ΕΕ και αμερικανικό LNG – Εδώ υψηλές τιμές και χρωματιστά τιμολόγια!

Ας καταρρίψουμε με βάση επίσημα στοιχεία ορισμένους μύθους που επικρατούν στην αγορά. Παραθέτουμε πίνακα από τον Φεβρουάριο 2016, όταν ξεκίνησε η καταγραφή των δεδομένων του LNG, ως και την λήξη του εμπορικού έτους, που είναι ο Οκτώβριος, μιας και τότε ξεκινά η χειμερινή περίοδος. Ο πίνακας δείχνει ποιες χώρες αγοράζουν και πόσο αμερικανικό LNG.

Στα οκτώ (σχεδόν) αυτά χρόνια, από τις ΗΠΑ αναχώρησαν συνολικά 5.384 πλοία μεταφοράς LNG με τελικούς αποδέκτες 40 χώρες του πλανήτη. Ιστορικά, ο μεγαλύτερος πελάτης των ΗΠΑ είναι η Νότιος Κορέα, η οποία αγόρασε στο διάστημα αυτό το 11% των συνολικών εξαγωγών των ΗΠΑ. Υποδέχτηκε 561 πλοία με συνολικό όγκο 1.939 bcf (δισ. κυβικά πόδια). Ακολουθεί η Ιαπωνία, ενώ ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος αγοραστής ήταν η Γαλλία (419 πλοία και όγκο 1.358 bcf). Ακολουθούν τo Hνωμένο Βασίλειο (408 πλοία), η Ισπανία και η Ολλανδία. Η Κίνα ήταν 7η στον πίνακα (παρά τα αντίθετα που ακούμε κατά καιρούς) με 334 πλοία που μετέφεραν 1.116 bcf (το 7% των συνολικών εξαγωγών των ΗΠΑ) στο ίδιο διάστημα.

Όγδοη χώρα στον πίνακα είναι η Ινδία (226 πλοία και 769.9 bcf). Ένατη είναι η Τουρκία (212 πλοία και 675 bcf) μέσω (κυρίως) δύο 20ετών συμβολαίων. Η Ελλάδα, για την οποία λέγονται πολλές ανακρίβειες, βρίσκεται στην 20η θέση του πίνακα (91 πλοία και 206,6 bcf). Οι ελληνικές εισαγωγές LNG από τις ΗΠΑ κυμαίνονται μεσοσταθμικά στο 30-40%, ενώ σημαντικές είναι και οι εισαγωγές από τη Ρωσία. Υπενθυμίζουμε ότι το ρωσικό LNG δεν υπόκειται σε καμία κύρωση μέχρι σήμερα, σε αντίθεση με το αέριο των αγωγών! Η Γερμανία βρίσκεται στην 23η θέση, διότι μέχρι πριν δύο χρόνια δεν είχε ούτε μία εγκατάσταση LNG στο έδαφός της, αλλά στα επόμενα χρόνια αναμένεται να ανέβει θέσεις. Το δε Ισραήλ έχει υποδεχτεί μόλις οκτώ πλοία.

Το αμερικανικό LNG στην κορυφή

Ας πάμε σε μηνιαία και ετήσια βάση να χτίσουμε τις συγκριτικές μεταβολές: Τον Οκτώβριο 2023 οι ΗΠΑ εξήγαγαν συνολικά 384,4 bcf LNG σε 28 χώρες. Πρόκειται για ποσότητα ρεκόρ, ακόμη και εάν την συγκρίνουμε με τον Σεπτέμβριο 2023 που είχε καταγράψει κι αυτός ρεκόρ. Οι εξαγωγές τον Οκτώβριο ήταν κατά 24,1% μεγαλύτερες από αυτές του Σεπτεμβρίου 2023. Εάν συγκρίνουμε τον Οκτώβριο 2023 με τον Οκτώβριο του 2022, προκύπτει αύξηση 10,9%.

Στο σχεδιάγραμμα που ακολουθεί, βλέπουμε μια κατάσταση που παγιώνεται μετά την έναρξη της πανδημίας. Από τα 384.3 bcm που εξήγαγαν τα επτά μεγάλα εργοστάσια των ΗΠΑ, το 68% κατευθύνθηκε προς την Ευρώπη (259,7 bcm) ενώ μόλις το 22,9% προς την Ασία (101,8 bcf). Οι κοντινές αγορές της Λατινικής Αμερικής αγόρασαν το 6% του αμερικανικού LNG. Μετά την κρίση στην Ουκρανία, η Ολλανδία ήταν για μήνες ο κορυφαίος αγοραστής αμερικανικού LNG στην Ευρώπη. Κι αυτό διότι η Γερμανία δεν είχε εγκατάσταση στο έδαφός της, ενώ στην Γαλλία, τρία από τα τέσσερα εργοστάσια επαναεριοποίησης LNG είχαν προβλήματα λειτουργίας επί μήνες.

Έτσι, την περίοδο Απρίλιος 2023-Σεπτέμβριος 2023, η Ολλανδία ήταν ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος αγοραστής αμερικανικού LNG παγκοσμίως, επειδή έτσι υποκαταστάθηκε το χαμένο ρωσικό αέριο που μέσω αγωγών διοχετευόταν στη Γερμανία. Τον Οκτώβριο 2023 την πρωτιά στον πίνακα καταλαμβάνει η Γαλλία. Καθώς η Ευρώπη συνεχίζει να παραλαμβάνει τις μεγαλύτερες ποσότητες, τον Οκτώβριο η κατάσταση στις πρώτες θέσεις αλλάζει.

Πρώτη η Γαλλία αγοράζει 56,6bcf από τις ΗΠΑ. Δεύτερη η Ισπανία με 49,8bcm και τρίτη η Ολλανδία με 49,7 bcf. Στην 4η θέση βρέθηκε το Ηνωμένο Βασίλειο με 28,2 bcm, ενώ η πρώτη μη ευρωπαϊκή χώρα στον πίνακα κατάταξης του Οκτωβρίου 2023, ήταν η Νότια Κορέα, με μόλις 28,2 bcf (εξακολουθεί να παραμένει 1η στον πίνακα για την 8ετία). Αυτές οι πέντε χώρες εισάγουν το 54,7% του εξαγόμενου αμερικανικού LNG. Η Γερμανία, μετά την καταστροφή των αγωγών Nord Stream I και II, προχώρησε στην ίδρυση τεσσάρων τερματικών σταθμών LNG στο έδαφός της και έχει ήδη αρχίσει τις παραλαβές. Χωρίς να έχει ολοκληρώσει το 100% των επενδύσεών της, εάν παρατηρήσουμε την θέση που κατέχει τον Οκτώβριο 2023 είναι 6η παγκοσμίως σε εισαγωγές αμερικάνικου LNG.

Οι ΗΠΑ ως εξαγωγέας υδρογονανθράκων 

Από τα στατιστικά στοιχεία, προκύπτει ότι είχαμε αλλαγές και στην εσωτερική κατανομή της δυναμικότητας των επτά μεγάλων εργοστασίων LNG των ΗΠΑ, καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να προωθεί την “πράσινη ατζέντα”, αλλά δίνει ταυτόχρονα άδειες επέκτασης στα εργοστάσια εξαγωγής LNG, που δεν είχαν ονειρευτεί καν οι λομπίστες των ορυκτών καυσίμων. Υπενθυμίζουμε ότι οι ΗΠΑ από 5η στην λίστα παγκοσμίως σε παραγωγή και εξαγωγές LNG είναι σήμερα 1η, ξεπερνώντας παραδοσιακούς γίγαντες, όπως το Κατάρ και η Ρωσία.

Επί προεδρίας Τραμπ οι ΗΠΑ είχαν δεχτεί σκληρή κριτική γιατί σχεδιαζόταν επέκταση στις εγκαταστάσεις της Dominion Energy στην Ανατολική Ακτή. Την εταιρία αυτή την αγόρασε προεκλογικά ο Γουόρεν Μπάφετ (Δημοκρατικός) και κάπου εκεί σταμάτησαν τα έργα ανάπτυξης LNG επί Τραμπ. Όμως, η κυβέρνηση Μπάιντεν όχι μόνο δεν αναχαίτισε την επεκτατική πολιτική του σχιστολιθικού αερίου, αλλά πριμοδότησε την αύξηση της παραγωγής και των εξαγωγών.

Στο SLpress έχουμε εκφέρει προ πολλού την άποψή μας για το LNG. Το ορυκτό αυτό καύσιμο, όχι μόνο δεν πρόκειται να πάψει να χρησιμοποιείται ως το 2030, αλλά αντίθετα θα αποτελέσει καύσιμο πρώτης γραμμής τουλάχιστον ως το 2070, χωρίς κανέναν ανταγωνιστή στην κατηγορία του. Ο ρυθμός ναυπηγήσεων LNG πλοίων στην Ανατολική Ασία από εφοπλιστές και κρατικούς φορείς, δείχνει μια 50ετη τάση χρήσης του καυσίμου αυτού, παρά τις μεγάλες διακυμάνσεις και το volatility της τιμής του. Η πολιτική των ΗΠΑ, Ρωσίας, Κατάρ, Ινδίας, Κίνας αλλά και άλλων, αποδεικνύουν τον ισχυρισμό μας, που πρώτη φορά εκφράσαμε το 2014 και επιβεβαιώνεται στην πορεία.

Η ΕΕ έχει σχεδιάσει μια εσφαλμένη στρατηγική, διαμετρικά αντίθετη με αυτή των ΗΠΑ στους υδρογονάνθρακες. Οι ΗΠΑ, αν και πρωτοστάτης της “πράσινης μετάβασης”, από το 2014 που ξεκίνησε η ενεργειακή κρίση (προσάρτηση Κριμαίας) μέχρι το 2019, αύξησαν κατά 500% την παραγωγή τους σε σχιστολιθικό πετρέλαιο. Και έγιναν από 4η χώρα σε παραγωγή, 1η διεθνώς. Αμέσως μετά την πανδημία αύξησαν με απίστευτους ρυθμούς την παραγωγή σχιστολιθικού αερίου και από 4η-5η-6η θέση που βρίσκονταν, σήμερα καταλαμβάνουν την 1η θέση και στο φυσικό αέριο. Ελέγχοντας οι Αμερικανοί οριζόντια και κάθετα την αγορά του LNG, η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην ΕΕ θα καθορίζεται από αυτούς.

Η τιμή του φυσικού αερίου στην ΕΕ (TTF), όπως και η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος καθορίζονται πλέον από 11 μεταβλητές, από τις οποίες οι 10 δεν αφορούν καν τους Ευρωπαίους. Εάν συνεχιστεί αυτή η πολιτική, η ΕΕ είναι σα να παραδέχεται ότι το TTF θα καθορίζεται από τις ΗΠΑ και από τις διαθέσεις για εισαγωγές των Ασιατών. Η δε χρηματιστηριακή υποδομή που αναπτύσσει η ΕΕ για την τιμή της κιλοβατώρας θα την διατηρεί πάντα σε υψηλά τιμολογιακά επίπεδα. Τα κοινοτικά όργανα δεν μπορούν να ασκήσουν καμία πτωτική πίεση στα τιμολόγια του ρεύματος, τα οποία θα μειώνονται μόνο όταν εξωγενείς παράγοντες την πιέζουν προς τα κάτω.

Η τουρκική στρατηγική

Δυστυχώς στην ελληνική κυβέρνηση αλλά και στις υπόλοιπες κυβερνήσεις των Βαλκανίων, αδυνατούν να δουν την μεγάλη εικόνα της μονοπωλιακής κατάστασης που σχεδιάζει η Τουρκία και για τις επτά πηγές ενέργειας, με σκοπό να καταστήσει ενεργειακά εξαρτώμενες από αυτήν, 21 όμορες χώρες, ανάμεσα τους και την Ελλάδα. Η Τουρκία σχεδιάζει από σήμερα προσφορές ηλεκτρικού ρεύματος και ενέργειας σε ελκυστικές τιμές για τους γείτονές της, έως το 2030.

Η Ελλάδα έως τότε δεν σχεδιάζει τίποτα, παρά μόνον την επέκταση των ΑΠΕ και την παράδοση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της (λιγνίτης, φυσικό αέριο, πετρέλαιο, υδροηλεκτρικά, πυρηνική ενέργεια και γεωθερμία) και σε τουρκικές επιχειρήσεις, οι οποίες μετά από πέντε χρόνια, θα αποτελούν τις ηγέτιδες δυνάμεις της περιοχής. Οι δε αντίστοιχες επιχειρήσεις των βαλκανικών χωρών θα είναι ενεργειακοί παρίες, έρμαια στις διαθέσεις της Άγκυρας!

Όσο για τα πολύχρωμα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, αυτά δεν θα έχουν και τόση σημασία, αφού οι Έλληνες καταναλωτές, θα αποφασίζουν απλά, πόσα από τα χρήματά τους, θέλουν να στείλουν στην… Τουρκία και πόσα στo… Τέξας! Και με όσα τους περισσεύουν, να διασώζουν τις καταρρέουσες γερμανικές εταιρίες που κατασκευάζουν ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά!