Υπόθεση Κασόγκι: Ερντογάν-Τραμπ σημειώσατε 1

Η υπόθεση «εξαφάνισης» του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από την καλύτερη χολιγουντιανή παράγωγη. Ίντριγκες, εξαφανίσεις, δολοφονίες, και μάλιστα υπό το φως της διεθνούς δημοσιότητας. Το γεγονός ότι το σαουδαραβικό βασίλειο αρέσκεται σε καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν αποτελεί είδηση. Όταν όμως ένας παγκοσμίως γνωστός αρθρογράφος απλά εξαφανίζεται, τα πράγματα αλλάζουν.

Ειδικά όταν η εξαφάνιση αυτή λαμβάνει χώρα στην Τουρκία του Ερντογάν. Ας θυμηθούμε ότι Σαουδική Αραβία και Τουρκία βρίσκονταν κάποτε στην ίδια πλευρά του συριακού εμφύλιου, απέναντι στο Ιράν και τη Ρωσία. Από τότε όμως έχει κυλίσει πολύ νερό στο αυλάκι του συριακού δράματος. Πλέον, οι σχέσεις των δυο κρατών δεν βρίσκονται σε ιδιαίτερα καλό σημείο. Το παραπάνω καταδεικνύεται από την τουρκική υποστήριξη προς το Κατάρ και τη συνεργασία με το Ιράν, έως τον ανταγωνισμό για τα πρωτεία στον ισλαμικό κόσμο.

Το αντίθετο συμβαίνει με τις σχέσεις του Μοχάμεντ-μπιν-Σαλμάν με τις ΗΠΑ του Τραμπ αλλά και το Ισραήλ. Συμπωματικά, οι σχέσεις της Τουρκίας και με τα δυο προαναφερθέντα κράτη περνούν βαθιά κρίση. Ως εκ τούτου, η τουρκική στάση στην υπόθεση Κασόγκι ήταν μάλλον η αναμενόμενη. Αυτή συνίσταται, στην εμφατική δημοσιοποίηση της υπόθεσης, η οποία συνοδεύεται από ισχυρισμούς για κατοχή οπτικοακουστικών αρχείων που αποδεικνύουν τη δολοφονία και βασανισμό του δημοσιογράφου, από Σαουδάραβες πράκτορες.

Ο πανούργος σουλτάνος έστησε μια αριστοτεχνική παγίδα στο μεσανατολικό, και όχι μόνο, αντίπαλο δέος. Το σαουδαραβικό βασίλειο δεν έχει πολλά περιθώρια ελιγμών. Το μόνο που θα μπορούσε να κάνει είναι να αρνηθεί τις κατηγορίες, και να υπενθυμίσει στους προστάτες του την πολυτιμότητα του.

Οι σαουδαραβικές θέσεις εκφράστηκαν από τον εκδότη του δικτύου αλ-Αραμπίγια, εκφραστικού οργάνου του Ριάντ, Τούρκι αλ-Νταχίλ, εν είδει απάντησης σε φήμες-απειλές περί αμερικανικών κυρώσεων. Με τον χαρακτηριστικά άκομψο τρόπο, ο οποίος διακρίνει τη νομαδογενή μοναρχία, ο εκδότης εκτοξεύει μια σειρά από απειλές και υπενθυμίσεις. Αυτές περιλαμβάνουν, από τον προσεταιρισμό και παραχώρηση βάσεων στη Ρωσία, εν είδει νέου προστάτη, έως την αποκατάσταση των σχέσεων με το Ιράν.

Τα δυνατά χαρτιά των Αράβων

Παρ όλα αυτά, δύο γεγονότα, τα οποία επίσης αναφέρει ο αλ-Νταχίλ, αποτελούν θέσφατες πραγματικότητες: τα 110 δισ. σε αγορές αμερικανικών όπλων και η ρυθμιστική ισχύς, επί των παγκόσμιων τιμών και της διαθεσιμότητας του μαύρου χρυσού. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον τελευταίο καιρό υποβόσκει μια δυσθυμία στις αμερικανο-σαουδαραβικες σχέσεις, λόγω της άρνησης των δευτέρων να αυξήσουν την παραγωγή τους ώστε να μειωθεί η τιμή του πετρελαίου. Επίσης, ας μην διαφεύγει της προσοχής μας το γεγονός της αρμονικής συνεργασίας του Βασιλείου των Σαούντ με τη Ρωσία, αναφορικά με την πετρελαϊκή παραγωγή.

Εν κατακλείδι, ο κυρίως ζημιωμένος από την υπόθεση Κασόγκι δεν είναι άλλος από τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ βρέθηκε ξαφνικά με την πλάτη στον τοίχο, καθώς οφείλει να ισορροπήσει τη στάση του σε ένα ζήτημα φρικτής δολοφονίας από έναν εκ των πολυτιμότερων συμμάχων του.

Στο εσωτερικό μέτωπο τον περιμένουν στη γωνία. Καλύτερη συγκυρία από ένα αποτρόπαιο έγκλημα με θύτες τους στενότερους εταίρους του δεν θα μπορούσε να βρεθεί. Όμως, ελέω στρατηγικών επιταγών, δεν διαθέτει πολλές εναλλακτικές. Ενδεικτικό το γεγονός, ότι ο Λευκός Οίκος και ο Σαουδάραβας μονάρχης συγκλίνουν από κοινού στην εξήγηση-δικαιολογία της δολοφονίας, λόγω «ατυχήματος κατά τη διάρκεια αψιμαχίας» από «ανεξάρτητους και ανεξέλεγκτους δρώντες» .

Συνεπώς, το πλήγμα στη διεθνή εικόνα των ΗΠΑ σαν παγκόσμια δύναμη του «καλού» και υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δέχεται αδιαμφισβήτητα, ένα ισχυρό πλήγμα. Ακόμη, οι ήδη πολλές φωνές εντός των ΗΠΑ, οι οποίες αμφισβητούν την αναγκαιότητα της συμμαχίας με τη Σαουδική Αραβία, βρίσκουν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να ξεσπαθώσουν εναντίον του Τραμπ. Τέλος, δημιουργούνται αναταραχές στις αμερικανό-σαουδαραβικές σχέσεις, οι οποίες δοκιμάστηκαν σκληρά την περίοδο Ομπάμα.

Μοιραία, έως ότου διευθετηθούν τα εν οίκω της αμερικανό-σαουδαραβικής συμμαχίας, οι αμερικανικές πιέσεις προς την Τουρκία αλλά και το Ιράν αμβλύνονται. Όπως καταδεικνύουν οι εξελίξεις, σε συνέχεια της συμφωνίας του Σότσι, ο Ερντογάν αποδεικνύεται ειδικός όχι μόνο στο να κερδίζει χρόνο αλλά και στο να προκαλεί «αναστάτωση» και ρήγματα στα απέναντι στρατόπεδα.