Μ. Δεληγιάννη (CLIA): Ανάγκη για βιώσιμα καύσιμα στην κρουαζιέρα

Τα στοιχεία αυτά, προέρχονται από την συνέντευξη που μας παραχώρησε η Μαρία Δεληγιάννη, διευθύντρια Ανατολικής Μεσογείου της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας-Cruise Lines International Association (CLIA), στο πλαίσιο του αφιερώματος του SLpress.gr: “2024- Στο κατώφλι της πράσινης ναυτιλίας”. Το αφιέρωμα έγινε με αφορμή την διεθνή ναυτιλιακή έκθεση ‘‘Ποσειδώνια 2024’’ (Metropolitan Expo 3 έως 7 Ιουνίου).

-Οι εταιρείες-μέλη της CLIA, αλλά και η ίδια η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας, πως αντιμετωπίζει τις υποχρεώσεις της για τη μετάβαση σε μια πράσινη μετεξέλιξή της – έχει θέσει κάποιους στόχους στην πορεία για καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050;

Η κρουαζιέρα είναι πρωτοπόρος του κλάδου της ναυτιλίας στην πράσινη μετάβαση, επενδύοντας δισεκατομμύρια δολάρια τόσο σε τεχνολογίες πρόωσης, μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα των πλοίων και εναλλακτικά καύσιμα, όσο και σε προηγμένες περιβαλλοντικές τεχνολογίες εν πλω και στο ξενοδοχειακό κομμάτι του πλοίου για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Προκειμένου να επιτύχουν το όραμα των καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050, οι εταιρείες κρουαζιέρας έχουν σήμερα υπό παραγγελία 55 κρουαζιερόπλοια, που αντιπροσωπεύουν επένδυση 33,9 δισ. ευρώ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Τόσο τα κρουαζιερόπλοια που ταξιδεύουν σήμερα, όσο και αυτά που κατασκευάζονται, είναι από τα πιο προηγμένα και ενεργειακά αποδοτικά πλοία στην ιστορία.

Ωστόσο, ενώ οι επενδύσεις στην τεχνολογία των πλοίων συνεχίζονται, η διαθεσιμότητα βιώσιμων καυσίμων πλοίων σε ευρεία κλίμακα είναι το κομμάτι που λείπει από το παζλ. Αυτός είναι ο λόγος που η CLIA, κατά την πρόσφατη Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής που διοργάνωσε στη Γένοβα, απηύθυνε έκκληση προς τις κυβερνήσεις, να ενεργήσουν για να αυξήσουν την παραγωγή βιώσιμων καυσίμων πλοίων, θέτοντας πιο φιλόδοξους στόχους παραγωγής, ιδιαίτερα για τα συνθετικά καύσιμα και τα βιοκαύσιμα.

Είναι πολύ σημαντικό ότι η κρουαζιέρα αναγνωρίζεται πλέον ως μία από τις πιο υπεύθυνες και βιώσιμες μορφές τουρισμού. Αυτό είναι το αποτέλεσμα συστηματικής προσπάθειας της CLIA και των εταιρειών μελών της, που με σεβασμό για τις κοινότητες που υποστηρίζουν τον τομέα της κρουαζιέρας, συνεργάζονται σε δρομολόγια, λιμενικές λειτουργίες και βελτιωμένες πρακτικές διαχείρισης προορισμών, ώστε να παρέχουν βιώσιμες, βέλτιστες εμπειρίες για τις κοινότητες και τους επισκέπτες.

–Ποια θέση κατέχει η Ανατολική Μεσόγειος στις προτιμήσεις τουρισμού κρουαζιέρας;

Η Ανατολική Μεσόγειος παραμένει σταθερά μεταξύ των τριών δημοφιλέστερων προορισμών κρουαζιέρας παγκοσμίως. Το συγκριτικό της πλεονέκτημα είναι ότι ενώνει τρεις ηπείρους, την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, προσφέροντας μία πληθώρα επιλογών προορισμών κρουαζιέρας, με πολύ διαφορετική κουλτούρα και πολιτισμό η μία από την άλλη. Η Ευρώπη είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προορισμός κρουαζιέρας στον κόσμο (18,5%) μετά την Καραϊβική, τις Μπαχάμες και τις Βερμούδες (44,2%).

 

-Έχει ανακάμψει η κρουαζιέρα σήμερα, μετά την πανδημία – πόσο έχουν επηρεάσει οι πόλεμοι τον κλάδο και ποιες είναι οι πιο επισκέψιμες περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο;

Η ετήσια έκθεση της CLIA για την κατάσταση της βιομηχανίας κρουαζιέρας για το 2024 δείχνει πως το 2023, o τουρισμός κρουαζιέρας έφτασε το 107% των επιπέδων του 2019, με 31,7 εκατομμύρια επιβάτες – σχεδόν δύο εκατομμύρια περισσότεροι σε σύγκριση με το 2019, ενώ το 2024 οι επιβάτες κρουαζιέρας αναμένεται να φτάσουν τα 35,7 εκατομμύρια. Η κρουαζιέρα είναι αυτή τη στιγμή, ο πιο ταχύτερα αναπτυγμένος κλάδος του τουρισμού παγκοσμίως.

Οι γεωπολιτικές αναταράξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής έχουν πράγματι επηρεάσει αυτήν την τάση, ωστόσο μια πληθώρα λιμένων της περιοχής συνεχίζουν απρόσκοπτα την ανάπτυξή τους και τις επενδύσεις τους σε νέα τέρμιναλ. Στον κλάδο της κρουαζιέρας – όπως και γενικότερα στον τουρισμό – σημαντικό ρόλο παίζει η ψυχολογία. Μια περιοχή, πρέπει όχι μόνο να είναι ασφαλής, αλλά και να την αισθάνεται ασφαλής ο επιβάτης κρουαζιέρας.

Τα πιο σημαντικά λιμάνια της περιοχής από άποψη κίνησης είναι στην Αίγυπτο η Αλεξάνδρεια, στην Ελλάδα ο Πειραιάς, η Σαντορίνη, η Μύκονος, η Κέρκυρα, το Κατάκολο, το Ηράκλειο, η Ρόδος και η Θεσσαλονίκη, στο Ισραήλ η Χάιφα, στην Κύπρο η Λεμεσός και στην Τουρκία το Κουσάντασι και η Κωνσταντινούπολη. Η Ελλάδα έχει σταθερή ανοδική πορεία αναμένοντας για φέτος πάνω από 5.280 προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων έναντι 5.230 πέρσι, όπου ήταν και χρονιά ρεκόρ από άποψη επισκεψιμότητας με πάνω από 7.000.000 επιβάτες κρουαζιέρας.

-Η Ελλάδα, έχει τις κατάλληλες υποδομές homeporting;

Ο ρυθμός ανάπτυξης του homeporting (λιμάνι εκκίνησης ή/και επιβίβασης επιβατών κρουαζιέρας) στην Ελλάδα είναι εντυπωσιακός και μπορεί να προσφέρει μεγάλα οφέλη στην οικονομία της. Από τα 131 κρουαζιερόπλοια που αναμένεται να δραστηριοποιηθούν φέτος, το 70% θα κάνει homeporting ή μερικό homeporting σε ελληνικά λιμάνια.

Το homeporting είναι μία μοναδική ευκαιρία για κάθε χώρα κρουαζιέρας, καθώς αποφέρει έσοδα από τη διαμονή επιβατών πριν και μετά την κρουαζιέρα και από την αεροπορική μεταφορά, έξοδα ανεφοδιασμού, συντήρησης και προμήθειας των πλοίων, αλλά και αλλαγές πληρωμάτων και δαπάνες που πραγματοποιούν στη χώρα τα πληρώματα.

Προκειμένου το homeporting να αναπτυχθεί περαιτέρω, υπάρχουν ακόμα αρκετά που πρέπει να γίνουν στη χώρα, τόσο στην κατεύθυνση στοχευμένων επενδύσεων σε λιμενικές υποδομές, όσο και στο επίπεδο διαχείρισης των προορισμών, ώστε η ανάπτυξη της κρουαζιέρας να είναι βιώσιμη. Το πενταετές Σχέδιο Δράσης της CLIA για την Ελλάδα, που παρουσιάσαμε πέρσι στην ελληνική κυβέρνηση, μπορεί να βοηθήσει ώστε οι στόχοι αυτοί να επιτευχθούν και τα οφέλη για την Ελλάδα από την κρουαζιέρα να μεγιστοποιηθούν, προς όφελος όλων.

-Μπορείτε να μας δώσετε κάποια στοιχεία για το πενταετές Σχέδιο Δράσης του κλάδου της κρουαζιέρας και οικονομικά μεγέθη για την Ελλάδα;

Η Ελλάδα καταγράφει μεγάλη ανάπτυξη στην κρουαζιέρα τα τελευταία χρόνια, η οποία αποφέρει σημαντικά οφέλη στην οικονομία της. Το 2022, ο κλάδος της κρουαζιέρας υποστήριξε περισσότερες από 14.300 θέσεις εργασίας και εισέφερε συνολικά 1,4 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία. Το οικονομικό αποτύπωμα της κρουαζιέρας στην Ελλάδα βασίζεται κυρίως στις δαπάνες επιβατών και στις δαπάνες των εταιρειών κρουαζιέρας, καθώς η χώρα αποτελεί δημοφιλή προορισμό, με αυξανόμενη δραστηριότητα homeporting.

Βασικός στόχος του πενταετούς Σχεδίου Δράσης των εταιρειών κρουαζιέρας για την Ελλάδα είναι να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από την κρουαζιέρα για τη χώρα και να βοηθήσει να ξεκλειδώσουν οι δυνατότητές της για βιώσιμη ανάπτυξη. Το Σχέδιο βασίζεται σε πέντε πυλώνες:

1. Επέκταση της τουριστικής σεζόν και ανάδειξη νέων προορισμών σε τοπικό επίπεδο, καθώς και ενθάρρυνση συνεργασιών μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου.
2. Δημιουργία λιμενικών υποδομών και περιβάλλοντος λειτουργίας, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη συστήματος και πολιτικής κατανομής θέσεων ελλιμενισμού (berth management system) σε τοπικό επίπεδο, την ανάπτυξη λιμενικών υποδομών και θέσεων πλαγιοδέτησης για δραστηριότητες homeporting και για τον καλύτερο σχεδιασμό δρομολογίων, την ανάπτυξη υποδομών για την εφαρμογή των νέων συνοριακών κανονισμών της ΕΕ που θα εφαρμοστούν από το φθινόπωρο του 2024, καθώς και την ανάπτυξη της ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας κρουαζιερoπλοίων στην Ελλάδα.
3. Ανάπτυξη πρακτικών βιώσιμου τουρισμού, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για σχέδια διαχείρισης προορισμών για τους δημοφιλείς προορισμούς, που θα προσφέρουν μια ολιστική προσέγγιση στη διαχείριση των τουριστικών ροών σε τοπικό επίπεδο.
4. Ανάπτυξη λύσεων παράκτιας ενεργειακής υποστήριξης που θα συνεργάζονται με τις περιβαλλοντικές τεχνολογίες που αναπτύσσονται πάνω στα πλοία και παράλληλη υποστήριξη της παραγωγής και της προμήθειας βιώσιμων καυσίμων πλοίων, στα οποία η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως ναυτικό έθνος.
5. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των Ελλήνων για το ναυτικό επάγγελμα και τις ευκαιρίες απασχόλησης στον κλάδο της κρουαζιέρας, καθώς και την ταυτόχρονη ανάπτυξη των δεξιοτήτων της επόμενης γενιάς ναυτικών.

-Ακούγονται παράπονα ότι ο τουρίστες κρουαζιέρας δεν προσφέρουν στις τοπικές οικονομίες, τι λέτε γι’ αυτό;

Το 2022, το συνολικό οικονομικό αντίκτυπο της κρουαζιέρας παγκοσμίως ήταν 138 δισεκατομμύρια δολάρια, υποστηρίζοντας 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και 43 δισεκατομμύρια δολάρια σε μισθούς. Το 2023 (τα αποτελέσματα θα δημοσιευθούν τον Σεπτέμβριο του 2024), ο αντίκτυπος θα είναι ακόμη μεγαλύτερος δεδομένης της αύξησης κατά 50% στον αριθμό των επιβατών που ταξίδεψαν το 2023 σε σύγκριση με το 2022.

Η οικονομική συνεισφορά του κλάδου της κρουαζιέρας στις τοπικές κοινωνίες αυξάνεται συνεχώς ενώ το homeporting αποτελεί μία μοναδική ευκαιρία για μεγιστοποίηση του κέρδους. Ο κόσμος λανθασμένα αντιλαμβάνεται την οικονομική συνεισφορά της κρουαζιέρας ως “το τι ξοδεύει ο επιβάτης”. Στην πραγματικότητα, η συνεισφορά της κρουαζιέρας προέρχεται από τέσσερις βασικές δραστηριότητες: Προμήθειες των εταιρειών κρουαζιέρας, ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες και συντήρηση των πλοίων, κατανάλωση επιβατών στην ξηρά και δαπάνες των πληρωμάτων στην Ελλάδα.

Στην Ελλάδα συγκεκριμένα, από 1 δισ. ευρώ το 2019, η οικονομική συνεισφορά της κρουαζιέρας έφτασε το 1,4 δισ. το 2022, λόγω και της μεγάλης αύξησης του homeporting στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια (70% των πλοίων). Από αυτά, 0,8 δισ. ευρώ ήταν άμεσα έσοδα, ενώ τα υπόλοιπα (0,6 δισ. ευρώ) ήταν έμμεση και επαγόμενη συνεισφορά. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι πως στην Ελλάδα το 2022 ο κλάδος της κρουαζιέρας υποστήριξε περισσότερες από 14.300 θέσεις εργασίας. Μία πληθώρα επαγγελμάτων εξαρτάται από την κρουαζιέρα: Εν πλω, στα λιμάνια και στους προορισμούς, συμπεριλαμβανομένων των ναυτιλιακών, ταξιδιωτικών και τουριστικών πρακτόρων και ξεναγών, στην εφοδιαστική αλυσίδα, σε εταιρείες τροφίμων, και συντήρησης πλοίων. Όλοι αυτοί οι ειδικοί συνεργάζονται και κάνουν την κρουαζιέρα επιτυχία.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η κρουαζιέρα συμβάλει στην ανάπτυξη και του συμβατικού τουρισμού καθώς σύμφωνα με έρευνα της CLIA, 6 στους 10 τουρίστες κρουαζιέρας επιστρέφουν σε αυτούς τους προορισμούς για τις διακοπές τους!