Με “αυτιστική” εμμονή στην αδιέξοδη πεπατημένη!

Το έχουμε ακούσει πολλές φορές στο παρελθόν: «Η επόμενη συνάντηση για το Κυπριακό είναι καθοριστική», «η παρούσα φάση είναι κρίσιμη»… Και επαναλαμβάνονται οι ατάκες αυτές εδώ και 43 χρόνια. Αυτή η ρητορική είναι πλέον κενή περιεχομένου, καθώς δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ από τα γεγονότα. Έχει κουράσει καθώς αποτέλεσμα δεν υπήρξε.

Μετά τους τακτικισμούς που υιοθετήθηκαν για τη «νέα Γενεύη», τώρα θα αναμένουμε τον Άιντα να επιστρέψει από τη Νορβηγία για να συνεχίσει το πήγαινε-έλα. Είναι σαφές πως ο λόγος που δεν επιτεύχθηκε συμφωνία είναι η στάση που τηρεί η Τουρκία. Αυτό μπορεί να ανατραπεί εάν αποφασίσει το καθεστώς Ερντογάν να αλλάξει πολιτική, ή εάν η Λευκωσία προχωρήσει σε αναθεώρηση της ακολουθούμενης τακτικής της. Ή ακόμη εάν δεχθούμε όσα ζητά η Άγκυρα.

Δείγματα γραφής για αλλαγή πολιτικής από πλευράς Τουρκίας δεν υπάρχουν. Ακόμη και οι αιθεροβάμονες κρατούν μικρό καλάθι. Έστω κι εάν στο βάθος ευελπιστούν ότι ο νεοσουλτάνος θα πάρει επάνω του το Κυπριακό και θα προχωρήσει σε λύση, όπως το 2004 με το αλήστου μνήμης σχέδιο Ανάν.

Τέσσερις διαπιστώσεις

Η προεκλογική περίοδος, στην οποία έχουμε ήδη εισέλθει, δεν προσφέρεται για μια ψύχραιμη συζήτηση που θα αφορά την αναθεώρηση στρατηγικής. Όμως, το Κυπριακό δεν μπορεί να περιμένει.

• Πρώτη διαπίστωση είναι πως η ακολουθούμενη πολιτική όχι μόνο δεν απέδωσε, αλλά αντίθετα έχει επιδεινώσει τα δεδομένα στο Κυπριακό. Παράλληλα έχει οδηγήσει βαθμηδόν σε υποχωρήσεις, καθώς θεωρήθηκε διαχρονικά πως με μια πολιτική ενθάρρυνσης-εξευμενισμού της τουρκικής πλευράς και «δώσε-δώσε» θα σπάσει το αδιέξοδο και θα προκύψει λύση.
• Δεύτερη διαπίστωση είναι πως η πολιτική ελίτ στην Κύπρο, η οποία είχε διαχρονικά την ευθύνη της διαχείρισης του Κυπριακού, θεωρεί περίπου «ιεροσυλία» ακόμη και τη συζήτηση για το ενδεχόμενο να εξεταστεί εναλλακτική στρατηγική.
• Τρίτη διαπίστωση είναι πως παρόλο ότι ένα σοβαρό κράτος έχει πάντα ενώπιόν του πολλά και διάφορα σχέδια δράσης, στη Λευκωσία το θέμα αυτό είναι ταμπού. Επιμένει στις ταμπέλες και σε αποδεδειγμένα αδιέξοδες τακτικές. Στην Κύπρο θεωρούν πως οι επιλογές της δεκαετίας του 1970 δεν αλλάζουν και δεν επηρεάζονται από το ευρύτερο διεθνές περιβάλλον!
• Τέταρτη διαπίστωση είναι πως ενώ προωθείται ένας γεωστρατηγικός σχεδιασμός με συνεργασίες στην περιοχή, με τη σύναψη συμμαχιών, με έρευνες για υδρογονάνθρακες, την ίδια ώρα στο Κυπριακό υπάρχει μια «θρησκευτική» προσήλωση στην πεπατημένη. Θεωρείται αμαρτία ακόμη και η σκέψη να εγκαταλειφθούν αποδεδειγμένα αποτυχημένες μέθοδοι και αναποτελεσματικές πολιτικές.

Η μιζέρια του ηττημένου

Είναι προφανές πως για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε και εφαρμόσουμε μία μακράς πνοής στρατηγική, πρέπει να ξεπεράσουμε εαυτούς. Πρωτίστως, τη μιζέρια του μικρού και ανήμπορου. Την απελπισία του ηττημένου. Να ξεπεράσουμε το μοιρολόι των ηττημένων μυαλών, που σε κάθε κίνηση σκέφτονται την αντίδραση της Τουρκίας.

Εάν οι διαχρονικές πολιτικές επιλογές δεν αποδίδουν, πρέπει να βρεθεί μια άλλη διαδρομή. Εκτός κι εάν η προσήλωση στο γνωστό στερεότυπο (λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας…), που περιγράφει τη μορφή της λύσης, αποτελεί το άλλοθι για να παραμείνει η κατάσταση ως έχει.

Η δαιμονοποίηση της ανάγκης για μια νέα στρατηγική είναι το εύκολο καταφύγιο όσων αδυνατούν να ξεφύγουν από την αδιέξοδη πεπατημένη και να παραγάγουν πολιτική πέραν από τον μικροκομματισμό και τα στενά όρια της μείζονος Λευκωσίας.