Τσεχία: Οι εκλογές προσγείωσαν την αντιρωσική υστερία…

Ξεκινώντας από τα στατιστικά δεδομένα είναι εύκολο να διαπιστώσει κανείς ότι ο Μπάμπις και το κόμμα του ΆΝΟ (η λέξη σημαίνει «ΝΑΙ» στα τσεχικά) θριάμβευσαν. Συγκέντρωσαν συγκεκριμένα το 34,51% των ψήφων, δηλαδή 80 έδρες από τις 200 που αριθμεί το κοινοβούλιο, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, με το κεντροδεξιό, φιλοδυτικό μπλοκ SPOLU να παίρνει το 23.4% της λαϊκής ψήφου.

Το ποσοστό συνιστά κατόρθωμα αν αναλογιστεί κανείς πως ο Μπάμπις είχε συγκεντρώσει τα πυρά της φιλοδυτικής αντιπολίτευσης, η οποία τον κατηγορούσε περίπου ως πράκτορα της Μόσχας. Αιτία; Ο Μπάμπις διεξήγαγε προεκλογική εκστρατεία με βάση την υπόσχεση να αυξήσει τις κοινωνικές παροχές και να μειώσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία ώστε “να βάλει πρώτα τους Τσέχους”. Το προεκλογικό σύνθημα δημιουργεί παραλληλίες με τον Τραμπ, που δεν σταματούν εκεί, αν αναλογιστεί κανείς πως ο 71χρονος πολιτικός δεν είναι διόλου άγνωστος παράγοντας, αφού το γεγονός ότι κυβέρνησε επί μια τετραετία (2017-2021) η οποία χαρακτηρίστηκε από την συνύπαρξη μιας αναπτυσσόμενης οικονομίας με την έντονη αίσθηση κυβερνητικής διαφθοράς.

Αιχμή του… δόρατος της αντιπολίτευσης; Η δήλωση του Μπάμπις προεκλογικά ότι θα αποσύρει τη χώρα από το πρόγραμμα παροχής πυρομαχικών στην Ουκρανία, με εκπροσώπους του κόμματός του να αντιτείνουν ότι το κόστος των πολεμοφοδίων πρέπει να καλυφθεί από τους συλλογικούς θεσμούς του ΝΑΤΟ. Φυσικά το επιχείρημα δεν έπεισε τους Τσέχους πολίτες, που αποφάσισαν να προκρίνουν την επένδυση στην εγχώρια βιομηχανία και την ανακατεύθυνση πόρων σε αυτή, προγραμματικές επιλογές που εμπεριείχε εμφατικά το πρόγραμμα του ΑΝΟ.

Ήταν μάλιστα τέτοια η πίεση των Βρυξελλών προς τον Μπάμπις που ο ίδιος χρειάστηκε να επαναλαμβάνει πολλάκις την πίστη του σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Στην προσπάθεια να αποκρούσει τις κατηγορίες περί ρωσοφιλίας, δεν δίστασε να επικαλεστεί το αντιρωσικό του παρελθόν: «Δεν ήμασταν εμείς εκείνοι που κάθισαν στο ίδιο τραπέζι με τον Πούτιν, ήμασταν εκείνοι που απελάσαμε δεκάδες ρώσους διπλωμάτες», είπε σε προεκλογική ομιλία του. Γεγονός που ισχύει. Ερωτηθείς χθες το βράδυ από το δημόσιο ουκρανικό μέσο ενημέρωσης Suspilne, ο Μπάμπις διαβεβαίωσε πάντως ότι η Πράγα δεν θα αμφισβητήσει πλήρως την υποστήριξή της προς το Κίεβο. «Βοηθούμε την Ουκρανία μέσω της ΕΕ που βοηθεί την Ουκρανία (…) και αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο θα συνεχίσουμε να βοηθούμε», δήλωσε.

Το ερώτημα για την Πράγα και τις Βρυξέλλες αφορά τώρα τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο Μπάμπις και το κόμμα του μπορούν να υπερηφανεύονται ότι διαθέτουν αρκετά μεγάλη ευελιξία ως προς τις αρχές τους. Την πρώτη τετραετία της διακυβέρνησής του δεν είχε κανένα πρόβλημα να συνεργαστεί με τους Σοσιαλδημοκράτες και να στηριχθεί στην υποστήριξη του Κομμουνιστικού Κόμματος, ενώ στις τωρινές εκλογές “ξόρκισε” την πιθανότητα συνεργασίας με αμφότερους (τα δύο κόμματα έχουν ενοποιηθεί αλλά απέτυχαν να μπουν στη Βουλή).

Ο ίδιος υπολογίζει στην υποστήριξη του αντιμεταναστευτικού και ευρωσκεπτικιστού κόμματος SPD, που έλαβε το 7,8% των ψήφων (15 έδρες) και του δεξιού, αντιοικολογικού κόμματος «Η Φωνή των Αυτοκινητιστών» (6,8%, 13 έδρες). «Έχουμε 108 έδρες μαζί με τους Αυτοκινητιστές και το SPD, δηλαδή ξεκινάμε από την ίδια αρχική θέση σε επίπεδο εδρών με την απερχόμενη κυβέρνηση. Δεν είναι αυτό που θα προτιμούσαμε, αλλά είναι αυτό που είναι δυνατό», δήλωσε σήμερα ο Μπάμπις.

Το αν ο Μπάμπις θα αποδειχθεί ευέλικτος ή όχι είναι ένα στοίχημα, αφού η πιθανότητα να προστεθεί στις φιλορωσικές κυβερνήσεις Ουγγαρίας και Σλοβακίας ακόμη μία πολιτική ηγεσία φιλική προς μια πιο ρεαλιστική απέναντι στη Ρωσία και τον πόλεμο στην Ουκρανία αλλάζει επί τα χείρω κάθε συζήτηση για εξοπλιστικό ράλι και επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας ΕΕ πολλών ταχυτήτων και σε αυτό το πεδίο. «Είναι πραγματιστής λαϊκιστής, ενδιαφέρεται περισσότερο να κερδίσει τις ψήφους όσων είναι κουρασμένοι από τον πόλεμο και την ενεργειακή ακρίβεια, δεν είναι ιδεολογικά φιλορώσος» σημειώνει ο Τόμας Σίρχαν, αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μαζαρύκ του Μπρνο και πολιτικός αναλυτής μιλώντας στο Politico.

Οι Βρυξέλλες έχουν φροντίσει πάντως να έχουν διαμορφώσει αντίβαρο, αφού ο Πρόεδρος της Τσεχίας, Πέτερ Πάβελ, θεωρείται στον αντίποδα του Μπάμπις, εκλεκτός Βρυξελλών και ΝΑΤΟ (πριν προηγηθεί τουλάχιστον η επανεκλογή Τραμπ) και ένας από τους διαπρύσιους υποστηρικτές της αύξησης της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.

Πέρα από το τι θα γίνει πάντως από εδώ και πέρα με τον Μπάμπις το ζητούμενο παραμένει και αφορά την ικανότητα των κομμάτων που αυτοπροσδιορίζονται ως “φιλοευρωπαϊκά” να προσπαθούν να εξάγουν δημοφιλία από την υστερία κατά της Ρωσίας. Γεγονός που προσκρούει στην σκληρή πραγματικότητα όχι μόνο των στρατιωτικών δεδομένων αλλά και στη θέληση των λαών της Ευρώπης να ιεραρχούν την εγχώρια ευημερία έναντι μιας κάποια ασφάλειας που διακυβεύεται σε έναν τόπο μακρινό από αυτούς. Όποιος βιαστεί να μιλήσει για έλλειψη αντιιμπεριαλιστικών αντακλαστικών θα πρέπει να αναλογιστεί εξάλλου πως λαοί με βαριά πείρα σοβιετικής επέμβασης πρωταγωνιστούν εκλογικά τα τελευταία χρόνια σε εκλογικά αποτελέσματα αρνητικά για την Κομισιόν και το Ευρωιερατείο. Ίσως και με καλύτερο κριτήριο για το τι συνιστά πραγματική γεωπολιτική απειλή κι όχι επίπλαστη.