Ο Τραμπ δηλώνει απογοητευμένος με Ρωσία-Ουκρανία – Ζελένσκι: Με δημοψήφισμα εδαφικές παραχωρήσεις

Προηγουμένως, ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε κατηγορηματικά την Πέμπτη οποιαδήποτε μονομερή εδαφική παραχώρηση προς τη Ρωσία, τονίζοντας ότι κάθε συμφωνία που αφορά τα σύνορα της Ουκρανίας πρέπει να αποφασιστεί απευθείας από τον ουκρανικό λαό, είτε μέσω εκλογών, είτε μέσω δημοψηφίσματος.

Οι δηλώσεις του έρχονται καθώς το Κίεβο συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες για μια προτεινόμενη συμφωνία, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, περιλαμβάνει την απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από τμήματα της ανατολικής περιφέρειας του Ντονέτσκ, ώστε να δημιουργηθεί μια λεγόμενη «αποστρατιωτικοποιημένη» ή «ελεύθερη οικονομική ζώνη». Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, οι ρωσικές δυνάμεις θα απαγορευόταν να εισέλθουν στη ζώνη, αλλά δεν θα απαιτούνταν να αποσυρθούν από τις τρέχουσες θέσεις τους στην περιοχή.

Κίεβο κατά του αμερικανικού πλαισίου 

Ο Ζελένσκι εξέφρασε σκεπτικισμό για τη βιωσιμότητα της προτεινόμενης ζώνης, επικαλούμενος άλυτες ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο ελέγχου και επιτήρησης της περιοχής και πώς θα μπορούσε να αποτραπεί η ρωσική διείσδυση με πρόσχημα την κίνηση αμάχων.
«Αυτό το μοντέλο δεν είναι προς το συμφέρον της Ουκρανίας», είπε, αν και επιβεβαίωσε ότι συνεχίζονται οι συζητήσεις με διεθνείς εταίρους για την αναζήτηση «δίκαιων λύσεων» που να προσφέρουν πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας.

Σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους, η πρόταση αντανακλά μια συνεχιζόμενη θέση των ΗΠΑ, η οποία είχε μεταφερθεί σε ένα σχέδιο 28 σημείων που εστάλη πέρσι σε Κίεβο και Μόσχα. Ο Ζελένσκι σημείωσε ότι το πλαίσιο ευνοεί δυσανάλογα τη Ρωσία, επιτρέποντας στη Μόσχα να διατηρήσει τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων στο νότο και να αποσυρθεί μόνο από βόρειες περιοχές που δεν έχει αξιώσει επισήμως για προσάρτηση. Η Ουκρανία έχει απαντήσει με δικό της αντεπιχείρημα 20 σημείων. Το πλήρες περιεχόμενο της ουκρανικής απάντησης δεν έχει δημοσιοποιηθεί.

Καμία αμοιβαιότητα στην πρόταση απόσυρσης

Ο Ζελένσκι ανέφερε ότι δύο βασικά σημεία διαφωνίας παραμένουν: το καθεστώς της περιφέρειας Ντονέτσκ και ο έλεγχος του Πυρηνικού Σταθμού της Ζαπορίζια. Υπογράμμισε ότι η αμερικανική πρόταση προβλέπει την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονέτσκ, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις απλώς θα απέφευγαν να προελάσουν περαιτέρω στην περιοχή — μια προσέγγιση που χαρακτήρισε ανεπαρκή.

Επανέλαβε τη μακροχρόνια θέση του ότι δεν έχει ούτε τη συνταγματική εξουσία ούτε το ηθικό δικαίωμα να παραχωρήσει ουκρανικό έδαφος, τονίζοντας ότι μόνο ο ουκρανικός λαός μπορεί να αποφασίσει για το εδαφικό μέλλον της χώρας.
«Πρέπει να υπάρξει θέση από τον λαό της Ουκρανίας», τόνισε.

Ο Ουκρανός ηγέτης αναρωτήθηκε επίσης γιατί το προτεινόμενο σχέδιο δεν απαιτεί αντίστοιχη, συμμετρική δράση από τη ρωσική πλευρά.
«Γιατί η άλλη πλευρά του πολέμου δεν αποσύρεται την ίδια απόσταση προς την άλλη κατεύθυνση;» ρώτησε, επισημαίνοντας μια σειρά αναπάντητων ερωτημάτων γύρω από τους όρους της πρότασης.

Με βάση τις τρέχουσες προτάσεις, η Ρωσία θα αποσυρόταν από τμήματα των περιοχών Χάρκοβο, Σούμι και Ντνιπροπετρόβσκ — περιοχές όπου δεν έχει διατυπώσει επίσημες αξιώσεις προσάρτησης — αλλά θα διατηρούσε τις θέσεις της σε περιοχές όπως το Ντονέτσκ και η Ζαπορίζια, τις οποίες ισχυρίστηκε ότι προσάρτησε το 2022, παρά το γεγονός ότι δεν τις ελέγχει πλήρως. Μεγάλα τμήματα της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας παραμένουν κατεστραμμένα από τις μάχες, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους από τότε που η Ρωσία εξαπέλυσε την πλήρους κλίμακας εισβολή της τον Φεβρουάριο του 2022.

Αμερικανικές πιέσεις 

Καθώς η σύγκρουση συνεχίζεται, η Ουάσιγκτον φέρεται να στοχεύει στη διαμόρφωση ενός βασικού πλαισίου ειρηνευτικής συμφωνίας έως τα Χριστούγεννα. Ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε ότι, ενώ δεν έχουν επιβληθεί αυστηρές προθεσμίες, Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει την επιθυμία να έχουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την πορεία των διαπραγματεύσεων έως τις γιορτές. «Δεν υπήρξαν συγκεκριμένες, τύπου τελεσιγράφου, προθεσμίες», είπε, αλλά σημείωσε ότι οι ΗΠΑ «ειλικρινά ήθελαν, και ίσως ακόμη θέλουν, να έχουν μια πλήρη κατανόηση έως τα Χριστούγεννα».

Ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να έχει παρακάμψει τους Ευρωπαίους εταίρους, επιλέγοντας ένα απευθείας διπλωματικό κανάλι με επικεφαλής τον απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ και τον γαμπρό του Τζάρεντ Κούσνερ, αν και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας συνεχίζουν να πραγματοποιούν διαβουλεύσεις μέσω τηλεδιάσκεψης.

Παρά τις εντεινόμενες διπλωματικές προσπάθειες, ο Ζελένσκι είπε ότι δεν έχει δει καμία ένδειξη ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να τερματίσει την εισβολή της. «Κατά τη γνώμη μου, χρειάζονται μια παύση. Την χρειάζονται, αλλά δεν την παίρνουν. Δεν βλέπω καμία ένδειξη ότι θέλουν να τελειώσουν τον πόλεμο», πρόσθεσε.