«Δεν συνειδητοποίησα τι είχε συμβεί παρά μόνο όταν ήμουν ήδη στο έδαφος και ούρλιαζα για να βεβαιωθώ ότι ο σύντροφός μου είναι ζωντανός. Είχαμε πάει μαζί στη χριστουγεννιάτικη αγορά για βόλτα, αφότου είχαμε τελειώσει το φαγητό μας σ’ ένα εστιατόριο που ήταν πολύ κοντά. Κοιτάζαμε τους πάγκους και θυμάμαι να θαυμάζω κάτι χριστουγεννιάτικα στολίδια και να λέω στον φίλο μου ότι κάνει κρύο και ότι θέλω να δοκιμάσω Glühwein που είναι το παραδοσιακό τους γλυκό κρασί. Προχωρούσαμε προς τα εκεί όταν έγινε η επίθεση. Αν δεν είχα καθυστερήσει, χαζεύοντας στους πάγκους με τα πράγματα και είχαμε κατευθυνθεί πιο γρήγορα σ’ αυτόν με το κρασί θα είχαμε σκοτωθεί.

»Όλα έγιναν γρήγορα και δεν θυμάμαι πολλά. Το μόνο που μπορώ να φέρω με σαφήνεια στο μυαλό μου είναι να η αίσθηση ότι περνάει από δίπλα μου ένας τεράστιος όγκος με μεγάλη ταχύτητα και μετά επαναλαμβανόμενος κρότος. Εκκωφαντικός κρότος. Πρέπει να πέρασε στα τέσσερα, πέντε μέτρα κοντά μου. Το φορτηγό δεν είχε αναμμένα φώτα, οπότε κανείς δεν πρόλαβε να αντιδράσει, παρά μόνο όταν ήταν ήδη αργά. Όταν ο σύντροφός μου απάντησε στις εκκλήσεις μου δεν θυμάμαι αν σηκώθηκα εγώ ή αυτός αλλά λίγα δευτερόλεπτα μετά ήμασταν αγκαλιασμένοι. Μόνο όταν βεβαιωθήκαμε ότι κανείς από τους δύο δεν είχε τραυματιστεί από την πτώση ή απο όλα αυτά που πετάχτηκαν από τη σύγκρουση, μόνο τότε κοιτάξαμε γύρω μας και συνειδητοποιήσαμε τί ακριβώς είχε συμβεί. Υπήρχαν νεκροί στο έδαφος, αλλά και δεκάδες τραυματισμένοι που έκλαιγαν. Ένας κύριος φώναζε ότι είχε σπάσει το πόδι του και δεν μπορούσε να κουνηθεί, ένας άλλος είχε καλυμμένο το πρόσωπό του από τα αίματα. Μία κυρία προσπαθούσε να επαναφέρει έναν άνδρα που μου φάνηκε νεκρός. Δεν ξέρω πόση ώρα πέρασε: δευτερόλεπτα; λεπτά; Προσπαθούσα να μην κοιτάω τους νεκρούς, αλλά να βοηθήσω όποιον είχε ανάγκη. Τότε ήταν που σκέφτηκα ότι δεν ήταν ατύχημα, δεν έγινε καταλάθος. Το φορτηγό έπεσε επίτηδες πάνω μας, αλλιώς θα είχε πατήσει φρένο. Πάντως θυμάμαι να ακούω σειρήνες και να έρχονται ασθενοφόρα και αστυνομικοί και απλός κόσμος να βοηθήσει. Μου έκανε, μάλιστα, εντύπωση ότι δεν προσπάθησαν να αποτυπώσουν την σκηνή με τα κινητά τους, αλλά πρωταρχικός τους στόχος ήταν να βοηθήσουν όσους είχαν τραυματιστεί. Όλοι πια γνωρίζαμε ότι μας είχε χτυπήσει και εμάς το κακό».

Η μαρτυρία ανήκει σε Γερμανίδα αυτόπτη μάρτυρα και μας δόθηκε μέσω Έλληνα φίλου της. Αν και μας δόθηκε το όνομά της, μας ζητήθηκε να μην το δημοσιοποιήσουμε. Είναι κι αυτό μία ένδειξη πόσο ο φόβος εδραιώνεται στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Η επίθεση στο Βερολίνο επιβεβαίωσε την πρόσφατη προειδοποίηση της Europol για ενδεχόμενη επίθεση τζιχαντιστών μέσα στην εορταστική περίοδο. Αν και η Γερμανία προετοιμαζόταν εδώ και καιρό για πιθανό χτύπημα, οι αρχές ασφαλείας δεν μπόρεσαν να το αποτρέψουν.

Όπως μας λέει αστυνομική πηγή, ενώ οι οργανωμένες επιθέσεις τζιχαντιστικών πυρήνων συνήθως αφήνουν κάποια ίχνη, τα οποία ενδεχομένως να αξιοποιηθούν από τις αρχές ασφαλείας, οι επιθέσεις των μοναχικών λύκων είναι από εξαιρετικά δύσκολο έως απίθανο να αποτραπούν. Πρόκειται για άτομα που συνήθως δεν έχουν άμεση οργανωτική διασύνδεση με τα δίκτυα της ισλαμικής τρομοκρατίας. Εμπνέονται, όμως, από το Ισλαμικό Κράτος ή την Αλ Κάιντα, ακολουθούν οδηγίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και χωρίς ειδική εκπαίδευση εκτελούν επιθέσεις, τις οποίες έχουν σχεδιάσει μόνοι τους ή με κάποιους φίλους και ομοϊδεάτες τους.

Η ίδια πηγή υπογραμμίζει ότι τα αδέσποτα αυτά χτυπήματα μόνο κατά τύχη μπορούν να αποτραπούν. Μόνο εάν κατά την ώρα της εκτέλεσης προκύψει κάποιο εμπόδιο ή εάν ο δράστης έχει προηγουμένως μιλήσει στον κύκλο του για τα σχέδιά του και η σχετική πληροφορία διαρρεύσει στις αρχές ασφαλείας.

Η πείρα των τελευταίων ετών αποδεικνύει ότι μοναχικός λύκος μπορεί δυνητικά να είναι κάθε μουσουλμάνος που ζει στην Ευρώπη. Δεν χρειάζεται προηγουμένως να έχει δώσει σημάδια ότι προσχωρεί στον ισλαμικό φονταμενταλισμό και ακόμα περισσότερο ότι είναι οπαδός της ισλαμικής τρομοκρατίας. Αυτό σημαίνει ότι δράστες μπορεί να είναι άτομα που δεν έχουν μπει στο μικροσκόπιο των αρχών ασφαλείας.

Οι ευρωπαϊκές αρχές ασφαλείας φοβούνται πολύ περισσότερο τα αδέσποτα χτυπήματα, επειδή ακριβώς έχουν επίγνωση ότι είναι πρακτικά αδύνατον να τα αποτρέψουν. Ακόμα και εάν υποψιάζονται ότι κάποιος μουσουλμάνος μετατρέπεται σε φανατικό δεν μπορούν να τον συλλάβουν. Ούτε και είναι εύκολο να παρακολουθούνται στενά όλοι οι ύποπτοι, λόγω του μεγάλου αριθμού τους.

Σύμφωνα με Ευρωπαίο εμπειρογνώμονα, όσο το Ισλαμικό Κράτος χάνει έδαφος στο Ιράκ και στη Συρία, τόσο θα καταφεύγει περισσότερο σε τρομοκρατικές επιθέσεις. Η αποκεντρωμένη δομή της ισλαμικής τρομοκρατίας, μάλιστα, διευκολύνει τη δράση της. Όπως και τη διευκολύνει το γεγονός ότι υπάρχει εύφορο έδαφος στις μουσουλμανικές κοινότητες της Ευρώπης για στρατολόγηση τζιχαντιστών.

Οι αρχές ασφαλείας θεωρούν ότι η επιστροφή στην Ευρώπη των χιλιάδων μουσουλμάνων με ευρωπαϊκά διαβατήρια που πολέμησαν ή πολεμούν στο Ιράκ και στη Συρία θα λειτουργήσει σαν ένα είδος ωρολογιακής βόμβας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ευρώπη υπάρχουν ήδη 5.000 ύποπτοι για ισλαμική τρομοκρατία, οι οποίοι όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ο επικεφαλής της Europol είναι πιο επικίνδυνοι απ’ ό,τι αρχικά είχε εκτιμηθεί. Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι ο αριθμός αυτός αυξάνεται διαρκώς, καθώς το δίκτυό τους  εξαπλώνεται.

Το Διαδίκτυο έχει αποδειχθεί το πιο αποτελεσματικό όπλο της ισλαμικής τρομοκρατίας, καθώς μέσω αυτού γίνεται κατά κανόνα ο προσηλυτισμός νέων μουσουλμάνων, ακόμα και ανήλικων παιδιών που έχουν γεννηθεί και ζουν στην Ευρώπη. Σύμφωνα με αναλυτή του φαινομένου, οι 5000 ύποπτοι είναι πλασματικό νούμερο, καθώς πρόκειται για εκείνους που ή έχουν εκδηλώσει τάσεις ή για εκείνους που έχουν ταξιδέψει στη Συρία και στο Ιράκ για να πολεμήσουν έχουν επιστρέψει. Δεν συμπεριλαμβάνονται ούτε όσοι θα επιστρέψουν στο μέλλον, αλλά ούτε και όσοι έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί, βλέποντας βίντεο στο διαδίκτυο.

Στην περίπτωση της επίθεσης στο Βερολίνο, τα γεγονότα παραμένουν προς το παρόν ασύνδετα. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ο δράστης διέφυγε χωρίς να αφήσει κάποιο μήνυμα, αλλά και το ότι φόραγε μάσκα, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να κρύψει την ταυτότητά του. Είναι το πρώτο περιστατικό όπου τζιχαντιστής τρέπεται σε φυγή και δεν μένει για να μεγιστοποιήσει το έργο του.

Όταν θέσαμε σχετικό ερώτημα σε αστυνομική πηγή που ασχολείται με το θέμα, μας είπε ότι η συμπεριφορά του δράστη δεν είναι αντένδειξη πως πρόκειται για ισλαμική τρομοκρατία. Δεν σημαίνει ότι κάθε τζιχαντιστής θέλει πάση θυσία να γίνει μάρτυρας. Αν μπορεί να διαφύγει το προσπαθεί. Εξαρτάται και από την προσωπικότητά του. Δεν υπάρχει κανόνας. Το γεγονός ότι ο Πολωνός οδηγός του φορτηγού ήταν ακόμα μέσα στο αυτοκίνητο και δόθηκε μάχη, δείχνει ότι η επίθεση δεν ήταν ιδιαίτερα οργανωμένη. Και αυτό με τη σειρά του παραπέμπει σε μοναχικό λύκο.

Μετά τη σύλληψη του Πακιστανού μετανάστη, που αποδείχθηκε ότι ήταν άσχετος με την επίθεση, οι γερμανικές αρχές θεωρούν δράστη της επίθεσης στο Βερολίνο έναν Τυνήσιο μετανάστη. Αν και η αίτησή του για άσυλο έχει απορριφθεί, αν και έχει χρησιμοποιήσει τρία διαφορετικά ονόματα και τρεις διαφορετικές ηλικίες, αν και είναι γνωστός στις αστυνομικές αρχές για επιθέσεις και τραυματισμούς, δεν είχε απελαθεί. Για την ακρίβεια, μετά την παραπομπή του σε δίκη εξαφανίστηκε παρότι είχε κριθεί επικίνδυνος. Κατόπιν εορτής θεωρείται πως έχει διασυνδέσεις «με ένα μεγάλο ισλαμιστικό δίκτυο».

Το γεγονός αυτό επηρεάζει καταλυτικά το κλίμα που επικρατεί στις ευρωπαϊκές χώρες έναντι προσφύγων και μεταναστών. Έχει, όμως, και άμεσες πολιτικές επιπτώσεις. Βουλευτής του κόμματος “Εναλλακτική για τη Γερμανία” έφθασε να επιρρίψει την ευθύνη για τα θύματα στην ίδια την Άνγκελα Μέρκελ, λόγω της πολιτικής της στο μεταναστευτικό. Το κλίμα είχε ήδη βαρύνει μετά τη δολοφονία της Γερμανίδας φοιτήτριας από Αφγανό πριν λίγο καιρό.

[quote]Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει το γερμανικό περιοδικό Σπήγκελ στην ηλεκτρονική του έκδοση, «η επίθεση του Βερολίνου συγκλονίζει τη γερμανική πολιτική. Το τάιμινγκ, άλλωστε, δεν θα μπορούσε να ήταν χειρότερο για την Άνγκελα Μέρκελ, η οποία βάλλεται για τον χειρισμό του μεταναστευτικού προβλήματος. Είχε, μάλιστα, μόλις αρχίσει να ανακτά τη δημοτικότητά της, καθώς έχει εστιάσει όλες τις προσπάθειές της στις εκλογές του 2017»[/quote]

Ενδιαφέρον, μάλιστα, παρουσιάζει ότι η σφοδρή κριτική εναντίον της καγκελαρίου δεν προέρχεται μόνο από την ξενοφοβική δεξιά, αλλά και από τους Βαυαρούς της Ένωσης Χριστιανοκοινωνιστών, του αδελφού κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών. Μετά το βατερλώ των αρχών ασφαλείας με τη σύλληψη λάθος ανθρώπου, η σύλληψη του Τυνήσιου ίσως αποφορτίσει κάπως την ατμόσφαιρα, αλλά το προφίλ του δράστη τροφοδοτεί την πολιτική ένταση. Εάν οριστικοποιηθεί ότι ο δράστης της επίθεσης είναι πράγματι αυτός το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα αναπόφευκτα θα συνδεθεί όχι μόνο με την εγκληματικότητα, αλλά και με την ισλαμική τρομοκρατία.

Μετά τα πρόσφατα γεγονότα στη Γερμανία, τη δολοφονία του Ρώσου πρεσβευτή Αντρέι Καρλόφ στην Άγκυρα, αλλά και το περιστατικό με πυροβολισμούς στη Ζυρίχη, την ώρα που στο Βέλγιο οι αρχές διεξάγουν αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις, όλη η Ευρώπη αναμένεται να περάσει τις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων σε κλίμα φόβου. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ιταλία έχουν τοποθετηθεί τσιμεντένια οδοφράγματα σε χώρους που υπάρχουν υπαίθριες αγορές. Στη Γερμανία, όπως και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες ανακοινώθηκε ότι αυξάνονται δραστικά τα μέτρα ασφαλείας και η αστυνομική παρουσία.

Παρά την επικρατούσα άποψη ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί στόχο, έχει και εδώ σημάνει συναγερμό. Τη στιγμή που συνεχίζεται σταθερά το ρεύμα προς τα νησιά του Αιγαίου, οι αρχές ανησυχούν ότι το τρομοκρατικό κύμα δεν αποκλείεται να φτάσει και εδώ. Τα κέντρα φιλοξενίας είναι υπερπλήρη και οι συνθήκες δύσκολες. Το γεγονός, μάλιστα, ότι από την Τουρκία έχουν αρχίσει να έρχονται ακόμα και από τη Λατινική Αμερική είναι ένδειξη ότι  τα κυκλώματα διακινητών αναμένεται, με την ανοχή των τουρκικών αρχών, να στείλουν πολύ περισσότερους εάν καταρρεύσει η ευρωτουρκική συμφωνία.

Αυτό σημαίνει ότι η περαιτέρω στροφή της Ευρώπης προς μία πολιτική κλειστών συνόρων θα επιδεινώσει δραματικά την κατάσταση στην Ελλάδα. Η ελληνική αστυνομία, που σηκώνει δυσβάσταχτο βάρος, προσπαθεί να διατηρεί κατά το δυνατόν τον έλεγχο στα κέντρα φιλοξενίας, αλλά και στα αυτοσχέδια τζαμιά.

Επίλεκτοι αστυνομικοί καλούνται να παρακολουθήσουν άτομα που χαρακτηρίζονται “ειδικού ενδιαφέροντος”. Αρκετά εξ αυτών βρίσκονται στα κέντρα, στα οποία ουσιαστικά μπαίνουν και βγαίνουν όποτε θέλουν. Αν και επισήμως οι αρχές διαψεύδουν την ύπαρξη υπόπτων, οι πηγές μας αναφέρουν ότι στα κέντρα έχουν καταγραφεί περιστατικά ριζοσπαστικοποίησης που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή και επιτήρηση.

Σε περίπτωση εγκλωβισμού στην Ελλάδα μεγαλύτερου αριθμού, ίσως και κάποιων στρατολογημένων ή απλά φανατικών, αξιωματικός που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του κάνει λόγο για κίνδυνο ανεξέλεγκτων καταστάσεων. Το ενδιαφέρον των αρχών έχει συγκεντρώσει η στάση κάποιων μεταναστών συγκεκριμένης εθνικής καταγωγής, οι οποίοι με το που φτάνουν στη χώρα δημιουργούν εντάσεις και δυναμιτίζουν το κλίμα. Επιπλέον, δεν κάνουν αίτηση ασύλου.

Παρά τα παχυλά λόγια για στενή συνεργασία των ελληνικών αρχών ασφαλείας με τις ξένες διωκτικές αρχές, ουσιαστικά η Ελλάδα παραμένει μόνη. Όπως μας είπε αξιωματικός, υπάρχει συνεργασία, αλλά οι αρμόδιες ευρωπαϊκές υπηρεσίες είναι συνήθως απρόθυμες και εσωστρεφείς, γεγονός που δυσκολεύει την έγκαιρη ροή των πληροφοριών. Η ίδια πηγή, μάλιστα, εξέφρασε δυσφορία, επειδή στα δύσκολα υπάρχει η τάση στις ξένες υπηρεσίες να αντιμετωπίζουν την Ελλάδα σαν αποδιοπομπαίο τράγο.