Έχετε φανταστεί τι τρώνε οι Αστροναύτες στο Διάστημα;

Αν ανήκεις και εσύ σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων, που θέλει να μάθει πως τρέφονται πραγματικά οι αστροναύτες, τότε είσαι στο κατάλληλο άρθρο. Συνέχισε την ανάγνωση και μάθε τα πάντα για την Διατροφή στο Διάστημα.

Ποιες είναι οι Διατροφικές Ανάγκες στο Διάστημα;

Μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα είναι σημαντική, τόσο για τους αστροναύτες, όσο και για όλους τους ανθρώπους που ζουν στη Γη. Η τροφή παρέχει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο άνθρωπος για να διατηρήσει μια καλή συνολική υγεία. Καθώς το σώμα προσαρμόζεται στην έλλειψη βαρύτητας συμβαίνουν πολλές φυσιολογικές αλλαγές, οι οποίες μπορεί επηρεάσουν ή να επηρεαστούν από τη διατροφή.

Οι αλλαγές περιλαμβάνουν απώλεια οστών και μυών, αλλαγές στη λειτουργία της καρδιάς, των αιμοφόρων αγγείων και στα υγρά σε διάφορες περιοχές του σώματος. Φυσικά, τα διαστημικά συστήματα τροφίμων παρέχουν περιορισμένη ποικιλία ειδών, σε αντίθεση με το τι θα έβρισκε κανείς στη Γη, συνεπώς ο προγραμματισμός των μενού είναι πολύ σημαντικός για να βεβαιωθούν ότι μπορεί να λάβουν όλα τα θρεπτικά συστατικά, που χρειάζονται.

• Ενέργεια

Οι αστροναύτες συνήθως χάνουν βάρος κατά τη διάρκεια της διαστημικής πτήσης. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να διασφαλίσουν ότι προσλαμβάνουν όλα τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια, που χρειάζονται. Ο αριθμός των θερμίδων, ωστόσο, για ενέργεια κατά τη διάρκεια των διαστημικών πτήσεων είναι ίδιος με αυτό που χρειάζονται εδώ στη Γη. Ενώ, οι ποσότητες ορισμένων συστατικών μπορεί να διαφέρουν.

• Σίδηρος

Η ποσότητα σιδήρου στη διατροφή ενός αστροναύτη θα πρέπει να είναι μικρότερη από 10 χιλιοστόγραμμα την ημέρα, τόσο για άνδρες, όσο και για γυναίκες. Οι αστροναύτες έχουν λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια, όσο βρίσκονται στο διάστημα. Το μεγαλύτερο μέρος του σιδήρου, που απορροφάται από τα τρόφιμα πηγαίνει σε νέα ερυθρά αιμοσφαίρια. Αν οι αστροναύτες έπρεπε να τρώνε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο, ο σίδηρος θα αποθηκευόταν στο σώμα τους και θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα υγείας.

• Νάτριο και Βιταμίνη D

Η ποσότητα νατρίου στη διατροφή των αστροναυτών είναι περιορισμένη, επειδή η υπερβολική ποσότητα μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια οστικής μάζας, καθώς και σε άλλα προβλήματα υγείας. Το νάτριο, αλλά και η βιταμίνη D επηρεάζουν την οστική πυκνότητα. Το σώμα συνήθως παράγει βιταμίνη D, όταν το δέρμα εκτίθεται στο ηλιακό φως, αλλά τα διαστημικά σκάφη είναι θωρακισμένα, για να προστατεύουν τους αστροναύτες από την επιβλαβή ακτινοβολία. Τα συμπληρώματα, λοιπόν, της βιταμίνης D συνιστάται για τους αστροναύτες στον διαστημικό σταθμό, καθώς οι τρέχουσες διαστημικές τροφές δεν παρέχουν αρκετή ποσότητα αυτής της βιταμίνης.

Πώς διασφαλίζεται η Επάρκεια Θρεπτικών Συστατικών;

Για τα μέλη του πληρώματος του διαστημικού σταθμού είναι σημαντικό να ξεκινήσουν την αποστολή τους με άριστη υγεία, να διατηρήσουν αυτήν την κατάσταση υγείας, όσο το δυνατόν περισσότερο. Τα μέλη του πληρώματος πρέπει να ελέγχουν την διατροφική τους κατάσταση πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την πτήση για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος.

Πριν και Μετά την Πτήση

Πριν και μετά την πτήση, δείγματα αίματος και ούρων από μέλη του πληρώματος αναλύονται για χημικές ουσίες, που υποδεικνύουν τη διατροφική κατάσταση (υγεία των οστών, βιταμίνες, μέταλλα κ.λπ.). Κατά τη διάρκεια της αποστολής, τα μέλη του πληρώματος συμπληρώνουν ένα ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο, για να αναφέρουν ποια τρόφιμα έχουν φάει κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας. Τα αποτελέσματα του υπολογιστή αποστέλλονται ηλεκτρονικά στη γη και οι ειδικοί αναλύουν τα δεδομένα αμέσως, ώστε να μπορούν να προτείνουν τρόπους βελτίωσης τη διατροφική πρόσληψη των αστροναυτών.

Τα τρόφιμα, που πετούν σε διαστημικές αποστολές, ερευνώνται και αναπτύσσονται σε ειδικά διαστημικά κέντρα από επιστήμονες τροφίμων, διαιτολόγους και μηχανικούς. Οι αξιολογήσεις τροφίμων πραγματοποιούνται περίπου οκτώ έως εννέα μήνες πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία εκτόξευσης. Κατά τη διάρκεια των συνεδριών αξιολόγησης τροφίμων, ο αστροναύτης λαμβάνει δείγματα από ποικιλία τροφίμων και ποτά διαθέσιμα για πτήση. Τα μέλη του πληρώματος επιλέγουν το μενού τους και μπορούν να επαναλάβουν τις ημέρες κατά την κρίση τους.

Τύποι Τροφών που επιλέγονται για τις Διαστημικές Αποστολές

Τα είδη των τροφίμων που τρώνε τα μέλη του πληρώματος δεν είναι κάποια μυστηριώδη παρασκευάσματα, αλλά τρόφιμα που παρασκευάζονται εδώ στη Γη. Πολλά είναι εμπορικά διαθέσιμα στα ράφια των καταστημάτων τροφίμων. Οι αστροναύτες επιλέγουν τα μενού τους από μια μεγάλη σειρά των ειδών διατροφής. Οι δίαιτες έχουν σχεδιαστεί, για να παρέχουν σε κάθε αστροναύτη το 100% της ημερήσιας αξίας βιταμινών και μετάλλων, που είναι απαραίτητα για το περιβάλλον του διαστήματος. Οι τύποι τροφίμων, που διατίθενται περιλαμβάνουν είδη, που μπορούν να επανενυδατωθούν, τα θερμοσταθεροποιημένα, τα ακτινοβολημένα και τα είδη φυσικής μορφής.

• Είδη που μπορούν να επανενυδατωθούν

Ένας τρόπος για να εξοικονομηθεί βάρος κατά την εκτόξευση είναι να αφαιρεθεί το νερό από ορισμένα τρόφιμα. Τα τρόφιμα, που συσκευάζονται σε επαναυδατούμενα δοχεία, περιλαμβάνουν σούπες, όπως κονσομέ κοτόπουλου, φαγητά όπως μακαρόνια, κοτόπουλο και ρύζι, ομελέτα και δημητριακά. Τα δημητριακά πρωινού συσκευάζονται σε ενυδατωμένες συσκευασίες με άπαχο ξηρό γάλα και ζάχαρη, αν χρειάζεται. Προστίθεται νερό στη συσκευασία μόνο πριν καταναλωθούν τα δημητριακά.

Η επαναυδατώσιμη συσκευασία τροφίμων είναι κατασκευασμένη από εύκαμπτο υλικό, για να βοηθήσει στη συμπίεση των σκουπιδιών. Αποτελείται από ένα εύκαμπτο μπολ και καπάκι με προσαρμογέα διαφράγματος για την προσθήκη νερού. Αφού προστεθεί η απαιτούμενη ποσότητα νερού στη συσκευασία, τοποθετείται στο φούρνο, εάν το φαγητό πρόκειται να σερβιριστεί ζεστό ή απευθείας στο δίσκο σερβιρίσματος, εάν το φαγητό πρόκειται να σερβιριστεί κρύο. Η κορυφή της συσκευασίας κόβεται με μαχαίρι ή ψαλίδι και το περιεχόμενο τρώγονται με πιρούνι ή κουτάλι.

• Θερμοσταθεροποιημένα Τρόφιμα

Τα θερμοσταθεροποιημένα τρόφιμα υποβάλλονται σε θερμική επεξεργασία, για την καταστροφή επιβλαβών μικροοργανισμών και ενζύμων. Ατομικές μερίδες των θερμοσταθεροποιημένων τροφίμων διατίθενται στο εμπόριο σε αλουμινένια, διμεταλλικά ή πλαστικά κύπελλα. Τα περισσότερα φρούτα και ψάρια, όπως ο τόνος και ο σολομός, θερμοσταθεροποιούνται σε κονσέρβες. Οι κονσέρβες ανοίγουν με καπάκια με εύκολο άνοιγμα. Οι πουτίγκες συσκευάζονται σε πλαστικά κύπελλα. Τα περισσότερα είναι συσκευασμένα σε εύκαμπτες συσκευασίες. Αυτά περιλαμβάνουν προϊόντα όπως μοσχάρι με μανιτάρια, ντομάτες και μελιτζάνες, κοτόπουλο και ζαμπόν. Αφού ζεσταθούν, ανοίγουν με ψαλίδι. Το φαγητό τρώγεται απευθείας από τα δοχεία με τα συμβατικά σκεύη φαγητού.

• Τα Ακτινοβολημένα Είδη

Ορισμένα είδη κρέατος, που έχουν υποστεί ακτινοβολία είναι επίσης διαθέσιμα για κατανάλωση στο διάστημα. Αυτά τα προϊόντα μοιάζουν πολύ με θερμοσταθεροποιημένα τρόφιμα, στο ότι είναι έτοιμα για κατανάλωση και απαιτείται μόνο θέρμανση πριν την κατανάλωση. Αυτά είναι συσκευασμένα σε εύκαμπτες θήκες.

• Τρόφιμα Φυσικής Μορφής

Τρόφιμα όπως ξηροί καρποί, μπάρες, granola και μπισκότα ταξινομούνται ως τρόφιμα φυσικής μορφής. Είναι έτοιμα για κατανάλωση, συσκευασμένα σε διαφανείς, εύκαμπτες θήκες, που ανοίγουν με ψαλίδι και δεν χρειάζονται περαιτέρω προετοιμασία για κατανάλωση κατά την πτήση. Οι τορτίγιες από αλεύρι είναι επίσης ένα αγαπημένο τρόφιμο των αστροναυτών. Οι τορτίγιες παρέχουν μια εύκολη και αποδεκτή λύση στο πρόβλημα χειρισμού ψωμιού και μικροβαρύτητας και χρησιμοποιούνται ήδη από το 1985. Τα ποτά διατίθενται σε μορφή σκόνης και περιλαμβάνουν καφέ, τσάι, μηλίτη μήλου, χυμό πορτοκαλιού και λεμονάδα. Η συσκευασία του ροφήματος είναι κατασκευασμένη από φύλλο αλουμινίου, για να παρέχει μέγιστες ιδιότητες φραγμού για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής του προϊόντος.

Οι Προκλήσεις στη Συντήρηση και Παρασκευή Φαγητού

Τα τρόφιμα συσκευάζονται ξεχωριστά και στοιβάζονται για εύκολο χειρισμό στη μικροβαρύτητα. Όλα τα τρόφιμα είναι προμαγειρεμένα ή επεξεργασμένα, έτσι δεν χρειάζεται ψύξη και είναι είτε έτοιμα προς κατανάλωση, είτε μπορεί να παρασκευαστούν, απλά με προσθήκη νερού ή με ζέσταμα. Οι μόνες εξαιρέσεις είναι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Χωρίς ψύξη, τα φρέσκα τρόφιμα πρέπει να καταναλωθούν τις πρώτες μέρες της πτήσης, διαφορετικά θα χαλάσουν.

Μόλις οι αστροναύτες επιλέξουν το μενού τους περίπου πέντε μήνες πριν από την πτήση, αναλύονται για διατροφικό περιεχόμενο και γίνονται συστάσεις για τη διόρθωση ελλείψεων οποιουδήποτε θρεπτικού συστατικού. Τα τρόφιμα συσκευάζονται και στοιβάζονται στους δίσκους στα ντουλάπια τροφίμων και τα δοχεία αποστολής διατηρούνται στο ψυγείο μέχρι να εγκατασταθούν στο λεωφορείο. Εκτός από τα ντουλάπια τροφίμων, ένα ντουλάπι φρέσκων τροφίμων συσκευάζεται και εγκαθίσταται στο λεωφορείο 24 έως 36 ώρες πριν από την εκτόξευση.

Το ντουλάπι φρέσκου φαγητού περιέχει είδη όπως τορτίγια, ψωμί, ψωμάκια πρωινού, φρούτα και λαχανικά, όπως μήλα, μπανάνες, πορτοκάλια, καρότα και στικ σέλινου. Στο διαστημικό λεωφορείο για κάθε πτήση αποθηκεύεται και ένα συμπληρωματικό ντουλάπι τροφίμων, που αποτελείται από δύο επιπλέον ημέρες ανά άτομο σε περίπτωση που η πτήση παρατείνεται απροσδόκητα, λόγω κακοκαιρίας στον τόπο προσγείωσης ή για κάποιον άλλο απρόβλεπτο λόγο. Κατά τη διάρκεια της πτήσης, αυτό το απόθεμα τροφίμων παρέχει επιπλέον ποτά και σνακ.

Κατά την Διάρκεια του Γεύματος

Ένα πλήρες γεύμα για ένα τετραμελές πλήρωμα μπορεί να ετοιμαστεί σε περίπου πέντε λεπτά. Η ανασύσταση και η θέρμανση του φαγητού απαιτεί 20 έως 30 λεπτά, όσο χρειάζεσαι δηλαδή για να φτιάξεις και εσύ ένα γεύμα στο σπίτι.Κατά τη διάρκεια ενός τυπικού γεύματος στο διάστημα, χρησιμοποιείται ένας δίσκος φαγητού για τη συγκράτηση των δοχείων τροφίμων και τα εμποδίζει να αιωρούνται μακριά. Μπορεί να στερεωθεί στην αγκαλιά ενός αστροναύτη με λουρί ή στερεωμένος σε ένα τοίχο. Αποτελεί, δηλαδή, το πιάτο του αστροναύτη και του δίνει τη δυνατότητα να επιλέξει από πολλά τρόφιμα ταυτόχρονα.

Η μελλοντική Εξέλιξη της Διατροφής στο Διάστημα

Στο μέλλον το επιφανειακό σύστημα τροφίμων, είτε είναι σεληνιακό, είτε πλανητικό, θα είναι αρκετά διαφορετικό. Θα είναι παρόμοιο με μια χορτοφαγική διατροφή, χωρίς τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Μόλις τα μέλη του πληρώματος φτάσουν στην επιφάνεια και δημιουργήσουν χώρους διαβίωσης, μπορούν να αρχίσουν να καλλιεργούν. Οι πιθανές καλλιέργειες, που θα μπορούσαν να καλλιεργηθούν και να συγκομιστούν, περιλαμβάνουν πατάτες (γλυκές και λευκές), σόγια, σιτάρι, φιστίκια, αποξηραμένα φασόλια, μαρούλι, σπανάκι, ντομάτες, βότανα, καρότα, ραπανάκια, λάχανο και ρύζι. Όταν οι καλλιέργειες μεταβούν σε βρώσιμα συστατικά, το μαγείρεμα θα γίνεται στο μαγειρείο του διαστημικού σκάφους για την παρασκευή των τροφίμων.

Η απόρριψη των μεταχειρισμένων συσκευασιών τροφίμων θα είναι ένα ζήτημα, καθώς δεν θα υπάρχουν οχήματα για την αποστολή και αποτέφρωση τους στην Γη. Θα χρησιμοποιηθούν υλικά συσκευασίας, που έχουν μικρότερη μάζα, αλλά επαρκείς ιδιότητες φραγμού για το οξυγόνο και νερό, για να διατηρηθεί η διάρκεια ζωής, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται τώρα.

Συμπεράσματα

Η διατροφή των αστροναυτών, λοιπόν, δεν διαφέρει αρκετά από αυτή των ανθρώπων στην Γη, εκτός από ορισμένα θρεπτικά συστατικά. Όπως είναι αναμενόμενο, στο διάστημα υπάρχει περιορισμένη ποικιλία ειδών, επομένως ο σωστός προγραμματισμός των μενού είναι πολύ σημαντικός για να βεβαιωθούν ότι οι αστροναύτες μπορεί να λάβουν όλα τα θρεπτικά συστατικά, που χρειάζονται από την τροφή τους. Σε όλη την ιστορία, η διατροφή έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην εξερεύνηση, και η εξερεύνηση του διαστήματος δεν αποτελεί εξαίρεση.

Σε συνεργασία με το medNutrition