Προσφορά από Chevron-Helleniq Energy για τα θαλάσσια οικόπεδα της Κρήτης – Τί λένε τα τουρκικά ΜΜΕ

Η Ελλάδα μετατρέπεται σε «σημαντικό ενεργειακό παίκτη στην Ανατολική Μεσόγειο. Αναγνωρίζεται από την ΕΕ και τις ΗΠΑ» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σχολιάζοντας την εξέλιξη. Από το Χαϊδάρι, όπου πραγματοποιούσε επίσκεψη, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η συμμετοχή «είναι η καλύτερη απόδειξη του τρόπου με τον οποίον η κυβέρνησή μας αντιλαμβάνεται την αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας».

Ειδική αναφορά έκανε και στην αυριανή επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκμαν, με τον οποίο θα συναντηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου. «Αύριο θα υποδεχθώ στην πρώτη του επίσημη επίσκεψη τον Αμερικανό υπουργό Εσωτερικών που διαχειρίζεται το χαρτοφυλάκιο της Ενέργειας για να συζητήσουμε τον τρόπο με τον οποίον αναβαθμίζουμε διαρκώς τον στρατηγικό, γεωπολιτικό ενεργειακό ρόλο της πατρίδας μας», είπε.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, έκανε προηγουμένως την ακόλουθη δήλωση: «Σήμερα, η κοινοπραξία Chevron και Helleniq Energy ανακοίνωσε τη συμμετοχή της στον διεθνή διαγωνισμό για τα 4 θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου. Έτσι, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου ενεργειακού πλούτου της Πατρίδας μας. Πρόκειται για μία εξέλιξη Ελπίδας και Προοπτικής για τη χώρα μας.

Η Ελλάδα, με εθνική αυτοπεποίθηση, βάζει γερά θεμέλια για την ενεργειακή της αυτάρκεια και αξιοποιεί τη γεωπολιτική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη εκπληρώνει το καθήκον της προς τα παιδιά μας και τις επόμενες γενιές, υλοποιώντας τις δεσμεύσεις της για μια Ελλάδα ενεργειακά ασφαλή, επενδυτικά ελκυστική και γεωπολιτικά ισχυρή. Από αύριο προχωρούμε ακόμη πιο αποφασιστικά, πιο γρήγορα, ξεκλειδώνοντας τις δυνατότητες της χώρας μας για πρόοδο και ευημερία για όλες τις Ελληνίδες, για όλους τους Έλληνες».

Η γεωπολιτική διάσταση της προσφοράς

Το βασικό ζητούμενο για την ελληνική πλευρά φαίνεται να έχει ήδη επιτευχθεί, καθώς η απόφαση της Chevron – με τη στήριξη, όπως όλα δείχνουν, της αμερικανικής κυβέρνησης – καταδεικνύει ότι οι προσπάθειες Τουρκίας και Λιβύης να αμφισβητήσουν τις θαλάσσιες ζώνες νότια της Κρήτης δεν είχαν αποτέλεσμα.

Ήδη από χθες υπήρχαν ενδείξεις ότι η πρόθεση της Chevron θα επισημοποιούνταν, καθώς έγινε γνωστό ότι την επόμενη ημέρα θα επισκεπτόταν την Αθήνα ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ και επικεφαλής του Συμβούλου Ενεργειακής Κυριαρχίας του Λευκού Οίκου, Νταγκ Μπέργκαμ. Το χρονικό σημείο της επίσκεψης θα έχανε την αξία του εάν η εταιρεία είχε αποφασίσει να μην συμμετάσχει στον διαγωνισμό.

Η εμπλοκή του αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού στα κρητικά οικόπεδα λειτουργεί, ταυτόχρονα, ως έμμεση επιβεβαίωση ότι η μέση γραμμή που προβλέπει ο νόμος Μανιάτη αποτελεί το όριο ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Λιβύη, ακόμη και αν η επίσημη συμφωνία οριοθέτησης δεν έχει υπογραφεί μέχρι σήμερα.

Τα τουρκικά ΜΜΕ

Η Oksijen γράφει στον τίτλο: «Η ελληνική κυβέρνηση προσελκύει αμερικανικές εταιρείες για να περιορίσει την επιρροή της Άγκυρας και να ενισχύσει τη σχέση με την Ουάσινγκτον – Κομβική κίνηση της Αθήνας» και συνεχίζει: «Η πρόσφατη εξέλιξη νότια του Ηρακλείου στην Κρήτη αυξάνει τις ανησυχίες για την ασφάλεια και τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί μέσω της προσέλκυσης αμερικανικών εταιρειών να περιορίσει την επιρροή της Άγκυρας και ταυτόχρονα να ενισχύσει τις διπλωματικές σχέσεις με την Ουάσινγκτον.

Η συμμετοχή εταιρειών όπως η Chevron και η ExxonMobil στις έρευνες υδρογονανθράκων στα θαλάσσια οικόπεδα “Kriti-1” και “Kriti-2” θεωρείται από την Αθήνα κομβική κίνηση με στρατηγική σημασία. Σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες, οι δύο αμερικανικές εταιρείες ενδέχεται να σχηματίσουν κοινοπραξία με την Hellenic Energy, διασφαλίζοντας ότι η 15ετής προσπάθεια της Ελλάδας για ενεργειακή αξιοποίηση της περιοχής δεν θα χαθεί…

Η ελληνική κυβέρνηση αξιολογεί τη συμμετοχή αμερικανικών εταιρειών ως βήμα που επιβεβαιώνει στην πράξη τα δικαιώματα των νησιών σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, βάσει της «μέσης γραμμής» που καθορίζει ο νόμος Μανιάτη του 2011. Η κίνηση αυτή ερμηνεύεται ως έμμεση απάντηση στο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του 2019. Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης χαρακτήρισε την πιθανή αμερικανική συμμετοχή ως “μεγάλη επιτυχία της ελληνικής διπλωματίας”, υπογραμμίζοντας την πολιτική διάσταση πέρα από την ενεργειακή.

Η γεωστρατηγική σημασία της Ανατολικής Μεσογείου ενισχύεται από τις ενεργειακές δυνατότητες της περιοχής, γεγονός που έχει αυξήσει την τουρκική πίεση. Μέσω διπλωματικών ρηματικών διακοινώσεων και άλλων ενεργειών, η Τουρκία προσπαθεί να αποτρέψει τις ελληνικές πρωτοβουλίες. Σύμφωνα με ελληνικές πηγές, η Τουρκία προσπαθεί να αποθαρρύνει την παρουσία αμερικανικών εταιρειών, κλιμακώνοντας το γεωπολιτικό ρίσκο. Ωστόσο, η συμμετοχή της Chevron ή της ExxonMobil θα περιορίσει σημαντικά το περιθώριο ελιγμών της Άγκυρας.

Η έκβαση του διαγωνισμού έχει σημασία για την Ελλάδα όχι μόνο σε ενεργειακό επίπεδο αλλά και για την προσέλκυση της προσοχής της Ουάσινγκτον. Σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ επικεντρώνονται στον πόλεμο Ρωσίας–Ουκρανίας και στην κρίση της Γάζας, η ενίσχυση των αμερικανικών συμφερόντων νότια της Κρήτης μπορεί να λειτουργήσει ως ασφάλεια απέναντι σε ενδεχόμενη ελληνοτουρκική ένταση. Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι για τις ΗΠΑ, η προστασία των αμερικανικών εταιρειών στην περιοχή αποτελεί προτεραιότητα, γεγονός που ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο…

Οι πρώτες έρευνες της ExxonMobil στην περιοχή ξεκινούν το 2018, με την υποστήριξη και της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Qatar Petroleum. Η κίνηση αυτή επιβεβαιώνει τη στρατηγική παρουσία αμερικανικών εταιρειών στην Ανατολική Μεσόγειο, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Ελλάδα και την Κύπρο.

Από την πλευρά της, η Τουρκία αντιδρά έντονα στις μονομερείς προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας να αδειοδοτήσει και να εκμεταλλευτεί περιοχές που διεκδικεί η Τουρκία και η “Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου”(όπως λένε οι Τούρκοι το ψευδοκράτος). Ο Πρόεδρος Ερντογάν και ο τότε υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έχουν κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι τα δικαιώματα της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων δεν μπορούν να παραβιαστούν.

Την ίδια στιγμή, δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η Chevron έχει συμφωνήσει με την Κυπριακή Δημοκρατία για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος “Αφροδίτη”, περιοχή με εκτιμώμενα αποθέματα 4,2 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών φυσικού αερίου, γεγονός που δημιουργεί αμοιβαίο όφελος και για τις δύο πλευρές», καταλήγει…

Η κίνηση της Αιγύπτου

Την ίδια στιγμή, έμπρακτη κίνηση πλήρους αμφισβήτησης του τουρκολιβυκού μνημονίου, αποτελούν οι ευρισκόμενες σε εξέλιξη αιγυπτιακές έρευνες σε θαλάσσιες περιοχές στα δυτικά σύνορά της. Σύμφωνα με την Καθημερινή, οι έρευνες του πλοίου σεισμικών ερευνών «Ramform Hyperion» διεξάγονται από τις 21 Αυγούστου σε μια θαλάσσια περιοχή, την οποία η Τρίπολη διεκδικεί με βάση το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Πριν από περίπου 3 χρόνια το Κάιρο είχε απορρίψει αυτόν τον ισχυρισμό με Προεδρικό Διάταγμα (υπ’ αριθμόν 595 στις 11 Δεκεμβρίου 2022), το οποίο όριζε τα δυτικά θαλάσσια σύνορα της Αιγύπτου με τη Λιβύη, ωστόσο πλέον τώρα κινείται και στο πεδίο, διεξάγοντας έρευνες σε όλη την περιοχή.

Εξαιρετικά κρίσιμης σημασίας είναι η λεπτομέρεια που αφορά την περιοχή όπου διεξάγονται οι έρευνες και περιλαμβάνουν ένα θαλάσσιο οικόπεδο το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα σε όσα τον περασμένο Ιούνιο είχαν παραχωρηθεί από την Τρίπολη στην Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO). Τουρκικά δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η ενέργεια της Αιγύπτου αποτελεί άμεση αντίδραση στη συνεργασία Άγκυρας–Τρίπολης.