρευνες στα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης αλλά και την πόντιση του υποθαλάσσιου καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου.

«Η Τουρκία έχει δικαιώματα και δικαιοδοσία στα δυτικά της Κύπρου, ενώ οι Τουρκοκύπριοι έχουν νόμιμα δικαιώματα στις περιοχές γύρω από το νησί. Έργα που αποκλείουν την Τουρκία και την “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου” στην Ανατολική Μεσόγειο δεν μπορούν να ευοδωθούν».

Η στροφή της Τουρκίας στις αμερικανικές πηγές ενέργειας και η μετατόπιση της εξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο -μέρος του οποίου διαθέτει και στην Ευρώπη- στο αμερικανικό LNG είναι από τα ζητήματα που θα συζητηθούν. Ο υπουργός Ενέργειας και γαμπρός του Ερντογάν, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, μίλησε σχετικά σε τουρκικά μέσα προαναγγέλλοντας ενεργειακές συμφωνίες που θα συμβάλλουν στον στόχο των 100 δισ. δολαρίων του διμερούς εμπορίου, με εισαγωγές αμερικανικού υγροποιημένου LNG έως το 2045, ύψους άνω των δυο δισ. δολαρίων κατ’ έτος. Μια τέτοια εξέλιξη είναι πιθανό να μειώσει τη σημασία της χώρας μας ως πύλη εισόδου για το αμερικανικό υγροποιημένο αέριο.

Κεντρικό και πιο φλέγον ζήτημα, η επαναπροσέγγιση των δύο χωρών στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, με τα F-35, μαζί με τις συμφωνίες για τα F-16 και τα Boeing, να επανέρχονται μετά από χρόνια στο τραπέζι των συζητήσεων. «Αυτή τη στιγμή πρόκειται να διαπραγματευτούμε ξανά το θέμα. Είμαστε εταίροι στο πρόγραμμα. Μέχρι στιγμής, έχουμε πληρώσει 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια», είπε ο Ερντογάν στη συνέντευξή του στο CBS, συμπληρώνοντας πως «ορισμένα αεροσκάφη ήταν έτοιμα για παράδοση, αλλά την τελευταία στιγμή η παράδοση σταμάτησε. Δεν νομίζω ότι αυτό ταιριάζει σε μια στρατηγική εταιρική σχέση».