Υπόθεση Κασόγκι: Ένας δολοφόνος πιάστηκε, αλλά δεν ήταν, ή μήπως ήταν;

Αρχικά, ήθελα να γράψω αυτό το κομμάτι για να καταδείξω ότι μια σύλληψη στο Παρίσι σχετική με την υπόθεση Κασόγκι ανέτρεψε τις προσπάθειες του Ερντογάν να “γλυκάνει” τις πικρότατες σχέσεις της Τουρκίας με τη Σαουδική Αραβία. Όντως, έτσι έδειχνε το ρεπορτάζ μέχρι πριν από μερικές ώρες. Η συνέχεια των πληροφοριών είναι ακόμα πιο συναρπαστική! Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρxή.

Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψής του στο Κατάρ, ο Ερντογάν φαινόταν πρόθυμος να ανοίξει νέες διόδους συνεννόησης με άλλα κράτη του Κόλπου, ιδιαίτερα με τη Σαουδική Αραβία. Αξιοποιώντας με επιμονή κοινούς δεσμούς με τις χώρες του Κόλπου, προσπαθούσε να ρίξει γέφυρες προς το Ριάντ, το οποίο τηρούσε σιγή ιχθύος σχετικά και με προηγούμενες απόπειρες προσέγγισής του.

Οι απειλές, ύβρεις και κατηγορίες του Ερντογάν εναντίον του Ριάντ κατά καιρούς, με αιχμή του δόρατος την δολοφονία Κασόγκι, είχαν δηλητηριάσει τις σχέσεις των δύο χωρών. Οι υπαινιγμοί του ότι η Οθωμανική αυτοκρατορία υπήρξε θεματοφύλακας των ιερών τόπων του Ισλάμ και ότι η Τουρκία σαν διάδοχός της στο πλαίσιο του νέο-οθωμανικού οράματός του έθετε θέμα για την σημερινή κατάσταση στην περιοχή, είχαν εγείρει την μήνη του Ριάντ και ειδικά του διαδόχου του θρόνου.

Υπόθεση Κασόγκι

Για το καθεστώς του Ριάντ, ο Κασόγκι ήταν ένας προδότης, ο οποίος μάλιστα απροκάλυπτα είχε σχέσεις με το καθεστώς του Ερντογάν. Στο πλαίσιο λειτουργίας ενός αυταρχικού, μεσαιωνικού καθεστώτος, το οποίο οδηγεί σε θάνατο ανθρώπους για μοιχεία, κόβει χέρια για κλοπές κλπ, η δολοφονία του Κασόγκι, ήταν μια “φυσική” ενέργεια. Ο Κασόγκι δολοφονήθηκε στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη τον Οκτώβριο 2018, όταν πήγε, με την μνηστή του να τον περιμένει έξω από το κτήριο, για έγγραφα σχετικά με την τέλεση του γάμου τους. Εκεί σκοτώθηκε και διαμελίστηκε από ομάδα Σαουδαράβων πρακτόρων. Η σορός του ή τμήματά της δεν βρέθηκαν ποτέ.

Μετά από εβδομάδες αρνήσεων, το Ριάντ παραδέχτηκε ότι Σαουδάραβες πράκτορες είχαν σκοτώσει τον Κασόγκι. Επέμειναν, όμως, ότι η δολοφονία δεν ήταν ούτε προμελετημένη ούτε είχε διαταχθεί από τον πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν. Η εκτίμηση της CIA ήταν ότι ο διάδοχος είχε διατάξει, πιθανώς, την επιχείρηση. Στην Τουρκία άρχισε δίκη, η οποία συνεχίζεται ακόμη, εναντίον 20 κατηγορουμένων, οι οποίοι, όμως δεν παρίστανται. Στη Σαουδική Αραβία, εν τω μεταξύ, έγινε δίκη κεκλεισμένων των θυρών κατά 11 μη-κατανομαζόμενων ατόμων φερόμενων ως δολοφόνων. Την δίκη αυτή καταδίκασαν ως σκευωρία ανθρωπιστικές οργανώσεις, ενώσεις δημοσιογράφων, κάποιες κυβερνήσεις και η Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ Άγκνες Καλαμάρντ.

Μεταξύ των κατηγορουμένων για τη δολοφονία του Κασόγκι, τους οποίους κατονόμασε η Τουρκία, είναι ο Καλέντ Αέντ Αλοταΐμπι (Khaled Aedh Alotaibi ή al-Otaibi), ένα 33χρονο μέλος της Βασιλικής Φρουράς της Σαουδικής Αραβίας. Η Φρουρά στελεχώνεται από την διαβόητη “Ομάδα Τίγρεων” που αναλαμβάνει να εξουδετερώνει αντιφρονούντες στο εξωτερικό, όπως έχει καταγγελθεί και επισήμως.

Ο Αλοταΐμπι συμμετείχε;

Η έρευνα της Εισηγήτριας του ΟΗΕ Καλαμάρντ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αλοταΐμπι ήταν ένας από όσους που βρίσκονταν στο γενικό προξενείο τη στιγμή της δολοφονίας του Κασόγκι. Αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι ήταν φυσικά παρών τη στιγμή της δολοφονίας, αλλά μπορεί να χειριζόταν τη μεταφορά με τσάντες τμημάτων του πτώματος και άρα ίσως γνωρίζει που βρίσκεται το πτώμα, ή τμήματά του.

Βάσει των ενταλμάτων της Τουρκίας πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Βρετανίας, έχουν απαγορεύσει την είσοδο στον Αλοταΐμπι. Ωστόσο, το Ριάντ απέρριψε τουρκικό αίτημα για έκδοση του Αλοταΐμπι με σκοπό να δικαστεί. Υποστηρίζει ότι ο Αλοταΐμπι δεν ήταν μεταξύ των «επίορκων αξιωματικών πληροφοριών» που σκότωσαν τον Κασόγκι και έκτοτε τιμωρήθηκαν σύμφωνα με τη νομοθεσία της Σαουδικής Αραβίας. Από τους κατηγορούμενους πέντε καταδικάστηκαν σε θάνατο, αλλά λίγους μήνες αργότερα οι ποινές τους μειώθηκαν στα 20 χρόνια, «επειδή η οικογένεια του Κασόγκι τους συγχώρησε»…

Από την δολοφονία Κασόγκι και μετά, η Άγκυρα δεν έπαψε να κατηγορεί το Ριάντ και τον πρίγκηπα διάδοχο. Αλλά, έχει ο καιρός γυρίσματα… Ο Ερντογάν κοιτάει να μαζέψει τα ασυμμάζευτα. Χωρίς φίλους και με μια παραπαίουσα οικονομία, προσπαθεί να προσεταιριστεί όλους εκείνους που επί χρόνια έβριζε. Επιχειρεί ανοίγματα σε Αίγυπτο, Εμιράτα και Σαουδική Αραβία, με αμφίβολα έως πενιχρά αποτελέσματα. Δεν βοηθάει και το γεγονός ότι στην επίσκεψή του στο Κατάρ δεν πήρε ούτε καν υπόσχεση για οικονομική ενίσχυση, ή επενδύσεις.

Σύλληψη στο Παρίσι

Και ξαφνικά, στις 7 Δεκεμβρίου, αναφέρθηκε ότι ο Αλοταΐμπι συνελήφθη στο αεροδρόμιο Charles de Gaulle του Παρισιού στις 9:30 π.μ. τοπική ώρα, καθώς επρόκειτο να επιβιβαστεί σε εμπορική πτήση με προορισμό το Ριάντ. Ο συλληφθείς ταξίδευε με το πραγματικό του διαβατήριο. Αμέσως τέθηκε υπό δικαστική κράτηση, ενώ οι γαλλικές αρχές προσπαθούσαν να επιβεβαιώσουν εάν είναι ο καταζητούμενος για τη δολοφονία Κασόγκι.

Εάν αυτό επιβεβαιωνόταν, ο Αλοταΐμπι θα αντιμετώπιζε προκαταρκτική ακρόαση εντός εβδομάδας και γαλλικό δικαστήριο θα αποφάσιζε εάν θα εκδιδόταν στην Τουρκία. Τέτοια εξέλιξη θα τορπίλιζε τα όποια σχέδια προσέγγισης της Άγκυρας με το Ριάντ, σε μια συγκυρία όπου ο Ερντογάν προσπαθεί απεγνωσμένα να προσεγγίσει την παγερή Σαουδική Αραβία.

Αργά την περασμένη Τρίτη, η πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στο Παρίσι ανακοίνωσε ότι η σύλληψη Αλοταΐμπι ήταν «υπόθεση εσφαλμένης ταυτότητας», επαναλαμβάνοντας την επίσημη θέση του Ριάντ ότι όλοι όσοι συμμετείχαν στη δολοφονία Κασόγκι έχουν ήδη αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη στη Σαουδική Αραβία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η σύλληψη του Αλοταΐμπι έλαβε χώρα λίγες μέρες αφότου ο πρόεδρος Μακρόν έγινε ο πρώτος ηγέτης μεγάλης δυτικής χώρας που συναντήθηκε ανοιχτά με τον διάδοχο Μπιν Σαλμάν.

Συγνώμη λάθος!

Και τότε ήρθε η ανατροπή! Νωρίς την Τετάρτη, οι Γάλλοι εισαγγελείς δήλωσαν ότι το τουρκικό ένταλμα για τη σύλληψη του Αλοταΐμπι δεν έχει εφαρμογή για τον συλληφθέντα την Τρίτη. Ο εισαγγελέας ανακοίνωσε ότι «οι εκτενείς έλεγχοι για την ταυτότητα αυτού του ατόμου έδειξαν ότι το ένταλμα δεν ίσχυε γι’ αυτόν και αφέθηκε ελεύθερος». Μάλλον πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ότι οι Γάλλοι εισαγγελείς δεν ειδοποίησαν την Ιντερπόλ και τις τουρκικές αρχές. Μάλιστα, ανώνυμη γαλλική πηγή είπε ότι «ήταν λεπτομέρειες από τις τουρκικές δικαστικές αρχές που μας οδήγησαν να τον ελευθερώσουμε». Η ίδια πηγή επέμεινε ότι «ο Αλοταΐμπι που συνελήφθη στο Παρίσι είχε την ίδια ημερομηνία και τόπο γέννησης με τον καταζητούμενο και φυσική ομοιότητα».

Περιπλέκοντας τα πράγματα ακόμη περισσότερο σαουδαραβική πηγή ανέφερε ότι το όνομα “Καλέντ Αλοταΐμπι” είναι κοινό στο βασίλειο και ότι ο Αλοταΐμπι που οι Γάλλοι νόμιζαν ότι κρατούσαν εκτίει την ποινή του σε φυλακή της Σαουδικής Αραβίας μαζί με “όλους τους κατηγορούμενους στην υπόθεση”. Αυτό πάλι έρχεται σε αντίφαση με τα όσα είχαν πει οι σαουδαραβικές αρχές, ότι δηλαδή ο Καλέντ Αέντ Αλοταΐμπι δεν ήταν στην ομάδα που δολοφόνησε τον Κασόγκι…

Κάπως έτσι ξαφνικά, όλοι “ξεπλύθηκαν”. Ο Μακρόν δεν είναι αναγκασμένος να αντιμετωπίσει το ζήτημα ότι ταξίδευε ελεύθερα στη Γαλλία ένας καταζητούμενος που διέπραξε έγκλημα κατ’ εντολή του νέου φίλου του Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν. Ο Ερντογάν δεν βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα να δικάσει έναν άνθρωπο, για τον οποίο η Τουρκία είχε εκδώσει ένταλμα στην Ιντερπόλ και να επιδεινώσει έτσι τις σχέσεις της με την Σαουδική Αραβία. Αντίθετα, πούλησε εξυπηρέτηση στο Ριάντ, το οποίο μπορεί να λέει το αφήγημα ότι οι “κακοί” είναι όλοι στην φυλακή.