6ο Συνέδριο Θεσμικής Διαχείρισης της Ε.Θ.Ε. – Προοπτικές και προκλήσεις των επενδύσεων σε real assets

Το 6ο Συνέδριο Θεσμικής Διαχείρισης της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών #famc25, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2025 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών-Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο, με την υποστήριξη της ethosEVENTS. Η συμμετοχή στo συνέδριο έγινε με φυσική παρουσία, ενώ υπήρχε και δυνατότητα παρακολούθησής του online μέσα από το LiveOn Expo Complex, το καινοτόμο 3D εκθεσιακό και συνεδριακό κέντρο της LiveOn, της Ψηφιακής πλατφόρμας Επιχειρηματικής Επικοινωνίας και Εκδηλώσεων.

Κατά την εναρκτήρια ομιλία του ο κ. Κρις Αίσωπος, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας (ΕΘΕ) & Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Trust, ανέφερε ότι η ΕΘΕ αριθμεί 41 μέλη, καλύπτοντας το σύνολο των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της θεσμικής διαχείρισης. Με βάση τα στοιχεία της 30/9, οι εταιρείες αυτές απασχολούν περίπου 700 εργαζόμενους και διαχειρίζονται κεφάλαια ύψους περίπου 47 δισ. ευρώ αυξημένα καρά 20% από το 2024, χάρη σε εισροές νέων κεφαλαίων και στις υψηλές αποδόσεις. Από αυτά, περίπου το 60% αντιστοιχεί σε αμοιβαία κεφάλαια, 26% σε χαρτοφυλάκια υπό διαχείριση, 12,5% σε ΑΕΕΑΠ και 1,5% σε οργανισμούς εναλλακτικών επενδύσεων. Ο κ. Αίσωπος επεσήμανε ότι τα κεφάλαια υπό διαχείριση θα μπορούσαν να ήταν πολύ περισσότερα, υπό κατάλληλες συνθήκες, εάν υπήρχε καλύτερος συντονισμός πολιτείας, πολιτών και διαχειριστών.

Στο 1o πάνελ του Συνεδρίου, ο συντονιστής κ. Γιώργος Τσόπελας, Πρόεδρος της McKinsey & Company Ελλάδας και Κύπρου, κατά την εισαγωγική του παρουσίαση, αναφέρθηκε στην τρέχουσα οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα, στην ανάγκη περαιτέρω διαρθρωτικών αλλαγών στον τομέα των επενδύσεων ώστε να ενισχυθεί η σύγκλιση με την Ευρώπη.

Η κα. Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, μίλησε για τις προκλήσεις και τις αναγκαίες ρυθμιστικές αλλαγές στον τομέα της διαχείρισης χαρτοφυλακίου, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε ελληνικό επίπεδο, τονίζοντας την ανάγκη για συνεχή προσαρμογή και υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών. Επεσήμανε ότι προτεραιότητα πρέπει να αποτελούν αλλαγές όπως αυτές που θεσπίζονται με τον νόμο 5193/2025 και φέρνουν την ελληνική αγορά στο ίδιο επίπεδο με άλλες χώρες.

Ο κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Eurolife FFH Ασφαλιστικής, αναφέρθηκε στον ρόλο του ασφαλιστικού κλάδου και του χρηματοπιστωτικού συστήματος στην Ελλάδα, τονίζοντας την ανάγκη για άμεσες επενδύσεις, αντιμετώπιση κενών στην αποταμίευση και στην κάλυψη, προώθηση της πράσινης μετάβασης και ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή. Ο ασφαλιστικός κλάδος έχει τη δυνατότητα να συμβάλει σημαντικά, είπε, αλλά απαιτούνται δομικές αλλαγές, άρση των αντικινήτρων και δημιουργία νέων κινήτρων για την κατεύθυνση των επενδύσεων σε τομείς όπως η πράσινη μετάβαση και η ανθεκτικότητα έναντι της κλιματικής αλλαγής.

Ο κ. Χάρης Λαμπρόπουλος, Πρόεδρος, Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων ΑΕ (ΕΑΤΕ, τ. ΤΑΝΕΟ), επεσήμανε ότι η ΕΤΑΕ είναι το εθνικό ταμείο επενδύσεων σε κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών. Τα συνεργαζόμενα κεφάλαια λαμβάνουν ανεξάρτητες επενδυτικές αποφάσεις, χωρίς παρέμβαση από την ΕΑΤΕ, επενδύοντας σε ελληνικά ταλέντα και επιχειρήσεις. Διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο 38 funds (σύντομα 40), αριθμός που χαρακτηρίζεται σημαντικός για την Ελλάδα. Συνεργάζεται με διεθνείς κολοσσούς συμβάλλοντας σε πρωτοφανή για την Ελλάδα γεγονότα, όπως η εξαγορά της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής από τη Masdar. Ακολούθως αναφέρθηκε στο ελληνικό ταλέντο ως βασικό πλεονέκτημα στην προσέλκυση επενδυτών και στην πρόκληση της αξιοποίησής του.

Ο κ. Γιάννος Κοντόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, αναφέρθηκε στην ανάγκη για αισιοδοξία, στρατηγικές ενέργειες και παροχή κινήτρων για την ανάπτυξη και την ενίσχυση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, τόσο προς διεθνείς όσο και προς εγχώριους επενδυτές, θεωρώντας βασικό στοιχείο την προώθηση των καλών μηνυμάτων της ελληνικής κεφαλαιαγοράς προς τις αναπτυγμένες αγορές. Το επόμενο βήμα είναι η κινητοποίηση των εγχώριων επενδυτών / αποταμιευτών, οι οποίοι όμως δεν πείθονται εύκολα από συνέδρια ή διαλέξεις περί αποταμίευσης.

Ο Καθηγητής ΕΚΠΑ κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής, Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών – ΙΟΒΕ, μίλησε για το επενδυτικό κενό και την κρίσιμη ανάγκη για στρατηγικές επενδύσεις στην Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλιστεί η μελλοντική οικονομική ανάπτυξη. Ανέδειξε τις προκλήσεις και τις προϋποθέσεις για την προσέλκυση και διατήρηση επενδύσεων, τονίζοντας την αντίθεση μεταξύ της επενδυτικής αναγκαιότητας και των άμεσων αναγκών κατανάλωσης του μέσου νοικοκυριού. Ως προς την εσωτερική χρηματοδότηση, σχολίασε ότι η αποταμίευση του μέσου ελληνικού νοικοκυριού είναι αρνητική εδώ και πολλά χρόνια ενώ κατά την ανάκαμψη δίνεται πάλι προτεραιότητα στα ακίνητα. Ως προς την εξωτερική χρηματοδότηση, ανέφερε ότι έχουν πραγματοποιηθεί οι «εύκολες» ξένες επενδύσεις -κυρίως σε εξαγωγές προϊόντων-υπηρεσιών, λόγω μικρής εσωτερικής αγοράς- και ότι οι επόμενες θα είναι πιο απαιτητικές.

Ο κ. Κρις Αίσωπος, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας (ΕΘΕ), αναφέρθηκε στην ανάγκη για περισσότερες μεταρρυθμίσεις για την ενθάρρυνση των επενδύσεων και της μακροπρόθεσμης αποταμίευσης. Αναφέρθηκε στην ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της αποταμίευσης, πχ με την θέσπιση φορολογικών κινήτρων αποταμίευσης, ιδίως για τους νέους, με αναφορές και στο συνταξιοδοτικό όπου επεσήμανε θέματα που αφορούν στην καθυστέρηση της διαδικασίας για την επένδυση του ενεργητικού του ΤΕΚΑ και ως προς την νομοθεσία των ΤΕΑ όπου, αντί να υιοθετούνται επιτυχημένα συστήματα, όπως π.χ. το ολλανδικό ασφαλιστικό σύστημα, η Ελλάδα φτιάχνει δικά της και μάλιστα ημιτελή και πάντα με τον επεμβατικό ρόλο του κράτους στο «πορτοφόλι του Έλληνα». Περίπου το 70% του ελληνικού πλούτου βρίσκεται σε ακίνητα, 20% σε καταθέσεις και μόλις 10% αλλού, γεγονός που θεωρείται εξαιρετικά συντηρητικό σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Τέλος, αναφερόμενος στον αδύναμο δεύτερο πυλώνα, επισήμανες ότι να ενισχυθεί και να κατευθύνει τα ποσά που συσσωρεύονται, εκατομμύρια, σε έργα υποδομών.

Ενδιαφέρουσες απόψεις και εκτιμήσεις παρατέθηκαν στο 2ο πάνελ με τίτλο: «Real Assets: Προοπτικές, Διαχείριση και Εποπτεία».

Ο κ. Παναγιώτης Αντωνόπουλος Αντιπρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Alpha Asset Management Α.Ε.Δ.Α.Κ – Α’ Αντιπρόεδρος ΔΣ της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών συντόνισε τη συζήτηση και έθεσε τους βασικούς άξονές της. Μεταξύ των ερωτήσεων επεσήμανε την θεαματική άνοδο τιμών στα real assets, την ανάγκη για μεγαλύτερη διαφοροποίηση των χαρτοφυλακίων και έθεσε το ερώτημα αναφορικά με την στροφή των επενδυτών στα private markets, έκανε δε μνεία του ότι οι εναλλακτικοί οργανισμοί επενδύσεων (ΑIFS) δεν είναι ακόμα ιδιαιτέρως διαδεδομένοι στην Ελλάδα.

Η κα. Θεώνη Αλαμπάση Γενική Γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, αναφέρθηκε στην αγορά των οικιστικών ακινήτων. «Το πρώτο τρίμηνο του 2025 υπάρχει αύξηση. Η ζήτηση ξεπερνά την προσφορά. Σε εξέλιξη βρίσκονται πολλά έργα ανάπλασης. Η δυναμική είναι μεγάλη. Οπότε είναι ένας κλάδος που θα πρωταγωνιστήσει. Τα ακίνητα δεν επαρκούν και ο στόχος του υπουργείου είναι να δει που μπορεί να παρέμβει και να αυξήσει το οικιστικό απόθεμα. Δεν μπορεί να βρεθεί μια μαγική λύση απευθείας. Δύο είναι οι πυλώνες που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη: Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων με σταθερή πολιτική κατάσταση και ο χρηματοοικονομικός εγγραματισμός».

Ο κ. Μιχαήλ Φέκκας, Α’ Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, επεσήμανε: «Ξεχωρίζω την ενεργειακή μετάβαση (ΑΠΕ, αποθήκευση, διασύνδεση). Tα βιομηχανικά ακίνητα και τις ψηφιακές υποδομές. Είναι ένα ελκυστικό προφίλ για τα μακροπρόθεσμα αμοιβαία κεφάλαια. Η στροφή σε cloud και ΑΙ αυξάνει εκθετικά τις ανάγκες για υπολογιστική ισχύ, άρα θέλουμε ενέργεια και συνδεσιμότητα. Υπάρχουν νέες δυνατότητες μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, έχουμε τα ELTIF που είναι μια μεγάλη ευκαιρία για επένδυση». Ανέφερε επίσης ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ρυθμίζει για να απελευθερώσει και όχι να περιορίσει. Όλες οι παρεμβάσεις είναι για να υπάρξει μια θεσμική αξιοπιστία στο οικοσύστημά μας και να προσελκύσουμε μακροπρόθεσμα κεφάλαια.

Η κα. Χαρούλα Απαλαγάκη, Acting General Manager, Hellenic Bank Association, τόνισε ότι «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα ξεπέρασε την βουτιά οικονομικού θανάτου. Θεωρώ ότι πρέπει να δούμε με ρεαλισμό την κατάσταση. Καταφέραμε μετά από χρόνια ύφεσης να έχουμε ένα θετικό πρόσημο ανάπτυξης και θα διατηρηθεί σε αξιοπρεπή επίπεδα. Σήμερα οι πολίτες ανακτούν το ενδιαφέρον τους για επενδύσεις, ο τραπεζικός κλάδος τα τελευταία 5 χρόνια στηρίζει την οικονομία. Επιβιώσαμε με προοπτική. Να ξεχωρίσουμε τον ιδιώτη επενδυτή (ψάχνει ασφάλεια και την αποταμίευση) από τον θεσμικό (το χρηματιστήριο έχει ανέβει κατά 38% με τον τραπεζικό κλάδο να ηγείται) και τον νομικό επενδυτή. Το πρώτο οκτάμηνο του 2025 το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είχε θετική πιστωτική επέκταση 16,2% και είναι δεύτερο στην ευρωζώνη».

Ο κ. Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, Deputy CEO, Financial Institutions and Investments, ανέφερε ότι «τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ένα δημοσιονομικό θαύμα, οι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν ξεπεράσει τους ευρωπαϊκούς, αλλά ταυτόχρονα παρατηρούμε αύξηση των ξένων άμεσων επενδύσεων με ποσά διπλάσια (7,5 δισ.). Όλα αυτά συμβάλλουν στην σύγκλιση του investment gap και τα βήματα που πρέπει να κάνουμε δεν είναι πολύ μεγάλα. Δρομολογούνται μεγάλα έργα, νέος αγωγός με την Ιταλία, έργο του ΑΔΜΗΕ κτλ. Η αποθήκευση ενέργειας, νερού και τα ψηφιακά έργα θα προσελκύσουν μεγάλα κεφάλαια την επόμενη πενταετία. Είναι αποδεδειγμένο ότι προσελκύουμε νέες επενδύσεις και θα είναι περισσότερες αν μειωθεί η γραφειοκρατία και επιταχυνθούν οι αδειοδοτήσεις. Συμμετέχουμε σε 9 βασικούς τομείς της οικονομίας. Σαν Υπερταμείο εστιάζουμε και στη νέα γενιά των real assets όπως η ενέργεια και η διαχείριση των υδάτων. Στον εθνικό σχεδιασμό υπάρχουν πολλά έργα στον χώρο του νερού, αξίας δισεκατομμυρίων. Θα είμαστε anchor investor».

Τον συντονισμό στο fireside chat με τίτλο: Investments in Shipping είχε η κα. Μαρίνα Βασιλικού, Γενική Διευθύντρια της Ελληνικής Ένωσης Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας (ΕΘΕ). Σε αυτό φιλοξενήθηκε ο κ. Iωάννης Ν. Κοτζιάς, Πρόεδρος του Συνδέσμου Μεσιτών Ναυτιλιακών Συμβάσεων, Ιδρυτικό Στέλεχος Xclusiv Shipbrokers Inc., ο οποίος παρουσίασε κάποια στοιχεία της Xclusiv Shipbrokers και ανέφερε μεταξύ άλλων: «Υπάρχει μεγάλη μεταβλητότητα στις αξίες των πλοίων. Μέσα σε μία 15ετία υπάρχουν αυξομειώσεις. Βλέπουμε πόσο μεγάλες διαφορές υπάρχουν, καθώς ένα πλοίο έχει πολλά έξοδα και το μόνο έσοδο είναι ο ναύλος. Αυτό το οποίο έχει μεγάλο ενδιαφέρον την περιόδο της post covid είναι ότι οι αξίες των πλοίων βρίσκονται αρκετά πιο ψηλά από όσο έπρεπε να είναι. Υπάρχουν και οι επενδυτές που βλέπουν μέσα στη ναυτιλία καλές αποδόσεις είτε με κάποιο join venture ή μέσω εισηγμένων εταιρείων, αλλά και με leasing. Υπάρχει ένα financial mindset που αλλάζει και μπορούμε να πούμε ότι κρατάμε την παράδοση και την εκσυγχρονίζουμε με το σήμερα».

Στο fireside chat με τίτλο «Γεωπολιτικές Εξελίξεις», ο κ. Κρις Αίσωπος, Πρόεδρος της ΕΘΕ, φιλοξένησε τον κ. Δημήτριο-Βασίλειο Κόκκινο, Καθηγητή Γεωπολιτικής της Ενέργειας και Διευθύνοντα Σύμβουλο της DVK Consultants LLC-Dubai. Ο κ. Κόκκινος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, στα νέα δεδομένα που έχει επιφέρει η προεδρεία Τραμπ. Σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δεν αποτελεί προτεραιότητα για την Τουρκία, η οποία επικεντρώνεται στο Ισραήλ. Όσον αφορά την Ουκρανία, εκτίμησε ότι η διπλωματία του «κόκκινου χαλιού» απέτυχε και ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί με άγνωστη κατάληξη. Όσον αφορά στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ αποτελεί το κέντρο των εξελίξεων. Αναφέρθηκε επίσης στα τεράστια οικονομικά συμφέροντα πίσω από την πρόταση για την τουριστική αξιοποίηση της Γάζας. Τέλος εκτίμησε ότι η νέα ηγεσία της Συρίας, υπό τον Αχμέντ Χουσεΐν αλ Σαράα, κλίνει πλέον προς την Δύση και κυρίως τις ΗΠΑ.