Κάνει καλό στην υγεία να απολαμβάνουμε το φαγητό…

Aναγνώρισε τι πυροδοτεί την ανάγκη για φαγητό. Πριν φας, ρώτα τον εαυτό σου τι αισθάνεται. Πεινάει πραγματικά ή προσπαθεί να καλύψει ένα συναισθηματικό κενό; Σε ικανοποιεί οποιοδήποτε τρόφιμο ή αναζητάς άμεση ικανοποίηση μέσω τροφών παρηγοριάς; Η συναισθηματική κατανάλωση τροφής συχνά πυροδοτείται από το άγχος, τη θλίψη, μοναξιά ή πλήξη. Είναι ένας μηχανισμός για να καταπραΰνεις ή να καταπιέζεις αυτά τα συναισθήματα.

Ενσυνειδητότητα και ικανοποίηση. Στο συναισθηματικό φαγητό μπορεί να μην παρατηρείς ή να μην απολαμβάνεις πλήρως αυτό που καταναλώνεις, ενώ τρώγοντας για ευχαρίστηση, συνήθως δίνεις πλήρη προσοχή στην εμπειρία του φαγητού, απολαμβάνεις κάθε μπουκιά και σταματάς όταν είσαι ικανοποιημένος/η.

Παρατήρησε πώς αισθάνεσαι μετά το φαγητό. Το συναισθηματικό φαγητό συχνά αφήνει αισθήματα ενοχής, ντροπής ή δυσαρέσκειας, επειδή δεν έχει αντιμετωπιστεί το η πραγματική αίτια. Αντίθετα, το να τρως για ευχαρίστηση σε αφήνει να αισθάνεσαι ικανοποιημένος/η και ικανοποιημένος/η, χωρίς αρνητικά συναισθήματα που συνδέονται με την εμπειρία του φαγητού.

Τι πρέπει να προσέχεις όταν απολαμβάνεις το φαγητό;

Την υπερκατανάλωση τροφής. Αν εστιάζεις σε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη και θερμίδες, μπορεί να οδηγηθείς επανειλημμένα σε θερμιδικό πλεόνασμα, με συνέπεια την αύξηση βάρους και συναφείς κινδύνους για την υγεία, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις.

Τις διατροφικές ανισορροπίες. Η ιεράρχηση της απόλαυσης χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η διατροφική αξία μπορεί να οδηγήσει σε μια διατροφή που στερείται βασικών θρεπτικών συστατικών.

Τη διαστρεβλωμένη σχέση (συναισθηματική εξάρτηση) με το φαγητό. Υπάρχει ο κίνδυνος το φαγητό να γίνει η κύρια πηγή ευχαρίστησης. Αυτή η εξάρτηση μπορεί να καταστήσει δύσκολη την εύρεση χαράς σε άλλες πτυχές της ζωής και μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική κατανάλωση τροφής.

Τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών διαταραχών.  Η συνεχής αναζήτηση της μέγιστης ευχαρίστησης από το φαγητό μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινά διατροφικά πρότυπα, όπως η διαταραχή της αδηφαγίας ή άλλες μορφές διαταραγμένης διατροφής.

Την συνεχή αναζήτηση υψηλών επιπέδων ευχαρίστησης. Όπως και με πολλές άλλες απολαύσεις στη ζωή, η συνεχής αναζήτηση υψηλών επιπέδων ευχαρίστησης από το φαγητό, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να προκαλέσει απευαισθητοποίηση και να εμποδίσει την ικανοποίηση με απλές, υγιεινές τροφές.

Την κοινωνική απομόνωση.  Η υπερβολική εστίαση στη μεγιστοποίηση της απόλαυσης των τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση, εάν οι διατροφικές συνήθειες γίνουν περιοριστικές ή αν προκαλούν την αποφυγή του φαγητού μαζί με άλλους.

Την οικονομική επιβάρυνση. Η επιδίωξη τροφίμων υψηλού κόστους ή η συχνή κατανάλωση φαγητού για τη μεγιστοποίηση της απόλαυσης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε οικονομικό αδιέξοδο.

Τρόποι αποφυγής κινδύνων

Για να μετριάσεις αυτούς τους κινδύνους, είναι σημαντικό να βρεις μια ισορροπία μεταξύ της απόλαυσης του φαγητού και της διατήρησης μιας υγιεινής, ποικίλης διατροφής:

Έμφαση στο συναίσθημα. Αντί να στρέφεσαι στο φαγητό, ασχολήσου με αυτό που νιώθεις. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αναζήτηση υποστήριξης από φίλους, την οικογένεια ή έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας και την εύρεση άλλων πηγών ευχαρίστησης, όπως τα χόμπι, οι σχέσεις, τα σπορ και δραστηριότητες εκτός του φαγητού.

Προσοχή στην εμπειρία του φαγητού. Δώσε προσοχή στην εμπειρία του φαγητού, απόλαυσε τις γεύσεις, τις υφές και τα αρώματα. Αυτό μπορεί να αυξήσει την ικανοποίηση και να αποτρέψει την υπερκατανάλωση τροφής. Προσπάθησε να τρως αργά και χωρίς περισπασμούς και να ακούς τα σήματα πείνας και κορεσμού του σώματός σου.

Συναισθηματική επίγνωση του γιατί τρως. Πεινάς πραγματικά ή τρως για να ικανοποιήσεις μια συναισθηματική ανάγκη; Η αναγνώριση αυτών των μοτίβων μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του συναισθηματικού φαγητού. Η τήρηση ημερολογίου τροφίμων/διάθεσης μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό μοτίβων συναισθηματικού φαγητού.

Ποικιλία τροφίμων.  Η ενσωμάτωση μιας ποικιλίας τροφίμων μπορεί να εξασφαλίσει την κάλυψη των διατροφικών αναγκών, ενώ παράλληλα επιτρέπει την απόλαυση. Ο συνδυασμός των απολαυστικών γευμάτων με θρεπτικά τρόφιμα εξασφαλίζει μια ολοκληρωμένη διατροφή. Μερικές φορές, μια μικρότερη μερίδα από κάτι νόστιμο και θρεπτικό είναι πιο ικανοποιητική από μια μεγαλύτερη ποσότητα λιγότερο ευχάριστου φαγητού.

---

Η Ναταλία Ντελίκου-Μπενέτου είναι κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος

Σε συνεργασία με το medNutrition