Βολιβία: Η πολιτική ρεβάνς του Έβο Μοράλες

Μετά την πανηγυρική νίκη του Λουίς Άρσε στη Βολιβία, το Κίνημα Σοσιαλισμού (MAS) του Έβο Μοράλες βρίσκεται και πάλι στην εξουσία, μετά από ένα χρόνο εκρηκτικού πολιτικού κλίματος στη χώρα. Το εκλογικό αποτέλεσμα της 18ης Οκτωβρίου δεν μπορεί να αμφισβητηθεί και, όπως έγινε γνωστό στις αρχές της εβδομάδας, δεν χρειάζεται δεύτερος γύρος.

Το MAS έλαβε το 54,42%, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της καταμέτρησης, αφήνοντας αρκετά πίσω το Επαναστατικό Μέτωπο του Κάρλος Μεσά, με 29,05%, ενώ το “Ανεξάρτητο Κόμμα” του Καμάτσο έλαβε 14,4%. Ο νέος πρόεδρος της Βολιβίας, Λουίς Άρσε, ένας ήπιος άνθρωπος, κατά τα λεγόμενα, και υπουργός επί Μοράλες την περίοδο 2006-2017, έβγαλε ασπροπρόσωπο το κόμμα του και έχει στόχο να “καθαρίσει” το στίγμα των ισχυρισμών περί απάτης, που πυροδότησαν διαδηλώσεις το περασμένο φθινόπωρο.

Η υπηρεσιακή κυβέρνηση της εκτελούσας χρέη προέδρου Χανίν Aνιές, αναγνώρισε το αποτέλεσμα, και ο Άρσε αναμένεται να αναλάβει άμεσα τα καθήκοντά του. Η νέα κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα, από ένα πολιτικό σκηνικό κορεσμένο στην πόλωση και φυσικά την οικονομική ζημιά που επέφερε η πανδημία. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα η βολιβιανή οικονομία θα κλείσει το 2020 με ύφεση 6%, έχοντας δεχθεί πλήγμα στις εξαγωγές αερίου και τα συναλλαγματικά της αποθέματα.

Το MAS ελπίζει ότι η επιστροφή και του ίδιου του Μοράλες, που κατέφυγε στην Αργεντινή το Νοέμβριο του 2019, θα ενισχύσει τις προσπάθειες της νέας κυβέρνησης, παρά το γεγονός ότι δεν θα έχει επιτελικό ρόλο. Η τελευταία διαθέτει ισχυρή εντολή, την ώρα μάλιστα που η αντιπολίτευση είναι κατακερματισμένη και οι πολίτες της Βολιβίας απογοητευμένοι από τη διαχείριση της νέας κρίσης εκ μέρους της κυβέρνησης Ανιές.

Οι προσδοκίες είναι σημαντικές, αφού επί Μοράλες η Βολιβία απόλαυσε σταθερή οικονομική ανάπτυξη –πάνω από 4,5% κατά μέσο όρο ετησίως– και άλματα στη μείωση της φτώχειας. Επίτευγμα που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο οικονομικό πλάνο του Άρσε, ως υπουργού Οικονομικών.

Το “στοίχημα” του προέδρου Άρσε

Aν και δηλωμένος υποστηρικτής του Μαρξ, o Άρσε θεωρείται πραγματιστής και μετριοπαθής πολιτικός, με αστικές καταβολές. Το χαρακτηριστικό του αυτό είναι πιθανό να τον βοηθήσει στο να γεφυρώσει το χάσμα που επικρατεί μεταξύ των κοινωνικών τάξεων στη χώρα. Τούτο δεν σημαίνει ότι ο πυρήνας της πολιτικής Μοράλες θα αλλάξει. Όπως δήλωσε ο Άρσε στους δημοσιογράφους, «το μοντέλο μας έχει δείξει στον κόσμο ότι υπάρχει διαφορετικός τρόπος να γίνουν τα πράγματα, και να γίνουν με επιτυχία».

Μεταξύ άλλων, ο νέος πρόεδρος έχει εξαγγείλει προγράμματα κοινωνικής στήριξης αλλά και τόνωση της βιομηχανίας και των κατασκευών, για την ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας. Στα δυνατά “χαρτιά” της χώρας περιλαμβάνεται ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο, που θα της επιτρέψει να κάνει βήματα και να ενταχθεί στη διεθνή αλυσίδα παραγωγής ηλεκτρικών μπαταριών.

Σε πολιτικό επίπεδο, η Βολιβία επιστρέφει ως σύμμαχος της Βενεζουέλας, της Κούβας και της Αργεντινής, αποδεικνύοντας ότι οι χώρες της Λατινικής Αμερικής αντιστέκονται στις παρεμβάσεις φιλελευθεροποίησης της Ουάσιγκτον. Αλλά και το γεγονός ότι η εκλογική διαδικασία κύλησε ομαλά, υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσφέρει στο MAS σημαντική πολιτική νομιμοποίηση στα μάτια της διεθνούς κοινότητας.