Ευγ. Αθανασιάδου: Η Organic Electronic Technologies στη γεωργία
12/02/2024Στην εφαρμογή της τεχνολογίας των Organic Electronic Technologies στην γεωργία, μας εισάγει στην συνέντευξη που ακολουθεί η Ευγενία Αθανασιάδου, νανοτεχνολόγος και γεωπόνος της ΟΕΤ, απηχώντας τις απόψεις του καθηγητή Στέργιου Λογοθετίδη προέδρου και ιδρυτή της εταιρείας ΟΕΤ, διευθυντή του κέντρου νανοτεχνολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
-Τί διαφορετικό έχουν αυτά τα φωτοβολταϊκά της εταιρείας ΟΕΤ (Organic Electronic Technologies) – πότε ξεκίνησε η παραγωγή τους και ποια η ανταπόκριση στην εγχώρια αγορά και στο εξωτερικό;
Η εταιρεία OET που ιδρύθηκε το 2012, είναι πρωτοπόρος στην τεχνολογία οργανικών φωτοβολταϊκών 3ης γενιάς, αντλώντας από 35 χρόνια εμπειρίας στην τεχνολογία Thin Film και Printed Organic Electronics. Αυτό που ξεχωρίζει τα φωτοβολταϊκά της εταιρείας ΟΕΤ είναι η διαδικασία κατασκευής τους, η χρήση της μεθόδου Roll to Roll και η διασφάλιση της δυνατότητας ανακύκλωσης. Τα φωτοβολταϊκά 3ης γενιάς της ΟΕΤ στηρίζονται στη νανοτεχνολογία, άρα χρησιμοποιούν πολύ μικρότερες ποσότητες πρώτης ύλης κατά την παρασκευή τους, δίνοντάς μας ιδιότητες, όπως η διαφάνεια, η χαμηλή ενέργεια που απαιτείται για την παραγωγή τους, και η ανάπτυξή τους πάνω σε εύκαμπτη πλαστική επιφάνεια που τα κάνει πολύ ελαφριά.
Λόγω της ευκαμψίας τους μπορούν να ρολάρονται και να μεταφέρονται πολύ εύκολα, ενώ μπορούν να τοποθετηθούν σε οποιαδήποτε επιφάνεια, σε αντίθεση με τα φωτοβολταϊκά 1ης και 2ης γενιάς που αναπτύσσονται πάνω σε άκαμπτες επιφάνειες, όπως το πυρίτιο ή το γυαλί. Η λεπτότητά τους τα καθιστά εξαιρετικά ελαφριά, σε έντονη αντίθεση με τα φωτοβολταϊκά 1ης γενιάς, τα οποία ζυγίζουν 22 kg έως 25 kg ανά τετραγωνικό μέτρο, σε αντίθεση με το μόλις ½ kg ανά τετραγωνικό μέτρο των αντίστοιχων 3ης γενιάς. Συγκεκριμένα, τα φωτοβολταϊκά 3ης γενιάς είναι ημιδιαφανή, ρυθμιζόμενα, επιτρέποντας τη διέλευση του φωτός – μια σημαντική απόκλιση από την αδιαφανή φύση των εναλλακτικών λύσεων 1ης και 2ης γενιάς.
-Έχετε συνεργαστεί με άλλους επιστημονικούς φορείς;
Tα τελευταία 20 χρόνια συνεργαστήκαμε με πάνω από 100 εταιρείες και Πανεπιστήμια από όλη την Ευρώπη, όπου κάτω από την καθοδήγηση του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, και της εταιρείας Organic Electronic Technology-ΟΕΤ, έχουμε δημιουργήσει μια αλυσίδα αξίας, από παραγωγικούς φορείς, ανθρώπινο δυναμικό, νέα υλικά και όργανα, τεχνικές, και αυτοματισμούς που εισάγει η βιομηχανία 4.0.
Η τεχνολογία μας αρχικά αναπτύχθηκε και χρηματοδοτήθηκε για αρχική παραγωγή στην Ελλάδα, έχει διεθνή προσανατολισμό, αναγνωρίζοντας ότι η παγκόσμια αγορά προσφέρει ευκαιρίες χιλιάδες φορές μεγαλύτερες από την ελληνική αγορά. Παρά τη διεθνή μας εστίαση, τα παραδείγματα και οι αρχικές εφαρμογές αναπτύσσονται στην Ελλάδα, παρέχοντας μια μοναδική ευκαιρία σε Έλληνες φορείς, αγρότες, επιχειρηματίες και επενδυτές να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα αυτής της καινοτομίας. Το εργοστάσιο που χτίζεται αυτή την περίοδο από την ΟΕΤ στη Θεσσαλονίκη, είναι το πρώτο παγκοσμίως . Γίνεται στην Ελλάδα – ούτε στην Γερμανία, ούτε στην Ιταλία – και έχει λάβει χρηματοδότηση 21,2 εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ.
-Πως συνδυάζονται τα φωτοβολταϊκά με την θερμοκηπιακή παραγωγή ποια τα αποτελέσματα και η απόδοση στα γεωργικά προϊόντα;
Η ιδέα των αγροβολταϊκών δηλαδή της χρήσης φωτοβολταϊκών 3ης γενιάς σε θερμοκήπια ξεκίνησε εδώ και πολλά χρόνια στην εταιρεία ΟΕΤ. Αυτή η ιδέα προήλθε από την ημιδιαφάνεια του υλικού, επιτρέποντας στο ηλιακό φως να διεισδύσει στο εσωτερικό του θερμοκηπίου, ιδιαίτερα στο ευρύ φάσμα PAR που είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη και τη φωτοσύνθεση των φυτών.
Τα εύκαμπτα και ελαφριά πάνελ των φωτοβολταϊκών 3ης γενιάς κατέστησαν εφικτή την ενσωμάτωσή τους σε ήδη υπάρχουσες δομές θερμοκηπίου χωρίς κάποια τροποποίηση, είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά, με απλούς μηχανισμούς στήριξης. Δεδομένης της ικανότητάς τους να παράγουν ενέργεια χωρίς να εμποδίζουν τη διέλευση του φωτός, αυτά τα φωτοβολταϊκά είναι επίσης κατάλληλα για ανοιχτές καλλιέργειες, όπως αμπέλια, ακτινίδια και διάφορα άλλα φυτά.
Πάνω από μια δεκαετία πειραματισμών σε θερμοκήπια αποκάλυψε μια αξιοσημείωτη αύξηση της παραγωγής, έως και 30%. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι τα ημιδιαφανή φωτοβολταϊκά 3ης γενιάς απορροφούν την επιβλαβή UV ακτινοβολία, μετριάζοντας τις ασθένειες και τις προκλήσεις ανάπτυξης στα φυτά. Επιπλέον, η χρήση τους συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη χρήση του νερού, έως και 30% μείωση κατανάλωσης, λόγω του εφέ σκίασης που παρέχουν.
-Εφαρμόζονται μόνο σε θερμοκήπια τα εύκαμπτα φωτοβολταϊκά;
Τα τελευταία τρία χρόνια, έχουμε εφαρμόσει φωτοβολταϊκά 3ης γενιάς σε διαφορετικές καλλιέργειες θερμοκηπίου και πρόσφατα σε εξωτερικής καλλιέργειας, με στόχο τη διάδοση αυτής της γνώσης, τόσο σε μικρούς και μεγάλους παραγωγούς, όσο και σε επιχειρηματίες αγρότες, με εκτεταμένες εκτάσεις και θερμοκήπια που ξεπερνούν τα 100-200 στρέμματα. Ταυτόχρονα, δεσμεύουμε ενεργά το κράτος, τους επενδυτές και τις τράπεζες για να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση για την ενσωμάτωση των φωτοβολταϊκών 3ης γενιάς στις γεωργικές πρακτικές.
Είναι ζωτικής σημασίας για όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς στη γεωργία και την κτηνοτροφία να αναγνωρίσουν ότι η τεχνολογία φωτοβολταϊκών 3ης γενιάς έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει την παραγωγή τροφίμων ενώ παράγει καθαρή, πράσινη ενέργεια στην ίδια γη.
-Υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για τον συνδυασμό παραγωγής ενέργειας από φωτοβολταϊκά 3ης γενιάς και παραγωγής τροφίμων;
Σε περιοχές εκτός αστικών περιοχών της χώρας μας, οι προκλήσεις στα δίκτυα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας είναι σημαντικές, τονίζοντας τη σημασία της κατανάλωσης ενέργειας όπου παράγεται. Αναμένουμε ότι τα επόμενα χρόνια, τόσο οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες, όσο και οι ανοιχτές καλλιέργειες που χρησιμοποιούν φωτοβολταϊκά 3ης γενιάς θα μετατραπούν σε εγκαταστάσεις παραγωγής, συμβάλλοντας τόσο στην παραγωγή τροφίμων, όσο και στην παραγωγή ενέργειας.