Τι πρέπει να τρώμε εάν πάσχουμε από υπερθυρεοειδισμό
23/09/2025
Ο θυροειδής βρίσκεται ακριβώς κάτω από το μήλο του Αδάμ στους άνδρες και σε αντίστοιχο σημείο στις γυναίκες. Ο υπερθυρεοειδισμός είναι μια διαταραχή όπου ο θυροειδής αδένας υπερεκκρίνει τις θυροειδικές ορμόνες. Εξαιτίας της υπερέκκρισης των ορμονών αυτών μπορεί να αυξηθεί ο μεταβολισμός το οποίο θα φέρει διάφορα άλλα συμπτώματα με την σειρά του, τα οποία θα αναλύσουμε μέσα στον οδηγό.
Ως διαιτολόγος, έχω συναντήσει αρκετούς ανθρώπους που επηρεάζονται από αυτή την κατάσταση. Συνήθως είναι αυτός ο τύπος που θα έρθει στον διαιτολόγο για να βάλει κιλά, γιατί όσο και να τρώει, βάρος δεν βάζει. Τα συμπτώματα συχνά συγχέονται με άλλες διαταραχές, ενώ η διαχείριση απαιτεί έναν συνδυασμό ιατρικής παρακολούθησης και αλλαγών στον τρόπο ζωής. Ας δούμε μαζί τι ακριβώς είναι ο υπερθυρεοειδισμός, ποια είναι τα συμπτώματά του, και πώς μπορείς να τον αντιμετωπίσεις.
Τι Είναι ο Υπερθυρεοειδισμός;
Ο θυρεοειδής παράγει δύο βασικές ορμόνες:
- την Τ3 (τριϊωδοθυρονίνη) και
- την Τ4 (θυροξίνη).
Αυτές οι ορμόνες ρυθμίζουν τον μεταβολισμό, δηλαδή το πόσο γρήγορα καίει το σώμα ενέργεια.
Στον υπερθυρεοειδισμό, το σώμα παράγει αυτές τις ορμόνες σε υπερβολική ποσότητα, έχοντας ως αποτέλεσμα αυξημένο μεταβολισμό και μη φυσιολογική φυσιολογία του σώματος.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας της Αμερικής ο υπερθυρεοειδισμός επηρεάζει το 1-2% του πληθυσμού. Είναι πιο συχνός στις γυναίκες και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αν και είναι πιο συνηθισμένος μεταξύ των 20 και 40 ετών.
Οι Βασικές Αιτίες του Υπερθυρεοειδισμού
Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να προκληθεί από διάφορες αιτίες. Οι πιο συνηθισμένες είναι:
Νόσος του Graves
Η πιο κοινή αιτία, πρόκειται για αυτοάνοση πάθηση (ονόματι νόσος Graves) όπου το ανοσοποιητικό σύστημα “επιτίθεται” στον θυρεοειδή, οδηγώντας σε υπερπαραγωγή ορμονών.
Όζοι Θυροειδούς
Μικροί όζοι (διογκώσεις) στον θυρεοειδή που προκαλούν τον θυροειδή να παράγει ορμόνες ανεξέλεγκτα. Όζοι Θυροειδούς βρίσκονται περίπου στο 50% του πληθυσμού, χωρίς αυτό να σημαίνει πως όλοι οι όζοι είναι επιβλαβείς.
Θυρεοειδίτιδα
Φλεγμονή του θυρεοειδούς που προκαλεί προσωρινή υπερβολική απελευθέρωση ορμονών.
Η αυξημένη πρόσληψη ιωδίου, π.χ., μέσω τροφών ή συμπληρωμάτων μπορεί να ενεργοποιήσει τον θυρεοειδή. Αυτό μπορεί να συμβεί εάν ο ασθενής παίρνει φάρμακα για τον υποθυρεοειδισμό χωρίς σωστή παρακολούθηση.
Υπερθυρεοειδισμός: Ποια Είναι τα Συμπτώματα
Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού ποικίλλουν, αλλά ορισμένα από τα πιο κοινά περιλαμβάνουν:
- Απώλεια βάρους: Παρά την αυξημένη όρεξη, παρατηρείται ανεξήγητη απώλεια κιλών.
Σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια ενδοκρινικών ασθενειών ο μεταβολικός ρυθμός ηρεμίας μπορεί να αυξηθεί και έως 50% εάν έχεις υπερθυρεοειδισμό.
- Ταχυκαρδία: Αυξημένοι παλμοί ακόμη και σε κατάσταση ηρεμίας.
- Αίσθημα ζέστης: Ζεσταίνεσαι εύκολα, ακόμη και σε δροσερό περιβάλλον.
- Νευρικότητα και άγχος: Αισθάνεσαι ανήσυχος ή έχεις ταραγμένη διάθεση.
- Διαταραχές ύπνου: Δυσκολία στον ύπνο ή αίσθημα κόπωσης παρά τον ύπνο.
- Διάρροια: Ο γρήγορος μεταβολισμός επηρεάζει και το πεπτικό σου σύστημα.
- Αδυναμία μυών: Ιδιαίτερα στους ώμους και τους μηρούς.
- Τρέμουλο: Ελαφρές δονήσεις στα χέρια ή στο σώμα σου.
Σύμφωνα με την Mayo Clinic, ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί επίσης να προκαλέσει εξόφθαλμο, μια κατάσταση όπου τα μάτια προεξέχουν ελαφρώς.
Η διάγνωση περιλαμβάνει:
Εξετάσεις Αίματος
Στις εξετάσεις αίματος μετράνε τα επίπεδα της TSH (θυρεοειδοτρόπος ορμόνη), ελεύθερης Τ3 (FT3) και ελεύθερης Τ4 (FT4).
Επίπεδο Ορμονών για Διάγνωση Υπερθυρεοειδισμού
Ορμόνες | Επίπεδα |
TSH | <0,1 mIU/L |
FT3 | >4,3 pg/mL |
FT4 | >1,8 ng/dL |
Πηγή: Thyroid.org
Στον παραπάνω πίνακα φαίνονται οι τιμές ορμονών που σχετίζονται με τον θυροειδή όπου εάν ισχύουν και οι τρεις μπορεί να γίνει διάγνωση υπερθυρεοειδισμού.
Γιατί όμως αυτό;
Η TSH παράγεται από τον εγκέφαλο και λειτουργεί σαν “σήμα” προς τον θυρεοειδή να παράγει τις θυρεοειδικές ορμόνες Τ3 (τριιωδοθυρονίνη) και Τ4 (θυροξίνη). Όταν τα επίπεδα αυτών των ορμονών είναι φυσιολογικά, ο εγκέφαλος ρυθμίζει την TSH, ώστε ο θυρεοειδής να παράγει ακριβώς όση ποσότητα χρειάζεται. Σε περίπτωση όμως που:
- Ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί (π.χ. λόγω της Νόσου του Graves ή ενός τοξικού όζου)
- Υπάρχει αυτοάνοση διαταραχή, που ενεργοποιεί συνεχώς τον θυρεοειδή (π.χ. μέσω αντισωμάτων).
- Υπάρχει φλεγμονή ή θυρεοειδίτιδα, που προκαλεί απότομη απελευθέρωση αποθηκευμένων ορμονών.
Τότε τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4 αυξάνονται ανεξέλεγκτα. Αυτό το “πλεόνασμα ορμονών” στέλνει σήμα στην υπόφυση να μειώσει δραστικά την παραγωγή TSH, με αποτέλεσμα πολύ χαμηλή (σε μερικές περιπτώσεις μη ανιχνεύσιμη) TSH.
Διαβάστε την συνέχεια στο diaitologos
Ο Πάρης Παπαχρήστος είναι διαιτολόγος – διατροφολόγος, M.Sc. Συγγραφέας & ιδρυτής του medNutrition.gr