Προσοχή στο γόνατο για ποιότητα ζωής…

Στις νεότερες ηλικίες το γόνατο μπορεί να πονέσει μετά από ένα σοβαρό τραυματισμό, συνήθως σε αθλοπαιδιές και κάποιες φορές σε ατυχήματα. Εάν η βία που έχει ασκηθεί προκαλεί έντονο πρήξιμο ή αδυναμία βάδισης χρειάζεται άμεση ιατρική βοήθεια. Στις περισσότερες περιπτώσεις που αφορούν οξείες καταστάσεις συστήνεται αποφόρτιση του σκέλους με πατερίτσες.

Κάποιες φορές η φυσική εξέταση περιορίζεται μόνο στην επισκόπηση λόγω του έντονου πόνου. Οι απεικονιστικές εξετάσεις περιλαμβάνουν απλές ακτινογραφίες για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ενός κατάγματος και μαγνητική τομογραφία κατά περίπτωση για τον έλεγχο της ακεραιότητας των χιαστών συνδέσμων και των μηνίσκων.

Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει ιστορικό κάκωσης, ιδιαίτερα όταν συνυπάρχει ατομικό αναμνηστικό εξάρσεων και υφέσεων η αιτία του πόνου μπορεί να οφείλεται σε κάποιο αυτοάνοσο σύνδρομο ή σπανιότερα σε κάποιο λοιμώδη παράγοντα. Συνήθως όμως στις περιπτώσεις αυτές εμφανίζονται κι άλλα συμπτώματα από άλλες αρθρώσεις ή ακόμα και από άλλα όργανα του σώματος. Τότε χρειάζεται ένα πολύ καλό ιστορικό από το θεράποντα ιατρό και ενδελεχείς εξετάσεις του αίματος. Κάποιες φορές η αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη χρήση φαρμάκων τα οποία συνήθως είναι ακριβά και ενδεχομένως να υφίστανται σε γραφειοκρατικές εγκρίσεις για τη χρήση τους και την κάλυψη του κόστους τους από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Σε μεγαλύτερες ηλικίες οι πόνοι στα γόνατα είναι εκφυλιστικής αιτιολογίας. Οφείλονται σε χαλάρωση ή ρίκνωση των συνδέσμων μετά από μακροχρόνιες καταπονήσεις χαμηλής έντασης. Συνήθως οι πάσχοντες ανέχονται αυτούς τους πόνους στα αρχικά στάδια. Περιορίζουν ή τροποποιούν τις δραστηριότητες τους και κάποιες φορές καταφεύγουν στην εμπειρική χρήση φαρμάκων ή σε παραδοσιακά γιατροσόφια. Όταν όμως ο πόνος αφορά αστούς μορφωμένους με δραστήριο τρόπο ζωής και επαγγελματικές υποχρεώσεις, τότε η αναζήτηση ιατρικής βοήθειας από χειρουργό ορθοπαιδικό είναι επιβεβλημένη.

Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις συνιστάται ο έλεγχος του σωματικού βάρους καθώς το γόνατο βαστάζει το διπλάσιο του βάρους σώματος κατά τη φάση μονοποδικής στήριξης όταν βαδίζουμε. Όταν τρέχουμε αυτή η καταπόνηση μπορεί ακόμα και να πενταπλασιαστεί. Ο θεράπων ιατρός θα κρίνει πότε πρέπει να γίνει ένας πλήρης απεικονιστικός έλεγχος και με ποια μέσα απεικόνισης. Η χρήση φαρμάκων είναι επίσης ευθύνη του θεράποντος ιατρού.

Ρυτίδες και στα γόνατα

Είναι γεγονός ότι καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει σχηματίζονται ρυτίδες όχι μόνο στο πρόσωπό του, αλλά και μέσα στα γόνατα του. Η χονδροπάθεια η οποία εξελίσσεται σε οστεοαρθρίτιδα σχετίζεται με την εκφύλιση της γυαλάδας των αρθρικών επιφανειών και τις βιοχημικές αλλαγές του αρθρικού υγρού με συνέπεια την αλλαγή του συντελεστή τριβής των αρθρούμενων επιφανειών. Ενίοτε αλλάζει και η σύσταση του υποκείμενου οστού το οποίο καλύπτεται από τον υαλοειδή χόνδρο. Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις ρυτίδες του προσώπου και του γόνατος, είναι ο φυσικός πόνος. Ο ψυχικός πόνος για τις ρυτίδες του προσώπου έχουν οδηγήσει την έρευνα για την παραγωγή πλήθους καλλυντικών προϊόντων και ιατρικών θεραπειών που υπόσχονται την ελπίδα της παράτασης της νεότητας.

Ο κλάδος αυτός της λεγόμενης αναγεννητικής ιατρικής δεν εξαιρεί τις αρθρώσεις, ιδιαίτερα το γόνατο. Υπάρχει η δυνατότητα χρησιμοποίησης του αίματος του ίδιου του ασθενή για να παραχθεί από ένα κλάσμα του πλάσματος εξατομικευμένη θεραπεία. Το διάλυμα που προκύπτει εγχύεται μέσα στην άρθρωση με την προσδοκία οι επουλωτικές ιδιότητες του αίματος να αναζωογονήσουν την άρθρωση. Οι επιλογές αυτές όμως περιορίζονται από την ηλικία του πάσχοντος και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του. Έτσι η χρήση ιατροτεχνολογικών προϊόντων με ενδαρθρικές εγχύσεις είναι η θεραπεία που κρίνεται ασφαλής και αποτελεσματική σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Η επιλογή του κατάλληλου σκευάσματος, η συχνότητα των εγχύσεων και ο τρόπος έγχυσης είναι ευθύνη του θεράποντος ιατρού με ειδικότητα χειρουργού ορθοπαιδικού. Κάθε παρακέντηση ή ενδαρθρική έγχυση έχει το ρίσκο εισόδου μικροβίου που μπορεί να προκαλέσει σηπτική αρθρίτιδα, κάτι που είναι δραματικό και επικίνδυνο ακόμα και για τη ζωή του πάσχοντος. Ο στόχος της θεραπείας είναι η αλλαγή του συντελεστή τριβής των αρθρικών επιφανειών και η ανακούφιση από τη φλεγμονή. Τα σκευάσματα υαλουρονικού μπορούν να συνδυαστούν και με άλλα φάρμακα και η θεραπεία θα πρέπει να επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Όμως διεξάγεται μια μάχη ενάντια στη φθορά του χρόνου. Όταν εξαντληθούν όλα τα συντηρητικά μέσα τότε αρχίζει η συζήτηση για χειρουργική αντιμετώπιση με ολική αρθροπλαστική. Η απόφαση για ολική αρθροπλαστική σχετίζεται με την ποιότητα ζωής. Όμως η έννοια της ποιότητας ζωής διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο.