Ξέρετε τι ποιότητα αέρα έχετε στο δωμάτιό σας;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την υγεία που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι επηρεάζει βασικά όργανα όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος, και ότι εκείνοι που υποφέρουν περισσότερο από τις συνέπειές της είναι τα πιο εκτεθειμένα ή ευάλωτα άτομα. Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα ζήτημα που επηρεάζει όλη την ανθρωπότητα και ενισχύει τις παγιωμένες ανισότητες.

 

Ένας από τους βασικούς παράγοντες πίσω από την υποβάθμιση της ποιότητας του εσωτερικού αέρα είναι ότι τα νέα κτίρια γίνονται πιο αεροστεγή προκειμένου να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση. Σε κτίρια με πολύ καλά μονωμένες προσόψεις, τα συστήματα μηχανικού αερισμού πρέπει να διαδραματίζουν μεγαλύτερο ρόλο από τις πιο παραδοσιακές μεθόδους αερισμού, όπως τα παράθυρα και τα ρεύματα.

Σε ερμητικά κλειστά κτίρια, εισέρχεται λιγότερος φρέσκος αέρας. Αυτό σημαίνει ότι ο αέρας των εσωτερικών χώρων αναπληρώνεται λιγότερο συχνά και οι ρύποι από εσωτερικές πηγές –ή εκείνοι που μπαίνουν από έξω– γίνονται πιο συμπυκνωμένοι.

Τελικά, αυτός ο μολυσμένος αέρας των εσωτερικών χώρων – που αρρωσταίνει περισσότερο από το ένα τρίτο του πλανήτη – αποβάλλεται στο περιβάλλον. Αυτό εγείρει το ερώτημα πώς τα κτίρια μολύνουν τον αέρα γύρω τους, ποιους ρύπους παράγουν και εάν αυτός ο αέρας που αποβάλλεται αραιώνεται επαρκώς όταν βγει σε εξωτερικούς χώρους.

Σε πυκνοκατοικημένες πόλεις, πρέπει επίσης να εξετάσουμε τον φαύλο κύκλο των συστημάτων εξαερισμού που επανεισάγουν τους ρύπους στα κτίρια, όπως τα πλαστικά απόβλητα από τον ωκεανό εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα, καταλήγοντας τελικά στο σώμα των ανθρώπων.

Ομάδες ρύπων

Μια πηγή ρύπανσης εσωτερικών χώρων είναι τα προϊόντα καθαρισμού, πολλά από τα οποία απελευθερώνουν πτητικές οργανικές ενώσεις. Τα επίπεδα αυτών των ενώσεων που αποβάλλονται μέσω των συστημάτων αερισμού αυξάνονται και μειώνονται κατά τη διάρκεια μιας κανονικής ημέρας.

Μία άλλη είναι τα σωματίδια, τα οποία προέρχονται κυρίως από τις κουζίνες. Αυτές οι δύο ομάδες ρύπων – μαζί με το μεθάνιο, ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου που παράγεται από την αποσύνθεση οργανικής ύλης – φαίνεται να είναι η κύρια συμβολή των κτιρίων στην ποιότητα του αέρα των πόλεων.

Άλλοι ρύποι έχουν λιγότερο σαφείς πηγές και είναι λιγότερο τακτικοί με την πάροδο του χρόνου. Το μονοξείδιο του άνθρακα, για παράδειγμα, μπορεί να προέρχεται από τον καπνό του τσιγάρου ή άλλες μορφές καύσης, καθώς η κύρια πηγή του – η κυκλοφορία – δεν θα μπορούσε να βρεθεί μέσα σε μια κατοικία. Ωστόσο, η παρουσία του στον αέρα που αποβάλλεται από σπίτια χωρίς καπνό θα ήταν σαφής ένδειξη της εξωτερικής ρύπανσης που εισέρχεται στο κτίριο και συγκεντρώνεται στο σύστημα εξαερισμού του.

Αισθητήρες ρύπανσης

Η παρακολούθηση και ο έλεγχος του εξαερισμού των κτιρίων και των κατοικιών είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της καλύτερης δυνατής ποιότητας του εσωτερικού αέρα. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει ότι ο εξαερισμός θα πρέπει να προσαρμοστεί σε σχέση με τις συνθήκες του εξωτερικού αέρα – αυξάνοντας ή μειώνοντας την ποσότητα του εξωτερικού αέρα που μπαίνει σε ένα κτίριο, ανάλογα με τη διαφορά στη συγκέντρωση ρύπων μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών χώρων.

Αλλά ίσως η επόμενη επανάσταση θα μπορούσε να προέλθει από χαμηλού κόστους, ενσωματωμένους αισθητήρες: μια φυσική εξέλιξη των συστημάτων που χρησιμοποιούνται ήδη σε γκαράζ και λεβητοστάσια για την ανίχνευση μονοξειδίου του άνθρακα, αλλά θα επεκταθεί σε όλα τα σπίτια.

Πράγματι, ο ΠΟΥ τόνισε το ζήτημα σε στατιστική έκθεση του 2016 με τίτλο “Παρακολούθηση της Υγείας για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης” η οποία έθεσε ως στόχο για το 2030 τη μείωση του ποσοστού θνησιμότητας που αποδίδεται στη ρύπανση του οικιακού και του περιβάλλοντος αέρα. Σημειώνει ότι ένα από τα κύρια εμπόδια στη μείωση των επιπέδων θνησιμότητας που προκαλείται από την ατμοσφαιρική ρύπανση είναι «η έλλειψη παρακολούθησης των επιπέδων, των πηγών και των συνεπειών της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη δημόσια υγεία».

Η λεπτομερής κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα κτίρια συμβάλλουν στη ρύπανση των πόλεων είναι απαραίτητη. Αυτό θα δώσει στις δημόσιες αρχές, στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων και στους διαχειριστές τα εργαλεία για τη δημιουργία των απαραίτητων στρατηγικών.

Σε συνεργασία με το womanidol