Το μαρτύριο της σταγόνας με τις τιμές πετρελαίου

Από τα ξημερώματα της Παρασκευής 13/6, οπότε ξεκίνησε η επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, λόγω της ανησυχίας για διακοπή των μεταφορικών ροών, η τιμή του πετρελαίου ακολουθεί ανοδική πορεία. Έτσι, ενώ την Πέμπτη 12/6, λίγες ώρες πριν την έναρξη της επίθεσης στο Ιράν, τα μελλοντικά συμβόλαια του αργού πετρελαίου Brent διαπραγματεύονταν στα 69,65 δολάρια το βαρέλι, την Τετάρτη 18/6, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 11% σε εβδομαδιαίο επίπεδο, “έκλεισαν” στα 77,5 δολάρια το βαρέλι, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων πέντε μηνών. Η άνοδος συνεχίστηκε και την Πέμπτη, με την τιμή μελλοντικών συμβολαίων του αργού πετρελαίου Brent να φτάσουν να διαπραγματεύονται στα 78,8 δολάρια το βαρέλι.

Παράλληλα, αυξήθηκαν και τα μεταφορικά κόστη. Οι ναύλοι των μεγάλων δεξαμενόπλοιων (VLCC-Very Large Crude Carriers- Πολύ Μεγάλα Δεξαμενόπλοια Αργού), χωρητικότητας από 160.000 έως 320.000 τόνους, έχουν εκτοξευθεί σε σχεδόν 55.000 δολάρια την ημέρα, υπερδιπλασιάζοντας την τιμή τους σε σχέση με μόλις μια εβδομάδα πριν, όταν οι παγκόσμιοι μέσοι όροι κυμαίνονταν στο πεδίο των 20.000 δολαρίων την ημέρα. Επίσης, οι ναύλοι των μεσαίου μεγέθους δεξαμενόπλοιων της κατηγορίας LR 2, χωρητικότητας 80.000- 160.000 τόνων έχουν εκτοξευθεί σε πάνω από 45.000 δολάρια την ημέρα, το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2024.

Αυτή η αύξηση είναι ιδιαίτερα σημαντική δεδομένου ότι το 60 έως 65% των παγκόσμιων ναυλώσεων των τάνκερ VLCC και LR2 συνδέονται με την περιοχή της Μέσης Ανατολής, σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής εταιρείας χρηματοοικονομικών Jefferies, καθιστώντας αυτά τα πλοία τα πιο εκτεθειμένα σε γεωπολιτικές αναταραχές στον Περσικό Κόλπο και την γύρω περιοχή.

Οι ανησυχίες των ναυτιλιακών ασφαλιστικών εταιριών

Παράλληλα, πρόσθετα κόστη, που και αυτά μετακυλούν στον καταναλωτή, προκύπτουν στον τομέα των ασφαλίσεων των πλοίων. Σύμφωνα με ρεπορτάζ στο έγκυρο ναυτιλιακό site, splash247.com, η Marsh McLennan, η μεγαλύτερη μεσιτική εταιρεία ναυτιλιακών ασφαλίσεων στον κόσμο, ανέφερε ότι η τιμή των ασφαλίστρων κύτους και μηχανημάτων για πλοία, που διέρχονται από τα Στενά του Ορμούζ, έχουν αυξηθεί περισσότερο από 60% μέσα σε λίγες μόνο ημέρες.

Τα ασφάλιστρα έχουν αυξηθεί από 0,125% σε 0,2% της αξίας ενός πλοίου. Για ένα δεξαμενόπλοιο αξίας 100 εκατομμυρίων δολαρίων, αυτό ανεβάζει το κόστος ασφάλισης από 125.000 δολάρια σε 200.000 δολάρια – με τους μεσίτες να προειδοποιούν ότι οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν περαιτέρω, εάν γίνει ένας ουσιαστικός αποκλεισμός των Στενών.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες παρακολουθούν, επίσης, στενά τις ηλεκτρονικές παρεμβολές, οι οποίες επηρεάζουν τα συστήματα πλοήγησης στην περιοχή, ιδιαίτερα κοντά στο λιμάνι Μπαντάρ Αμπάς του Ιράν. Οι Επιχειρήσεις Ναυτιλιακού Εμπορίου του Ηνωμένου Βασιλείου (UKMTO) και το Κοινό Κέντρο Ναυτιλιακών Πληροφοριών (JMIC) της Συνδυασμένης Ναυτιλιακής Δύναμης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ έχουν εκδώσει πολλαπλές ανακοινώσεις, προειδοποιώντας τα πλοία για πλαστογράφηση του GPS και ανωμαλίες σήματος.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες ανησυχούν επίσης ολοένα και περισσότερο για την επέκταση της στόχευσης εμπορικών πλοίων από την υποστηριζόμενη από το Ιράν μαχητική ομάδα Χούθι. Η τελευταία αναφερόμενη επίθεση των Χούθι σε εμπορικό πλοίο σημειώθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2024, σηματοδοτώντας μια σημαντική παύση στην άμεση στόχευση εμπορικών πλοίων. Τους επόμενους μήνες οι Χούθι επανέλαβαν πολλές φορές ότι θα περιορίσουν τις επιθέσεις τους μόνο σε πλοία, που ανήκουν εξ ολοκλήρου σε Ισραηλινούς ή πλέουν υπό ισραηλινή σημαία.

Σύμφωνα με ανάλυση της βρετανικής εταιρείας ναυτικής ασφάλειας Ambrey η τρέχουσα απουσία επιθέσεων οφείλεται κυρίως στην πλήρη παύση της κυκλοφορίας πλοίων που συνδέονται με το Ισραήλ στην περιοχή. «Ενώ η ναυτιλία που συνδέεται με το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ αντιμετωπίζει μειωμένο κίνδυνο επί του παρόντος, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα εάν κάποιο από τα έθνη εμπλακεί σε στρατιωτικές ενέργειες κατά του Ιράν ή των Χούθι», αναφέρεται στην ανάλυση.

Η εταιρεία ασφαλείας συνιστά στα πλοία με ισραηλινές αναφορές να αποφεύγουν εντελώς τη νότια Ερυθρά Θάλασσα, το Μπαμπ αλ Μαντέμπ και τον Κόλπο του Άντεν. Επίσης, συνιστάται στα πλοία αμερικανικών, βρετανικών ή άλλων συμμαχικών τους συμφερόντων να επιδεικνύουν εξαιρετική προσοχή και να περιορίζουν την έκθεσή τους σε κινδύνους, ιδίως λόγω των κλιμακούμενων εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν.

Τι συζητείται για τα Στενά του Ορμούζ

Το ενδεχόμενο κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, ίσως με ναρκοθέτηση ή επιθέσεις εναντίον πλοίων, οδηγεί πολλά κράτη να εξετάζουν εναλλακτικές αγορές. Ήδη, η Ινδία ετοιμάζεται να προμηθευτεί αργό πετρέλαιο εκτός του Περσικού Κόλπου και να μειώσει τις εξαγωγές διυλισμένων προϊόντων της, σε περίπτωση που τα Στενά αποκλειστούν για την κυκλοφορία πλοίων, δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Πετρελαίου Χαρντίπ Πούρι.

«Έχουμε αρκετά αποθέματα» αργού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων, δήλωσε ο Πούρι στην τηλεόραση NDTV. «Έχουμε αρκετές διαφοροποιημένες προμήθειες» αργού πετρελαίου και «ακόμα κι αν υπάρξει διακοπή, μπορούμε να τις προμηθευτούμε από εναλλακτικές πηγές». Ωστόσο, η γενική αντίληψη, όπως εκφράστηκε και σε πάνελ, στη διάρκεια συζητήσεων σε συνέδριο Ναυτιλιακών Χρηματοοικονομικών, που έγινε στη Νέα Υόρκη, είναι ότι δεν θα κλείσουν, τελικά, ολοκληρωτικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα τα Στενά του Ορμούζ.

Όπως έγραψε το spash247 ο Svein Moxnes Harfjeld, διευθύνων σύμβουλος της DHT Holdings, δήλωσε ότι δεν υπάρχει προηγούμενο για κλείσιμο των Στενών, όπως έγραψε αναλυτικά και το SLpress, ενώ η Lois Zabrocky, διευθύνουσα σύμβουλος της International Seaways, δήλωσε ότι η Κίνα και η Ινδία, μεγάλοι εισαγωγείς πετρελαίου της Μέσης Ανατολής, θα κάνουν ό,τι μπορούν για να διασφαλίσουν ότι τα Στενά θα παραμείνει ανοιχτό. Εξάλλου, ο Knut Traaholt, CFO της Flex LNG, εκτίμησε ότι το Ιράν δεν θα είχε κανένα συμφέρον να μπλοκάρει τα Στενά, μια ζωτική πηγή εσόδων για αυτή τη χώρα.