2025: Έτος προκλήσεων αλλά και ευκαιριών για την Ελλάδα

Κάποια στιγμή, η Ελλάδα θα πρέπει να υπογράψει συμφωνία με την Κύπρο για τον καθορισμό της μεταξύ τους ΑΟΖ και να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο και ευρύτερα στην Μεσόγειο. Αν δεν το κάνει, ο κίνδυνος να εκληφθεί η απραξία και απροθυμία της ως σιωπηρή αναγνώριση των παράνομων τουρκικών διεκδικήσεων είναι ορατός.

Το ίδιο ισχύει και με την προστασία του άμαχου Χριστιανικού πληθυσμού στην Μέση Ανατολή που υφίσταται διωγμούς και μαρτύρια από ακραία ισλαμικά στοιχεία. Φυσικά, οι τελευταίοι δεν προέκυψαν έτσι ξαφνικά. Για την άνοδο και επικράτησή τους χρειάστηκαν όπλα και εκπαίδευση, τα οποία με την σειρά τους απαιτούν χρηματοδότηση. Το απόφθεγμα του Δημοσθένους παραμένει πάντα επίκαιρο: «Δει δη χρημάτων… και άνευ τούτων ουδέν εστί γενέσθαι των δεόντων».

Είναι γνωστό πλέον τοις πάσι ότι ένα μεγάλος μέρος των χρημάτων αυτών προήλθε και εξακολουθεί να προέρχεται από την Άγκυρα, η οποία έχει γίνει πάτρωνας των τζιχαντιστών στην Συρία και μέγας χορηγός της αποσταθεροποίησης στην Μέση Ανατολή. Ήδη στο Ισραήλ, η οποία εν αντίθεσει με την ελλαδική κυβερνώσα “ελίτ”, διαθέτει υψηλή στρατηγική και δεν βάζει το προσωπικό συμφέρον των επιμέρους “ηγετών” του υπεράνω του γενικότερου συμφέροντος της πατρίδας, προετοιμάζονται σενάρια για επερχόμενη σύρραξη με την Τουρκία. Στην Αθήνα, όπου ο αχαλίνωτος τουρκικός επεκτατισμός αμφισβητεί ανοικτά όχι μόνο τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά και την ίδια την κυριαρχία της χώρας μας, βαυκαλίζονται ακόμη με την… “Διακήρυξη των Αθηνών”.

Αδιέξοδος ο κατευνασμός έναντι της Τουρκίας

Αντί η Αθήνα να εργάζεται πολυμερώς και ποικιλοτρόπως για να επισημάνει την γνωστική ασυμφωνία που λογικά υπάρχει στους δυτικούς συμμάχους της Άγκυρας, οι οποίοι την βλέπουν να υποστηρίζει ανοικτά και ανερυθρίαστα εχθρικές προς την Δύση δυνάμεις, κάνει ότι μπορεί για να «ξεπλύνει» τον εξ Αναταλών γείτονά της και να καλλωπίσει την εικόνα του.

Η διακήρυξη που υπέγραψαν οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 2023 αποδείχθηκε αναποτελεσματική σχεδόν εξαρχής, αφήνοντας στην Ελλάδα σχεδόν μηδενικά διπλωματικά κέρδη πλην μιας πρόσκαιρης παύσης της παραβίασης του εθνικού εναερίου χώρου από τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη, η οποία δεν κοστίζει τίποτε στην Τουρκία, που αναβαθμίζει εν τω μεταξύ πυρετωδώς τις ένοπλες δυνάμεις της.

Παρά ταύτα, τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξακολουθούν να υπερίπτανται και να κατασκοπεύουν στρατηγικά σημεία εντός της επικράτειας, ενώ λίγους μήνες νωρίτερα τουρκικά πολεμικά πλοία έφτασαν στο σημείο να παρεμποδίσουν τις προετοιμασίες για την προγραμματισμένη σύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Εν τω μεταξύ, Τούρκοι αξιωματούχοι συνεχίζουν την εμπρηστική ρητορική εις βάρος της Ελλάδος, με τον τέως υπουργό Άμυνας και νυν πρόεδρο της Επιτροπής Άμυνας της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης κ. Χουλουσί Ακάρ να εκτοξεύει απειλές ότι οι Τούρκοι στρατιώτες θα φτάσουν στο Καστελλόριζο κολυμπώντας!

Είναι πια καιρός να αναθεωρήσει η ελληνική κυβέρνηση την μάταια πολιτική του κατευνασμού απέναντι στην Άγκυρα και να ρίξει όλο το διπλωματικό βάρος της χώρας στην περαιτέρω προώθηση και καλλιέργεια στρατηγικών συμμαχιών με φιλικά κράτη της περιοχής που έχουν κοινό έννομο συμφέρον με την Ελλάδα να ανασχέσουν την επέκταση της Τουρκίας. Οι δύο πιο σημαντικές χώρες που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία είναι το Ισραήλ και η Αίγυπτος.

Παρά τον εκπεφρασμένο σεβασμό του Προέδρου Τραμπ για τον Τούρκο ομόλογό του και τις ανησυχίες που αυτό εγείρει για τον Ελληνισμό, στην πρώτη θητεία του η Αθήνα έκανε σημαντικά βήματα στις τριμερής συναντήσεις της με τα ανωτέρω κράτη, καλλιεργώντας το έδαφος για σημαντικές πρωτοβουλίες στον τομέα της ενέργειας. Αν η συνεργασία αυτή μπορεί να επεκταθεί και στον τομέα της άμυνας, οι επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας μπορεί να συναντήσουν όχι μόνο ένα σημαντικό εμπόδιο, αλλά να γυρίσουν μπούμερανγκ και να αποβούν τελικά εις βάρος της.

Η Συρία καταλύτης εξελίξεων

Η αναμενόμενη αναμέτρηση της Τουρκίας με τους Κούρδους στην Συρία θα λειτουργήσει ως καταλύτης που θα πυροδοτήσει σειρά εξελίξεων. Οι Κούρδοι λειτουργούν ως φυσικό ανάχωμα μεταξύ του Ισραήλ και εχθρικά ισλαμοφασιστικά στοιχεία. Έχουν αναδειχθεί πολύτιμοι και για τα συμφέροντα των ΗΠΑ, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην ήττα του Ισλαμικού Κράτους προ ολίγων ετών. Μολονότι ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος να τους αφήσει η Δύση ακάλυπτους, όπως έχει κάνει και στο παρελθόν, όλα τα σημάδια δείχνουν ότι θα αποκτήσουν κάποιο βαθμό αυτονομίας στην Συρία, στρώνοντας το έδαφος για την σταδιακή ίδρυση ενός Κουρδιστάν με κρατική υπόσταση.

Η εξέλιξη αυτή αποτελεί πραγματική απειλή για την εδαφική ακεραιότητα της Τουρκίας. Ίσως έτσι εξηγείται γιατί η Άγκυρα δεν διστάζει να δρα αυτόνομα και να έρχεται σε ρήξη με τους δυτικούς συμμάχους της προκειμένου να υπερασπιστεί το εθνικό της συμφέρον. Η πραγματικότητα αυτή πρέπει να τονιστεί στην ηγεσία της Δύσης, ώστε να διαβρωθεί η αξιοπιστία της Τουρκίας ως συμμάχου ακόμη περισσότερο και να αλλάξει η μεσομακροπρόθεσμη αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή.

Ήδη ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ έκανε νύξη στον Έλληνα ομόλογό του για τον διευρυμένο ρόλο που θα μπορούσε να αναλάβει η Αθήνα, τονίζοντας την ανάγκη «της επείγουσας προστασίας των μειονοτήτων της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων, των Αλαουιτών και των Χριστιανών». Τον κάλεσε, επίσης, να πραγματοποιήσει επίσκεψη στο Ισραήλ στο άμεσο μέλλον.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι υπόλοιποι περιφερειακοί παίκτες προσπαθούν να δώσουν πάσες στην Ελλάδα ώστε να δραστηριοποιηθεί στην περιοχή. Το ερώτημα που πλανάται είναι εάν το ευθυνόφοβο ελλαδικό κατεστημένο θέλει πραγματικά την μπάλα κι εάν τελικά την πάρει, αν ξέρει τι να την κάνει;

Τελευταία ευκαιρία για την Ελλάδα

Όσο διαμορφώνεται το σκηνικό, η Αθήνα οφείλει να επαναπροσανατολίσει την εξωτερική πολιτική της και να την συμμορφώσει με την νέα πραγματικότητα που αναδύεται. Καμία πραγματική πρόοδος δεν μπορεί να σημειωθεί στις συνομιλίες με την Άγκυρα εάν η τελευταία δεν εγκαταλείψει την επεκτατική της ατζέντα. Μέσα στο 2025, η Ελλάδα θα πρέπει να εμβαθύνει τις στρατηγικές συμμαχίες της με τα κράτη στην περιοχή και να αποδείξει εμπράκτως ότι της αξίζει να λογίζεται διεθνώς ως πολύτιμος παράγοντας για την ασφάλεια και την σταθερότητα στην νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Το σπουδαιότερο, όμως, είναι να αποδείξει ότι διαθέτει την προθυμία και το σθένος να αναλάβει τον ρόλο που της προσφέρεται. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο χρόνος μετράει και μια ευκαιρία που δεν αξιοποιείται σήμερα δεν είναι σίγουρο ότι θα παρουσιαστεί και πάλι στο μέλλον. Η τύχη ευνοεί τους γενναίους.