Βουλιάζει σε υπερπληθωρισμό η Τουρκία

Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Τουρκικής Στατιστικής Υπηρεσίας (TURKSTAT) συνεχίζεται ακάθεκτη η άνοδος των τιμών αγγίζοντας πολύ υψηλά επίπεδα. Ο ρυθμός πληθωρισμού, συγκεκριμένα αυξήθηκε κατά 7,25% τον Απρίλιο (2022) σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα Μάρτιο, και σχεδόν κατά 70,0% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2021(σε ετήσια βάση). Ο υπερπληθωρισμός, η συνεχής άνοδος του πληθωρισμού, είναι δύσκολο να ελεγχθεί στη Τουρκία

Επιβεβαιώνεται έτσι η τάση ανόδου του ρυθμού πληθωρισμού –που οφείλεται κυρίως σε εγχώριους λόγους και την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική της κυβέρνησης -υποβοηθούμενη βεβαίως και από το διεθνές περιβάλλον όπως φαίνεται στο Γράφημα 1

Σε αυτή την κατάσταση γίνεται όλο και περισσότερο δύσκολο να ελεγχθεί ο ρυθμός πληθωρισμού με την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική η οποία έχει «επιλέξει» τη συνεχή διολίσθηση του νομίσματος ως «μέσον αντιμετώπισης» της κρίσης που διέπει την τουρκική οικονομία. Η πολιτική αυτή οδηγεί αναπόφευκτα στην αύξηση του ρυθμού πληθωρισμού ο οποίος σε μεγάλο βαθμό είναι εισαγόμενος. Η Τουρκία, ως γνωστόν, στερείται εγχωρίων πηγών ενέργειας και σε μεγάλο βαθμό η οικονομία της στηρίζεται στη μεταποιητική βιομηχανία και συνεπώς είναι πολύ ευαίσθητη  στις παγκόσμιες διακυμάνσεις του πληθωρισμού. Στο Γράφημα 2 παρουσιάζεται η κατανομή των αυξήσεων ανά τομέα, σε ετήσια βάση.

Είναι βέβαιον ότι οι διεθνείς παράγοντες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των τιμών στην Τουρκία, ακριβώς όπως συμβαίνει και στο σύνολο σχεδόν των οικονομιών του πλανήτη. Αλλά οι εγχώριοι παράγοντες είναι ιδιαίτερα σημαντικοί σε αυτή την εξέλιξη.

Αυτό είναι εμφανές και από την εξέλιξη του εξωτερικού δανεισμού της χώρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) ενώ στις περισσότερες Αναπτυσσόμενες χώρες οι διασυνοριακές απαιτήσεις  των τραπεζών αυξήθηκαν το  Q4 του  2021, οι αντίστοιχες της Τουρκίας συνεχίζουν να μειώνονται, κατά 6 δις δολάρια. Η υποτίμηση κατά 60% της τουρκικής λίρας από τα μέσα του 2018 πηγαίνει pari passo με σωρευτική μείωση περίπου 70 δις δολαρίων (προσαρμοσμένα με την συναλλαγματική ισοτιμία) την ίδια περίοδο – περίπου 37% μείωση από το αρχικό επίπεδο των 194 δις δολαρίων. Δες Γράφημα 3:

Πράγματι η Τουρκία είναι το μοναδικό κράτος του ΟΟΣΑ που έχει τόσο υψηλούς ρυθμούς πληθωρισμού. Το σημαντικότερο είναι ότι δεν φαίνεται κάποια διέξοδος από αυτή την κατάσταση.