Ν. Μαυρίκος (Εφοδιαστές Πλοίων): Άνισο το φορολογικό περιβάλλον για τον κλάδο
22/05/2024Συνέντευξη του Νικόλαου Μαυρίκου, προέδρου του Πανελλήνιου Συλλόγου Εφοδιαστών Πλοίων.
«Ο εφοδιασμός πλοίων γραμμών εξωτερικού, αποτελεί τον δεύτερο στόχο ανάπτυξης της εξαγωγικής δραστηριότητας της χώρας, με τεράστιες δυνατότητες και παρά τον έντονο διεθνή ανταγωνισμό – μέχρι στιγμής ο κλάδος, δεν φαίνεται να επηρεάζεται από την μετάβαση σε carbon zero εποχή», διευκρινίζει ο Νικόλαος Μαυρίκος πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εφοδιαστών Πλοίων (Π.Σ.Ε.Π.Ε. – εκπροσωπεί 110 πιστοποιημένες ελληνικές επιχειρήσεις) στο αφιέρωμα του SLpress.gr: “2024 -Στο κατώφλι της πράσινης ναυτιλίας”, με αφορμή την διεθνή ναυτιλιακή έκθεση ‘‘Ποσειδώνια 2024’’ (Metropolitan Expo 3 έως 7 Ιουνίου).
-Πόσο αφορά τις επιχειρήσεις του Hellenic Association of Ship Suppliers & Exporters’s το ανθρακικό αποτύπωμα και η πράσινη μετάβαση;
Το ανθρακικό αποτύπωμα των πλοίων μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται ότι μας επηρεάζει. Είναι όμως δεδομένο ότι η μετάβαση σε “carbon zero” τα επόμενα χρονιά, θα έχει κάποιες επιπτώσεις και στον κλάδο μας. Συνολικά, πάντως, το παγκόσμιο εμπόριο και η εφοδιαστική αλυσίδα έχουν επηρεαστεί από τις αλλεπάλληλες-αιφνίδιες κρίσεις, από την πανδημία, τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις, τα θέματα ενεργειακής ασφάλειας, τον πληθωρισμό και την κλιματική αλλαγή, γεγονότα που έχουν διαμορφώσει μια νέα παγκόσμια συνθήκη, με έντονα διασυνοριακό χαρακτήρα.
Πέρα από τις μεγάλες αυτές προκλήσεις, υπάρχουν και ζητήματα τα οποία θα επηρεάσουν την καθημερινή λειτουργία των εφοδιαστικών επιχειρήσεων, που πρέπει να “απαντηθούν”, όπως είναι :η δημιουργία Logistics Parks και Βιομηχανικών Περιοχών (ΒΙ.ΠΕ) αλλά και η ανάπτυξη των λιμένων. Έτσι θα έχουμε το τρίπτυχο “ΒΙ.ΠΕ – Σιδηρόδρομος – Λιμάνια” και την συνδεσιμότητα τους με τους αερολιμένες της χώρας, για την διακίνηση εμπορευμάτων προς Ευρώπη. Άμεση είναι:
- Η ανάγκη εκσυγχρονισμού του τελωνειακού κώδικα 952/13.
- Η υλοποίηση του EUROPEAN MARITIME SINGLE WINDOW (E.M.S.W) που προβλέπεται από τον καν.1239/2019, προκειμένου να διευκολυνθεί η ηλεκτρονική διαβίβαση πληροφοριών όσον αφορά τις υποχρεώσεις υποβολής δηλώσεων για τα πλοία που καταπλέουν, παραμένουν και αποπλέουν από λιμένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και
- Η υλοποίηση της Εθνικής Ενιαίας Πλατφόρμας Λιμενικής Κοινότητας για την ηλεκτρονική υποβολή δεδομένων που αφορούν υπηρεσίες λιμένα και εφοδιαστικής αλυσίδας από τους χρήστες και λοιπούς συναλλασσόμενους με τους λιμένες της χώρας.
- Στο πεδίο της ψηφιακής μετάβασης, πρόκληση «παραμένει», η επιμόρφωση του έμψυχου δυναμικού στις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες και στον χειρισμό τεχνολογιών.
http://www.ship-suppliers.gr
-Πόσες επιχειρήσεις είναι υπό την ομπρέλα σας και σε ποιες χώρες δραστηριοποιείστε;
Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εφοδιαστών Πλοίων και Εξαγωγέων (Π.Σ.Ε.Π.Ε.) ιδρύθηκε το 1975 και εκπροσωπεί 110 αξιόπιστες, πιστοποιημένες και οργανωμένες ελληνικές επιχειρήσεις, με τουλάχιστον 20 έτη παρουσία στον χώρο. Δεν υπάρχει άλλος φορέας στην χώρα μας που να εκπροσωπεί τους εφοδιαστές πλοίων. Τα μέλη μας δραστηριοποιούνται Ελλάδα και επίσης έντονα στο εξωτερικό:
- Εφοδιάζουν πλοία σε ξένα λιμάνια της ΕΕ η και τρίτων χωρών.
- Έχουν δημιουργήσει αποθήκες σε διάφορα μεγάλα λιμάνια προκειμένου να εξυπηρετούν τα πλοία,
- Και εξάγουν προς τρίτες χώρες.
Ο Π.Σ.Ε.Π.Ε. έχει παρουσία σε ευρωπαϊκό επίπεδο διότι είναι μέλος του πανευρωπαϊκού συνδέσμου εφοδιαστών πλοίων OCEAN και σε παγκόσμιο επίπεδο διότι είναι μέλος του INTERNATIONAL SHIP SUPPLIERS AND SERVICES ASSOCIATION (ISSA) και παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις του κλάδου. Υπάρχουν στο σύλλογο και μέλη που δραστηριοποιούνται στην επισκευή, συντήρηση και ασφάλεια των πλοίων. Επίσης είμαστε ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Ελληνικών Ναυπηγείων.
-Έχετε ανταγωνισμό;
Ο εφοδιασμός πλοίων γραμμών εξωτερικού, αποτελεί τον δεύτερο στόχο ανάπτυξης της εξαγωγικής δραστηριότητας της χώρας, με τεράστιες δυνατότητες, χωρίς να χρειάζεται ιδιαίτερα κίνητρα από το κράτος και παρά τον έντονο διεθνή ανταγωνισμό. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη του είναι να διατίθενται τα εφόδια, χωρίς δασμό-φορολογικές επιβαρύνσεις.
Οι εφοδιαστές στην Ελλάδα, δραστηριοποιούνται, κάτω από δύσκολες συνθήκες. Πέραν από τους εφοδιασμούς, που πραγματοποιούν τα μέλη μας σε πλοία που προσεγγίζουν λιμάνια του εξωτερικού με τρόφιμα, ποτά, καπνικά και υλικά απαραίτητα για τον εξοπλισμό των πλοίων, κάνουμε και εξαγωγές με παρόμοια προϊόντα σε όλο τον κόσμο.
Ο ανταγωνισμός είναι πολύ έντονος λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περιοχή της Μεσογείου υπάρχουν πολλά λιμάνια, όπου τα πλοία μπορούν εύκολα να βρουν τις αναγκαίες προμήθειες. Έτσι καθημερινά συγκρίνεται για την ποιότητα, την τιμή, την ανταπόκρισή του από τους διαχειριστές, τους εφοπλιστές και τους πλοιάρχους.
Επίσης λειτουργούμε σ’ ένα άνισο φορολογικό-επιχειρηματικό περιβάλλον, σε σχέση με αυτό των εφοδιαστών άλλων κρατών στην λεκάνη της Μεσογείου π.χ. Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Ισραήλ, Αίγυπτο, λόγω της υψηλής φορολογίας στην Ελλάδα και μη εναρμόνισης χορήγησης απαλλαγής από δασμοφορολογικές επιβαρύνσεις των εφοδίων στα πλοία, σε σχέση με τα ισχύοντα στα άλλα κράτη.
Στην χώρα μας, δεν υπάρχει ευνοϊκό τραπεζικό σύστημα, έτσι ο Έλληνας εφοδιαστής καλείται να χρηματοδοτήσει ο ίδιος όχι μόνο το κόστος των προϊόντων, αλλά και τα λειτουργικά έξοδα κατά την πώληση, αφού οι εταιρείες μας πληρώνουν ως επί το πλείστων σε 60μέρες. Λειτουργούμε από το 1990, εντός ενός υπεραπλουστευμένου διαδικαστικού πλαισίου, έτσι ώστε χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια να γίνεται άμεσα ο εφοδιασμός. Απ’ την άλλη υπάρχουν δυσλειτουργίες όσο αναφορά την χορήγηση απαλλαγών από ΔΑΣΜΟ-ΕΦΚ -ΦΚ-ΦΠΑ σε ορισμένες κατηγορίες πλοίων.
-Έχουν εκσυγχρονιστεί-ψηφιοποιηθεί οι υπηρεσίες σας για τον εφοδιασμό κρουαζιερόπλοιων, και άλλων κατηγοριών πλοία;
Στο πεδίο της ψηφιακής μετάβασης, πρόκληση “παραμένει”, η επιμόρφωση του έμψυχου δυναμικού στις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες και στον χειρισμό τεχνολογιών. Όσο αφορά την κρουαζιέρα είναι αξιοσημείωτη ανάπτυξη της, τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Και η επακόλουθη αύξηση των επισκεπτών της κρουαζιέρας είναι μια θετική εξέλιξη με σημαντικό οικονομικό όφελος για τη χώρα. Η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας International Cruise Lines Association αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός κόμβος στη Μεσόγειο, με μεγάλες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης, έχοντας μάλιστα σημαντικά ανεπτυγμένες δυνατότητες homeporting.
Ο Π.Σ.Ε.Π.Ε. στο πλαίσιο κοινών δράσεων με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (ΕΒΕΠ) συμμετείχε με 10 εταιρείες μέλη του, στην 1η Ευρωπαϊκή Έκθεση Κρουαζιέρας “Cruise Week Europe: INNOVATIONEXPO 2024”, που διοργάνωσε τον Μάρτιο 2024 η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας CLIA στη Γένοβα. Όμως πάρα το γεγονός της ραγδαίας αύξησης της κρουαζιέρας και ότι οι εφοδιασμοί αποτελούν ουσιαστικά εξαγωγή στην αυλή μας, δεν εισπράττουμε τα μεγέθη που μας αναλογούν.
Από την Ευρωπαϊκή Ένωση με τις Οδηγίες 112/ 2006 για τον ΦΠΑ και 262/20 για τον ΕΦΚ προβλέπεται δυνατότητα απαλλαγής των εφοδίων από τους σχετικούς φόρους, ενώ με τον κανονισμό 1186/09 άρθρο 132 αφήνεται η ευχέρεια στα κράτη μέλη να θεσπίσουν τις διατάξεις για τις απαλλαγές από δασμό. Ενώ στα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ οι απαλλαγές εφαρμόζονται χωρίς παρεκκλίσεις, στην χώρα μας παρατηρούνται περιορισμοί α) είτε λόγω του προσώπου που παραλαμβάνει τα εφόδια επί του πλοίου β) είτε λόγω της κατηγορίας των πλοίων.
Ο Ν. Μαυρίκος για τις ελληνικές παρεκκλίσεις
α) Με διάσπαρτες εγκύκλιες οδηγίες που έχουν εκδοθεί από τις υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων δεν παρέχεται απαλλαγή από δασμό, ΕΦΚ, ΦΚ και ΦΠΑ των εφοδίων που πωλούνται (τιμολογούνται) σε πρόσωπα που δεν είναι πλοιοκτήτες, αλλά εκμεταλλεύονται ένα χώρο του πλοίου για σκοπούς σίτισης και ψυχαγωγίας των επιβατών και του πληρώματος. Αρκετά πλοία (κυρίως κρουαζιερόπλοια) που προσεγγίζουν τα ελληνικά λιμάνια, ενώ θα έπρεπε να αναθέτουν πρωτίστως σε ελληνικές επιχειρήσεις την προμήθεια των τροφίμων, ποτών και καπνικών προϊόντων, λόγω της μη απαλλαγής από δασμό-φορολογικές επιβαρύνσεις οι εφοδιασμοί εκτρέπονται σε επιχειρήσεις άλλων κρατών-μελών, που παραδίδουν ανεμπόδιστα τα προϊόντα αυτά στα ελληνικά λιμάνια, καθόσον τέτοια εμπόδια, δεν υφίστανται στα άλλα κράτη-μέλη, ή εφοδιάζονται σε ξένα λιμάνια τα οποία προσεγγίζουν κατά την άσκηση της μεταφορικής ή εμπορικής τους δραστηριότητας.
Παράλληλα δημιουργούν μια άνιση μεταχείριση μεταξύ των ελληνικών εφοδιαστικών επιχειρήσεων και των εφοδιαστών που εδρεύουν στα άλλα κράτη μέλη, αφού όχι μόνο εκτρέπουμε τους εφοδιασμούς προς αυτούς άλλα παράλληλα δεν εμποδίζονται από τις ελληνικές αρχές.
Το πρόβλημα το οποίο είναι διοικητικού και όχι νομικού χαρακτήρα είναι οριζόντιο (δεν αφορά μόνο τα κρουαζιερόπλοια ή τα FERIIES, αλλά και τα φορτηγά) υφίστανται πάνω από μια δεκαετία και πάρα τις επίμονες προσπάθειες, την σωρεία υπομνημάτων από όλους τους θιγομένους φορείς και τα αρμόδια επιμελητήρια, η Γενική Διεύθυνση Τελωνείων δεν δείχνει να έχει κατανοήσει το πρόβλημα, που έχει δημιουργήσει και να φροντίσει να το θεραπεύσει.
β) Επιπλέον στην εθνική νομοθεσία δεν υπάρχει πρόβλεψη για την απαλλαγή από Δασμό, ΕΦΚ, ΦΚ και ΦΠΑ για τα τροφοεφόδια που παραδίδονται σε ελληνικά πολεμικά πλοία και σε πολεμικά πλοία που δεν ανήκουν σε χώρες του ΝΑΤΟ όταν αποπλέουν για το εξωτερικό, αν και το άρθρο 148 παρ. Β) της οδηγίας 112/2006 το ορίζει ρητά, καθώς επίσης σε επαγγελματικά τουριστικά πλοία που αποπλέουν για το εξωτερικό. Πρόσφατα η Γενική Διεύθυνση Τελωνείων δεσμεύτηκε για την επίλυση των θεμάτων.
-Υπάρχουν ζητήματα του κλάδου, που αφορούν ρυθμίσεις, στον τομέα του εφοδιασμού πλοίων και είναι σε εκκρεμότητα;
Είναι διοικητικού και νομοθετικού χαρακτήρα-Διοικητικού όπως:
- Μη απαλλαγή από ΦΠΑ των εφοδίων που πωλούνται σε πρόσωπα που δεν είναι πλοιοκτήτες αλλά εκμεταλλεύονται ένα χώρο του πλοίου για σκοπούς σίτισης και ψυχαγωγίας των επιβατών και του πληρώματος.
- Μη Ηλεκτρονική εφαρμογή της προβλεπόμενης διαδικασίας από την Π 1591/87 ΑΥΟ για την απαλλαγή ΦΠΑ των προϊόντων που πωλούνται σε πρόσωπα τα οποία τα παραδίδουν σε δικαιούχα απαλλαγής πλοία κατά ανάλογη εφαρμογή μετά οριζόμενα στην αριθ. Ε 2003/31-12-2021 εγκύκλιο έτσι ώστε να μειωθεί η περιττή γραφειοκρατία ,το διοικητικό κόστος στις τελωνειακές υπηρεσίες και να διευκολυνθεί το εφοδιαστικό εμπόριο.
- Απαγόρευση μεταβίβασης εμπορευμάτων ΕΦΚ εντός φορολογικής αποθήκης σε πρόσωπα που δεν έχουν άδεια εγκεκριμένου αποθηκευτή.
Και νομοθετικού:
- Μη απαλλαγή από ΦΠΑ των εφοδίων που παραδίδονται σε μικτό πλόα κρουαζιερόπλοια.
- Μη απαλλαγή από Δασμό, ΕΦΚ, ΦΚ και ΦΠΑ για τα τροφοεφόδια που παραδίδονται σε επαγγελματικά τουριστικά πλοία τα οποία εκτελούν κυκλικά ταξίδια στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους και καταλήγουν σε λιμάνια της Τουρκίας (Κουσάντασι).
- Δημιουργία Μητρώου Εφοδιαστικών Επιχειρήσεων στο ΟΠΣΤ.
Τα χρόνια αιτήματα νομοθετικού χαρακτήρα για τους εφοδιασμούς πλοίων γραμμών εξωτερικού που εκκρεμούν δεν αντιτίθεται στην Κοινοτική νομοθεσία και στο πνεύμα της κυβερνητικής πολιτικής ενώ τα διαδικαστικού χαρακτήρα μπορούν να επιλυθούν με μια εγκύκλιο.