Το μυθιστόρημα των υδρογονανθράκων – Το ρωσικό αέριο “τρώει” υπουργούς
17/10/2018
Η έρευνα των υδρογονανθράκων πήρε την κάτω βόλτα το 1988, όταν η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σταμάτησε την εκμετάλλευση των έξι κοιτασμάτων αργού πετρελαίου στο Θρακικό Πέλαγος και άρχιζε να ερωτοτροπεί με την εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Οι όροι φαίνεται ότι ήταν απαράδεκτοι γεγονός που οδήγησε τον τότε υπουργό Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας Αναστάσιο Πεπονή σε παραίτηση. Την θέση του πήρε η Βάσω Παπανδρέου.
Μετά την πτώση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ τα ηνία της χώρας αναλαμβάνει η ΝΔ. Ο νέος πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τον νέο υπουργό Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, Σταύρο Δήμα, πάνε στην Μόσχα για να συζητήσουν τους όρους εισαγωγής του ρωσικού φυσικού αερίου. Ήταν επί εποχής Μπόρις Γιέλτσιν. Στη Μόσχα λοιπόν, λαμβάνει χώρα μια μεγάλη διαφωνία μεταξύ πρωθυπουργού και υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας με αποτέλεσμα πάλι να παραιτηθεί ο αρμόδιος υπουργός Σταύρος Δήμας. Δεύτερο θύμα του ρωσικού φυσικού αερίου.
Την ίδια εποχή, η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (ΔΕΠ-ΕΚΥ) υπό την ηγεσία της Τερέζας Φωκιανού, προέδρου και τεχνικής διευθύντριας της ΔΕΠ-ΕΚΥ, προχωρεί σε έρευνες στη Δυτική Ελλάδα και στο Ιόνιο. Τότε, ήταν που ανακαλύφθηκαν κοιτάσματα αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου βορείως των Ιωαννίνων που αθροιστικά αντιστοιχούν σε 455 εκατ. βαρέλια. Επίσης ανακαλύπτονται δύο δομές με φυσικό αέριο (Πύρρος και Αχιλλέας) δυτικά της Κέρκυρας, το σημερινό μπλόκ 2, που επήρε η κοινοπραξία TOATAL-EDISON-ΕΛΠΕ, με περίπου 300 δισ. Μ3 φυσικού αερίου.
Επιπροσθέτως, ανακαλύπτονται τα κοιτάσματα αργού πετρελαίου στον Πατραϊκό κόλπο με περίπου 250 εκατ. βαρέλια και στο Κατάκολο με 17 εκατ. βαρέλια. Το πιο σημαντικό όμως είναι η συμμετοχή της ΔΕΠ-ΕΚΥ στο πενταετές πρόγραμμα IMERSE που μελετά, με γεωφυσικές μεθόδους, τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που υπάρχουν δυτικά της Κρήτης.
Τότε σήμανε συναγερμός στο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, διότι ανακαλύπτονται κοιτάσματα φυσικού αερίου που καλύπτουν τις ανάγκες της Ελλάδας για τουλάχιστον 70 χρόνια, καθώς η ετήσια κατανάλωση ανέρχεται στα 5 δισ. Μ3 φυσικού αερίου. Ως εκ τούτου, θα έπρεπε να ακυρωθεί η έλευση του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
Ωστόσο, αμέσως απολύεται η κυρία Φωκιανού από τη ΔΕΠ-ΕΚΥ και κλείνει οριστικά η λειτουργία της ΔΕΠ-ΕΚΥ. Το προσωπικό μεταφέρεται στα ΕΛΠΕ και από εκεί στη Λιβύη. Επρόκειτο για ένα έγκλημα της αρμόδιας υπουργού Βάσω Παπανδρέου, επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ, καθώς έπρεπε οπωσδήποτε να μπει το ρωσικό φυσικό αέριο. Έτσι το 1997 μπαίνει στην Ελλάδα το ρωσικό φυσικό αέριο.
Βεβαίως, επειδή το ρωσικό φυσικό αέριο δεν μπήκε το 1995, όπως είχε συμφωνηθεί, η ελληνική κυβέρνηση τιμωρήθηκε και υποχρεώθηκε να δώσει άνευ διαγωνισμού την κατασκευή του ΑΗΣ Μελίτη Ι, 330 MW, στους Ρώσους. Έδωσε, επίσης, την κατασκευή δύο μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, αλλά και την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα μέχρι την Αθήνα. Η αξία όλων αυτών των έργων υπερέβαινε το 1 δισ. ευρώ.
Έργα και ημέρες Σιούφα
Το 2004 αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας η ΝΔ του Κώστα Καραμανλή. Ορίζεται υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, ο Δημήτρης Σιούφας και υφυπουργός ο Γεώργιος Σαλαγκούδης. Το 2005, ο διευθυντής της νορβηγικής TGS-NOPEC προσπαθεί να έρθει σε επαφή με τον υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης για να του ανακοινώσει ότι, με βάσει τα αποτελέσματα των γεωφυσικών ερευνών που είχε κάνει η εταιρεία, υπάρχουν πολύ μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου νοτιοανατολικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Ενώ ο Σιούφας δεν τους δέχτηκε, ο Σαλαγκούδης αντιλήφθηκε την κολοσσιαία σημασία της ανακάλυψης και προχωρά στην ίδρυση της ΕΔΕΥ. Μέσα σε λίγες μέρες αποκαθηλώνεται, όπως συνέβη τη δεκαετία του 1980 και του 1990 με τον Αναστάσιο Πεπονή και τον Σταύρο Δήμα αντίστοιχα. Τελικά ο Σιούφας πριν εγκαταλείψει το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης βγάζει και ένα νόμο υπέρ του εισαγόμενου ρωσικού φυσικού αερίου. Ο νόμος λέει ότι η τιμή του εισαγόμενου ρωσικού φυσικού αερίου θα είναι πάντα μικρότερη κατά 10% της αξίας του αργού πετρελαίου.
Κανένας δεν κατάλαβε πως χαρίζαμε και χαρίζουμε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στους Ρώσους. Για παράδειγμα, αν θεωρήσουμε ότι η τιμή του αργού πετρελαίου, που έχει λιγότερο από 6 Gj / βαρέλι, έχει $ 75 / βαρέλι, τότε το 1 Gj (ή 1000 κυβικά πόδια) στοιχίζει $ 12,5. Εμείς λοιπόν, βάσει του νόμου Σιούφα θα παίρνουμε το ρωσικό φυσικό αέριο με τιμή 10% λιγότερη από τα $ 12,5 δηλαδή $ 11,25 το Gj.
Αν βγάζαμε το δικό μας φυσικό αέριο, που εντοπίστηκε στην Ήπειρο και δυτικά της Κέρκυρας, όχι μόνο θα δούλευαν περίπου 8.000 άτομα στον πρωτογενή τομέα και 24.000 χιλιάδες στον δευτερογενή, αλλά και θα το πουλούσαμε με $ 7 το Gj. Ουσιαστικά δωρίσαμε στη Ρωσία την διαφορά $ 4,25 ανά Gj ή αλλιώς ανά 1000 κυβικά πόδια. Δεδομένου ότι από το 1997 μέχρι το 2023 θα έχουμε εισάγει περίπου 5 δισ κυβικά πόδια, σημαίνει ότι έχουμε χαρίσει περίπου $ 562 δισ.
Γι’ αυτό ο πρόεδρος Πούτιν ευχαρίστησε τον υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Σιούφα. Την ίδια ανθελληνική ενεργειακή πολιτική ακολούθησαν και οι διάδοχοι του κυρίου Σιούφα παρ’ όλο που οι Νορβηγοί γεωφυσικοί επιστήμονες της TGS-NOPEC επέμεναν να τους δουν. Εκείνοι αρνιόντουσαν.
