Δ. Μπάτης (πρόεδρος ΟΜΕ): Να στελεχωθούν οι απαξιωμένες επιθεωρήσεις μεταλλείων

-Πόσοι μεταλλωρύχοι-ανθρακωρύχοι εργάζονται στην επικράτεια σε ποια ορυχεία και ποιες είναι οι πρώτες ύλες που βγάζετε, ανά χώρο δουλειάς;

Η Ομοσπονδία Μεταλλωρύχων Ελλάδας έχει μια ιστορία 144 ετών, είναι από τα πρώτα εργατικά σωματεία του κλάδου στην Ελλάδα, ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της οργανωμένης εξόρυξης μεταλλευμάτων στη χώρα και συγκροτείται: Από σωματεία εργαζομένων σε μεταλλεία, ορυχεία, λατομεία, καθώς και σε μονάδες ή εγκαταστάσεις μηχανικής προπαρασκευής, εμπλουτισμού και μεταποίησης (μεταλλουργική κατεργασία, χύτευση, καμινεία ορυκτών υλών, κατεργασία βιομηχανικών ορυκτών, αδρανών υλικών και μαρμάρων) που βρίσκονται μέσα στους αντίστοιχους μεταλλευτικούς ή λατομικούς χώρους ή και έξω απ’ αυτούς, εφόσον τα μέλη των σωματείων έχουν κοινό εργοδότη που διαθέτει μεταλλείο ή λατομείο και κοινό σωματείο με τους εργαζόμενους σ’ αυτά. Και από σωματεία: Εργαζομένων στον εντοπισμό, την μελέτη, έρευνα και αξιολόγηση των ορυκτών υλών και εργαζομένων σε κάθε εξορυκτική εργασία υπογείων.

Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται στον κλάδο υπερβαίνουν τις 15.000, και παρότι ακόμη δεν είναι όλα τα σωματεία οργανωμένα στην ΟΜΕ, η Ομοσπονδία καλύπτει βάσει του καταστατικού της όλο τον κλάδο και προσπαθεί να συσπειρώσει όλα τα σωματεία και τους εργαζόμενους. Τα τελευταία χρόνια λόγω των αντεργατικών νομοθεσιών έχουν παρεισφρήσει στο κλάδο πάρα πολλές εταιρείες που εργάζονται εργολαβικά για τις μεταλλευτικές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχουν διάσπαρτοι εργαζόμενοι που δεν έχουν οργανωθεί ακόμη σε κάποιο σωματείο έστω και κλαδικό.

Τα ορυκτά που εξορύσσονται στα μεταλλεία είναι βωξίτες, λευκόλιθοι, χαλκός, ασήμι, χρυσός, μικτά θειούχα (σφαλερίτης, γαληνίτης δηλ. ψευδάργυρος και μόλυβδος), νικέλιο, κοβάλτιο (παράγεται μαζί με το Νι αλλά δεν το εκμεταλλευόμαστε), βιομηχανικά ορυκτά (περλίτης, μπετονίτης, βαρυτίνης κ.α.) αλλά και σε πολλές περιοχές της χώρας διάφορα λατομικά προϊόντα όπως μάρμαρα, διακοσμητικά πετρώματα και αδρανή υλικά.

Σχετικά με τα κοιτάσματα λιγνίτη, υπάρχουν αξιόλογα αποθέματα (Πτολεμαΐδα, Φλώρινα, Μεγαλόπολη), με τα τελευταία ορυχεία που ακόμη δραστηριοποιούνται στη Μεγαλόπολη και Μελίτη να κινδυνεύουν με άμεσο κλείσιμό τους με οδηγία της ΕΕ. Αποτέλεσμα θα είναι να χάσουμε το πλεονέκτημα ενός πολύ σημαντικού ενεργειακού πόρου που παράγει η χώρα μας σε μια εποχή κρίσιμη με γεωπολιτικές αστάθειες και περιφερειακούς πολέμους που απειλούν και τη χώρα μας.

Δεδομένου ότι σήμερα υπάρχει η τεχνολογική δυνατότητα με σύγχρονες μεθόδους καύσης, η ρύπανση να μειωθεί αισθητά. Ο προσχηματικός λόγος που αναφέρεται είναι ότι αντιβαίνει στο δόγμα της “καθαρής ενέργειας” ενώ ο ουσιαστικός λόγος είναι η μεθοδευμένη αυξανόμενη εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενη ενέργεια και η βελτιστοποίηση των κερδών του ολιγοπωλιακού καρτέλ ενέργειας εγχώριου και όχι μόνο.

-Ποια είναι τα κύρια αιτήματα του κλάδου;

• Κατάργηση όλων των αντεργατικών νόμων που υπονομεύουν τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και τον σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας.
• Σταθερή δουλειά με δικαιώματα, 7ωρο – 5ήμερο – 35ωρο. Καμία ανοχή στα ωράρια εξόντωσης των εργαζομένων, στις ελαστικές μορφές απασχόλησης και τις απλήρωτες υπερωρίες.
• Ο ορυκτός πλούτος ο οποίος είναι περιουσία του λαού να αξιοποιείται προς όφελος του με αυστηρά περιβαλλοντικά μέτρα.
• Μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και του λαού. Στον κλάδο μας συχνά πια θρηνούμε νεκρούς, σακατεμένους και άρρωστους από εξαντλητική εργασία και έλλειψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στα Μεταλλεία και ιδιαίτερα στις υπόγειες στοές.
• Να στελεχωθούν οι συνειδητά απαξιωμένες Επιθεωρήσεις Μεταλλείων και να εντείνουν τους ελέγχους.
• Να επανέλθει η σύνταξη των υπογειτών Μεταλλωρύχων στα 50 έτη, από το απάνθρωπο όριο των 57 που είναι σήμερα. Όριο που ελάχιστοι υπογείτες μεταλλωρύχοι φθάνουν υγιείς και αρτιμελείς.
• Αναβάθμιση του ΙΓΜΕ (ΕΑΓΜΕ) για την συστηματική έρευνα του Ορυκτού μας Πλούτου προς όφελος του Λαού, με άμεση πρόσληψη μόνιμου προσωπικού τουλάχιστον 200 εργαζομένων όλων των ειδικοτήτων και με αύξηση των οργανικών θέσεων τουλάχιστον στις 525.
• Ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς με επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων από τα συνδικάτα. Να σταματήσει με νόμο η ποινικοποίηση των αγώνων. Να επανέλθουν όλοι οι απολυμένοι συνδικαλιστές και εργαζόμενοι στις θέσεις τους.
• Αύξηση του κατώτερου μισθού στα 1100 €. Ρήτρα αναπροσαρμογής των μισθών που να καλύπτει τις συνεχώς αυξανόμενες τιμές στα προϊόντα λαϊκής κατανάλωσης.
• Καθολική επαναφορά των τριετιών ενσωματώνοντας την περίοδο 2012 – 2023.
• Επαναφορά της αρχής της ευνοϊκότερης σύμβασης, της μετενέργειας κ.ο.κ.
• Να επανέλθει ο 13ος και 14ος μισθός σε όλους τους κλάδους.
• Αφορολόγητο όριο 12.000€ προσαυξημένο κατά 3.000€ για κάθε παιδί. Κατάργηση των τεκμηρίων διαβίωσης.
• Επίδομα ανεργίας στο 80% του κατώτερου μισθού για όλους τους ανέργους.
• Ρεύμα φθηνό για το λαό, με ταυτόχρονη κατάργηση των έμμεσων φόρων (ΦΠΑ, Ειδικός φόρος Κατανάλωσης) και πλαφόν στις τιμές της ενέργειας και των καυσίμων. Κατάργηση του χρηματιστηρίου της Ενέργειας.
• Κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για τα εργατικά νοικοκυριά.

Ο πρόεδρος της ΟΜΕ για την ΛΑΡΚΟ

-Ποια είναι η άποψή σας για το ζήτημα της ΛΑΡΚΟ και ποια λύση προκρίνεται εσείς;

-Εμείς χαρακτηρίζουμε έγκλημα το κλείσιμο της ΛΑΡΚΟ κι αυτό είναι αποδεικνύεται επιζήμιο για όλο τον ελληνικό λαό. Η κυβέρνηση αποφάσισε (περασμένο Ιούλιο) να απολύσει όλους τους εργαζομένους της ΛΑΡΚΟ, αδιαφορώντας προκλητικά για τον αγώνα των εργαζομένων προκειμένου η ΛΑΡΚΟ να μείνει ανοιχτή προς όφελος του λαού και της Εθνικής Οικονομίας. Αντί να την εκσυγχρονίσουν, να την αναπτύξουν και να ανοίξουν χιλιάδες θέσεις εργασίας, την έκλεισαν και ας είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία παραγωγής σιδηρο-νικελίου (και με τις κατάλληλες επενδύσεις και κοβαλτίου) στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η κυβέρνηση της Ινδονησίας, για ακόμη μια φορά, προειδοποίησε ότι τα γνωστά αποθέματα νικελίου στη χώρα μειώνονται και ζήτησε την ορθολογική διαχείριση τους και την εξερεύνηση για νέα κοιτάσματα, διότι τα γνωστά αποθέματα νικελίου υψηλής ποιότητας τείνουν να εξαντληθούν έως το 2031, με τα αποθέματα νικελίου χαμηλής ποιότητας να εξαντλούνται έως το αργότερο 2036.

Η φαινόμενη έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού για την αξιοποίηση των πόρων της χώρας και μάλιστα των μη ανανεώσιμων όπως ο ορυκτός πλούτος, είναι ουσιαστικά ο μεθοδικός σχεδιασμός του ξεπουλήματος αυτών των πόρων σε χρηματιστηριακά funds, που σχεδιάζουν και με πρόθυμους συνεργάτες εκτελούν σχεδιασμούς που δεν έχουν σχέση με το εθνικό συμφέρον, αλλά με το κέρδος μεταλλευτικών μονοπωλίων και ολιγοπωλίων. Σχεδιασμοί της ΕΕ που εκπορεύονται από εθνικές πολιτικές των ισχυρών πόλων της ΕΕ εκτελούνται σε βάρος συμφέροντος της χώρας και του λαού.

Απαιτούμε από την κυβέρνηση να επανεξετάσει τα αιτήματα των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ και να νομοθετήσει άμεσα την επαναλειτουργία της, επαναπροσλαμβάνοντας όλους τους έμπειρους εργαζόμενους που ουσιαστικά κράτησαν την ΛΑΡΚΟ σε λειτουργία σχεδόν 60 χρόνια με μεγάλο φόρο αίματος, με πάνω από 80 νεκρούς στην ώρα του καθήκοντος, εκατοντάδες τραυματίες και επίσης με πολλούς νεκρούς από επαγγελματικές ασθένειες, λόγω της ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας.

-Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων αναφέρει ότι «το 60% των μελών του Σ.Μ.Ε. εμφανίζουν συνεχόμενα “μηδέν” ατυχήματα ανά έτος», είναι στοιχεία…

Στατιστικά στοιχεία, αυτό που ξέρω είναι ότι δεν έχουν εκλείψει οι κίνδυνοι για τους εργαζόμενους, αναφέρομαι στις συνθήκες ασφάλειας, συνεχίζουν να γίνονται ατυχήματα.

-Στη Χίο υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις, αν θα πρέπει να εξαχθεί ή όχι ο αντιμονίτης, τι λέτε εσείς;

Η εξόρυξη του αντιμονίου έχει σταματήσει από την περιοχή εδώ και δεκαετίες. Σε πληθώρα μελετών σημειώνεται η παρουσία αντιμονίου στον υδροφόρο ορίζοντα που υποβαθμίζει περαιτέρω την ποιότητα του νερού του νησιού και το καθιστά ακατάλληλο για κατανάλωση. Επόμενα η απάντηση στο ερώτημα σας εξαρτάται από το ποιος ενδιαφέρεται για την αξιοποίηση του, με βάση ποια τεχνικό-οικονομική μελέτη και με ποιους περιβαλλοντικούς όρους. Οι αντιδράσεις των κατοίκων, αλλά και ειδικών επιστημόνων φαίνεται ότι έχουν βάση, δεδομένης της πείρας μας από αντίστοιχες μελέτες που έγιναν και που ακόμη οι στοιχειώδεις περιβαλλοντικοί όροι δεν τηρήθηκαν.

Επόμενα δεν θα είμαστε αντίθετοι με την ανάπτυξη μιας τέτοιας δραστηριότητας, με βάση μια αξιόπιστη οικονομοτεχνική μελέτη, με εφαρμογή αυστηρών περιβαλλοντικών όρων – λαμβανομένης υπόψη της ισχυρής μόλυνσης που μπορεί να επιφέρει τυχόν άστοχη ληστρική εκμετάλλευση – και βέβαια αν το αποτέλεσμα είναι προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και του λαού γενικότερα και όχι μεγαλο-μεταλλευτικών επιχειρήσεων που θα αρπάξουν ότι μπορούν και όταν αποχωρήσουν να αφήσουν πίσω τους ένα νησί με σοβαρές περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις από την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις και θα απαιτήσουμε τα αυτονόητα, εφόσον τελικά θα αρχίσει η ενδεχόμενη εξόρυξη του αντιμονίου στη Χίο:

• Να κατατεθεί μια αξιόπιστη οικονομοτεχνική μελέτη και να εφαρμοστούν όλα τα περιβαλλοντολογικά μέτρα.
• Να ενισχυθούν οι επιθεωρήσεις μεταλλείων και να γίνουν παραρτήματα σε κάθε τόπο που δραστηριοποιείται εξόρυξη.
• Να διασφαλισθούν αυστηροί όροι προστασίας των μεταλλωρύχων με τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας.
• Να υπογραφεί κλαδική και επιχειρησιακή ΣΣΕ (από το 2018 οι εργοδότες του ΣΜΕ αρνούνται να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για νέα ΣΣΕ, ώστε να μπορούν να εκμεταλλεύονται και να εκβιάζουν τους εργαζόμενους).

-Συμμερίζεστε τις θέσεις φορέων, συλλόγων, οργανώσεων που θεωρούν ότι σε κάποιες περιοχές όπου πραγματοποιούνται εξορύξεις είναι αντισυμβατικές με το περιβάλλον και βλάπτουν άλλες παραγωγικές δραστηριότητες;

Στις 23/05/2024 η ΟΜΕ με άλλους φορείς επιστημονικούς και παραγωγικούς πραγματοποίησε επιστημονική ημερίδα για τον ορυκτό μας πλούτο με αφορμή τις εξελίξεις στη ΛΑΡΚΟ. Ένα από τα αποτελέσματα της ημερίδας, μετά από τις τοποθετήσεις αξιόλογων επιστημόνων με παράθεση και οικονομικών στοιχείων, ήταν ότι η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα δεν είναι ο τουρισμός όπως παρουσιάζεται, αλλά η επένδυση στην έρευνα, μαζί με την εκμετάλλευση του Ορυκτού μας Πλούτου.

Με τη σωστή επεξεργασία, σχεδιασμό και εκμετάλλευση θα μπορούσαμε ως χώρα να παρουσιάσουμε μια ανοδική πορεία του ΑΕΠ, με όρους ασφάλειας των εργαζομένων και καθαρό περιβάλλον αν τον αξιοποιούσαμε προς όφελος του λαού, των τοπικών κοινωνιών, με αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους και όχι άναρχα και ληστρικά όπως δεκαετίες.

Για την ιστορία θα πρέπει να καταγράψουμε ότι η πρώτη επιστημονική προσέγγιση για την αξία του Ορυκτού μας Πλούτου έγινε από τον Δημήτρη Μπάτση το 1947, με την μελέτη του για την “Βαριά Βιομηχανία στην Ελλάδα” που συνετέλεσε στο να ξεπερασθεί ο μύθος της ψωροκώσταινας για την χώρα μας και την ανάγκη της εξάρτησης της από τους ξένους. Αυτό γεγονός ενόχλησε πολύ τον ξένο παράγοντα (Εγγλέζους και Αμερικάνους) και ίσως να ήταν μια από τις αιτίες που εκτελέστηκε μαζί με τον Μπελογιάννη και τους συντρόφους το 1952, από το ανελέητο μετεμφυλιακό κράτος. Δεν είναι τυχαίο ότι η συγκεκριμένη έκδοση ήταν απαγορευμένη μέχρι το 1981.

Σοβαρότατη επιστημονική έρευνα διεξάγει από το 1952 το ΙΓΜΕ (ΕΑΓΜΕ). Εντόπισε όλα τα ορυκτά κοιτάσματα της Ελλάδας και έδωσε στην πολιτεία την γνώση για τα αποθέματα των ορυκτών και μεταλλευμάτων της χώρας. Η γνώση αυτή χρησιμοποιήθηκε από την πολιτεία, όχι για εθνικό-λαϊκό όφελος, αλλά για την παραχώρηση των μεγαλύτερων και άμεσα κερδοφόρων κοιτασμάτων σε ιδιώτες, με την προσχηματική-εύκολη πάντα δικαιολογία σε κάθε απόπειρα ξεπουλήματος ότι το κράτος δεν είναι επιχειρηματίας.

Έτσι, ο Ορυκτός μας Πλούτος παραδόθηκε ανεξέλεγκτα ως βορρά σε κάθε λογής επιχειρηματία-καπιταλιστή για να εξορύξει και να εκμεταλλευτεί αυτούς τους πόρους, πολλαπλασιάζοντας τα κέρδη του, παίζοντας στα διεθνή χρηματιστήρια, ενώ ταυτόχρονα αρπάζοντας ζεστό δημόσιο ή ευρωπαϊκό χρήμα για την ανοδική κερδοφορία του εκμεταλλεύτηκε τους εργαζόμενους σε άθλιες συνθήκες δουλειάς, με όσο το δυνατόν λιγότερες απολαβές και εργασιακά δικαιώματα, αξιοποιώντας όλους τους άθλιους αντεργατικούς νόμους που ψηφίστηκαν τα τελευταία 34 χρόνια περίπου. Δυστυχώς και οι σημερινές κυβερνήσεις συνεχώς οξύνουν το πρόβλημα των εργασιακών σχέσεων με ακόμη χειρότερους νόμους που ψηφίζουν “εξυπηρετώντας” τους μεταλλειοκτήκτες και το μεγάλο κεφάλαιο γενικά.

Οι διεθνείς συμφωνίες που υπέγραψαν οι ελληνικές κυβερνήσεις από το σχέδιο Μάρσαλ έως και σήμερα στη μνημονιακή Ελλάδα, έχουν απαγορέψει την καθετοποίηση παραγωγής για να την καλύτερη εκμετάλλευση του ορυκτού μας πλούτου. Τα δήθεν ανταποδοτικά μέτρα που υπόσχονται ως αντιστάθμισμα στους κατοίκους αποδείχθηκαν οργανωμένη επιχείρηση εξαπάτησης, τόσο στο παράδειγμα της ΛΑΡΚΟ, αλλά και στα μεταλλεία της Χαλκιδικής.

Σωστά οι τοπικοί φορείς και σύλλογοι αντιδρούν, γνωρίζοντας αυτούς τους νόμους, αλλά και την δυσάρεστη πείρα του παρελθόντος,
που είχαμε περιοχές επιβαρυμένες και τραυματισμένες σε πολλούς τομείς, όπως ατμοσφαιρική ρύπανση, γεωργία, τουρισμός κλπ. και για αυτούς τους λόγους δικαιολογημένα δεν εμπιστεύονται τις προθέσεις του ΥΠΕΝ – κυβέρνησης για μια δήθεν καλή και προσοδοφόρα για τον τόπο τους ανάπτυξη.

Άλλο ένα τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί το έγκλημα της απολιγνιτοποίησης που συνεχίζεται σε Μεγαλόπολη και Μελίτη που έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Ενώ δήθεν υπόσχονταν στις τοπικές κοινωνίες ότι θα έχουν δήθεν καθαρό περιβάλλον, ερημοποιούνται από την ανεργία και θα έχουν την εικόνα μια χαβούζας-ατμοσφαιρικής ρύπανσης εάν πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους και χρησιμοποιήσουν τους ΑΗΣ για καύση σκουπιδιών και άλλων αποβλήτων της Ευρώπης. Οι κάτοικοι και οι φορείς της περιοχής σωστά αντιδρούν και ξεσηκώθηκαν για να σταματήσουν αυτό το έγκλημα. Η ΟΜΕ στηρίζει τον αγώνα τους.

Ο πρόεδρος της ΟΜΕ για το CRM Act

-Με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τις Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες, το CRM Act, επιδιώκεται από την ΕΕ «η διασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας η σημαντική μείωση της εξάρτηση της, από εισαγωγές προμηθευτών εκτός Ευρώπης» – Ποια είναι η γνώμη σας;

Η “ιδέα” φαντάζει ελκυστική και “ελπιδοφόρα”. Αλλά για ποιόν; Ποιος θα επωφεληθεί τα όποια οφέλη; Τα ίδια μας υπόσχονταν 2-3 δεκαετίες πριν για πράσινη ανάπτυξη και φθάσαμε σήμερα να πληρώνουμε 10 φορές ακριβότερο ρεύμα τη στιγμή που έχουμε – όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση – μεγάλη “δωρεάν” παραγωγή ρεύματος από αέρα και ήλιο. Δηλαδή 30 φορές λιγότερο κόστος, αλλά οι εργαζόμενοι να πληρώνουμε πανάκριβο αυτό το αναγκαίο για την επιβίωση αγαθό το οποίο θα έπρεπε να ήταν δωρεάν για τα φτωχά λαϊκά στρώματα και τους εργαζόμενους.

Όλο αυτό το εγχείρημα που επιδιώκεται από την ΕΕ, στοχεύει στο ακόμη μεγαλύτερο κέρδος των ευρωπαϊκών μονοπωλίων στον γεωπολιτικό ανταγωνισμό που αναπτύσσεται με αποτέλεσμα την μεγαλύτερη φτώχια για τον λαό, αλλά το χειρότερο στην παραγωγή πολεμικού υλικού για τους πολέμους που ήδη ξεκίνησαν και στην γειτονιά μας.

Επί κατοχής οι κατακτητές είχαν επιτάξει τα μεταλλεία και ορυχεία, τα οποία εκμεταλλευόταν για τις πολεμικές του επιχειρήσεις. Οι μεταλλωρύχοι όμως οργάνωσαν σημαντική αντίσταση μέσα από τα μεταλλεία με πολύ μεγάλη ζημιά για τους φασίστες κατακτητές, γράφοντας λαμπρή ιστορία αντίστασης στον κλάδο μας.

Εμείς, πρώτοι απ’ όλους θέλουμε έναν καλύτερο κόσμο για μας και τα παιδιά μας. Αλλά δεν θα επιτρέψουμε να μας πουν ότι για να ζήσουμε εμείς καλά, που δεν θα ζήσουμε κιόλας, πρέπει να θυσιάσουμε το μέλλον τους. Αν είναι να έρθει η ανάπτυξη, να έρθει με σεβασμό για τον άνθρωπο, για τον τόπο, το περιβάλλον και την κοινωνία.

Αγωνιζόμαστε και απαιτούμε όλος αυτός ο Ορυκτός Πλούτος να περάσει στον έλεγχο του Λαού για τις ανάγκες του και να μην συνεχιστεί να ταΐζονται τα “βαρέλια” δίχως πάτο…