“Ηρεμούν τα νερά” στα Στενά του Ορμούζ

Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση του Κοινού Κέντρου Ναυτιλιακών Πληροφοριών (JMIC) της Συνδυασμένης Ναυτιλιακής Δύναμης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, η εμπορική θαλάσσια κυκλοφορία μέσω των Στενών του Ορμούζ κατέγραψε την Τρίτη 24/6 αύξηση κατά 30% συγκριτικά με την προηγούμενη μέρα (23/6)

Συγκεκριμένα, τη Δευτέρα 23/6 οι διελεύσεις προς τα Ανατολικά περιορίστηκαν σε 49 πλοία (χωρητικότητας μεγαλύτερης των 1000 κόρων) και προς τα Δυτικά σε μόλις 42, καταγράφοντας σημαντική μείωση από το μέσο όρο των διελεύσεων του Ιουνίου, που ήταν συνολικά 114 ημερησίως. Την επόμενη- κιόλας- μέρα οι διελεύσεις αυξήθηκαν αλματωδώς και έφτασαν τα 61 πλοία προς τα Ανατολικά και προς τα Δυτικά στα 69 πλοία.

«Η στρατηγική κατάσταση στα Στενά του Ορμούζ και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή δείχνει σημάδια βελτίωσης. Δεν έχουν σημειωθεί επιθέσεις τις τελευταίες 24 ώρες, με όλα τα μέρη να τηρούν την κατάπαυση του πυρός. (…) Δεν υπάρχει καμία επίπτωση στην εμπορική ναυτιλία», αναφέρεται στην ενημέρωση, που δόθηκε χθες (25/6) στη δημοσιότητα. Ωστόσο, η JMIC διατηρεί το επίπεδο απειλής στον θαλάσσιο τομέα σε «ΥΨΗΛΟ», «λόγω της ευθραυστότητας της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός».

Εκείνο, πάντως, που εξακολουθεί να δημιουργεί προβληματισμό είναι οι παρεμβολές στα ηλεκτρονικά συστήματα των πλοίων, που σε κάποιες περιοχές, εξακολουθούν να είναι σε υψηλά επίπεδα, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τα συστήματα δορυφορικής πλοήγησης (GNSS).

Είναι γεγονός ότι σε όλο αυτό το διάστημα του πολέμου Ιράν- Ισραήλ η ναυσιπλοΐα από τα νευραλγικά για το θαλάσσιο εμπόριο Στενά του Ορμούζ παρέμεινε σε σταθερά επίπεδα. Μόνο κατά την προετοιμασία της επίθεσης των ΗΠΑ, που οι επιπτώσεις της ήταν αδιευκρίνιστες, αυξήθηκε θεαματικά η εξερχόμενη κυκλοφορία, ίσως για να αποφευχθεί ένας κίνδυνος εγκλωβισμού πλοίων στον Αραβικό (Περσικό) Κόλπο από ένα κλείσιμο των Στενών.

Εκείνες τις μέρες καταγράφτηκαν και ορισμένες αλλαγές πορείας δεξαμενόπλοιων επιλέγοντας να αγκυροβολήσουν προσωρινά στα ανοιχτά της Φουτζέιρα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και της πρωτεύουσας του Ομάν, του Μουσκάτ.

Τι συμβαίνει τώρα;

Παρότι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή παραμένει ρευστή, το τι θα συμβεί στη συνέχεια εξαρτάται – σύμφωνα με ναυτιλιακούς αναλυτές- από δύο κρίσιμα για τη ναυτιλία θέματα: α) το μέγεθος των κυρώσεων των ΗΠΑ στο Ιράν και β) το εάν θα ανοίξει για τη ναυσιπλοία η Ερυθρά Θάλασσα.

Με την προϋπόθεση ότι η εκεχειρία θα συνεχιστεί, η ήδη περιορισμένη απειλή για τα πλοία, που δεν συνδέονται με αμερικανικών ή ισραηλινών συμφερόντων πλοία, υποχωρεί. Αυτή, τουλάχιστον, φαίνεται να είναι η κοινή άποψη των εμπόρων πετρελαίου και των αναλυτών ασφαλείας, όπως εκφράζεται σε πλοιοκτήτες.

Όσο για τις κυρώσεις προς το Ιράν, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Τετάρτη ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν εγκαταλείψει τη μέγιστη πίεση που ασκούν στο Ιράν- συμπεριλαμβανομένων των περιορισμών στις πωλήσεις ιρανικού πετρελαίου- αλλά άφησε να εννοηθεί μια πιθανή χαλάρωση για να βοηθήσει την ανοικοδόμηση της χώρας. «Θα χρειαστούν χρήματα για να επαναφέρουν τη χώρα σε καλή κατάσταση. Θέλουμε να το δούμε αυτό να συμβαίνει», δήλωσε ο Τραμπ σε συνέντευξη Τύπου στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, όταν ρωτήθηκε αν θα χαλαρώνει τις πετρελαϊκές κυρώσεις κατά του Ιράν.

Μια μέρα νωρίτερα ο ίδιος δήλωσε ότι η Κίνα μπορεί να συνεχίσει να αγοράζει ιρανικό πετρέλαιο μετά τη συμφωνία Ισραήλ και Ιράν για κατάπαυση του πυρός. Όπως έγραψε η βρετανική Lloyd’s List ο αναλυτής της αγοράς πετρελαίου Χαβιέ Μπλας επεσήμανε πως η ιρανική παραγωγή πετρελαίου αναμένεται να αυξηθεί αυτόν τον μήνα, φτάνοντας τον Ιούνιο σε ένα αναμενόμενο επταετές υψηλό πάνω από 3,5 εκατομμύρια βαρέλια.

«Αυτό αξίζει να επαναληφθεί: η ιρανική παραγωγή πετρελαίου είναι ανοδική, όχι μειωμένη, παρά τις σχεδόν δύο εβδομάδες ισραηλινών και αμερικανικών βομβαρδισμών», δήλωσε ο Μπλας. Στο μεταξύ, καθώς η εκεχειρία συνεχίζεται το Υπουργείο Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ επέτρεψε την επανεκκίνηση της παραγωγής φυσικού αερίου στο κοίτασμα  FPSO της Energean Power και Λεβιάθαν της Chevron.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, που αναφέρονται σε ξένα Μέσα Ενημέρωσης, η διακοπή των εργασιών στις παραπάνω εγκαταστάσεις οδήγησε σε απώλεια εισοδήματος περίπου 38,8 εκατομμυρίων δολαρίων.

Τι θα γίνει με την Ερυθρά Θάλασσα;

Εάν για το θέμα των κυρώσεων υπάρχουν περισσότερες απαντήσεις, για το τι θα γίνει στην Ερυθρά Θάλασσα δεν υπάρχει βεβαιότητα. Καθώς όλο και περισσότεροι αναλυτές- και όχι μόνο- αμφιβάλουν για το εάν η Τεχεράνη ελέγχει πραγματικά τους Χούθι, παρά τα όσα λέγονταν και γράφονταν εδώ και καιρό. Όπως έγραψε και η Lloyd’s List σε ανάλυση του αρχισυντάκτη Richard Meade οι Χούθι δεν είναι απλώς ένας ιρανικός πληρεξούσιος, αλλά μάλλον μια ομάδα με τους δικούς της τοπικούς στόχους και ένα βαθμό αυτονομίας.

Οι Χούθι έχουν τα δικά τους κίνητρα και στρατηγικούς στόχους, οι οποίοι μπορεί να μην ευθυγραμμίζονται πάντα απόλυτα με τους Ιρανούς, ειδικά αν αυτό περιλαμβάνει την επίτευξη συμφωνίας με τις ΗΠΑ. Οι Χούθι, μετά μια από μια δήλωση το περασμένο Σάββατο με την οποία ανακοίνωσαν την ετοιμότητά τους να στοχεύσουν αμερικανικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα εάν συμμετάσχουν οι ΗΠΑ σε επίθεση κατά του Ιράν, δεν έχουν εκδώσει άλλη ανακοίνωση.

Και εδώ- σημειώνει ο αρθρογράφος-  βρίσκεται η διαφορά μεταξύ της της Ερυθράς Θάλασσας που συνεχίζεται  η παρεμπόδιση της ναυσιπλοΐας για περισσότερο από ένα χρόνο και του Κόλπου, όπου δεν σταμάτησε η διέλευση των πλοίων ακόμη και εν μέσω ενός σύντομου πολέμου.