Αδιέξοδο στον IMO για τη πράσινη μετάβαση στη Ναυτιλία
21/02/2025
Χωρίς να βγει “λευκός καπνός” τελείωσε, την Παρασκευή 21/2, η συνεδρίαση της “Ομάδας Εργασίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία (ISWG-GHG)”, που πραγματοποιήθηκε ολόκληρη την περασμένη εβδομάδα στο Λονδίνο, στην έδρα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (International Maritime Organization-ΙMO).
Λίγη ώρα μετά το τέλος της συνεδρίασης ο Guy Platten, γενικός γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου (ICS), τόνισε την ανάγκη να υπάρξει επειγόντως πρόοδος για τη επίτευξη μιας συμφωνίας, ενόψει της κρίσιμης συνεδρίασης της Επιτροπής Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του ΙΜΟ (MEPC 83) τον Απρίλιο.
«Ενώ το ICS είναι σε γενικές γραμμές ικανοποιημένο με την πρόοδο που σημειώθηκε σε ένα ριζικό νέο “πακέτο” παγκόσμιων κανονισμών για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, συμπεριλαμβανομένου ενός μηχανισμού τιμολόγησης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μένει να γίνει επειγόντως πολλή δουλειά», είπε ο ίδιος, «αλλά παρά τις αποκλίσεις σε πολλά θέματα, είναι ενθαρρυντικό ότι οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται με θετικό και συνεργατικό πνεύμα».
Στόχος είναι να υπάρξει τον Απρίλιο μεταξύ των 176 κρατών-μελών του ΙΜΟ μια συμφωνία για τις τροποποιήσεις, που πρέπει να γίνουν στη Διεθνή Σύμβαση MARPOL ώστε να προχωρήσει, από το 2027, η υλοποίηση των μέτρων για να “έρθει” η ναυτιλία σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως ή περίπου το 2050. Σε περίπτωση αποτυχίας για μια παγκόσμια συμφωνία υπάρχει κίνδυνος για τη λήψη περιφερειακών μέτρων, π.χ. από την ΕΕ και από αλλού, που θεωρείται ιδιαίτερα αρνητικό για τη ναυτιλία.
Όπως έγραψε αναλυτικά το SLpress.gr οι προτάσεις που “συγκρούονται” είναι δύο: Η μια που υποστηρίζεται από περίπου 50 κράτη, ανάμεσά τους μεγάλες ναυτιλιακές δυνάμεις, όπως η Ελλάδα, η Κορέα, η Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο για την καθιέρωση εισφοράς για τη χρήση άνθρακα και ενός πρότυπου καυσίμων και μια δεύτερη για την καθιέρωση μόνο ενός προτύπου καυσίμων.
Παρότι η συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας έγινε “κεκλεισμένων των θυρών”, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, από δημοσιεύματα του ναυτιλιακού ξένου Τύπου, έγινε γνωστό ότι δεκατρείς ακόμα χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελβετία, η Τουρκία, η Γεωργία και το Μεξικό προσχώρησαν στην πλειοψηφούσα άποψη, συμφωνώντας ότι μια μελλοντική εισφορά θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 18-150 δολάρια ανά τόνο αερίου θερμοκηπίου.
Τι λέει το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο
Το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο αναφέρει ότι δεν επιτεύχθηκε σημαντική πρόοδος προς μια τελική συμφωνία σχετικά με μια καθολική εισφορά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου των πλοίων, «η οποία υποστηρίζεται ευρέως από τη ναυτιλιακή βιομηχανία ως ο καλύτερος μηχανισμός για την επιτάχυνση της μετάβασης στις καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050».
Ωστόσο, «είναι ενθαρρυντικό» – κατά το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ISC) – ότι «περίπου τα τρία τέταρτα των κρατών του ΙΜΟ υποστηρίζουν τώρα σθεναρά το σύστημα συνεισφοράς που προτείνεται από την “ομάδα των 50+” και το Επιμελητήριο.
Πάντως, οι ανησυχίες που εγείρονται από μια σημαντική μειοψηφία, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Βραζιλίας, πρέπει να αντιμετωπιστούν με απλό και ρεαλιστικό τρόπο για να επιτευχθεί πλήρης συναίνεση».
Με αυτά τα δεδομένα, σύμφωνα με ναυτιλιακούς αναλυτές, θα θεωρηθεί ως ιδιαίτερα θετικό εάν τον Απρίλιο έχει υπάρξει συμφωνία για την τιμή του άνθρακα και το πρότυπο του καυσίμου, αφήνοντας τις υπόλοιπες λεπτομέρειες για τη σύνοδο του Οκτωβρίου. Μια μελέτη της πλατφόρμας ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), που ανατέθηκε από τον ΙΜΟ πέρυσι, ανέλυσε τον οικονομικό αντίκτυπο μιας τέτοιας εισφοράς. Η έρευνα διαπίστωσε ότι εάν ο φόρος οριστεί μεταξύ 150 και 300 δολαρίων ανά τόνο, θα μπορούσε να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές επιπτώσεις στην αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ – αλλά μόνο εάν τα έσοδα κατευθύνονται προς τα πιο ευάλωτα έθνη για το κλίμα.
Από την άλλη πλευρά το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο θεωρείτο ότι το Ταμείο που θα δημιουργηθεί, θα εισπράττει ετησίως δισεκατομμύρια δολάρια από χρεώσεις για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου των πλοίων και θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την παροχή οικονομικών ανταμοιβών σε πλοία που χρησιμοποιούν καύσιμα μηδενικών ή σχεδόν μηδενικών εκπομπών σε άνθρακα (όπως πράσινη μεθανόλη, βιομεθάνιο, πράσινη βιώσιμη αμμωνία): «Αυτά τα κίνητρα είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του χάσματος κόστους με τα συμβατικά καύσιμα πλοίων και τον καταλύτη της παραγωγής και της απορρόφησης νέων καυσίμων».
Οι επόμενες έξη εβδομάδες, μέχρι τη συνεδρίαση του Απριλίου, θα κρίνουν πολλά….