Τραβάει και άλλο το σκοινί το αφεντικό της Wagner

Ο πρώτος κανόνας του Fight Club είναι ότι δεν μιλάμε για το Fight Club. Αυτή ήταν η ατάκα της εμβληματικής ταινίας του Ντέιβιντ Φίντσερ. Κάτι παρόμοιο ίσχυε και για την Wagner Group. Μέχρι πρότινος, η διαβόητη μισθοφορική ομάδα Wagner δεν υπήρχε, ενώ δεν ήταν καταγεγραμμένη καμία επιχείρηση της. Όλα αυτά μέχρι την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που έφερε στο προσκήνιο της δημοσιότητας το αφεντικό της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, ο οποίος εκτός από τα πεδία των μαχών, πρωτοστατεί σε έναν πόλεμο προπαγάνδας που στοχεύει ευθέως το Κρεμλίνο.

Τελευταίο επεισόδιο αυτού του πολέμου, η κατηγορηματική διαβεβαίωση του Πριγκόζιν ότι οι μαχητές της Wagner δεν θα υπογράψουν καμία σύμβαση με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, λίγες ώρες αφότου ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού εξέδωσε ανακοίνωση καλώντας όλα τα “αποσπάσματα εθελοντών” να υπογράψουν συμβάσεις μαζί του. Αν και το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δεν ανέφερε την Wagner ονομαστικά στην ανακοίνωσή του, ρωσικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η κίνηση αυτή αποτελεί μια προσπάθεια του Σοϊγκού να φέρει τους μισθοφόρους της υπό τον έλεγχό του.

Ο Σοϊγκού και ο αρχηγός του επιτελείου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων Βαλέρι Γκερασίμοφ είναι μονίμως στο στόχαστρο του Πριγκόζιν για “ανικανότητα”, ακόμα και για “προδοσία”, με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας να επιλέγει να μην σχολιάζει τις προσβολές του αφεντικού της Wagner. Ο Πριγκόζιν είναι κατηγορηματικός πως η «η Wagner δεν θα υπογράψει κανένα συμβόλαιο με τον Σοϊγκού», τον οποίο παρουσιάζει ως… άχρηστο(!) κατηγορώντας τον ότι «δεν μπορεί να διαχειριστεί σωστά στρατιωτικούς σχηματισμούς» και πως η οργάνωση του “θα καταστραφεί”, αν δίνει αναφορά στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας.

Η Wagner είχε πρωτοστατήσει στην πολύμηνη και αιματηρή μάχη του Μπαχμούτ, με τον Πριγκόζιν να κατηγορεί τον Σοϊγκού πως σκοπίμως αφήνει τους μαχητές του χωρίς πυρομαχικά, φτάνοντας στο σημείο να ανεβάσει βίντεο πλαισιωμένος από νεκρούς μαχητές του (!) στο οποίο καθύβριζε τον Ρώσο υπουργό Άμυνας και τον Γερασίμοφ!

https://youtu.be/N7ZK89eJGnk

Ποια είναι η Wagner Group

Αν και αποφεύγει να επικρίνει ευθέως τον Βλαντιμίρ Πούτιν, το αφεντικό της Wagner δοκιμάζει την υπομονή του ισχυρού άνδρα του Κρεμλίνου, που πλέον προσπαθεί να τον “μαζέψει”, γνωρίζοντας ταυτόχρονα πως είναι οι μαχητές της Wagner που σήκωσαν το βάρος της μάχης στο Μπαχμούτ και όχι ο ρωσικός στρατός. Την ίδια στιγμή, εν μέσω της εξελισσόμενης αντεπίθεσης του Κιέβου, μία ρήξη με την Wagner μοιάζει παρακινδυνευμένη για την Μόσχα.

Ποια είναι, όμως η Wagner Group; Είναι ένα περίτεχνο δίκτυο επιχειρήσεων και offshore εταιρειών που απαρτίζουν την ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία, η οποία εκπαιδεύει και διαθέτει κάποιους από τους πιο σκληρoτράχηλους επαγγελματίες στρατιώτες και πράκτορες στον κόσμο. Επί μήνες στρατολογούσε ακόμα και βαρυποινίτες από τις ρωσικές φυλακές, με τον Πριγκόζιν να υπόσχεται χάρη αν κατάφερναν να επιβίωναν στο μέτωπο της Ουκρανία για έξι μήνες, στρατολόγηση που σταμάτησε τον περασμένο Φεβρουάριο, σύμφωνα με τον ίδιο.

Ο ρωσικός ιδιωτικός στρατός οικοδομήθηκε στα πρότυπα των αμερικανικών στρατιωτικών εργολάβων Blackwater ή Executive Outcomes. Πρόκειται δηλαδή για μία παραστρατιωτική οργάνωση, όπως την έχει χαρακτηρίσει ο ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ. «Στέλνει ομάδες σε ζώνες συρράξεων σε όλο τον κόσμο για να τροφοδοτήσουν τη βία, να λεηλατήσουν φυσικούς πόρους και να εκφοβίσουν τον πληθυσμό κατά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε, σκιαγραφώντας με ιδιαίτερα μελανά χρώματα τη δράση της.

Εργολαβίες σε όλες τις συγκρούσεις

Τα τελευταία χρόνια, έχουν πληθύνει οι αναφορές από εμπόλεμες ζώνες σχετικά με την παρουσία ομάδων μισθοφόρων που λειτουργούν υπό τον έλεγχο της Wagner. Οι πληροφορίες για το δίκτυο έχουν συγκεντρωθεί με κόπο από ερευνητές δημοσιογράφους και εκθέσεις του ΟΗΕ. Μία ερευνητική ομάδα με έδρα το Λονδίνο είχε δημοσιεύσει έγγραφα που έδειχναν ότι χρηματοδοτείται από τον εξόριστο Ρώσο ολιγάρχη Μιχαήλ Μπορίσοβιτς Χοντορκόφσκι. Πρόκειται για τον αλλοτινό πλουσιότερο άνθρωπο της Ρωσίας.

Ο ισχυρός άνδρας της Wagner, Γεβγκένι Πριγκόζιν, φέρει το προσωνύμιο “σεφ του Πούτιν”. Όχι, δεν πρόκειται για τον προσωπικό μάγειρα του Ρώσου προέδρου και δεν του ετοιμάζει τις αγαπημένες του λιχουδιές! Στον αντίποδα, ανήκει στον σκληρό πυρήνα του καθεστώτος Πούτιν, στους “ολιγάρχες“, που μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία βρέθηκαν στο στόχαστρο της ΕΕ.

Δεν ήταν, όμως, η πρώτη φορά. Λίγα χρόνια νωρίτερα, οι αρχές των ΗΠΑ είχαν ασκήσει δίωξη σε ρωσικούς οργανισμούς και πολίτες με την κατηγορία ότι είχαν προσπαθήσει, χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να παρέμβουν στις αμερικανικές πολιτικές διαδικασίες κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας το 2016. Το όνομα του Γεβγκένι Πριγκόζιν φιγουράριζε τότε στη λίστα.

Τον περασμένο Νοέμβριο ο ίδιος ο Πριγκόζιν παραδέχτηκε ανάμιξη της Wagner στις αμερικανικές εκλογές: «Είχαμε ανάμιξη στις αμερικανικές εκλογές, έχουμε ανάμιξη και θα συνεχίσουμε να έχουμε ανάμιξη. Προσεκτικά, με ακρίβεια, χειρουργικά και με τον δικό μας τρόπο, καθώς γνωρίζουμε πώς να το κάνουμε», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά, με την μυστικοπάθεια της οργάνωσης να πηγαίνει και πάλι περίπατο!

Ο εστιάτορας-στρατηγός Πριγκόζιν

Η ζωή του Πριγκόζιν χαρακτηρίζεται μέχρι στιγμής από σκαμπανεβάσματα και “θαλασσοταραχές”. Η παιδική του ηλικία ήταν δύσκολη. Στα νιάτα του βρέθηκε στη φυλακή για ένοπλη ληστεία και απάτη. Κατάφερε να ορθοποδήσει. Ξεκίνησε ως πωλητής χοτ ντογκ και εξελίχθηκε σε επιτυχημένο επιχειρηματία στον χώρο της εστίασης. Το εστιατόριό του στην Αγία Πετρούπολη προσέλκυσε τη λεγόμενη καλή πελατεία.

Ανάμεσα στους διακεκριμένους θαμώνες ήταν και ο Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι δύο άνδρες γνωρίστηκαν το 2001 και έκτοτε έγιναν φίλοι. Η άνθηση της διαπροσωπικής τους σχέσης συνέπεσε με την επέκταση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του Γεβγκένι Πριγκόζιν και σε άλλους τομείς. Ακόμα και σήμερα, η πηγή του πλούτου του παραμένει θολή. Το όνομά του έχει συνδεθεί με offshore εταιρείες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει διανύσει τεράστια απόσταση από τότε που έφτιαχνε χοτ ντογκ. Πλέον, ζει σε έπαυλη, διαθέτει ένα γιοτ εκατοντάδων εκατομμυρίων, όπως και το δικό του αεροπλάνο.

Για χρόνια Δύση και Ουκρανία κατηγορούν την ιδιωτική στρατιωτική οργάνωση, ότι μάχεται στο πλευρό των αποσχιστών του Ντονμπάς. Η ομάδα φαίνεται να εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ουκρανία το 2014, όταν βοήθησε τον ρωσικό στρατό στην προσάρτηση της Κριμαίας. «Η Ουκρανία ήταν βασικά η αρχή, το σημείο εκκίνησης για τον όμιλο Wagner», δήλωσε ο Σεργκέι Σουκχάνκιν, ανώτερος ερευνητής στο Ίδρυμα Jamestown.

Το μενού του Wagner Group

Από τότε, ένας ιστός από παραστρατιωτικές ομάδες και επιχειρήσεις έχει διαχυθεί στη Συρία. Εκεί μέλη της Wagner πολέμησαν για να υποστηρίξουν το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ, εξασφαλίζοντας ερείσματα στον ενεργειακό τομέα της χώρας. Οι μισθοφόροι της Wagner φέρεται επίσης ότι έχουν πολεμήσει τόσο στη βόρεια, όσο και στην υποσαχάρια Αφρική. Έντονη παρουσία είχαν και έχουν στη Λιβύη, στο Σουδάν, στη Μαδαγασκάρη και στη Μοζαμβίκη. Στην Λιβύη έχουν δημιουργήσει δεκάδες μυστικές βάσεις, ενώ στο Σουδάν φέρονται στενά συνδεδεμένη με τον συνταγματάρχη Ντάγκλο, έναν εκ των πρωταγωνιστών του εμφυλίου πολέμου, έχοντας προνομιακή παρουσία στα ορυχεία χρυσού της χώρας.

Όσοι μελετούν τη δράση της Wagner υποστηρίζουν ότι είναι μία οργάνωση που διαφοροποιείται από τον συμβατικό ορισμό του ιδιωτικού στρατιωτικού εργολάβου. Συνδυάζει μισθοφορική δραστηριότητα και εξόρυξη φυσικών πόρων, ενώ ταυτόχρονα προωθεί την ρωσική εξωτερική πολιτική. Αν και λειτουργεί ως το “μακρύ χέρι” του Κρεμλίνου, οι συνεχείς τάσεις αυτονόμησης του Πριγκόζιν, προκαλούν πλέον την δυσαρέσκεια της ρωσικής ηγεσίας, πόσο μάλλον και τα δημοσιεύματα που φέρουν τον αρχηγό της Wagner να τρέφει και πολιτικές φιλοδοξίες.